Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૮. અલબ્ભનીયઠાનસુત્તં

    8. Alabbhanīyaṭhānasuttaṃ

    ૪૮. ‘‘પઞ્ચિમાનિ, ભિક્ખવે, અલબ્ભનીયાનિ ઠાનાનિ સમણેન વા બ્રાહ્મણેન વા દેવેન વા મારેન વા બ્રહ્મુના વા કેનચિ વા લોકસ્મિં. કતમાનિ પઞ્ચ? ‘જરાધમ્મં મા જીરી’તિ અલબ્ભનીયં ઠાનં સમણેન વા બ્રાહ્મણેન વા દેવેન વા મારેન વા બ્રહ્મુના વા કેનચિ વા લોકસ્મિં. ‘બ્યાધિધમ્મં મા બ્યાધીયી’તિ 1 …પે॰… ‘મરણધમ્મં મા મીયી’તિ… ‘ખયધમ્મં મા ખીયી’તિ… ‘નસ્સનધમ્મં મા નસ્સી’તિ અલબ્ભનીયં ઠાનં સમણેન વા બ્રાહ્મણેન વા દેવેન વા મારેન વા બ્રહ્મુના વા કેનચિ વા લોકસ્મિં.

    48. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. Katamāni pañca? ‘Jarādhammaṃ mā jīrī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ. ‘Byādhidhammaṃ mā byādhīyī’ti 2 …pe… ‘maraṇadhammaṃ mā mīyī’ti… ‘khayadhammaṃ mā khīyī’ti… ‘nassanadhammaṃ mā nassī’ti alabbhanīyaṃ ṭhānaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ.

    ‘‘અસ્સુતવતો , ભિક્ખવે, પુથુજ્જનસ્સ જરાધમ્મં જીરતિ. સો જરાધમ્મે જિણ્ણે ન ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખતિ – ‘ન ખો મય્હેવેકસ્સ 3 જરાધમ્મં જીરતિ, અથ ખો યાવતા સત્તાનં આગતિ ગતિ ચુતિ ઉપપત્તિ સબ્બેસં સત્તાનં જરાધમ્મં જીરતિ. અહઞ્ચેવ 4 ખો પન જરાધમ્મે જિણ્ણે સોચેય્યં કિલમેય્યં પરિદેવેય્યં, ઉરત્તાળિં કન્દેય્યં, સમ્મોહં આપજ્જેય્યં, ભત્તમ્પિ મે નચ્છાદેય્ય, કાયેપિ દુબ્બણ્ણિયં ઓક્કમેય્ય, કમ્મન્તાપિ નપ્પવત્તેય્યું 5, અમિત્તાપિ અત્તમના અસ્સુ, મિત્તાપિ દુમ્મના અસ્સૂ’તિ. સો જરાધમ્મે જિણ્ણે સોચતિ કિલમતિ પરિદેવતિ, ઉરત્તાળિં કન્દતિ, સમ્મોહં આપજ્જતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે – ‘અસ્સુતવા પુથુજ્જનો વિદ્ધો સવિસેન સોકસલ્લેન અત્તાનંયેવ પરિતાપેતિ’’’.

    ‘‘Assutavato , bhikkhave, puthujjanassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa 6 jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva 7 kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ 8, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ બ્યાધિધમ્મં બ્યાધીયતિ…પે॰… મરણધમ્મં મીયતિ… ખયધમ્મં ખીયતિ… નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ. સો નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે ન ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખતિ – ‘ન ખો મય્હેવેકસ્સ નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ, અથ ખો યાવતા સત્તાનં આગતિ ગતિ ચુતિ ઉપપત્તિ સબ્બેસં સત્તાનં નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ. અહઞ્ચેવ ખો પન નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે સોચેય્યં કિલમેય્યં પરિદેવેય્યં, ઉરત્તાળિં કન્દેય્યં , સમ્મોહં આપજ્જેય્યં, ભત્તમ્પિ મે નચ્છાદેય્ય, કાયેપિ દુબ્બણ્ણિયં ઓક્કમેય્ય, કમ્મન્તાપિ નપ્પવત્તેય્યું, અમિત્તાપિ અત્તમના અસ્સુ, મિત્તાપિ દુમ્મના અસ્સૂ’તિ. સો નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે સોચતિ કિલમતિ પરિદેવતિ, ઉરત્તાળિં કન્દતિ, સમ્મોહં આપજ્જતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે – ‘અસ્સુતવા પુથુજ્જનો વિદ્ધો સવિસેન સોકસલ્લેન અત્તાનંયેવ પરિતાપેતિ’’’.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, assutavato puthujjanassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe na iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ , sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe socati kilamati paridevati, urattāḷiṃ kandati, sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘assutavā puthujjano viddho savisena sokasallena attānaṃyeva paritāpeti’’’.

    ‘‘સુતવતો ચ ખો, ભિક્ખવે, અરિયસાવકસ્સ જરાધમ્મં જીરતિ. સો જરાધમ્મે જિણ્ણે ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખતિ – ‘ન ખો મય્હેવેકસ્સ જરાધમ્મં જીરતિ, અથ ખો યાવતા સત્તાનં આગતિ ગતિ ચુતિ ઉપપત્તિ સબ્બેસં સત્તાનં જરાધમ્મં જીરતિ. અહઞ્ચેવ ખો પન જરાધમ્મે જિણ્ણે સોચેય્યં કિલમેય્યં પરિદેવેય્યં, ઉરત્તાળિં કન્દેય્યં, સમ્મોહં આપજ્જેય્યં, ભત્તમ્પિ મે નચ્છાદેય્ય, કાયેપિ દુબ્બણ્ણિયં ઓક્કમેય્ય, કમ્મન્તાપિ નપ્પવત્તેય્યું, અમિત્તાપિ અત્તમના અસ્સુ, મિત્તાપિ દુમ્મના અસ્સૂ’તિ. સો જરાધમ્મે જિણ્ણે ન સોચતિ ન કિલમતિ ન પરિદેવતિ, ન ઉરત્તાળિં કન્દતિ, ન સમ્મોહં આપજ્જતિ . અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે – ‘સુતવા અરિયસાવકો અબ્બુહિ 9 સવિસં સોકસલ્લં, યેન વિદ્ધો અસ્સુતવા પુથુજ્જનો અત્તાનંયેવ પરિતાપેતિ. અસોકો વિસલ્લો અરિયસાવકો અત્તાનંયેવ પરિનિબ્બાપેતિ’’’.

    ‘‘Sutavato ca kho, bhikkhave, ariyasāvakassa jarādhammaṃ jīrati. So jarādhamme jiṇṇe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa jarādhammaṃ jīrati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ jarādhammaṃ jīrati. Ahañceva kho pana jarādhamme jiṇṇe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So jarādhamme jiṇṇe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati . Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi 10 savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpeti’’’.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, સુતવતો અરિયસાવકસ્સ બ્યાધિધમ્મં બ્યાધીયતિ…પે॰… મરણધમ્મં મીયતિ… ખયધમ્મં ખીયતિ… નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ. સો નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખતિ – ‘ન ખો મય્હેવેકસ્સ નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ, અથ ખો યાવતા સત્તાનં આગતિ ગતિ ચુતિ ઉપપત્તિ સબ્બેસં સત્તાનં નસ્સનધમ્મં નસ્સતિ. અહઞ્ચેવ ખો પન નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે સોચેય્યં કિલમેય્યં પરિદેવેય્યં, ઉરત્તાળિં કન્દેય્યં, સમ્મોહં આપજ્જેય્યં, ભત્તમ્પિ મે નચ્છાદેય્ય, કાયેપિ દુબ્બણ્ણિયં ઓક્કમેય્ય, કમ્મન્તાપિ નપ્પવત્તેય્યું, અમિત્તાપિ અત્તમના અસ્સુ, મિત્તાપિ દુમ્મના અસ્સૂ’તિ. સો નસ્સનધમ્મે નટ્ઠે ન સોચતિ ન કિલમતિ ન પરિદેવતિ, ન ઉરત્તાળિં કન્દતિ, ન સમ્મોહં આપજ્જતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે – ‘સુતવા અરિયસાવકો અબ્બુહિ સવિસં સોકસલ્લં, યેન વિદ્ધો અસ્સુતવા પુથુજ્જનો અત્તાનંયેવ પરિતાપેતિ. અસોકો વિસલ્લો અરિયસાવકો અત્તાનંયેવ પરિનિબ્બાપેતી’’’તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sutavato ariyasāvakassa byādhidhammaṃ byādhīyati…pe… maraṇadhammaṃ mīyati… khayadhammaṃ khīyati… nassanadhammaṃ nassati. So nassanadhamme naṭṭhe iti paṭisañcikkhati – ‘na kho mayhevekassa nassanadhammaṃ nassati, atha kho yāvatā sattānaṃ āgati gati cuti upapatti sabbesaṃ sattānaṃ nassanadhammaṃ nassati. Ahañceva kho pana nassanadhamme naṭṭhe soceyyaṃ kilameyyaṃ parideveyyaṃ, urattāḷiṃ kandeyyaṃ, sammohaṃ āpajjeyyaṃ, bhattampi me nacchādeyya, kāyepi dubbaṇṇiyaṃ okkameyya, kammantāpi nappavatteyyuṃ, amittāpi attamanā assu, mittāpi dummanā assū’ti. So nassanadhamme naṭṭhe na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘sutavā ariyasāvako abbuhi savisaṃ sokasallaṃ, yena viddho assutavā puthujjano attānaṃyeva paritāpeti. Asoko visallo ariyasāvako attānaṃyeva parinibbāpetī’’’ti.

    ‘‘ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ અલબ્ભનીયાનિ ઠાનાનિ સમણેન વા બ્રાહ્મણેન વા દેવેન વા મારેન વા બ્રહ્મુના વા કેનચિ વા લોકસ્મિ’’ન્તિ.

    ‘‘Imāni kho, bhikkhave, pañca alabbhanīyāni ṭhānāni samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmi’’nti.

    11 ‘‘ન સોચનાય પરિદેવનાય,

    12 ‘‘Na socanāya paridevanāya,

    અત્થોધ લબ્ભા 13 અપિ અપ્પકોપિ;

    Atthodha labbhā 14 api appakopi;

    સોચન્તમેનં દુખિતં વિદિત્વા,

    Socantamenaṃ dukhitaṃ viditvā,

    પચ્ચત્થિકા અત્તમના ભવન્તિ.

    Paccatthikā attamanā bhavanti.

    ‘‘યતો ચ ખો પણ્ડિતો આપદાસુ,

    ‘‘Yato ca kho paṇḍito āpadāsu,

    ન વેધતી અત્થવિનિચ્છયઞ્ઞૂ;

    Na vedhatī atthavinicchayaññū;

    પચ્ચત્થિકાસ્સ દુખિતા ભવન્તિ,

    Paccatthikāssa dukhitā bhavanti,

    દિસ્વા મુખં અવિકારં પુરાણં.

    Disvā mukhaṃ avikāraṃ purāṇaṃ.

    ‘‘જપ્પેન મન્તેન સુભાસિતેન,

    ‘‘Jappena mantena subhāsitena,

    અનુપ્પદાનેન પવેણિયા વા;

    Anuppadānena paveṇiyā vā;

    યથા યથા યત્થ 15 લભેથ અત્થં,

    Yathā yathā yattha 16 labhetha atthaṃ,

    તથા તથા તત્થ પરક્કમેય્ય.

    Tathā tathā tattha parakkameyya.

    ‘‘સચે પજાનેય્ય અલબ્ભનેય્યો,

    ‘‘Sace pajāneyya alabbhaneyyo,

    મયાવ 17 અઞ્ઞેન વા એસ અત્થો;

    Mayāva 18 aññena vā esa attho;

    અસોચમાનો અધિવાસયેય્ય,

    Asocamāno adhivāsayeyya,

    કમ્મં દળ્હં કિન્તિ કરોમિ દાની’’તિ. અટ્ઠમં;

    Kammaṃ daḷhaṃ kinti karomi dānī’’ti. aṭṭhamaṃ;







    Footnotes:
    1. વ્યાધિધમ્મં ‘‘મા વ્યાધીયી’’તિ (સી॰ પી॰)
    2. vyādhidhammaṃ ‘‘mā vyādhīyī’’ti (sī. pī.)
    3. મય્હમેવેકસ્સ (સી॰)
    4. અહઞ્ચે (?)
    5. કમ્મન્તોપિ નપ્પવત્તેય્ય (ક॰)
    6. mayhamevekassa (sī.)
    7. ahañce (?)
    8. kammantopi nappavatteyya (ka.)
    9. અબ્બહિ (સી॰)
    10. abbahi (sī.)
    11. જા॰ ૧.૫.૯૬ જાતકેપિ
    12. jā. 1.5.96 jātakepi
    13. અત્થો ઇધ લબ્ભતિ (સ્યા॰), અત્થો ઇધ લબ્ભા (પી॰)
    14. attho idha labbhati (syā.), attho idha labbhā (pī.)
    15. યથા યથા યત્થ યત્થ (ક॰)
    16. yathā yathā yattha yattha (ka.)
    17. મયા વા (સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    18. mayā vā (syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૮. અલબ્ભનીયઠાનસુત્તવણ્ણના • 8. Alabbhanīyaṭhānasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૭-૮. ધનસુત્તાદિવણ્ણના • 7-8. Dhanasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact