Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౧౮౫] ౫. అనభిరతిజాతకవణ్ణనా

    [185] 5. Anabhiratijātakavaṇṇanā

    యథోదకే ఆవిలే అప్పసన్నేతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో అఞ్ఞతరం బ్రాహ్మణకుమారం ఆరబ్భ కథేసి. సావత్థియం కిర ఏకో బ్రాహ్మణకుమారో తిణ్ణం వేదానం పారగూ బహూ ఖత్తియకుమారే చ బ్రాహ్మణకుమారే చ మన్తే వాచేసి. సో అపరభాగే ఘరావాసం సణ్ఠపేత్వా వత్థాలఙ్కారదాసదాసిఖేత్తవత్థుగోమహింసపుత్తదారాదీనం అత్థాయ చిన్తయమానో రాగదోసమోహవసికో హుత్వా ఆవిలచిత్తో అహోసి, మన్తే పటిపాటియా పరివత్తేతుం నాసక్ఖి, ఇతో చితో చ మన్తా న పటిభంసు. సో ఏకదివసం బహుం గన్ధమాలాదిం గహేత్వా జేతవనం గన్త్వా సత్థారం పూజేత్వా వన్దిత్వా ఏకమన్తం నిసీది . సత్థా తేన సద్ధిం పటిసన్థారం కత్వా ‘‘కిం, మాణవ, మన్తే వాచేసి, పగుణా తే మన్తా’’తి పుచ్ఛి. ‘‘పుబ్బే మే, భన్తే, మన్తా పగుణా అహేసుం, ఘరావాసస్స పన గహితకాలతో పట్ఠాయ చిత్తం మే ఆవిలం జాతం, తేన మే మన్తా న పగుణా’’తి. అథ నం సత్థా ‘‘న ఖో, మాణవ, ఇదానేవ, పుబ్బేపి తే చిత్తస్స అనావిలకాలే తవ మన్తా పగుణా అహేసుం, రాగాదీహి పన ఆవిలకాలే తవ మన్తా న పటిభంసూ’’తి వత్వా తేన యాచితో అతీతం ఆహరి.

    Yathodake āvile appasanneti idaṃ satthā jetavane viharanto aññataraṃ brāhmaṇakumāraṃ ārabbha kathesi. Sāvatthiyaṃ kira eko brāhmaṇakumāro tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū bahū khattiyakumāre ca brāhmaṇakumāre ca mante vācesi. So aparabhāge gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā vatthālaṅkāradāsadāsikhettavatthugomahiṃsaputtadārādīnaṃ atthāya cintayamāno rāgadosamohavasiko hutvā āvilacitto ahosi, mante paṭipāṭiyā parivattetuṃ nāsakkhi, ito cito ca mantā na paṭibhaṃsu. So ekadivasaṃ bahuṃ gandhamālādiṃ gahetvā jetavanaṃ gantvā satthāraṃ pūjetvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi . Satthā tena saddhiṃ paṭisanthāraṃ katvā ‘‘kiṃ, māṇava, mante vācesi, paguṇā te mantā’’ti pucchi. ‘‘Pubbe me, bhante, mantā paguṇā ahesuṃ, gharāvāsassa pana gahitakālato paṭṭhāya cittaṃ me āvilaṃ jātaṃ, tena me mantā na paguṇā’’ti. Atha naṃ satthā ‘‘na kho, māṇava, idāneva, pubbepi te cittassa anāvilakāle tava mantā paguṇā ahesuṃ, rāgādīhi pana āvilakāle tava mantā na paṭibhaṃsū’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో బ్రాహ్మణమహాసాలకులే నిబ్బత్తిత్వా వయప్పత్తో తక్కసిలాయం మన్తే ఉగ్గణ్హిత్వా దిసాపామోక్ఖో ఆచరియో హుత్వా బారాణసియం బహూ ఖత్తియకుమారే చ బ్రాహ్మణకుమారే చ మన్తే వాచేసి. తస్స సన్తికే ఏకో బ్రాహ్మణమాణవో తయో వేదే పగుణే అకాసి, ఏకపదేపి నిక్కఙ్ఖో పిట్ఠిఆచరియో హుత్వా మన్తే వాచేసి. సో అపరేన సమయేన ఘరావాసం గహేత్వా ఘరావాసచిన్తాయ ఆవిలచిత్తో మన్తే పరివత్తేతుం నాసక్ఖి. అథ నం ఆచరియో అత్తనో సన్తికం ఆగతం ‘‘కిం, మాణవ, పగుణా తే మన్తా’’తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘ఘరావాసగహితకాలతో పట్ఠాయ మే చిత్తం ఆవిలం జాతం, మన్తే పరివత్తేతుం న సక్కోమీ’’తి వుత్తే ‘‘తాత, ఆవిలే చిత్తమ్హి పగుణాపి మన్తా న పటిభన్తి, అనావిలే పన చిత్తే అప్పటిభాణం నామ నత్థీ’’తి వత్వా ఇమా గాథా ఆహ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto brāhmaṇamahāsālakule nibbattitvā vayappatto takkasilāyaṃ mante uggaṇhitvā disāpāmokkho ācariyo hutvā bārāṇasiyaṃ bahū khattiyakumāre ca brāhmaṇakumāre ca mante vācesi. Tassa santike eko brāhmaṇamāṇavo tayo vede paguṇe akāsi, ekapadepi nikkaṅkho piṭṭhiācariyo hutvā mante vācesi. So aparena samayena gharāvāsaṃ gahetvā gharāvāsacintāya āvilacitto mante parivattetuṃ nāsakkhi. Atha naṃ ācariyo attano santikaṃ āgataṃ ‘‘kiṃ, māṇava, paguṇā te mantā’’ti pucchitvā ‘‘gharāvāsagahitakālato paṭṭhāya me cittaṃ āvilaṃ jātaṃ, mante parivattetuṃ na sakkomī’’ti vutte ‘‘tāta, āvile cittamhi paguṇāpi mantā na paṭibhanti, anāvile pana citte appaṭibhāṇaṃ nāma natthī’’ti vatvā imā gāthā āha –

    ౬౯.

    69.

    ‘‘యథోదకే ఆవిలే అప్పసన్నే, న పస్సతి సిప్పికసమ్బుకఞ్చ;

    ‘‘Yathodake āvile appasanne, na passati sippikasambukañca;

    సక్ఖరం వాలుకం మచ్ఛగుమ్బం, ఏవం ఆవిలమ్హి చిత్తే;

    Sakkharaṃ vālukaṃ macchagumbaṃ, evaṃ āvilamhi citte;

    న సో పస్సతి అత్తదత్థం పరత్థం.

    Na so passati attadatthaṃ paratthaṃ.

    ౭౦.

    70.

    ‘‘యథోదకే అచ్ఛే విప్పసన్నే, సో పస్సతి సిప్పికసమ్బుకఞ్చ;

    ‘‘Yathodake acche vippasanne, so passati sippikasambukañca;

    సక్ఖరం వాలుకం మచ్ఛగుమ్బం, ఏవం అనావిలమ్హి చిత్తే;

    Sakkharaṃ vālukaṃ macchagumbaṃ, evaṃ anāvilamhi citte;

    సో పస్సతి అత్థదత్థం పరత్థ’’న్తి.

    So passati atthadatthaṃ parattha’’nti.

    తత్థ ఆవిలేతి కద్దమాలుళితే. అప్పసన్నేతి తాయేవ ఆవిలతాయ అవిప్పసన్నే. సిప్పికసమ్బుకఞ్చాతి సిప్పికఞ్చ సమ్బుకఞ్చ. మచ్ఛగుమ్బన్తి మచ్ఛఘటం. ఏవం ఆవిలమ్హీతి ఏవమేవ రాగాదీహి ఆవిలే చిత్తే. అత్తదత్థం పరత్థన్తి నేవ అత్తదత్థం న పరత్థం పస్సతీతి అత్థో. సో పస్సతీతి ఏవమేవ అనావిలే చిత్తే సో పురిసో అత్తదత్థం పరత్థఞ్చ పస్సతీతి.

    Tattha āvileti kaddamāluḷite. Appasanneti tāyeva āvilatāya avippasanne. Sippikasambukañcāti sippikañca sambukañca. Macchagumbanti macchaghaṭaṃ. Evaṃ āvilamhīti evameva rāgādīhi āvile citte. Attadatthaṃ paratthanti neva attadatthaṃ na paratthaṃ passatīti attho. So passatīti evameva anāvile citte so puriso attadatthaṃ paratthañca passatīti.

    సత్థా ఇమం అతీతం ఆహరిత్వా సచ్చాని పకాసేత్వా జాతకం సమోధానేసి, సచ్చపరియోసానే బ్రాహ్మణకుమారో సోతాపత్తిఫలే పతిట్ఠహి. ‘‘తదా మాణవో అయమేవ మాణవో అహోసి, ఆచరియో పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā imaṃ atītaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne brāhmaṇakumāro sotāpattiphale patiṭṭhahi. ‘‘Tadā māṇavo ayameva māṇavo ahosi, ācariyo pana ahameva ahosi’’nti.

    అనభిరతిజాతకవణ్ణనా పఞ్చమా.

    Anabhiratijātakavaṇṇanā pañcamā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౧౮౫. అనభిరతిజాతకం • 185. Anabhiratijātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact