Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൬൫] ൫. അനഭിരതിജാതകവണ്ണനാ
[65] 5. Anabhiratijātakavaṇṇanā
യഥാ നദീ ച പന്ഥോ ചാതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ തഥാരൂപംയേവ ഉപാസകം ആരബ്ഭ കഥേസി. സോ പന പരിഗ്ഗണ്ഹന്തോ തസ്സാ ദുസ്സീലഭാവം ഞത്വാ ഭണ്ഡിതോ ചിത്തബ്യാകുലതായ സത്തട്ഠ ദിവസേ ഉപട്ഠാനം നാഗമാസി. സോ ഏകദിവസം വിഹാരം ഗന്ത്വാ തഥാഗതം വന്ദിത്വാ നിസിന്നോ ‘‘കസ്മാ സത്തട്ഠ ദിവസാനി നാഗതോസീ’’തി വുത്തേ ‘‘ഭരിയാ മേ, ഭന്തേ, ദുസ്സീലാ, തസ്സാ ഉപരി ബ്യാകുലചിത്തതായ നാഗതോമ്ഹീ’’തി ആഹ. സത്ഥാ ‘‘ഉപാസക, ഇത്ഥീസു ‘അനാചാരാ ഏതാ’തി കോപം അകത്വാ മജ്ഝത്തേനേവ ഭവിതും വട്ടതീതി പുബ്ബേപി തേ പണ്ഡിതാ കഥയിംസു, ത്വം പന ഭവന്തരേന പടിച്ഛന്നത്താ തം കാരണം ന സല്ലക്ഖേസീ’’തി വത്വാ തേന യാചിതോ അതീതം ആഹരി.
Yathā nadī ca pantho cāti idaṃ satthā jetavane viharanto tathārūpaṃyeva upāsakaṃ ārabbha kathesi. So pana pariggaṇhanto tassā dussīlabhāvaṃ ñatvā bhaṇḍito cittabyākulatāya sattaṭṭha divase upaṭṭhānaṃ nāgamāsi. So ekadivasaṃ vihāraṃ gantvā tathāgataṃ vanditvā nisinno ‘‘kasmā sattaṭṭha divasāni nāgatosī’’ti vutte ‘‘bhariyā me, bhante, dussīlā, tassā upari byākulacittatāya nāgatomhī’’ti āha. Satthā ‘‘upāsaka, itthīsu ‘anācārā etā’ti kopaṃ akatvā majjhatteneva bhavituṃ vaṭṭatīti pubbepi te paṇḍitā kathayiṃsu, tvaṃ pana bhavantarena paṭicchannattā taṃ kāraṇaṃ na sallakkhesī’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.
അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ പുരിമനയേനേവ ദിസാപാമോക്ഖോ ആചരിയോ അഹോസി. അഥസ്സ അന്തേവാസികോ ഭരിയായ ദോസം ദിസ്വാ ബ്യാകുലചിത്തതായ കതിപാഹം അനാഗന്ത്വാ ഏകദിവസം ആചരിയേന പുച്ഛിതോ തം കാരണം നിവേദേസി. അഥസ്സ ആചരിയോ ‘‘താത, ഇത്ഥിയോ നാമ സബ്ബസാധാരണാ , താസു ‘ദുസ്സീലാ ഏതാ’തി പണ്ഡിതാ കോപം ന കരോന്തീ’’തി വത്വാ ഓവാദവസേന ഇമം ഗാഥമാഹ –
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto purimanayeneva disāpāmokkho ācariyo ahosi. Athassa antevāsiko bhariyāya dosaṃ disvā byākulacittatāya katipāhaṃ anāgantvā ekadivasaṃ ācariyena pucchito taṃ kāraṇaṃ nivedesi. Athassa ācariyo ‘‘tāta, itthiyo nāma sabbasādhāraṇā , tāsu ‘dussīlā etā’ti paṇḍitā kopaṃ na karontī’’ti vatvā ovādavasena imaṃ gāthamāha –
൬൫.
65.
‘‘യഥാ നദീ ച പന്തോ ച, പാനാഗാരം സഭാ പപാ;
‘‘Yathā nadī ca panto ca, pānāgāraṃ sabhā papā;
ഏവം ലോകിത്ഥിയോ നാമ, നാസം കുജ്ഝന്തി പണ്ഡിതാ’’തി.
Evaṃ lokitthiyo nāma, nāsaṃ kujjhanti paṇḍitā’’ti.
തത്ഥ യഥാ നദീതി യഥാ അനേകതിത്ഥാ നദീ ന്ഹാനത്ഥായ സമ്പത്തസമ്പത്താനം ചണ്ഡാലാദീനമ്പി ഖത്തിയാദീനമ്പി സാധാരണാ, ന തത്ഥ കോചി ന്ഹായിതും ന ലഭതി നാമ. ‘‘പന്ഥോ’’തിആദീസുപി യഥാ മഹാമഗ്ഗോപി സബ്ബേസം സാധാരണോ , ന കോചി തേന ഗന്തും ന ലഭതി. പാനാഗാരമ്പി സുരാഗേഹം സബ്ബേസം സാധാരണം, യോ യോ പാതുകാമോ, സബ്ബോ തത്ഥ പവിസതേവ. പുഞ്ഞത്ഥികേഹി തത്ഥ തത്ഥ മനുസ്സാനം നിവാസത്ഥായ കതാ സഭാപി സാധാരണാ, ന തത്ഥ കോചി പവിസിതും ന ലഭതി. മഹാമഗ്ഗേ പാനീയചാടിയോ ഠപേത്വാ കതാ പപാപി സബ്ബേസം സാധാരണാ, ന തത്ഥ കോചി പാനീയം പിവിതും ന ലഭതി. ഏവം ലോകിത്ഥിയോ നാമാതി ഏവമേവ താത മാണവ ഇമസ്മിം ലോകേ ഇത്ഥിയോപി സബ്ബസാധാരണാവ, തേനേവ ച സാധാരണട്ഠേന നദീപന്ഥപാനാഗാരസഭാപപാസദിസാ. തസ്മാ നാസം കുജ്ഝന്തി പണ്ഡിതാ, ഏതാസം ഇത്ഥീനം ‘‘ലാമികാ ഏതാ അനാചാരാ ദുസ്സീലാ സബ്ബസാധാരണാ’’തി ചിന്തേത്വാ പണ്ഡിതാ ഛേകാ ബുദ്ധിസമ്പന്നാ ന കുജ്ഝന്തീതി.
Tattha yathā nadīti yathā anekatitthā nadī nhānatthāya sampattasampattānaṃ caṇḍālādīnampi khattiyādīnampi sādhāraṇā, na tattha koci nhāyituṃ na labhati nāma. ‘‘Pantho’’tiādīsupi yathā mahāmaggopi sabbesaṃ sādhāraṇo , na koci tena gantuṃ na labhati. Pānāgārampi surāgehaṃ sabbesaṃ sādhāraṇaṃ, yo yo pātukāmo, sabbo tattha pavisateva. Puññatthikehi tattha tattha manussānaṃ nivāsatthāya katā sabhāpi sādhāraṇā, na tattha koci pavisituṃ na labhati. Mahāmagge pānīyacāṭiyo ṭhapetvā katā papāpi sabbesaṃ sādhāraṇā, na tattha koci pānīyaṃ pivituṃ na labhati. Evaṃ lokitthiyo nāmāti evameva tāta māṇava imasmiṃ loke itthiyopi sabbasādhāraṇāva, teneva ca sādhāraṇaṭṭhena nadīpanthapānāgārasabhāpapāsadisā. Tasmā nāsaṃ kujjhanti paṇḍitā, etāsaṃ itthīnaṃ ‘‘lāmikā etā anācārā dussīlā sabbasādhāraṇā’’ti cintetvā paṇḍitā chekā buddhisampannā na kujjhantīti.
ഏവം ബോധിസത്തോ അന്തേവാസികസ്സ ഓവാദം അദാസി, സോ തം ഓവാദം സുത്വാ മജ്ഝത്തോ അഹോസി. ഭരിയാപിസ്സ ‘‘ആചരിയേന കിരമ്ഹി ഞാതാ’’തി തതോ പട്ഠായ പാപകമ്മം ന അകാസി. തസ്സപി ഉപാസകസ്സ ഭരിയാ ‘‘സത്ഥാരാ കിരമ്ഹി ഞാതാ’’തി തതോ പട്ഠായ പാപകമ്മം ന അകാസി.
Evaṃ bodhisatto antevāsikassa ovādaṃ adāsi, so taṃ ovādaṃ sutvā majjhatto ahosi. Bhariyāpissa ‘‘ācariyena kiramhi ñātā’’ti tato paṭṭhāya pāpakammaṃ na akāsi. Tassapi upāsakassa bhariyā ‘‘satthārā kiramhi ñātā’’ti tato paṭṭhāya pāpakammaṃ na akāsi.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ സച്ചാനി പകാസേസി, സച്ചപരിയോസാനേ ഉപാസകോ സോതാപത്തിഫലേ പതിട്ഠഹി. സത്ഥാപി അനുസന്ധിം ഘടേത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ ജയമ്പതികാവ ഏതരഹി ജയമ്പതികാ, ആചരിയബ്രാഹ്മണോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsesi, saccapariyosāne upāsako sotāpattiphale patiṭṭhahi. Satthāpi anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā jayampatikāva etarahi jayampatikā, ācariyabrāhmaṇo pana ahameva ahosi’’nti.
അനഭിരതിജാതകവണ്ണനാ പഞ്ചമാ.
Anabhiratijātakavaṇṇanā pañcamā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൬൫. അനഭിരതിജാതകം • 65. Anabhiratijātakaṃ