Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
൪. അനാദരിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
4. Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā
ദുവിധഞ്ഹേത്ഥ അനാദരിയം പുഗ്ഗലാനാദരിയഞ്ച ധമ്മാനാദരിയഞ്ചാതി ആഹ ‘‘പുഗ്ഗലസ്സ വാ’’തിആദി. തത്ഥ യോ ഭിക്ഖു ഉപസമ്പന്നേന പഞ്ഞത്തേന വുച്ചമാനോ ‘‘അയം ഉക്ഖിത്തകോ വാ വമ്ഭിതോ വാ ഗരഹിതോ വാ, ഇമസ്സ വചനം അകതം ഭവിസ്സതീ’’തി (പാചി॰ ൩൪൨) അനാദരിയം കരോതി, അയം പുഗ്ഗലേ അനാദരിയം കരോതി നാമ. യോ പന പഞ്ഞത്തേന വുച്ചമാനോ ‘‘കഥായം നസ്സേയ്യ വാ വിനസ്സേയ്യ വാ അന്തരധായേയ്യ വാ’’തി, തം വാ നസിക്ഖിതുകാമോ അനാദരിയം കരോതി, അയം ധമ്മേ അനാദരിയം കരോതി നാമ. തേനാഹ ‘‘തസ്മാ’’തിആദി.
Duvidhañhettha anādariyaṃ puggalānādariyañca dhammānādariyañcāti āha ‘‘puggalassa vā’’tiādi. Tattha yo bhikkhu upasampannena paññattena vuccamāno ‘‘ayaṃ ukkhittako vā vambhito vā garahito vā, imassa vacanaṃ akataṃ bhavissatī’’ti (pāci. 342) anādariyaṃ karoti, ayaṃ puggale anādariyaṃ karoti nāma. Yo pana paññattena vuccamāno ‘‘kathāyaṃ nasseyya vā vinasseyya vā antaradhāyeyya vā’’ti, taṃ vā nasikkhitukāmo anādariyaṃ karoti, ayaṃ dhamme anādariyaṃ karoti nāma. Tenāha ‘‘tasmā’’tiādi.
ഇദം ന സല്ലേഖായ സംവത്തതീതി സമ്മാ കിലേസേ ലിഖതീതി സല്ലേഖോ, അപ്പിച്ഛതാ, തദത്ഥം നയിദം സംവത്തതി. ആദിസദ്ദേന ‘‘ഇദം ന ധുതത്ഥായ സംവത്തതി, ന പാസാദികതായ, ന അപചയായ, ന വീരിയാരമ്ഭായ സംവത്തതീ’’തി (പാചി॰ ൩൪൩) ഇദം സങ്ഗണ്ഹാതി. അപഞ്ഞത്തേനാതി സുത്തേ വാ അഭിധമ്മേ വാ ആഗതേന. പവേണിആഗതന്തി സങ്ഗീതികാലതോ പട്ഠായ മഹാകസ്സപാദിആചരിയപരമ്പരായ ആഗതം. സചേ പന യസ്മാ ഉച്ഛുരസോ സത്താഹകാലികോ, തസ്സ കസടോ യാവജീവികോ, ദ്വിന്നംയേവ സമവായോ ഉച്ഛുയട്ഠി, തസ്മാ വികാലേ ഉച്ഛുയട്ഠിം ഖാദിതും വട്ടതി ഗുളഹരീതകം വിയാതി ഏവമാദികം ഗാരയ്ഹാചരിയുഗ്ഗഹം ഗഹേത്വാ ‘‘ഏവം അമ്ഹാകം ആചരിയാനം ഉഗ്ഗഹോ പരിപുച്ഛാ’’തി ഭണതി, ആപത്തിയേവ.
Idaṃna sallekhāya saṃvattatīti sammā kilese likhatīti sallekho, appicchatā, tadatthaṃ nayidaṃ saṃvattati. Ādisaddena ‘‘idaṃ na dhutatthāya saṃvattati, na pāsādikatāya, na apacayāya, na vīriyārambhāya saṃvattatī’’ti (pāci. 343) idaṃ saṅgaṇhāti. Apaññattenāti sutte vā abhidhamme vā āgatena. Paveṇiāgatanti saṅgītikālato paṭṭhāya mahākassapādiācariyaparamparāya āgataṃ. Sace pana yasmā ucchuraso sattāhakāliko, tassa kasaṭo yāvajīviko, dvinnaṃyeva samavāyo ucchuyaṭṭhi, tasmā vikāle ucchuyaṭṭhiṃ khādituṃ vaṭṭati guḷaharītakaṃ viyāti evamādikaṃ gārayhācariyuggahaṃ gahetvā ‘‘evaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ uggaho paripucchā’’ti bhaṇati, āpattiyeva.
അനാദരിയസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.