| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Ānandasuttavaṇṇanā
੩੭. ਛਟ੍ਠੇ ਓਕਾਸਂ ਅવਸਰਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ, ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖਾਧਿਗਮਾਯ ਓਕਾਸਭਾવਤੋ વਾ ਓਕਾਸੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮੋ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਦੀਘਨਿਕਾਯੇਨੇવ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੮੮) ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋਤਿ ਤਯੋ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮਾ ਆਗਤਾ। ਤਤ੍ਥ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੨੮੮) ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣਾਨਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ‘‘ਪਠਮੋ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਪਨ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਦੁਤਿਯੋ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ‘‘ਤਤਿਯੋ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਇਧ ਪਨ વਕ੍ਖਮਾਨਾਨਿ ਤੀਣਿ ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨਾਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਸਂਯੇવ ਚ ਗਹਣੇ ਕਾਰਣਂ ਸਯਮੇવ વਕ੍ਖਤਿ।
37. Chaṭṭhe okāsaṃ avasaraṃ adhigacchati etenāti okāsādhigamo, maggaphalasukhādhigamāya okāsabhāvato vā okāso, tassa adhigamo okāsādhigamo. Ettha ca dīghanikāyeneva (dī. ni. 2.288) pana suttantadesanāyaṃ paṭhamajjhānaṃ, catutthajjhānaṃ, arahattamaggoti tayo okāsādhigamā āgatā. Tattha (dī. ni. aṭṭha. 2.288) paṭhamaṃ jhānaṃ pañca nīvaraṇāni vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Catutthajjhānaṃ pana sukhadukkhaṃ vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti dutiyo okāsādhigamo. Arahattamaggo sabbakilese vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘tatiyo okāsādhigamo’’ti vutto. Idha pana vakkhamānāni tīṇi arūpajjhānāni sandhāya ‘‘okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Tesaṃyeva ca gahaṇe kāraṇaṃ sayameva vakkhati.
ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਪਾਪਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਮਲੇਹਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭਾਦੀਹਿ ਚ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਪਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਨਤ੍ਥਾਯ। ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਞ੍ਹਿ ਇਧ ‘‘ਸਮਤਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਤ੍ਥਂ ਗਮਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਕਾਯਿਕਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਚੇਤਸਿਕਦੋਮਨਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾਯ, ਨਿਰੋਧਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਞਾਯਤਿ ਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਕਮਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਤਂ વਾ ਞਾਯਤਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਞਾਯੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਭਾવੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਹવਿਪਸ੍ਸਨਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਰਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤਾਯ। ਪਰਪਚ੍ਚਯੇਨ વਿਨਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਰਣਞ੍ਹਿ ‘‘ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦੀਹਿ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਂ ਅਨੁਪਹਤਂ।
Sattānaṃvisuddhiṃ pāpanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkilesehi kiliṭṭhacittānaṃ sattānaṃ visuddhipāpanatthāya samatikkamanatthāya. Āyatiṃ anuppajjanañhi idha ‘‘samatikkamo’’ti vuttaṃ. Atthaṃ gamanatthāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ, taṃ vā ñāyati paṭivijjhīyati etenāti ñāyo, samucchedabhāvo ariyamaggoti āha ‘‘sahavipassanakassa maggassā’’ti. Paccakkhakaraṇatthāyāti attapaccakkhatāya. Parapaccayena vinā paccakkhakaraṇañhi ‘‘sacchikiriyā’’ti vuccati. Asambhinnanti pittasemhādīhi apalibuddhaṃ anupahataṃ.
ਰਾਗਾਨੁਗਤੋ ਸਮਾਧਿ ਅਭਿਨਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਅਭਿਮੁਖਾਭਾવੇਨ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ, ਦੋਸਾਨੁਗਤੋ ਪਨ ਅਪਨਤੋ ਅਪਗਮਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ, ਤਦੁਭਯਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ‘‘ਨ ਚਾਭਿਨਤੋ ਨ ਚਾਪਨਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਰਾਗવਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨ ਸਸਙ੍ਖਾਰਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹવਾਰਿਤਗਤੋਤਿ ਲੋਕਿਯਜ੍ਝਾਨਚਿਤ੍ਤਾਨਿ વਿਯ ਨ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਸਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨવਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨવਸੇਨ ਚ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ વਾਰੇਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਛਿਨ੍ਨਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਤਥਾਭੂਤਂ ਫਲਸਮਾਧਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ…ਪੇ॰… ਛਿਨ੍ਨਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ।
Rāgānugato samādhi abhinato nāma hoti ārammaṇe abhimukhābhāvena pavattiyā, dosānugato pana apanato apagamanavasena pavattiyā, tadubhayappaṭikkhepena ‘‘na cābhinato na cāpanato’’ti vuttanti āha ‘‘rāgavasenā’’tiādi. Na sasaṅkhāraniggayhavāritagatoti lokiyajjhānacittāni viya na sasaṅkhārena sappayogena tadaṅgappahānavikkhambhanappahānavasena ca niggahetvā vāretvā ṭhito. Kiñcarahi kilesānaṃ chinnante uppanno. Tathābhūtaṃ phalasamādhiṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tenāha ‘‘na sasaṅkhārena…pe… chinnante uppanno’’ti.
ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Ānandasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
