Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરગાથાપાળિ • Theragāthāpāḷi |
૩. આનન્દત્થેરગાથા
3. Ānandattheragāthā
૧૦૧૭.
1017.
‘‘પિસુણેન ચ કોધનેન ચ, મચ્છરિના ચ વિભૂતનન્દિના;
‘‘Pisuṇena ca kodhanena ca, maccharinā ca vibhūtanandinā;
સખિતં ન કરેય્ય પણ્ડિતો, પાપો કાપુરિસેન સઙ્ગમો.
Sakhitaṃ na kareyya paṇḍito, pāpo kāpurisena saṅgamo.
૧૦૧૮.
1018.
‘‘સદ્ધેન ચ પેસલેન ચ, પઞ્ઞવતા બહુસ્સુતેન ચ;
‘‘Saddhena ca pesalena ca, paññavatā bahussutena ca;
સખિતં કરેય્ય પણ્ડિતો, ભદ્દો સપ્પુરિસેન સઙ્ગમો.
Sakhitaṃ kareyya paṇḍito, bhaddo sappurisena saṅgamo.
૧૦૧૯.
1019.
‘‘પસ્સ ચિત્તકતં બિમ્બં…પે॰… યસ્સ નત્થિ ધુવં ઠિતિ.
‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ…pe… yassa natthi dhuvaṃ ṭhiti.
૧૦૨૦.
1020.
‘‘પસ્સ ચિત્તકતં બિમ્બં…પે॰… વત્થેહિ સોભતિ.
‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ…pe… vatthehi sobhati.
૧૦૨૧.
1021.
‘‘અલત્તકકતા …પે॰… નો ચ પારગવેસિનો.
‘‘Alattakakatā …pe… no ca pāragavesino.
૧૦૨૨.
1022.
‘‘અટ્ઠપદકતા…પે॰… નો ચ પારગવેસિનો.
‘‘Aṭṭhapadakatā…pe… no ca pāragavesino.
૧૦૨૩.
1023.
‘‘અઞ્જનીવ નવા…પે॰… નો ચ પારગવેસિનો.
‘‘Añjanīva navā…pe… no ca pāragavesino.
૧૦૨૪.
1024.
‘‘બહુસ્સુતો ચિત્તકથી, બુદ્ધસ્સ પરિચારકો;
‘‘Bahussuto cittakathī, buddhassa paricārako;
પન્નભારો વિસઞ્ઞુત્તો, સેય્યં કપ્પેતિ ગોતમો.
Pannabhāro visaññutto, seyyaṃ kappeti gotamo.
૧૦૨૫.
1025.
‘‘ખીણાસવો વિસઞ્ઞુત્તો, સઙ્ગાતીતો સુનિબ્બુતો;
‘‘Khīṇāsavo visaññutto, saṅgātīto sunibbuto;
ધારેતિ અન્તિમં દેહં, જાતિમરણપારગૂ.
Dhāreti antimaṃ dehaṃ, jātimaraṇapāragū.
૧૦૨૬.
1026.
‘‘યસ્મિં પતિટ્ઠિતા ધમ્મા, બુદ્ધસ્સાદિચ્ચબન્ધુનો;
‘‘Yasmiṃ patiṭṭhitā dhammā, buddhassādiccabandhuno;
નિબ્બાનગમને મગ્ગે, સોયં તિટ્ઠતિ ગોતમો.
Nibbānagamane magge, soyaṃ tiṭṭhati gotamo.
૧૦૨૭.
1027.
‘‘દ્વાસીતિ બુદ્ધતો ગણ્હિં, દ્વે સહસ્સાનિ ભિક્ખુતો;
‘‘Dvāsīti buddhato gaṇhiṃ, dve sahassāni bhikkhuto;
ચતુરાસીતિસહસ્સાનિ, યે મે ધમ્મા પવત્તિનો.
Caturāsītisahassāni, ye me dhammā pavattino.
૧૦૨૮.
1028.
‘‘અપ્પસ્સુતાયં પુરિસો, બલિબદ્દોવ જીરતિ;
‘‘Appassutāyaṃ puriso, balibaddova jīrati;
મંસાનિ તસ્સ વડ્ઢન્તિ, પઞ્ઞા તસ્સ ન વડ્ઢતિ.
Maṃsāni tassa vaḍḍhanti, paññā tassa na vaḍḍhati.
૧૦૨૯.
1029.
‘‘બહુસ્સુતો અપ્પસ્સુતં, યો સુતેનાતિમઞ્ઞતિ;
‘‘Bahussuto appassutaṃ, yo sutenātimaññati;
અન્ધો પદીપધારોવ, તથેવ પટિભાતિ મં.
Andho padīpadhārova, tatheva paṭibhāti maṃ.
૧૦૩૦.
1030.
‘‘બહુસ્સુતં ઉપાસેય્ય, સુતઞ્ચ ન વિનાસયે;
‘‘Bahussutaṃ upāseyya, sutañca na vināsaye;
તં મૂલં બ્રહ્મચરિયસ્સ, તસ્મા ધમ્મધરો સિયા.
Taṃ mūlaṃ brahmacariyassa, tasmā dhammadharo siyā.
૧૦૩૧.
1031.
‘‘પુબ્બાપરઞ્ઞૂ અત્થઞ્ઞૂ, નિરુત્તિપદકોવિદો;
‘‘Pubbāparaññū atthaññū, niruttipadakovido;
સુગ્ગહીતઞ્ચ ગણ્હાતિ, અત્થઞ્ચોપપરિક્ખતિ.
Suggahītañca gaṇhāti, atthañcopaparikkhati.
૧૦૩૨.
1032.
સમયે સો પદહતિ, અજ્ઝત્તં સુસમાહિતો.
Samaye so padahati, ajjhattaṃ susamāhito.
૧૦૩૩.
1033.
‘‘બહુસ્સુતં ધમ્મધરં, સપ્પઞ્ઞં બુદ્ધસાવકં;
‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ, sappaññaṃ buddhasāvakaṃ;
ધમ્મવિઞ્ઞાણમાકઙ્ખં, તં ભજેથ તથાવિધં.
Dhammaviññāṇamākaṅkhaṃ, taṃ bhajetha tathāvidhaṃ.
૧૦૩૪.
1034.
‘‘બહુસ્સુતો ધમ્મધરો, કોસારક્ખો મહેસિનો;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
ચક્ખુ સબ્બસ્સ લોકસ્સ, પૂજનીયો બહુસ્સુતો.
Cakkhu sabbassa lokassa, pūjanīyo bahussuto.
૧૦૩૫.
1035.
‘‘ધમ્મારામો ધમ્મરતો, ધમ્મં અનુવિચિન્તયં;
‘‘Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;
ધમ્મં અનુસ્સરં ભિક્ખુ, સદ્ધમ્મા ન પરિહાયતિ.
Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.
૧૦૩૬.
1036.
સરીરસુખગિદ્ધસ્સ, કુતો સમણફાસુતા.
Sarīrasukhagiddhassa, kuto samaṇaphāsutā.
૧૦૩૭.
1037.
‘‘ન પક્ખન્તિ દિસા સબ્બા, ધમ્મા ન પટિભન્તિ મં;
‘‘Na pakkhanti disā sabbā, dhammā na paṭibhanti maṃ;
ગતે કલ્યાણમિત્તમ્હિ, અન્ધકારંવ ખાયતિ.
Gate kalyāṇamittamhi, andhakāraṃva khāyati.
૧૦૩૮.
1038.
‘‘અબ્ભતીતસહાયસ્સ, અતીતગતસત્થુનો;
‘‘Abbhatītasahāyassa, atītagatasatthuno;
નત્થિ એતાદિસં મિત્તં, યથા કાયગતા સતિ.
Natthi etādisaṃ mittaṃ, yathā kāyagatā sati.
૧૦૩૯.
1039.
‘‘યે પુરાણા અતીતા તે, નવેહિ ન સમેતિ મે;
‘‘Ye purāṇā atītā te, navehi na sameti me;
સ્વજ્જ એકોવ ઝાયામિ, વસ્સુપેતોવ પક્ખિમા.
Svajja ekova jhāyāmi, vassupetova pakkhimā.
૧૦૪૦.
1040.
‘‘દસ્સનાય અભિક્કન્તે, નાનાવેરજ્જકે બહૂ;
‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake bahū;
મા વારયિત્થ સોતારો, પસ્સન્તુ સમયો મમં.
Mā vārayittha sotāro, passantu samayo mamaṃ.
૧૦૪૧.
1041.
‘‘દસ્સનાય અભિક્કન્તે, નાનાવેરજ્જકે પુથુ;
‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake puthu;
કરોતિ સત્થા ઓકાસં, ન નિવારેતિ ચક્ખુમા.
Karoti satthā okāsaṃ, na nivāreti cakkhumā.
૧૦૪૨.
1042.
‘‘પણ્ણવીસતિવસ્સાનિ, સેખભૂતસ્સ મે સતો;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, sekhabhūtassa me sato;
ન કામસઞ્ઞા ઉપ્પજ્જિ, પસ્સ ધમ્મસુધમ્મતં.
Na kāmasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.
૧૦૪૩.
1043.
‘‘પણ્ણવીસતિવસ્સાનિ, સેખભૂતસ્સ મે સતો;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, sekhabhūtassa me sato;
ન દોસસઞ્ઞા ઉપ્પજ્જિ, પસ્સ ધમ્મસુધમ્મતં.
Na dosasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.
૧૦૪૪.
1044.
‘‘પણ્ણવીસતિવસ્સાનિ, ભગવન્તં ઉપટ્ઠહિં;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
૧૦૪૫.
1045.
‘‘પણ્ણવીસતિવસ્સાનિ, ભગવન્તં ઉપટ્ઠહિં;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
મેત્તેન વચીકમ્મેન, છાયાવ અનપાયિની.
Mettena vacīkammena, chāyāva anapāyinī.
૧૦૪૬.
1046.
‘‘પણ્ણવીસતિવસ્સાનિ, ભગવન્તં ઉપટ્ઠહિં;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
મેત્તેન મનોકમ્મેન, છાયાવ અનપાયિની.
Mettena manokammena, chāyāva anapāyinī.
૧૦૪૭.
1047.
‘‘બુદ્ધસ્સ ચઙ્કમન્તસ્સ, પિટ્ઠિતો અનુચઙ્કમિં;
‘‘Buddhassa caṅkamantassa, piṭṭhito anucaṅkamiṃ;
ધમ્મે દેસિયમાનમ્હિ, ઞાણં મે ઉદપજ્જથ.
Dhamme desiyamānamhi, ñāṇaṃ me udapajjatha.
૧૦૪૮.
1048.
‘‘અહં સકરણીયોમ્હિ, સેખો અપ્પત્તમાનસો;
‘‘Ahaṃ sakaraṇīyomhi, sekho appattamānaso;
સત્થુ ચ પરિનિબ્બાનં, યો અમ્હં અનુકમ્પકો.
Satthu ca parinibbānaṃ, yo amhaṃ anukampako.
૧૦૪૯.
1049.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
સબ્બાકારવરૂપેતે, સમ્બુદ્ધે પરિનિબ્બુતે.
Sabbākāravarūpete, sambuddhe parinibbute.
૧૦૫૦.
1050.
‘‘બહુસ્સુતો ધમ્મધરો, કોસારક્ખો મહેસિનો;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
ચક્ખુ સબ્બસ્સ લોકસ્સ, આનન્દો પરિનિબ્બુતો.
Cakkhu sabbassa lokassa, ānando parinibbuto.
૧૦૫૧.
1051.
‘‘બહુસ્સુતો ધમ્મધરો, કોસારક્ખો મહેસિનો;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
ચક્ખુ સબ્બસ્સ લોકસ્સ, અન્ધકારે તમોનુદો.
Cakkhu sabbassa lokassa, andhakāre tamonudo.
૧૦૫૨.
1052.
‘‘ગતિમન્તો સતિમન્તો, ધિતિમન્તો ચ યો ઇસિ;
‘‘Gatimanto satimanto, dhitimanto ca yo isi;
સદ્ધમ્મધારકો થેરો, આનન્દો રતનાકરો.
Saddhammadhārako thero, ānando ratanākaro.
૧૦૫૩.
1053.
‘‘પરિચિણ્ણો મયા સત્થા, કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં;
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
ઓહિતો ગરુકો ભારો, નત્થિ દાનિ પુનબ્ભવો’’તિ.
Ohito garuko bhāro, natthi dāni punabbhavo’’ti.
… આનન્દો થેરો….
… Ānando thero….
તિંસનિપાતો નિટ્ઠિતો.
Tiṃsanipāto niṭṭhito.
તત્રુદ્દાનં –
Tatruddānaṃ –
ફુસ્સોપતિસ્સો આનન્દો, તયોતિમે પકિત્તિતા;
Phussopatisso ānando, tayotime pakittitā;
ગાથાયો તત્થ સઙ્ખાતા, સતં પઞ્ચ ચ ઉત્તરીતિ;
Gāthāyo tattha saṅkhātā, sataṃ pañca ca uttarīti;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / થેરગાથા-અટ્ઠકથા • Theragāthā-aṭṭhakathā / ૩. આનન્દત્થેરગાથાવણ્ણના • 3. Ānandattheragāthāvaṇṇanā