Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā

    3. ஆனந்த³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா

    3. Ānandattheragāthāvaṇṇanā

    பிஸுணேன ச கோத⁴னேனாதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஆனந்த³த்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே ஸத்து² வேமாதிகபா⁴தா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, ஸுமனோதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. பிதா பனஸ்ஸ ஆனந்த³ராஜா நாம. ஸோ அத்தனோ புத்தஸ்ஸ ஸுமனகுமாரஸ்ஸ வயப்பத்தஸ்ஸ ஹங்ஸவதிதோ வீஸயோஜனஸதே டா²னே போ⁴க³னக³ரங் அதா³ஸி. ஸோ கதா³சி கதா³சி ஆக³ந்த்வா அத்தானஞ்ச பிதரஞ்ச பஸ்ஸதி. ததா³ ராஜா ஸத்தா²ரஞ்ச ஸதஸஹஸ்ஸபரிமாணங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஞ்ச ஸயமேவ ஸக்கச்சங் உபட்ட²ஹி, அஞ்ஞேஸங் உபட்டா²துங் ந தே³தி.

    Pisuṇenaca kodhanenātiādikā āyasmato ānandattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare satthu vemātikabhātā hutvā nibbatti, sumanotissa nāmaṃ ahosi. Pitā panassa ānandarājā nāma. So attano puttassa sumanakumārassa vayappattassa haṃsavatito vīsayojanasate ṭhāne bhoganagaraṃ adāsi. So kadāci kadāci āgantvā attānañca pitarañca passati. Tadā rājā satthārañca satasahassaparimāṇaṃ bhikkhusaṅghañca sayameva sakkaccaṃ upaṭṭhahi, aññesaṃ upaṭṭhātuṃ na deti.

    தேன ஸமயேன பச்சந்தோ குபிதோ அஹோஸி. குமாரோ தஸ்ஸ குபிதபா⁴வங் ரஞ்ஞோ அனாரோசெத்வா ஸயமேவ தங் வூபஸமேதி. தங் ஸுத்வா ராஜா துட்ட²மானஸோ புத்தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘வரங் தே, தாத த³ம்மி, வரங் க³ண்ஹாஹீ’’தி ஆஹ. குமாரோ ‘‘ஸத்தா²ரங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஞ்ச தேமாஸங் உபட்ட²ஹந்தோ ஜீவிதங் அவஞ்ஜ²ங் காதுங் இச்சா²மீ’’தி ஆஹ. ‘‘ஏதங் ந ஸக்கா, அஞ்ஞங் வதே³ஹீ’’தி. ‘‘தே³வ, க²த்தியானங் த்³வேகதா² நாம நத்தி², ஏததே³வ மே தே³ஹி, ந மய்ஹங் அஞ்ஞேன அத்தோ²’’தி. ‘‘ஸசே ஸத்தா² அனுஜானாதி, தி³ன்னமேவா’’தி. ஸோ ‘‘ஸத்து² சித்தங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி விஹாரங் க³தோ.

    Tena samayena paccanto kupito ahosi. Kumāro tassa kupitabhāvaṃ rañño anārocetvā sayameva taṃ vūpasameti. Taṃ sutvā rājā tuṭṭhamānaso puttaṃ pakkosāpetvā ‘‘varaṃ te, tāta dammi, varaṃ gaṇhāhī’’ti āha. Kumāro ‘‘satthāraṃ bhikkhusaṅghañca temāsaṃ upaṭṭhahanto jīvitaṃ avañjhaṃ kātuṃ icchāmī’’ti āha. ‘‘Etaṃ na sakkā, aññaṃ vadehī’’ti. ‘‘Deva, khattiyānaṃ dvekathā nāma natthi, etadeva me dehi, na mayhaṃ aññena attho’’ti. ‘‘Sace satthā anujānāti, dinnamevā’’ti. So ‘‘satthu cittaṃ jānissāmī’’ti vihāraṃ gato.

    தேன ச ஸமயேன ப⁴க³வா ப⁴த்தகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா க³ந்த⁴குடிங் பவிட்டோ² ஹோதி. ஸோ பி⁴க்கூ² உபஸங்கமித்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனாய ஆக³தோ, த³ஸ்ஸேத² மே ப⁴க³வந்த’’ந்தி ஆஹ. பி⁴க்கூ² ‘‘ஸுமனோ நாம தே²ரோ ஸத்து² உபட்டா²கோ, தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ச்சா²ஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. ஸோ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா வந்தி³த்வா ‘‘ஸத்தா²ரங், ப⁴ந்தே, மே த³ஸ்ஸேதா²’’தி ஆஹ. அத² தே²ரோ தஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ பத²வியங் நிமுஜ்ஜித்வா ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா ‘‘ப⁴ந்தே, ராஜபுத்தோ தும்ஹாகங் த³ஸ்ஸனாய ஆக³தோ’’தி ஆஹ. ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்கு², ப³ஹி ஆஸனங் பஞ்ஞாபேஹீ’’தி. தே²ரோ புனபி தஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ பு³த்³தா⁴ஸனங் க³ஹெத்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங் நிமுஜ்ஜித்வா ப³ஹிபரிவேணே பாதுப⁴வித்வா க³ந்த⁴குடிபரிவேணே ஆஸனங் பஞ்ஞாபேஸி. குமாரோ தங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹந்தோ வதாயங் பி⁴க்கூ²’’தி சித்தங் உப்பாதே³ஸி.

    Tena ca samayena bhagavā bhattakiccaṃ niṭṭhāpetvā gandhakuṭiṃ paviṭṭho hoti. So bhikkhū upasaṅkamitvā ‘‘ahaṃ, bhante, bhagavantaṃ dassanāya āgato, dassetha me bhagavanta’’nti āha. Bhikkhū ‘‘sumano nāma thero satthu upaṭṭhāko, tassa santikaṃ gacchāhī’’ti āhaṃsu. So therassa santikaṃ gantvā vanditvā ‘‘satthāraṃ, bhante, me dassethā’’ti āha. Atha thero tassa passantasseva pathaviyaṃ nimujjitvā satthāraṃ upasaṅkamitvā ‘‘bhante, rājaputto tumhākaṃ dassanāya āgato’’ti āha. ‘‘Tena hi, bhikkhu, bahi āsanaṃ paññāpehī’’ti. Thero punapi tassa passantasseva buddhāsanaṃ gahetvā antogandhakuṭiyaṃ nimujjitvā bahipariveṇe pātubhavitvā gandhakuṭipariveṇe āsanaṃ paññāpesi. Kumāro taṃ disvā ‘‘mahanto vatāyaṃ bhikkhū’’ti cittaṃ uppādesi.

    ப⁴க³வாபி க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²மித்வா பஞ்ஞத்தாஸனே நிஸீதி³. ராஜபுத்தோ ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா, படிஸந்தா²ரங் கத்வா, அயங், ப⁴ந்தே, தே²ரோ தும்ஹாகங் ஸாஸனே வல்லபோ⁴ மஞ்ஞேதி. ‘‘ஆம குமார, வல்லபோ⁴’’தி? ‘‘கிங் கத்வா, ப⁴ந்தே, ஏஸ வல்லபோ⁴ ஹோதீ’’தி?‘‘தா³னாதீ³னி புஞ்ஞானி கத்வா’’தி. ‘‘ப⁴க³வா , அஹம்பி அயங் தே²ரோ விய அனாக³தே பு³த்³த⁴ஸாஸனே வல்லபோ⁴ ஹோதுகாமோ’’தி ஸத்தா²ஹங் க²ந்தா⁴வாரப⁴த்தங் நாம த³த்வாபி ஸத்தமே தி³வஸே, ப⁴ந்தே, மயா பிது ஸந்திகா தேமாஸங் தும்ஹாகங் படிஜக்³க³னவரோ லத்³தோ⁴, தேமாஸங் மே வஸ்ஸாவாஸங் அதி⁴வாஸேதா²தி. ப⁴க³வா, ‘‘அத்தி² நு கோ² தத்த² க³தேன அத்தோ²’’தி ஓலோகெத்வா ‘‘அத்தீ²’’தி தி³ஸ்வா ‘‘ஸுஞ்ஞாகா³ரே கோ², குமார, ததா²க³தா அபி⁴ரமந்தீ’’தி ஆஹ. குமாரோ ‘‘அஞ்ஞாதங் ப⁴க³வா, அஞ்ஞாதங் ஸுக³தா’’தி வத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, புரிமதரங் க³ந்த்வா விஹாரங் காரேமி, மயா பேஸிதே பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ச்ச²தா²’’தி படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா பிது ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘தி³ன்னா மே, தே³வ, ப⁴க³வதா படிஞ்ஞா, மயா பஹிதே ப⁴க³வந்தங் பேஸெய்யாதா²’’தி பிதரங் வந்தி³த்வா, நிக்க²மித்வா யோஜனே யோஜனே விஹாரங் கரொந்தோ வீஸயோஜனஸதங் அத்³தா⁴னங் க³தோ. க³ந்த்வா ச அத்தனோ நக³ரே விஹாரட்டா²னங் விசினந்தோ ஸோப⁴னஸ்ஸ நாம குடும்பி³கஸ்ஸ உய்யானங் தி³ஸ்வா ஸதஸஹஸ்ஸேன கிணித்வா ஸதஸஹஸ்ஸங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா விஹாரங் காரேஸி. தத்த² ப⁴க³வதோ க³ந்த⁴குடிங் ஸேஸபி⁴க்கூ²னஞ்ச ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னத்தா²ய குடிலேணமண்ட³பே காரெத்வா பாகாரபரிக்கே²பங் த்³வாரகொட்ட²கஞ்ச நிட்டா²பெத்வா பிது ஸந்திகங் பேஸேஸி ‘‘நிட்டி²தங் மய்ஹங் கிச்சங், ஸத்தா²ரங் பஹிணதா²’’தி.

    Bhagavāpi gandhakuṭito nikkhamitvā paññattāsane nisīdi. Rājaputto satthāraṃ vanditvā, paṭisanthāraṃ katvā, ayaṃ, bhante, thero tumhākaṃ sāsane vallabho maññeti. ‘‘Āma kumāra, vallabho’’ti? ‘‘Kiṃ katvā, bhante, esa vallabho hotī’’ti?‘‘Dānādīni puññāni katvā’’ti. ‘‘Bhagavā , ahampi ayaṃ thero viya anāgate buddhasāsane vallabho hotukāmo’’ti satthāhaṃ khandhāvārabhattaṃ nāma datvāpi sattame divase, bhante, mayā pitu santikā temāsaṃ tumhākaṃ paṭijagganavaro laddho, temāsaṃ me vassāvāsaṃ adhivāsethāti. Bhagavā, ‘‘atthi nu kho tattha gatena attho’’ti oloketvā ‘‘atthī’’ti disvā ‘‘suññāgāre kho, kumāra, tathāgatā abhiramantī’’ti āha. Kumāro ‘‘aññātaṃ bhagavā, aññātaṃ sugatā’’ti vatvā ‘‘ahaṃ, bhante, purimataraṃ gantvā vihāraṃ kāremi, mayā pesite bhikkhusatasahassena saddhiṃ āgacchathā’’ti paṭiññaṃ gahetvā pitu santikaṃ gantvā ‘‘dinnā me, deva, bhagavatā paṭiññā, mayā pahite bhagavantaṃ peseyyāthā’’ti pitaraṃ vanditvā, nikkhamitvā yojane yojane vihāraṃ karonto vīsayojanasataṃ addhānaṃ gato. Gantvā ca attano nagare vihāraṭṭhānaṃ vicinanto sobhanassa nāma kuṭumbikassa uyyānaṃ disvā satasahassena kiṇitvā satasahassaṃ vissajjetvā vihāraṃ kāresi. Tattha bhagavato gandhakuṭiṃ sesabhikkhūnañca rattiṭṭhānadivāṭṭhānatthāya kuṭileṇamaṇḍape kāretvā pākāraparikkhepaṃ dvārakoṭṭhakañca niṭṭhāpetvā pitu santikaṃ pesesi ‘‘niṭṭhitaṃ mayhaṃ kiccaṃ, satthāraṃ pahiṇathā’’ti.

    ராஜா ப⁴க³வந்தங் போ⁴ஜெத்வா ‘‘ப⁴க³வா ஸுமனஸ்ஸ கிச்சங் நிட்டி²தங், தும்ஹாகங் க³மனங் பச்சாஸீஸதீ’’தி ஆஹ. ப⁴க³வா ஸதஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவுதோ யோஜனே யோஜனே விஹாரேஸு வஸமானோ அக³மாஸி. குமாரோ ‘‘ஸத்தா² ஆக³ச்ச²தீ’’தி ஸுத்வா யோஜனங் பச்சுக்³க³ந்த்வா க³ந்த⁴மாலாதீ³ஹி பூஜயமானோ ஸதஸஹஸ்ஸேன கீதே ஸோப⁴னே நாம உய்யானே ஸதஸஹஸ்ஸேன காரிதங் விஹாரங் பவேஸெத்வா –

    Rājā bhagavantaṃ bhojetvā ‘‘bhagavā sumanassa kiccaṃ niṭṭhitaṃ, tumhākaṃ gamanaṃ paccāsīsatī’’ti āha. Bhagavā satasahassabhikkhuparivuto yojane yojane vihāresu vasamāno agamāsi. Kumāro ‘‘satthā āgacchatī’’ti sutvā yojanaṃ paccuggantvā gandhamālādīhi pūjayamāno satasahassena kīte sobhane nāma uyyāne satasahassena kāritaṃ vihāraṃ pavesetvā –

    ‘‘ஸதஸஹஸ்ஸேன மே கீதங், ஸதஸஹஸ்ஸேன மாபிதங்;

    ‘‘Satasahassena me kītaṃ, satasahassena māpitaṃ;

    ஸோப⁴னங் நாம உய்யானங், படிக்³க³ண்ஹ மஹாமுனீ’’தி. –

    Sobhanaṃ nāma uyyānaṃ, paṭiggaṇha mahāmunī’’ti. –

    தங் நிய்யாதே³ஸி. ஸோ வஸ்ஸூபனாயிகதி³வஸே மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா ‘‘இமினாவ நீஹாரேன தா³னங் த³தெ³ய்யாதா²’’தி புத்ததா³ரே அமச்சே ச கிச்சகரணீயேஸு ச நியோஜெத்வா ஸயங் ஸுமனத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னஸமீபேயேவ வஸந்தோ தேமாஸங் ஸத்தா²ரங் உபட்ட²ஹந்தோ உபகட்டா²ய பவாரணாய கா³மங் பவிஸித்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா ஸத்தமே தி³வஸே ஸத்து² பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸஸ்ஸ ச பாத³மூலே திசீவரானி ட²பெத்வா வந்தி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, யதே³தங் மயா ஸத்தாஹங் க²ந்தா⁴வாரதா³னதோ பட்டா²ய புஞ்ஞங் கதங், ந தங் ஸக்³க³ஸம்பத்திஆதீ³னங் அத்தா²ய, அத² கோ² அஹங் அயங் ஸுமனத்தே²ரோ விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ உபட்டா²கோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பணிதா⁴னங் அகாஸி. ஸத்தா²பிஸ்ஸ அனந்தராயதங் தி³ஸ்வா ப்³யாகரித்வா பக்காமி.

    Taṃ niyyādesi. So vassūpanāyikadivase mahādānaṃ pavattetvā ‘‘imināva nīhārena dānaṃ dadeyyāthā’’ti puttadāre amacce ca kiccakaraṇīyesu ca niyojetvā sayaṃ sumanattherassa vasanaṭṭhānasamīpeyeva vasanto temāsaṃ satthāraṃ upaṭṭhahanto upakaṭṭhāya pavāraṇāya gāmaṃ pavisitvā sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā sattame divase satthu bhikkhusatasahassassa ca pādamūle ticīvarāni ṭhapetvā vanditvā, ‘‘bhante, yadetaṃ mayā sattāhaṃ khandhāvāradānato paṭṭhāya puññaṃ kataṃ, na taṃ saggasampattiādīnaṃ atthāya, atha kho ahaṃ ayaṃ sumanatthero viya anāgate ekassa buddhassa upaṭṭhāko bhaveyya’’nti paṇidhānaṃ akāsi. Satthāpissa anantarāyataṃ disvā byākaritvā pakkāmi.

    ஸோபி தஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸங் புஞ்ஞானி கத்வா ததோ பரம்பி தத்த² தத்த² ப⁴வே உளாரானி புஞ்ஞகம்மானி உபசினித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே பிண்டா³ய சரதோ ஏகஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ பத்தக்³க³ஹணத்த²ங் உத்தரஸாடகங் த³த்வா பூஜங் அகாஸி. புன ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சுதோ பா³ராணஸிராஜா ஹுத்வா அட்ட² பச்சேகபு³த்³தே⁴ தி³ஸ்வா தே போ⁴ஜெத்வா அத்தனோ மங்க³லுய்யானே அட்ட² பண்ணஸாலாயோ காரெத்வா தேஸங் நிஸீத³னத்தா²ய அட்ட² ஸப்³ப³ரதனமயபீடே² சேவ மணிஆதா⁴ரகே ச படியாதெ³த்வா த³ஸவஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி உபட்டா²னங் அகாஸி. ஏதானி பாகடட்டா²னானி.

    Sopi tasmiṃ buddhuppāde vassasatasahassaṃ puññāni katvā tato parampi tattha tattha bhave uḷārāni puññakammāni upacinitvā devamanussesu saṃsaranto kassapassa bhagavato kāle piṇḍāya carato ekassa therassa pattaggahaṇatthaṃ uttarasāṭakaṃ datvā pūjaṃ akāsi. Puna sagge nibbattitvā tato cuto bārāṇasirājā hutvā aṭṭha paccekabuddhe disvā te bhojetvā attano maṅgaluyyāne aṭṭha paṇṇasālāyo kāretvā tesaṃ nisīdanatthāya aṭṭha sabbaratanamayapīṭhe ceva maṇiādhārake ca paṭiyādetvā dasavassasahassāni upaṭṭhānaṃ akāsi. Etāni pākaṭaṭṭhānāni.

    கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பன தத்த² தத்த² ப⁴வே புஞ்ஞானி கரொந்தோவ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தேன ஸத்³தி⁴ங் துஸிதபுரே நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சுதோ அமிதோத³னஸக்கஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ ஸப்³பே³ ஞாதகே ஆனந்தி³தே கரொந்தோ ஜாதோதி ஆனந்தோ³த்வேவ நாமங் அஹோஸி. ஸோ அனுக்கமேன வயப்பத்தோ கதாபி⁴னிக்க²மனே ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கே பட²மங் கபிலவத்து²ங் க³ந்த்வா ததோ நிக்க²ந்தே ப⁴க³வதி தஸ்ஸ பரிவாரத்த²ங் பப்³ப³ஜிதுங் நிக்க²ந்தேஹி ப⁴த்³தி³யாதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங் நிக்க²மித்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா நசிரஸ்ஸேவ ஆயஸ்மதோ புண்ணஸ்ஸ மந்தாணிபுத்தஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹி.

    Kappasatasahassaṃ pana tattha tattha bhave puññāni karontova amhākaṃ bodhisattena saddhiṃ tusitapure nibbattitvā tato cuto amitodanasakkassa gehe nibbatti. Tassa sabbe ñātake ānandite karonto jātoti ānandotveva nāmaṃ ahosi. So anukkamena vayappatto katābhinikkhamane sammāsambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakke paṭhamaṃ kapilavatthuṃ gantvā tato nikkhante bhagavati tassa parivāratthaṃ pabbajituṃ nikkhantehi bhaddiyādīhi saddhiṃ nikkhamitvā bhagavato santike pabbajitvā nacirasseva āyasmato puṇṇassa mantāṇiputtassa santike dhammakathaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhahi.

    தேன ச ஸமயேன ப⁴க³வதோ பட²மபோ³தி⁴யங் வீஸதிவஸ்ஸானி அனிப³த்³த⁴உபட்டா²கா அஹேஸுங். ஏகதா³ நாக³ஸமாலோ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா விசரி, ஏகதா³ நாகி³தோ, ஏகதா³ உபவானோ, ஏகதா³ ஸுனக்க²த்தோ, ஏகதா³ சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோ, ஏகதா³ ஸாக³தோ, ஏகதா³ மேகி⁴யோ, தே யேபு⁴ய்யேன ஸத்து² சித்தங் நாராத⁴யிங்ஸு. அதே²கதி³வஸங் ப⁴க³வா க³ந்த⁴குடிபரிவேணே பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ நிஸின்னோ பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘அஹங், பி⁴க்க²வே, இதா³னிம்ஹி மஹல்லகோ, ஏகச்சே பி⁴க்கூ² ‘இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மா’தி வுத்தே அஞ்ஞேன க³ச்ச²ந்தி, ஏகச்சே மய்ஹங் பத்தசீவரங் பூ⁴மியங் நிக்கி²பந்தி, மய்ஹங் நிப³த்³து⁴பட்டா²கங் பி⁴க்கு²ங் ஜானாதா²’’தி. தங் ஸுத்வா பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மஸங்வேகோ³ உத³பாதி³. அதா²யஸ்மா ஸாரிபுத்தோ உட்டா²ய ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா – ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, தும்ஹே உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. தங் ப⁴க³வா படிக்கி²பி. ஏதேனுபாயேன மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³பே³ மஹாஸாவகா – ‘‘அஹங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, அஹங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி உட்ட²ஹிங்ஸு ட²பெத்வா ஆயஸ்மந்தங் ஆனந்த³ங், தேபி ப⁴க³வா படிக்கி²பி . ஸோ பன துண்ஹீயேவ நிஸீதி³. அத² நங் பி⁴க்கூ² ஆஹங்ஸு – ‘‘ஆவுஸோ, த்வம்பி ஸத்து² உபட்டா²கட்டா²னங் யாசாஹீ’’தி. யாசித்வா லத்³த⁴ட்டா²னங் நாம கீதி³ஸங் ஹோதி, ஸசே ருச்சதி, ஸத்தா² ஸயமேவ வக்க²தீதி. அத² ப⁴க³வா ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, ஆனந்தோ³ அஞ்ஞேஹி உஸ்ஸாஹேதப்³போ³, ஸயமேவ ஜானித்வா மங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. ததோ பி⁴க்கூ² ‘‘உட்டே²ஹி, ஆவுஸோ ஆனந்த³, ஸத்தா²ரங் உபட்டா²கட்டா²னங் யாசாஹீ’’தி ஆஹங்ஸு.

    Tena ca samayena bhagavato paṭhamabodhiyaṃ vīsativassāni anibaddhaupaṭṭhākā ahesuṃ. Ekadā nāgasamālo pattacīvaraṃ gahetvā vicari, ekadā nāgito, ekadā upavāno, ekadā sunakkhatto, ekadā cundo samaṇuddeso, ekadā sāgato, ekadā meghiyo, te yebhuyyena satthu cittaṃ nārādhayiṃsu. Athekadivasaṃ bhagavā gandhakuṭipariveṇe paññattavarabuddhāsane bhikkhusaṅghaparivuto nisinno bhikkhū āmantesi – ‘‘ahaṃ, bhikkhave, idānimhi mahallako, ekacce bhikkhū ‘iminā maggena gacchāmā’ti vutte aññena gacchanti, ekacce mayhaṃ pattacīvaraṃ bhūmiyaṃ nikkhipanti, mayhaṃ nibaddhupaṭṭhākaṃ bhikkhuṃ jānāthā’’ti. Taṃ sutvā bhikkhūnaṃ dhammasaṃvego udapādi. Athāyasmā sāriputto uṭṭhāya bhagavantaṃ vanditvā – ‘‘ahaṃ, bhante, tumhe upaṭṭhahissāmī’’ti āha. Taṃ bhagavā paṭikkhipi. Etenupāyena mahāmoggallānaṃ ādiṃ katvā sabbe mahāsāvakā – ‘‘ahaṃ upaṭṭhahissāmi, ahaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti uṭṭhahiṃsu ṭhapetvā āyasmantaṃ ānandaṃ, tepi bhagavā paṭikkhipi . So pana tuṇhīyeva nisīdi. Atha naṃ bhikkhū āhaṃsu – ‘‘āvuso, tvampi satthu upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācāhī’’ti. Yācitvā laddhaṭṭhānaṃ nāma kīdisaṃ hoti, sace ruccati, satthā sayameva vakkhatīti. Atha bhagavā ‘‘na, bhikkhave, ānando aññehi ussāhetabbo, sayameva jānitvā maṃ upaṭṭhahissatī’’ti āha. Tato bhikkhū ‘‘uṭṭhehi, āvuso ānanda, satthāraṃ upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācāhī’’ti āhaṃsu.

    தே²ரோ உட்ட²ஹித்வா ‘‘ஸசே மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா அத்தனா லத்³த⁴ங் பணீதசீவரங் ந த³ஸ்ஸதி, பணீதபிண்ட³பாதங் ந த³ஸ்ஸதி, ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸிதுங் ந த³ஸ்ஸதி, நிமந்தனங் க³ஹெத்வா ந க³மிஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. ‘‘எத்தகே கு³ணே லப⁴தோ ஸத்து² உபட்டா²னே கோ பா⁴ரோ’’தி உபவாத³மோசனத்த²ங் இமே சத்தாரோ படிக்கே²பா ச – ‘‘ஸசே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா மயா க³ஹிதனிமந்தனங் க³மிஸ்ஸதி, ஸசாஹங் தே³ஸந்தரதோ ஆக³தாக³தே தாவதே³வ த³ஸ்ஸேதுங் லச்சா²மி; யதா³ மே கங்கா² உப்பஜ்ஜதி, தாவதே³வ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமிதுங் லச்சா²மி, ஸசே ப⁴க³வா பரம்முகா² தே³ஸிதங் த⁴ம்மங் புன மய்ஹங் கதெ²ஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ‘‘எத்தகம்பி ஸத்து² ஸந்திகே அனுக்³க³ஹங் ந லப⁴தீ’’தி உபவாத³மோசனத்த²ஞ்சேவ த⁴ம்மப⁴ண்டா³கா³ரிகபா⁴வபாரமீபூரணத்த²ஞ்ச இமா சதஸ்ஸோ ஆயாசனா சாதி அட்ட² வரே க³ஹெத்வா நிப³த்³து⁴பட்டா²கோ அஹோஸி. தஸ்ஸேவ டா²னந்தரஸ்ஸ அத்தா²ய கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பூரிதானங் பாரமீனங் ப²லங் பாபுணி. ஸோ உபட்டா²கட்டா²னங் லத்³த⁴தி³வஸதோ பட்டா²ய த³ஸப³லங் து³விதே⁴ன உத³கேன, திவிதே⁴ன த³ந்தகட்டே²ன, ஹத்த²பாத³பரிகம்மேன பிட்டி²பரிகம்மேன, க³ந்த⁴குடிபரிவேணஸம்மஜ்ஜனேனாதி ஏவமாதீ³ஹி கிச்சேஹி உபட்ட²ஹந்தோ ‘‘இமாய நாம வேலாய ஸத்து² இத³ங் நாம லத்³து⁴ங் வட்டதி, இத³ங் நாம காதுங் வட்டதீ’’தி தி³வஸபா⁴க³ங் ஸந்திகாவசரோ ஹுத்வா, ரத்திபா⁴கே³ மஹந்தங் த³ண்ட³தீ³பிகங் க³ஹெத்வா க³ந்த⁴குடிபரிவேணங் நவ வாரே அனுபரியாயதி, ஸத்த²ரி பக்கோஸந்தே படிவசனதா³னாய தி²னமித்³த⁴வினோத³னத்த²ங்.

    Thero uṭṭhahitvā ‘‘sace me, bhante, bhagavā attanā laddhaṃ paṇītacīvaraṃ na dassati, paṇītapiṇḍapātaṃ na dassati, ekagandhakuṭiyaṃ vasituṃ na dassati, nimantanaṃ gahetvā na gamissati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti āha. ‘‘Ettake guṇe labhato satthu upaṭṭhāne ko bhāro’’ti upavādamocanatthaṃ ime cattāro paṭikkhepā ca – ‘‘sace, bhante, bhagavā mayā gahitanimantanaṃ gamissati, sacāhaṃ desantarato āgatāgate tāvadeva dassetuṃ lacchāmi; yadā me kaṅkhā uppajjati, tāvadeva bhagavantaṃ upasaṅkamituṃ lacchāmi, sace bhagavā parammukhā desitaṃ dhammaṃ puna mayhaṃ kathessati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti ‘‘ettakampi satthu santike anuggahaṃ na labhatī’’ti upavādamocanatthañceva dhammabhaṇḍāgārikabhāvapāramīpūraṇatthañca imā catasso āyācanā cāti aṭṭha vare gahetvā nibaddhupaṭṭhāko ahosi. Tasseva ṭhānantarassa atthāya kappasatasahassaṃ pūritānaṃ pāramīnaṃ phalaṃ pāpuṇi. So upaṭṭhākaṭṭhānaṃ laddhadivasato paṭṭhāya dasabalaṃ duvidhena udakena, tividhena dantakaṭṭhena, hatthapādaparikammena piṭṭhiparikammena, gandhakuṭipariveṇasammajjanenāti evamādīhi kiccehi upaṭṭhahanto ‘‘imāya nāma velāya satthu idaṃ nāma laddhuṃ vaṭṭati, idaṃ nāma kātuṃ vaṭṭatī’’ti divasabhāgaṃ santikāvacaro hutvā, rattibhāge mahantaṃ daṇḍadīpikaṃ gahetvā gandhakuṭipariveṇaṃ nava vāre anupariyāyati, satthari pakkosante paṭivacanadānāya thinamiddhavinodanatthaṃ.

    அத² நங் ஸத்தா² ஜேதவனே அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ அனேகபரியாயேன பஸங்ஸித்வா ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதானங் ஸதிமந்தானங் க³திமந்தானங் தி⁴திமந்தானங் உபட்டா²கானஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. ஏவங் ஸத்தா²ரா பஞ்சஸு டா²னேஸு ஏதத³க்³கே³ ட²பிதோ சதூஹி அச்ச²ரியப்³பு⁴தத⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ ஸத்து² த⁴ம்மகோஸாரக்கோ² அயங் மஹாதே²ரோ ஸேகோ²வ ஸமானோ ஸத்த²ரி பரினிப்³பு³தே ஹெட்டா² வுத்தனயேன பி⁴க்கூ²ஹி ஸமுத்தேஜிதோ தே³வதாய ச ஸங்வேஜிதோ ‘‘ஸ்வேயேவ ச தா³னி த⁴ம்மஸங்கீ³தி காதப்³பா³, ந கோ² பன மேதங் பதிரூபங், ய்வாயங் ஸேகோ² ஸகரணீயோ ஹுத்வா அஸேகே²ஹி தே²ரேஹி ஸத்³தி⁴ங் த⁴ம்மங் ஸங்கா³யிதுங் ஸன்னிபாதங் க³ந்து’’ந்தி ஸஞ்ஜாதுஸ்ஸாஹோ விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா ப³ஹுதே³வரத்திங் விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ சங்கமே வீரியஸமதங் அலபி⁴த்வா விஹாரங் பவிஸித்வா ஸயனே நிஸீதி³த்வா ஸயிதுகாமோ காயங் ஆவட்டேஸி. அப்பத்தஞ்ச ஸீஸங் பி³ம்போ³ஹனங் பாதா³ ச பூ⁴மிதோ முத்தமத்தா, ஏதஸ்மிங் அந்தரே அனுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தங் விமுச்சி ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.1.644-663) –

    Atha naṃ satthā jetavane ariyagaṇamajjhe nisinno anekapariyāyena pasaṃsitvā ‘‘bahussutānaṃ satimantānaṃ gatimantānaṃ dhitimantānaṃ upaṭṭhākānañca bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. Evaṃ satthārā pañcasu ṭhānesu etadagge ṭhapito catūhi acchariyabbhutadhammehi samannāgato satthu dhammakosārakkho ayaṃ mahāthero sekhova samāno satthari parinibbute heṭṭhā vuttanayena bhikkhūhi samuttejito devatāya ca saṃvejito ‘‘sveyeva ca dāni dhammasaṅgīti kātabbā, na kho pana metaṃ patirūpaṃ, yvāyaṃ sekho sakaraṇīyo hutvā asekhehi therehi saddhiṃ dhammaṃ saṅgāyituṃ sannipātaṃ gantu’’nti sañjātussāho vipassanaṃ paṭṭhapetvā bahudevarattiṃ vipassanāya kammaṃ karonto caṅkame vīriyasamataṃ alabhitvā vihāraṃ pavisitvā sayane nisīditvā sayitukāmo kāyaṃ āvaṭṭesi. Appattañca sīsaṃ bimbohanaṃ pādā ca bhūmito muttamattā, etasmiṃ antare anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.1.644-663) –

    ‘‘ஆராமத்³வாரா நிக்க²ம்ம, பது³முத்தரோ மஹாமுனி;

    ‘‘Ārāmadvārā nikkhamma, padumuttaro mahāmuni;

    வஸ்ஸெந்தோ அமதங் வுட்டி²ங், நிப்³பா³பேஸி மஹாஜனங்.

    Vassento amataṃ vuṭṭhiṃ, nibbāpesi mahājanaṃ.

    ‘‘ஸதஸஹஸ்ஸங் தே தீ⁴ரா, ச²ளபி⁴ஞ்ஞா மஹித்³தி⁴கா;

    ‘‘Satasahassaṃ te dhīrā, chaḷabhiññā mahiddhikā;

    பரிவாரெந்தி ஸம்பு³த்³த⁴ங், சா²யாவ அனபாயினீ.

    Parivārenti sambuddhaṃ, chāyāva anapāyinī.

    ‘‘ஹத்தி²க்க²ந்த⁴க³தோ ஆஸிங், ஸேதச்ச²த்தங் வருத்தமங்;

    ‘‘Hatthikkhandhagato āsiṃ, setacchattaṃ varuttamaṃ;

    ஸுசாருரூபங் தி³ஸ்வான, வித்தி மே உத³பஜ்ஜத².

    Sucārurūpaṃ disvāna, vitti me udapajjatha.

    ‘‘ஓருய்ஹ ஹத்தி²க²ந்த⁴ம்ஹா, உபக³ச்சி²ங் நராஸப⁴ங்;

    ‘‘Oruyha hatthikhandhamhā, upagacchiṃ narāsabhaṃ;

    ரதனாமயச²த்தங் மே, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ஸ்ஸ தா⁴ரயிங்.

    Ratanāmayachattaṃ me, buddhaseṭṭhassa dhārayiṃ.

    ‘‘மம ஸங்கப்பமஞ்ஞாய, பது³முத்தரோ மஹாஇஸி;

    ‘‘Mama saṅkappamaññāya, padumuttaro mahāisi;

    தங் கத²ங் ட²பயித்வான, இமா கா³தா² அபா⁴ஸத².

    Taṃ kathaṃ ṭhapayitvāna, imā gāthā abhāsatha.

    ‘‘யோ ஸோ ச²த்தமதா⁴ரேஸி, ஸொண்ணாலங்காரபூ⁴ஸிதங்;

    ‘‘Yo so chattamadhāresi, soṇṇālaṅkārabhūsitaṃ;

    தமஹங் கித்தயிஸ்ஸாமி, ஸுணோத² மம பா⁴ஸதோ.

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇotha mama bhāsato.

    ‘‘இதோ க³ந்த்வா அயங் போஸோ, துஸிதங் ஆவஸிஸ்ஸதி;

    ‘‘Ito gantvā ayaṃ poso, tusitaṃ āvasissati;

    அனுபொ⁴ஸ்ஸதி ஸம்பத்திங், அச்ச²ராஹி புரக்க²தோ.

    Anubhossati sampattiṃ, accharāhi purakkhato.

    ‘‘சதுதிங்ஸதிக்க²த்துஞ்ச, தே³வரஜ்ஜங் கரிஸ்ஸதி;

    ‘‘Catutiṃsatikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;

    ப³லாதி⁴போ அட்ட²ஸதங், வஸுத⁴ங் ஆவஸிஸ்ஸதி.

    Balādhipo aṭṭhasataṃ, vasudhaṃ āvasissati.

    ‘‘அட்ட²பஞ்ஞாஸக்க²த்துஞ்ச, சக்கவத்தீ ப⁴விஸ்ஸதி;

    ‘‘Aṭṭhapaññāsakkhattuñca, cakkavattī bhavissati;

    பதே³ஸரஜ்ஜங் விபுலங், மஹியா காரயிஸ்ஸதி.

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, mahiyā kārayissati.

    ‘‘கப்பஸதஸஹஸ்ஸம்ஹி , ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;

    ‘‘Kappasatasahassamhi , okkākakulasambhavo;

    கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘ஸக்யானங் குலகேதுஸ்ஸ, ஞாதிப³ந்து⁴ ப⁴விஸ்ஸதி;

    ‘‘Sakyānaṃ kulaketussa, ñātibandhu bhavissati;

    ஆனந்தோ³ நாம நாமேன, உபட்டா²கோ மஹேஸினோ.

    Ānando nāma nāmena, upaṭṭhāko mahesino.

    ‘‘ஆதாபீ நிபகோ சாபி, பா³ஹுஸச்சேஸு கோவிதோ³;

    ‘‘Ātāpī nipako cāpi, bāhusaccesu kovido;

    நிவாதவுத்தி அத்த²த்³தோ⁴, ஸப்³ப³பாடீ² ப⁴விஸ்ஸதி.

    Nivātavutti atthaddho, sabbapāṭhī bhavissati.

    ‘‘பதா⁴னபஹிதத்தோ ஸோ, உபஸந்தோ நிரூபதி⁴;

    ‘‘Padhānapahitatto so, upasanto nirūpadhi;

    ஸப்³பா³ஸவே பரிஞ்ஞாய, நிப்³பா³யிஸ்ஸதினாஸவோ.

    Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.

    ‘‘ஸந்தி ஆரஞ்ஞகா நாகா³, குஞ்ஜரா ஸட்டி²ஹாயனா;

    ‘‘Santi āraññakā nāgā, kuñjarā saṭṭhihāyanā;

    திதா⁴பபி⁴ன்னா மாதங்கா³, ஈஸாத³ந்தா உரூள்ஹவா.

    Tidhāpabhinnā mātaṅgā, īsādantā urūḷhavā.

    ‘‘அனேகஸதஸஹஸ்ஸா, பண்டி³தாபி மஹித்³தி⁴கா;

    ‘‘Anekasatasahassā, paṇḍitāpi mahiddhikā;

    ஸப்³பே³ தே பு³த்³த⁴னாக³ஸ்ஸ, ந ஹொந்துபணிதி⁴ம்ஹி தே.

    Sabbe te buddhanāgassa, na hontupaṇidhimhi te.

    ‘‘ஆதி³யா மே நமஸ்ஸாமி, மஜ்ஜி²மே அத² பச்சி²மே;

    ‘‘Ādiyā me namassāmi, majjhime atha pacchime;

    பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் உபட்ட²ஹிங்.

    Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhaṃ upaṭṭhahiṃ.

    ‘‘ஆதாபீ நிபகோ சாபி, ஸம்பஜானோ படிஸ்ஸதோ;

    ‘‘Ātāpī nipako cāpi, sampajāno paṭissato;

    ஸோதாபத்திப²லங் பத்தோ, ஸேக²பூ⁴மீஸு கோவிதோ³.

    Sotāpattiphalaṃ patto, sekhabhūmīsu kovido.

    ‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, யங் கம்மமபி⁴னீஹரிங்;

    ‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamabhinīhariṃ;

    தாஹங் பூ⁴மிமனுப்பத்தோ, டி²தா ஸத்³த⁴ம்மமாசலா.

    Tāhaṃ bhūmimanuppatto, ṭhitā saddhammamācalā.

    ‘‘ஸ்வாக³தங் வத மே ஆஸி…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ பன ஹுத்வா ஸங்கீ³திமண்ட³பங் பவிஸித்வா த⁴ம்மங் ஸங்கா³யந்தோ தத்த² தத்த² பி⁴க்கூ²னங் ஓவாத³தா³னவஸேன அத்தனோ படிபத்திதீ³பனாதி³வஸேன ச பா⁴ஸிதகா³தா² ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா அனுக்கமேவ கு²த்³த³கனிகாயஸங்கா³யனகாலே தே²ரகா³தா²ஸு ஸங்கீ³திங் ஆரோபெந்தோ –

    Chaḷabhiñño pana hutvā saṅgītimaṇḍapaṃ pavisitvā dhammaṃ saṅgāyanto tattha tattha bhikkhūnaṃ ovādadānavasena attano paṭipattidīpanādivasena ca bhāsitagāthā ekajjhaṃ katvā anukkameva khuddakanikāyasaṅgāyanakāle theragāthāsu saṅgītiṃ āropento –

    1017.

    1017.

    ‘‘பிஸுணேன ச கோத⁴னேன ச, மச்ச²ரினா ச விபூ⁴தனந்தி³னா;

    ‘‘Pisuṇena ca kodhanena ca, maccharinā ca vibhūtanandinā;

    ஸகி²தங் ந கரெய்ய பண்டி³தோ, பாபோ காபுரிஸேன ஸங்க³மோ.

    Sakhitaṃ na kareyya paṇḍito, pāpo kāpurisena saṅgamo.

    1018.

    1018.

    ‘‘ஸத்³தே⁴ன ச பேஸலேன ச, பஞ்ஞவதா ப³ஹுஸ்ஸுதேன ச;

    ‘‘Saddhena ca pesalena ca, paññavatā bahussutena ca;

    ஸகி²தங் கரெய்ய பண்டி³தோ, ப⁴த்³தோ³ ஸப்புரிஸேன ஸங்க³மோ.

    Sakhitaṃ kareyya paṇḍito, bhaddo sappurisena saṅgamo.

    1019.

    1019.

    ‘‘பஸ்ஸ சித்தகதங் பி³ம்ப³ங், அருகாயங் ஸமுஸ்ஸிதங்;

    ‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ, arukāyaṃ samussitaṃ;

    ஆதுரங் ப³ஹுஸங்கப்பங், யஸ்ஸ நத்தி² து⁴வங் டி²தி.

    Āturaṃ bahusaṅkappaṃ, yassa natthi dhuvaṃ ṭhiti.

    1020.

    1020.

    ‘‘பஸ்ஸ சித்தகதங் ரூபங், மணினா குண்ட³லேன ச;

    ‘‘Passa cittakataṃ rūpaṃ, maṇinā kuṇḍalena ca;

    அட்டி²தசேன ஓனத்³த⁴ங், ஸஹ வத்தே²ஹி ஸோப⁴தி.

    Aṭṭhitacena onaddhaṃ, saha vatthehi sobhati.

    1021.

    1021.

    ‘‘அலத்தககதா பாதா³, முக²ங் சுண்ணகமக்கி²தங்;

    ‘‘Alattakakatā pādā, mukhaṃ cuṇṇakamakkhitaṃ;

    அலங் பா³லஸ்ஸ மோஹாய, நோ ச பாரக³வேஸினோ.

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    1022.

    1022.

    ‘‘அட்ட²பத³கதா கேஸா, நெத்தா அஞ்ஜனமக்கி²தா;

    ‘‘Aṭṭhapadakatā kesā, nettā añjanamakkhitā;

    அலங் பா³லஸ்ஸ மோஹாய, நோ ச பாரக³வேஸினோ.

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    1023.

    1023.

    ‘‘அஞ்ஜனீவ நவா சித்தா, பூதிகாயோ அலங்கதோ;

    ‘‘Añjanīva navā cittā, pūtikāyo alaṅkato;

    அலங் பா³லஸ்ஸ மோஹாய, நோ ச பாரக³வேஸினோ.

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    ‘‘ஓத³ஹி மிக³வோ பாஸங், நாஸதா³ வாகு³ரங் மிகோ³;

    ‘‘Odahi migavo pāsaṃ, nāsadā vāguraṃ migo;

    பு⁴த்வா நிவாபங் க³ச்சா²ம, கந்த³ந்தே மிக³ப³ந்த⁴கே.

    Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, kandante migabandhake.

    ‘‘சி²ன்னோ பாஸோ மிக³வஸ்ஸ, நாஸதா³ வாகு³ரங் மிகோ³;

    ‘‘Chinno pāso migavassa, nāsadā vāguraṃ migo;

    பு⁴த்வா நிவாபங் க³ச்சா²ம, ஸோசந்தே மிக³லுத்³த³கே.

    Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, socante migaluddake.

    1024.

    1024.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ சித்தகதீ², பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பரிசாரகோ;

    ‘‘Bahussuto cittakathī, buddhassa paricārako;

    பன்னபா⁴ரோ விஸஞ்ஞுத்தோ, ஸெய்யங் கப்பேதி கோ³தமோ.

    Pannabhāro visaññutto, seyyaṃ kappeti gotamo.

    1025.

    1025.

    ‘‘கீ²ணாஸவோ விஸஞ்ஞுத்தோ, ஸங்கா³தீதோ ஸுனிப்³பு³தோ;

    ‘‘Khīṇāsavo visaññutto, saṅgātīto sunibbuto;

    தா⁴ரேதி அந்திமங் தே³ஹங், ஜாதிமரணபாரகூ³.

    Dhāreti antimaṃ dehaṃ, jātimaraṇapāragū.

    1026.

    1026.

    ‘‘யஸ்மிங் பதிட்டி²தா த⁴ம்மா, பு³த்³த⁴ஸ்ஸாதி³ச்சப³ந்து⁴னோ;

    ‘‘Yasmiṃ patiṭṭhitā dhammā, buddhassādiccabandhuno;

    நிப்³பா³னக³மனே மக்³கே³, ஸோயங் திட்ட²தி கோ³தமோ.

    Nibbānagamane magge, soyaṃ tiṭṭhati gotamo.

    1027.

    1027.

    ‘‘த்³வாஸீதி பு³த்³த⁴தோ க³ண்ஹிங், த்³வே ஸஹஸ்ஸானி பி⁴க்கு²தோ;

    ‘‘Dvāsīti buddhato gaṇhiṃ, dve sahassāni bhikkhuto;

    சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸானி, யே மே த⁴ம்மா பவத்தினோ.

    Caturāsītisahassāni, ye me dhammā pavattino.

    1028.

    1028.

    ‘‘அப்பஸ்ஸுதாயங் புரிஸோ, ப³லிப³த்³தோ³வ ஜீரதி;

    ‘‘Appassutāyaṃ puriso, balibaddova jīrati;

    மங்ஸானி தஸ்ஸ வட்³ட⁴ந்தி, பஞ்ஞா தஸ்ஸ ந வட்³ட⁴தி.

    Maṃsāni tassa vaḍḍhanti, paññā tassa na vaḍḍhati.

    1029.

    1029.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ அப்பஸ்ஸுதங், யோ ஸுதேனாதிமஞ்ஞதி;

    ‘‘Bahussuto appassutaṃ, yo sutenātimaññati;

    அந்தோ⁴ பதீ³பதா⁴ரோவ, ததே²வ படிபா⁴தி மங்.

    Andho padīpadhārova, tatheva paṭibhāti maṃ.

    1030.

    1030.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதங் உபாஸெய்ய, ஸுதஞ்ச ந வினாஸயே;

    ‘‘Bahussutaṃ upāseyya, sutañca na vināsaye;

    தங் மூலங் ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ, தஸ்மா த⁴ம்மத⁴ரோ ஸியா.

    Taṃ mūlaṃ brahmacariyassa, tasmā dhammadharo siyā.

    1031.

    1031.

    ‘‘புப்³பா³பரஞ்ஞூ அத்த²ஞ்ஞூ, நிருத்திபத³கோவிதோ³;

    ‘‘Pubbāparaññū atthaññū, niruttipadakovido;

    ஸுக்³க³ஹீதஞ்ச க³ண்ஹாதி, அத்த²ஞ்சோபபரிக்க²தி.

    Suggahītañca gaṇhāti, atthañcopaparikkhati.

    1032.

    1032.

    ‘‘க²ந்த்யா ச²ந்தி³கதோ ஹோதி, உஸ்ஸஹித்வா துலேதி தங்;

    ‘‘Khantyā chandikato hoti, ussahitvā tuleti taṃ;

    ஸமயே ஸோ பத³ஹதி, அஜ்ஜ²த்தங் ஸுஸமாஹிதோ.

    Samaye so padahati, ajjhattaṃ susamāhito.

    1033.

    1033.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதங் த⁴ம்மத⁴ரங், ஸப்பஞ்ஞங் பு³த்³த⁴ஸாவகங்;

    ‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ, sappaññaṃ buddhasāvakaṃ;

    த⁴ம்மவிஞ்ஞாணமாகங்க²ங், தங் ப⁴ஜேத² ததா²வித⁴ங்.

    Dhammaviññāṇamākaṅkhaṃ, taṃ bhajetha tathāvidhaṃ.

    1034.

    1034.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ த⁴ம்மத⁴ரோ, கோஸாரக்கோ² மஹேஸினோ;

    ‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;

    சக்கு² ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ, பூஜனீயோ ப³ஹுஸ்ஸுதோ.

    Cakkhu sabbassa lokassa, pūjanīyo bahussuto.

    1035.

    1035.

    ‘‘த⁴ம்மாராமோ த⁴ம்மரதோ, த⁴ம்மங் அனுவிசிந்தயங்;

    ‘‘Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;

    த⁴ம்மங் அனுஸ்ஸரங் பி⁴க்கு², ஸத்³த⁴ம்மா ந பரிஹாயதி.

    Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.

    1036.

    1036.

    ‘‘காயமச்சே²ரக³ருனோ , ஹிய்யமானே அனுட்ட²ஹே;

    ‘‘Kāyamaccheragaruno , hiyyamāne anuṭṭhahe;

    ஸரீரஸுக²கி³த்³த⁴ஸ்ஸ, குதோ ஸமணபா²ஸுதா.

    Sarīrasukhagiddhassa, kuto samaṇaphāsutā.

    1037.

    1037.

    ‘‘ந பக்க²ந்தி தி³ஸா ஸப்³பா³, த⁴ம்மா ந படிப⁴ந்தி மங்;

    ‘‘Na pakkhanti disā sabbā, dhammā na paṭibhanti maṃ;

    க³தே கல்யாணமித்தம்ஹி, அந்த⁴காரங்வ கா²யதி.

    Gate kalyāṇamittamhi, andhakāraṃva khāyati.

    1038.

    1038.

    ‘‘அப்³ப⁴தீதஸஹாயஸ்ஸ, அதீதக³தஸத்து²னோ;

    ‘‘Abbhatītasahāyassa, atītagatasatthuno;

    நத்தி² ஏதாதி³ஸங் மித்தங், யதா² காயக³தா ஸதி.

    Natthi etādisaṃ mittaṃ, yathā kāyagatā sati.

    1039.

    1039.

    ‘‘யே புராணா அதீதா தே, நவேஹி ந ஸமேதி மே;

    ‘‘Ye purāṇā atītā te, navehi na sameti me;

    ஸ்வஜ்ஜ ஏகோவ ஜா²யாமி, வஸ்ஸுபேதோவ பக்கி²மா.

    Svajja ekova jhāyāmi, vassupetova pakkhimā.

    1040.

    1040.

    ‘‘த³ஸ்ஸனாய அபி⁴க்கந்தே, நானாவேரஜ்ஜகே ப³ஹூ;

    ‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake bahū;

    மா வாரயித்த² ஸோதாரோ, பஸ்ஸந்து ஸமயோ மமங்.

    Mā vārayittha sotāro, passantu samayo mamaṃ.

    1041.

    1041.

    ‘‘த³ஸ்ஸனாய அபி⁴க்கந்தே, நானாவேரஜ்ஜகே புது²;

    ‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake puthu;

    கரோதி ஸத்தா² ஓகாஸங், ந நிவாரேதி சக்கு²மா.

    Karoti satthā okāsaṃ, na nivāreti cakkhumā.

    1042.

    1042.

    ‘‘பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானி, ஸேக²பூ⁴தஸ்ஸ மே ஸதோ;

    ‘‘Paṇṇavīsati vassāni, sekhabhūtassa me sato;

    ந காமஸஞ்ஞா உப்பஜ்ஜி, பஸ்ஸ த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதங்.

    Na kāmasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.

    1043.

    1043.

    ‘‘பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானி, ஸேக²பூ⁴தஸ்ஸ மே ஸதோ;

    ‘‘Paṇṇavīsati vassāni, sekhabhūtassa me sato;

    ந தோ³ஸஸஞ்ஞா உப்பஜ்ஜி, பஸ்ஸ த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதங்.

    Na dosasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.

    1044.

    1044.

    ‘‘பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானி, ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிங்;

    ‘‘Paṇṇavīsati vassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;

    மெத்தேன காயகம்மேன, சா²யாவ அனபாயினீ.

    Mettena kāyakammena, chāyāva anapāyinī.

    1045.

    1045.

    ‘‘பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானி, ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிங்;

    ‘‘Paṇṇavīsati vassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;

    மெத்தேன வசீகம்மேன, சா²யாவ அனபாயினீ.

    Mettena vacīkammena, chāyāva anapāyinī.

    1046.

    1046.

    ‘‘பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானி, ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிங்;

    ‘‘Paṇṇavīsati vassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;

    மெத்தேன மனோகம்மேன, சா²யாவ அனபாயினீ.

    Mettena manokammena, chāyāva anapāyinī.

    1047.

    1047.

    ‘‘பு³த்³த⁴ஸ்ஸ சங்கமந்தஸ்ஸ, பிட்டி²தோ அனுசங்கமிங்;

    ‘‘Buddhassa caṅkamantassa, piṭṭhito anucaṅkamiṃ;

    த⁴ம்மே தே³ஸியமானம்ஹி, ஞாணங் மே உத³பஜ்ஜத².

    Dhamme desiyamānamhi, ñāṇaṃ me udapajjatha.

    1048.

    1048.

    ‘‘அஹங் ஸகரணீயொம்ஹி, ஸேகோ² அப்பத்தமானஸோ;

    ‘‘Ahaṃ sakaraṇīyomhi, sekho appattamānaso;

    ஸத்து² ச பரினிப்³பா³னங், யோ அம்ஹங் அனுகம்பகோ.

    Satthu ca parinibbānaṃ, yo amhaṃ anukampako.

    1049.

    1049.

    ‘‘ததா³ஸி யங் பி⁴ங்ஸனகங், ததா³ஸி லோமஹங்ஸனங்;

    ‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;

    ஸப்³ப³காரவரூபேதே, ஸம்பு³த்³தே⁴ பரினிப்³பு³தே.

    Sabbakāravarūpete, sambuddhe parinibbute.

    1050.

    1050.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ த⁴ம்மத⁴ரோ, கோஸாரக்கோ² மஹேஸினோ;

    ‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;

    சக்கு² ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ, ஆனந்தோ³ பரினிப்³பு³தோ.

    Cakkhu sabbassa lokassa, ānando parinibbuto.

    1051.

    1051.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ த⁴ம்மத⁴ரோ, கோஸாரக்கோ² மஹேஸினோ;

    ‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;

    சக்கு² ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ, அந்த⁴காரே தமோனுதோ³.

    Cakkhu sabbassa lokassa, andhakāre tamonudo.

    1052.

    1052.

    ‘‘க³திமந்தோ ஸதிமந்தோ, தி⁴திமந்தோ ச யோ இஸி;

    ‘‘Gatimanto satimanto, dhitimanto ca yo isi;

    ஸத்³த⁴ம்மதா⁴ரகோ தே²ரோ, ஆனந்தோ³ ரதனாகரோ.

    Saddhammadhārako thero, ānando ratanākaro.

    1053.

    1053.

    ‘‘பரிசிண்ணோ மயா ஸத்தா², கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனங்;

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;

    ஓஹிதோ க³ருகோ பா⁴ரோ, நத்தி² தா³னி புனப்³ப⁴வோ’’தி. –

    Ohito garuko bhāro, natthi dāni punabbhavo’’ti. –

    இமா கா³தா² அபா⁴ஸி.

    Imā gāthā abhāsi.

    தத்த² பிஸுணேன சாதி ஆதி³தோ த்³வே கா³தா² ச²ப்³ப³க்³கி³யே பி⁴க்கூ² தே³வத³த்தபக்கி²யேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸங்ஸக்³க³ங் கரொந்தே தி³ஸ்வா தேஸங் ஓவாத³தா³னவஸேன வுத்தா. தத்த² பிஸுணேனாதி பிஸுணாய வாசாய. தாய ஹி யுத்தோ புக்³க³லோ ‘‘பிஸுணோ’’தி வுத்தோ யதா² நீலகு³ணயுத்தோ படோ நீலோதி. கோத⁴னேனாதி குஜ்ஜ²னஸீலேன. அத்தஸம்பத்தினிகூ³ஹணலக்க²ணஸ்ஸ மச்சே²ரஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோ மச்ச²ரினா. விபூ⁴தனந்தி³னாதி ஸத்தானங் விபூ⁴தங் விப⁴வனங் வினாஸங் இச்ச²ந்தேன, விபூ⁴தங் வா விஸுங் பா⁴வோ பே⁴தோ³, தங் நந்த³னேன, ஸப்³ப³மேதங் தே³வத³த்தபக்கி²யேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தே ஹி பஞ்சவத்து²தீ³பனாய ப³ஹூ ஜனே ஸம்மாபடிபன்னே பி⁴ந்த³ந்தா ஸத்த²ரி ப³ஹித்³த⁴தாய த²த்³த⁴மச்ச²ரியாதி³மச்ச²ரியபகதா மஹாஜனஸ்ஸ மஹதோ அனத்தா²ய படிபஜ்ஜிங்ஸு. ஸகி²தந்தி ஸஹாயபா⁴வங் ஸங்ஸக்³க³ங் ந கரெய்ய, கிங்காரணா? பாபோ காபுரிஸேன ஸங்க³மோ காபுரிஸேன பாபபுக்³க³லேன ஸமாக³மோ நிஹீனோ லாமகோ. யே ஹிஸ்ஸ தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜந்தி. தேஸங் து³சிந்திதாதி³பே⁴த³ங் பா³லலக்க²ணமேவ ஆவஹதி, பகே³வ வசனகரஸ்ஸ. தேனாஹ ப⁴க³வா – ‘‘யானி கானிசி, பி⁴க்க²வே, ப⁴யானி உப்பஜ்ஜந்தி, ஸப்³பா³னி தானி பா³லதோ உப்பஜ்ஜந்தி, நோ பண்டி³ததோ’’திஆதி³ (அ॰ நி॰ 3.1).

    Tattha pisuṇena cāti ādito dve gāthā chabbaggiye bhikkhū devadattapakkhiyehi bhikkhūhi saddhiṃ saṃsaggaṃ karonte disvā tesaṃ ovādadānavasena vuttā. Tattha pisuṇenāti pisuṇāya vācāya. Tāya hi yutto puggalo ‘‘pisuṇo’’ti vutto yathā nīlaguṇayutto paṭo nīloti. Kodhanenāti kujjhanasīlena. Attasampattinigūhaṇalakkhaṇassa maccherassa sambhavato maccharinā. Vibhūtanandināti sattānaṃ vibhūtaṃ vibhavanaṃ vināsaṃ icchantena, vibhūtaṃ vā visuṃ bhāvo bhedo, taṃ nandanena, sabbametaṃ devadattapakkhiyeva sandhāya vuttaṃ. Te hi pañcavatthudīpanāya bahū jane sammāpaṭipanne bhindantā satthari bahiddhatāya thaddhamacchariyādimacchariyapakatā mahājanassa mahato anatthāya paṭipajjiṃsu. Sakhitanti sahāyabhāvaṃ saṃsaggaṃ na kareyya, kiṃkāraṇā? Pāpokāpurisena saṅgamo kāpurisena pāpapuggalena samāgamo nihīno lāmako. Ye hissa diṭṭhānugatiṃ āpajjanti. Tesaṃ ducintitādibhedaṃ bālalakkhaṇameva āvahati, pageva vacanakarassa. Tenāha bhagavā – ‘‘yāni kānici, bhikkhave, bhayāni uppajjanti, sabbāni tāni bālato uppajjanti, no paṇḍitato’’tiādi (a. ni. 3.1).

    யேன பன ஸங்ஸக்³கோ³ காதப்³போ³, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸத்³தே⁴ன சா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² ஸத்³தே⁴னாதி கம்மகம்மப²லஸத்³தா⁴ய சேவ, ரதனத்தயஸத்³தா⁴ய ச ஸமன்னாக³தேன. பேஸலேனாதி பியஸீலேன ஸீலஸம்பன்னேன. பஞ்ஞவதாதி உத³யத்த²கா³மினியா நிப்³பே³தி⁴காய பஞ்ஞாய வஸேன பஞ்ஞாஸம்பன்னேன. ப³ஹுஸ்ஸுதேனாதி பரியத்திபடிவேத⁴பா³ஹுஸச்சானங் பாரிபூரியா ப³ஹுஸ்ஸுதேன. ப⁴த்³தோ³தி தேன தாதி³ஸேன ஸாது⁴னா ஸங்க³மோ ப⁴த்³தோ³ ஸுந்த³ரோ கல்யாணோ தி³ட்ட²த⁴ம்மிகாதி³பே⁴த³ங் அத்த²ங் ஆவஹதீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Yena pana saṃsaggo kātabbo, taṃ dassetuṃ ‘‘saddhena cā’’tiādi vuttaṃ. Tattha saddhenāti kammakammaphalasaddhāya ceva, ratanattayasaddhāya ca samannāgatena. Pesalenāti piyasīlena sīlasampannena. Paññavatāti udayatthagāminiyā nibbedhikāya paññāya vasena paññāsampannena. Bahussutenāti pariyattipaṭivedhabāhusaccānaṃ pāripūriyā bahussutena. Bhaddoti tena tādisena sādhunā saṅgamo bhaddo sundaro kalyāṇo diṭṭhadhammikādibhedaṃ atthaṃ āvahatīti adhippāyo.

    பஸ்ஸ சித்தகதந்திஆதி³கா ஸத்த கா³தா² அத்தனோ ரூபஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா காமஸஞ்ஞங் உப்பாதெ³ந்தியா உத்தராய நாம உபாஸிகாய காயவிச்ச²ந்த³ஜனநத்த²ங் பா⁴ஸிதா . ‘‘அம்ப³பாலிங் க³ணிகங் தி³ஸ்வா விக்கி²த்தசித்தானங் ஓவாத³தா³னத்த²’’ந்திபி வத³ந்தி. தா ஹெட்டா² வுத்தத்தா² ஏவ.

    Passa cittakatantiādikā satta gāthā attano rūpasampattiṃ disvā kāmasaññaṃ uppādentiyā uttarāya nāma upāsikāya kāyavicchandajananatthaṃ bhāsitā . ‘‘Ambapāliṃ gaṇikaṃ disvā vikkhittacittānaṃ ovādadānattha’’ntipi vadanti. Tā heṭṭhā vuttatthā eva.

    ப³ஹுஸ்ஸுதோ சித்தகதீ²திஆதி³கா த்³வே கா³தா² தே²ரேன அரஹத்தங் பத்வா உதா³னவஸேன பா⁴ஸிதா. தத்த² பரிசாரகோதி உபட்டா²கோ. ஸெய்யங் கப்பேதீதி அரஹத்தப்பத்திஸமனந்தரங் ஸயிதத்தா வுத்தங். தே²ரோ ஹி ப³ஹுதே³வ ரத்திங் சங்கமேன வீதினாமெத்வா ஸரீரங் உதுங் கா³ஹாபேதுங் ஓவரகங் பவிஸித்வா ஸயிதுங் மஞ்சகே நிஸின்னோ பாதா³ ச பூ⁴மிதோ முத்தா, அப்பத்தஞ்ச ஸீஸங் பி³ம்போ³ஹனங், எத்த²ந்தரே அரஹத்தங் பத்வா ஸயி.

    Bahussutocittakathītiādikā dve gāthā therena arahattaṃ patvā udānavasena bhāsitā. Tattha paricārakoti upaṭṭhāko. Seyyaṃ kappetīti arahattappattisamanantaraṃ sayitattā vuttaṃ. Thero hi bahudeva rattiṃ caṅkamena vītināmetvā sarīraṃ utuṃ gāhāpetuṃ ovarakaṃ pavisitvā sayituṃ mañcake nisinno pādā ca bhūmito muttā, appattañca sīsaṃ bimbohanaṃ, etthantare arahattaṃ patvā sayi.

    கீ²ணாஸவோதி பரிக்கீ²ணசதுராஸவோ, ததோ ஏவ சதூஹிபி யோகே³ஹி விஸங்யுத்தோ, ராக³ஸங்கா³தீ³னங் அதிக்கந்தத்தா ஸங்கா³தீதோ, ஸப்³ப³ஸோ கிலேஸபரிளாஹஸ்ஸ வூபஸந்தத்தா ஸுனிப்³பு³தோ ஸீதிபூ⁴தோதி அத்தோ².

    Khīṇāsavoti parikkhīṇacaturāsavo, tato eva catūhipi yogehi visaṃyutto, rāgasaṅgādīnaṃ atikkantattā saṅgātīto, sabbaso kilesapariḷāhassa vūpasantattā sunibbuto sītibhūtoti attho.

    யஸ்மிங் பதிட்டி²தா த⁴ம்மாதி தே²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ கீ²ணாஸவமஹாப்³ரஹ்முனா பா⁴ஸிதா கா³தா². உபட்டி²தாய ஹி த⁴ம்மஸங்கீ³தியா தே²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ யேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ‘‘ஏகோ பி⁴க்கு² விஸ்ஸக³ந்த⁴ங் வாயதீ’’தி வுத்தங். அத² தே²ரோ அதி⁴க³தே அரஹத்தே ஸத்தபண்ணிகு³ஹாத்³வாரங் ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸாமக்³கீ³தா³னத்த²ங் ஆக³தோ, தஸ்ஸ கீ²ணாஸவபா⁴வப்பகாஸனேன ஸுத்³தா⁴வாஸமஹாப்³ரஹ்மா. தே பி⁴க்கூ² லஜ்ஜாபெந்தோ ‘‘யஸ்மிங் பதிட்டி²தா த⁴ம்மா’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ த⁴ம்மா தேனேவ அதி⁴க³தா பவேதி³தா ச படிவேத⁴பரியத்தித⁴ம்மா. யஸ்மிங் புரிஸவிஸேஸே பதிட்டி²தா, ஸோயங் கொ³த்ததோ கோ³தமோ த⁴ம்மப⁴ண்டா³கா³ரிகோ ஸஉபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னஸ்ஸ அதி⁴க³தத்தா இதா³னி அனுபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னக³மனே மக்³கே³ பதிட்ட²ஹி, தஸ்ஸ ஏகங்ஸபா⁴கீ³தி.

    Yasmiṃ patiṭṭhitā dhammāti theraṃ uddissa khīṇāsavamahābrahmunā bhāsitā gāthā. Upaṭṭhitāya hi dhammasaṅgītiyā theraṃ uddissa yehi bhikkhūhi ‘‘eko bhikkhu vissagandhaṃ vāyatī’’ti vuttaṃ. Atha thero adhigate arahatte sattapaṇṇiguhādvāraṃ saṅghassa sāmaggīdānatthaṃ āgato, tassa khīṇāsavabhāvappakāsanena suddhāvāsamahābrahmā. Te bhikkhū lajjāpento ‘‘yasmiṃ patiṭṭhitā dhammā’’ti gāthamāha. Tassattho – buddhassa bhagavato dhammā teneva adhigatā paveditā ca paṭivedhapariyattidhammā. Yasmiṃ purisavisese patiṭṭhitā, soyaṃ gottato gotamo dhammabhaṇḍāgāriko saupādisesanibbānassa adhigatattā idāni anupādisesanibbānagamane magge patiṭṭhahi, tassa ekaṃsabhāgīti.

    அதே²கதி³வஸங் கோ³பகமொக்³க³ல்லானோ நாம ப்³ராஹ்மணோ தே²ரங் புச்சி² – ‘‘த்வங் ப³ஹுஸ்ஸுதோதி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே பாகடோ, கித்தகா த⁴ம்மா தே ஸத்தா²ரா பா⁴ஸிதா, தயா தா⁴ரிதா’’தி? தஸ்ஸ தே²ரோ படிவசனங் தெ³ந்தோ ‘‘த்³வாஸீதீ’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² த்³வாஸீதி ஸஹஸ்ஸானீதி யோஜனா, பு³த்³த⁴தோ க³ண்ஹிந்தி ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴தோ உக்³க³ண்ஹிங் த்³விஸஹஸ்ஸாதி⁴கானி அஸீதித⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸஹஸ்ஸானி ஸத்து² ஸந்திகா அதி⁴க³ண்ஹிந்தி அத்தோ². த்³வே ஸஹஸ்ஸானி பி⁴க்கு²தோதி த்³வே த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸஹஸ்ஸானி பி⁴க்கு²தோ க³ண்ஹிங், த⁴ம்மஸேனாபதிஆதீ³னங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகா அதி⁴க³ச்சி²ங். சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸானீதி தது³ப⁴யங் ஸமோதா⁴னெத்வா சதுஸஹஸ்ஸாதி⁴கானி அஸீதிஸஹஸ்ஸானி. யே மே த⁴ம்மா பவத்தினோதி யே யதா²வுத்தபரிமாணா த⁴ம்மக்க²ந்தா⁴ மய்ஹங் பகு³ணா வாசுக்³க³தா ஜிவ்ஹக்³கே³ பரிவத்தந்தீதி.

    Athekadivasaṃ gopakamoggallāno nāma brāhmaṇo theraṃ pucchi – ‘‘tvaṃ bahussutoti buddhassa sāsane pākaṭo, kittakā dhammā te satthārā bhāsitā, tayā dhāritā’’ti? Tassa thero paṭivacanaṃ dento ‘‘dvāsītī’’ti gāthamāha. Tattha dvāsīti sahassānīti yojanā, buddhato gaṇhinti sammāsambuddhato uggaṇhiṃ dvisahassādhikāni asītidhammakkhandhasahassāni satthu santikā adhigaṇhinti attho. Dve sahassāni bhikkhutoti dve dhammakkhandhasahassāni bhikkhuto gaṇhiṃ, dhammasenāpatiādīnaṃ bhikkhūnaṃ santikā adhigacchiṃ. Caturāsītisahassānīti tadubhayaṃ samodhānetvā catusahassādhikāni asītisahassāni. Ye me dhammā pavattinoti ye yathāvuttaparimāṇā dhammakkhandhā mayhaṃ paguṇā vācuggatā jivhagge parivattantīti.

    அதே²கதா³ தே²ரோ ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாது⁴ரேபி க³ந்த²து⁴ரேபி அனநுயுத்தங் ஏகங் புக்³க³லங் தி³ஸ்வா பா³ஹுஸச்சாபா⁴வே ஆதீ³னவங் பகாஸெந்தோ ‘‘அப்பஸ்ஸுதாய’’ந்தி கா³த²மாஹ. தத்த² அப்பஸ்ஸுதாயந்தி ஏகஸ்ஸ த்³வின்னங் வா பண்ணாஸானங், அத² வா பன வக்³கா³னங் அந்தமஸோ ஏகஸ்ஸ த்³வின்னங் வா ஸுத்தந்தானம்பி உக்³க³ஹிதானங் அபா⁴வேன அப்பஸ்ஸுதோ அயங், கம்மட்டா²னங் பன உக்³க³ஹெத்வா அனுயுஞ்ஜந்தோ ப³ஹுஸ்ஸுதோவ. ப³லிப³த்³தோ³வ ஜீரதீதி யதா² ப³லிப³த்³தோ³ ஜீரமானோ வட்³ட⁴மானோ நேவ மாது ந பிது, ந ஸேஸஞாதகானங் அத்தா²ய வட்³ட⁴தி, அத² கோ² நிரத்த²கமேவ ஜீரதி; ஏவமேவங் அயம்பி ந உபஜ்ஜா²யவத்தங் கரோதி, ந ஆசரியவத்தங், ந ஆக³ந்துகவத்தாதீ³னி, ந பா⁴வனங் அனுயுஞ்ஜதி, நிரத்த²கமேவ ஜீரதி. மங்ஸானி தஸ்ஸ வட்³ட⁴ந்தீதி யதா² ப³லிப³த்³த³ஸ்ஸ ‘‘கஸனபா⁴ரவஹனாதீ³ஸு அஸமத்தோ² ஏஸோ’’தி அரஞ்ஞே விஸ்ஸட்ட²ஸ்ஸ யதா² ததா² விசரந்தஸ்ஸ கா²த³ந்தஸ்ஸ பிவந்தஸ்ஸ மங்ஸானி தஸ்ஸ வட்³ட⁴ந்தி; ஏவமேவங் இமஸ்ஸாபி உபஜ்ஜா²யாதீ³ஹி விஸ்ஸட்ட²ஸ்ஸ ஸங்க⁴ங் நிஸ்ஸாய சத்தாரோ பச்சயே லபி⁴த்வா உத்³த⁴ங்விரேசனாதீ³னி கத்வா காயங் போஸெந்தஸ்ஸ மங்ஸானி வட்³ட⁴ந்தி தூ²லஸரீரோ ஹுத்வா விசரதி. பஞ்ஞாதி லோகியலோகுத்தரா பனஸ்ஸ பஞ்ஞா ஏகங்கு³லிமத்தாபி ந வட்³ட⁴தி, அரஞ்ஞே க³ச்ச²லதாதீ³னி விய அஸ்ஸ ச²த்³வாரானி நிஸ்ஸாய தண்ஹா சேவ நவவித⁴மானோ ச வட்³ட⁴தீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Athekadā thero sāsane pabbajitvā vipassanādhurepi ganthadhurepi ananuyuttaṃ ekaṃ puggalaṃ disvā bāhusaccābhāve ādīnavaṃ pakāsento ‘‘appassutāya’’nti gāthamāha. Tattha appassutāyanti ekassa dvinnaṃ vā paṇṇāsānaṃ, atha vā pana vaggānaṃ antamaso ekassa dvinnaṃ vā suttantānampi uggahitānaṃ abhāvena appassuto ayaṃ, kammaṭṭhānaṃ pana uggahetvā anuyuñjanto bahussutova. Balibaddova jīratīti yathā balibaddo jīramāno vaḍḍhamāno neva mātu na pitu, na sesañātakānaṃ atthāya vaḍḍhati, atha kho niratthakameva jīrati; evamevaṃ ayampi na upajjhāyavattaṃ karoti, na ācariyavattaṃ, na āgantukavattādīni, na bhāvanaṃ anuyuñjati, niratthakameva jīrati. Maṃsāni tassa vaḍḍhantīti yathā balibaddassa ‘‘kasanabhāravahanādīsu asamattho eso’’ti araññe vissaṭṭhassa yathā tathā vicarantassa khādantassa pivantassa maṃsāni tassa vaḍḍhanti; evamevaṃ imassāpi upajjhāyādīhi vissaṭṭhassa saṅghaṃ nissāya cattāro paccaye labhitvā uddhaṃvirecanādīni katvā kāyaṃ posentassa maṃsāni vaḍḍhanti thūlasarīro hutvā vicarati. Paññāti lokiyalokuttarā panassa paññā ekaṅgulimattāpi na vaḍḍhati, araññe gacchalatādīni viya assa chadvārāni nissāya taṇhā ceva navavidhamāno ca vaḍḍhatīti adhippāyo.

    ப³ஹுஸ்ஸுதோதி கா³தா² அத்தனோ பா³ஹுஸச்சங் நிஸ்ஸாய அஞ்ஞங் அதிமஞ்ஞந்தங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் உத்³தி³ஸ்ஸ வுத்தா. தத்த² ஸுதேனாதி ஸுதஹேது அத்தனோ பா³ஹுஸச்சனிமித்தங். அதிமஞ்ஞதீதி அதிக்கமித்வா மஞ்ஞதி அத்தானங் உக்கங்ஸெந்தோ பரங் பரிப⁴வதி. ததே²வாதி யதா² அந்தோ⁴ அந்த⁴காரே தேலபஜ்ஜோதங் தா⁴ரெந்தோ ஆலோகதா³னேன பரேஸங்யேவ அத்தா²வஹோ , ந அத்தனோ, ததே²வ பரியத்திபா³ஹுஸச்சேன ஸுதவா புக்³க³லோ ஸுதேன அனுபபன்னோ அத்தனோ அத்த²ங் அபரிபூரெந்தோ அந்தோ⁴ ஞாணாலோகதா³னேன பரேஸங்யேவ அத்தா²வஹோ, ந அத்தனோ, தீ³பதா⁴ரோ அந்தோ⁴ விய மய்ஹங் உபட்டா²தீதி.

    Bahussutoti gāthā attano bāhusaccaṃ nissāya aññaṃ atimaññantaṃ ekaṃ bhikkhuṃ uddissa vuttā. Tattha sutenāti sutahetu attano bāhusaccanimittaṃ. Atimaññatīti atikkamitvā maññati attānaṃ ukkaṃsento paraṃ paribhavati. Tathevāti yathā andho andhakāre telapajjotaṃ dhārento ālokadānena paresaṃyeva atthāvaho , na attano, tatheva pariyattibāhusaccena sutavā puggalo sutena anupapanno attano atthaṃ aparipūrento andho ñāṇālokadānena paresaṃyeva atthāvaho, na attano, dīpadhāro andho viya mayhaṃ upaṭṭhātīti.

    இதா³னி பா³ஹுஸச்சே ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுத’’ந்தி கா³த²மாஹ. தத்த² உபாஸெய்யாதி பயிருபாஸெய்ய. ஸுதஞ்ச ந வினாஸயேதி ப³ஹுஸ்ஸுதங் பயிருபாஸித்வா லத்³த⁴ங் ஸுதஞ்ச ந வினாஸெய்ய, ந ஸுஸ்ஸெய்ய தா⁴ரணபரிசயபரிபுச்சா²மனஸிகாரேஹி வட்³டெ⁴ய்ய. தங் மூலங் ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸாதி யஸ்மா ப³ஹுஸ்ஸுதங் பயிருபாஸித்வா லத்³த⁴ங் தங் ஸுதங் பரியத்திபா³ஹுஸச்சங் மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ மூலங் பதா⁴னகாரணங். தஸ்மா த⁴ம்மத⁴ரோ ஸியா விமுத்தாயதனஸீஸே ட²த்வா யதா²ஸுதஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ தா⁴ரணே பட²மங் பரியத்தித⁴ம்மத⁴ரோ ப⁴வெய்ய.

    Idāni bāhusacce ānisaṃsaṃ dassento ‘‘bahussuta’’nti gāthamāha. Tattha upāseyyāti payirupāseyya. Sutañca na vināsayeti bahussutaṃ payirupāsitvā laddhaṃ sutañca na vināseyya, na susseyya dhāraṇaparicayaparipucchāmanasikārehi vaḍḍheyya. Taṃ mūlaṃ brahmacariyassāti yasmā bahussutaṃ payirupāsitvā laddhaṃ taṃ sutaṃ pariyattibāhusaccaṃ maggabrahmacariyassa mūlaṃ padhānakāraṇaṃ. Tasmā dhammadharo siyā vimuttāyatanasīse ṭhatvā yathāsutassa dhammassa dhāraṇe paṭhamaṃ pariyattidhammadharo bhaveyya.

    இதா³னி பரியத்திபா³ஹுஸச்சேன ஸாதே⁴தப்³ப³மத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘புப்³பா³பரஞ்ஞூ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² புப்³ப³ஞ்ச அபரஞ்ச ஜானாதீதி புப்³பா³பரஞ்ஞூ. ஏகிஸ்ஸா ஹி கா³தா²ய புப்³ப³பா⁴கே³ அபஞ்ஞாயமானேபி புப்³ப³பா⁴கே³ வா பஞ்ஞாயமானே அபரபா⁴கே³ அபஞ்ஞாயமானேபி ‘‘இமஸ்ஸ அபரபா⁴க³ஸ்ஸ இமினா புப்³ப³பா⁴கே³ன , இமஸ்ஸ வா புப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ இமினா அபரபா⁴கே³ன ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி ஜானந்தோ புப்³பா³பரஞ்ஞூ நாம. அத்தத்தா²தி³பே⁴த³ங் தஸ்ஸ தஸ்ஸ பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்த²ங் ஜானாதீதி அத்த²ஞ்ஞூ. நிருத்திபத³கோவிதோ³தி நிருத்தியங் ஸேஸபதே³ஸுபி சாதி சதூஸுபி படிஸம்பி⁴தா³ஸு சே²கோ. ஸுக்³க³ஹீதஞ்ச க³ண்ஹாதீதி தேனேவ கோவித³பா⁴வேன அத்த²தோ ப்³யஞ்ஜனதோ ச த⁴ம்மங் ஸுக³ஹிதமேவ கத்வா க³ண்ஹாதி. அத்த²ஞ்சோபபரிக்க²தீதி யதா²ஸுதஸ்ஸ யதா²பரியத்தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ அத்த²ங் உபபரிக்க²தி ‘‘இதி ஸீலங், இதி ஸமாதி⁴, இதி பஞ்ஞா, இமே ரூபாரூபத⁴ம்மா’’தி மனஸா அனுபெக்க²தி.

    Idāni pariyattibāhusaccena sādhetabbamatthaṃ dassetuṃ ‘‘pubbāparaññū’’tiādi vuttaṃ. Tattha pubbañca aparañca jānātīti pubbāparaññū. Ekissā hi gāthāya pubbabhāge apaññāyamānepi pubbabhāge vā paññāyamāne aparabhāge apaññāyamānepi ‘‘imassa aparabhāgassa iminā pubbabhāgena , imassa vā pubbabhāgassa iminā aparabhāgena bhavitabba’’nti jānanto pubbāparaññū nāma. Attatthādibhedaṃ tassa tassa bhāsitassa atthaṃ jānātīti atthaññū. Niruttipadakovidoti niruttiyaṃ sesapadesupi cāti catūsupi paṭisambhidāsu cheko. Suggahītañca gaṇhātīti teneva kovidabhāvena atthato byañjanato ca dhammaṃ sugahitameva katvā gaṇhāti. Atthañcopaparikkhatīti yathāsutassa yathāpariyattassa dhammassa atthaṃ upaparikkhati ‘‘iti sīlaṃ, iti samādhi, iti paññā, ime rūpārūpadhammā’’ti manasā anupekkhati.

    க²ந்த்யா ச²ந்தி³கதோ ஹோதீதி தேஸு மனஸா அனுபெக்கி²தேஸு த⁴ம்மேஸு தி³ட்டி²னிஜ்ஜா²னக்க²ந்தியா நிஜ்ஜா²னங் க²மாபெத்வா ரூபபரிக்³க³ஹாதி³முகே²ன விபஸ்ஸனாபி⁴னிவேஸே ச²ந்தி³கதோ ச²ந்த³ஜாதோ ஹோதி. ததா²பூ⁴தோ ச விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ உஸ்ஸஹித்வா துலேதி தங்தங்பச்சயனாமரூபத³ஸ்ஸனவஸேன உஸ்ஸாஹங் கத்வா ததோ பரங் திலக்க²ணங் ஆரோபெத்வா துலேதி ‘‘அனிச்ச’’ந்திபி, ‘‘து³க்க²’’ந்திபி, ‘‘அனத்தா’’திபி தங் நாமரூபங் தீரேதி விபஸ்ஸதி. ஸமயே ஸோ பத³ஹதி, அஜ்ஜ²த்தங் ஸுஸமாஹிதோதி ஸோ ஏவங் பஸ்ஸந்தோ பக்³க³ஹேதப்³பா³தி³ஸமயே சித்தஸ்ஸ பக்³க³ண்ஹனாதி³னா பத³ஹதி, பத³ஹந்தோ ச அஜ்ஜ²த்தங் கோ³சரஜ்ஜ²த்தே விபஸ்ஸனாஸமாதி⁴னா மக்³க³ஸமாதி⁴னா ச ஸுட்டு² ஸமாஹிதோ ப⁴வெய்ய, அஸமாதா⁴னஹேதுபூ⁴தே கிலேஸே பஜஹெய்ய. ஸ்வாயங் கு³ணோ ஸப்³போ³பி யஸ்மா ப³ஹுஸ்ஸுதங் த⁴ம்மத⁴ரங் ஸப்பஞ்ஞங் பு³த்³த⁴ஸாவகங் பயிருபாஸந்தஸ்ஸ ஹோதி, தஸ்மா அஸங்க²தங் த⁴ம்மங் ஆரப்³ப⁴ து³க்கா²தீ³ஸு பரிஞ்ஞாதி³விஸிட்ட²கிச்சதாய த⁴ம்மவிஞ்ஞாணஸங்கா²தங் த⁴ம்மஞாணங் ஆகங்க²ந்தோ ததா²வித⁴ங் வுத்தப்பகாரங் கல்யாணமித்தங் ப⁴ஜேத², ஸேவெய்ய பயிருபாஸெய்யாதி அத்தோ².

    Khantyā chandikato hotīti tesu manasā anupekkhitesu dhammesu diṭṭhinijjhānakkhantiyā nijjhānaṃ khamāpetvā rūpapariggahādimukhena vipassanābhinivese chandikato chandajāto hoti. Tathābhūto ca vipassanāya kammaṃ karonto ussahitvā tuleti taṃtaṃpaccayanāmarūpadassanavasena ussāhaṃ katvā tato paraṃ tilakkhaṇaṃ āropetvā tuleti ‘‘anicca’’ntipi, ‘‘dukkha’’ntipi, ‘‘anattā’’tipi taṃ nāmarūpaṃ tīreti vipassati. Samaye so padahati, ajjhattaṃ susamāhitoti so evaṃ passanto paggahetabbādisamaye cittassa paggaṇhanādinā padahati, padahanto ca ajjhattaṃ gocarajjhatte vipassanāsamādhinā maggasamādhinā ca suṭṭhu samāhito bhaveyya, asamādhānahetubhūte kilese pajaheyya. Svāyaṃ guṇo sabbopi yasmā bahussutaṃ dhammadharaṃ sappaññaṃ buddhasāvakaṃ payirupāsantassa hoti, tasmā asaṅkhataṃ dhammaṃ ārabbha dukkhādīsu pariññādivisiṭṭhakiccatāya dhammaviññāṇasaṅkhātaṃ dhammañāṇaṃ ākaṅkhanto tathāvidhaṃ vuttappakāraṃ kalyāṇamittaṃ bhajetha, seveyya payirupāseyyāti attho.

    ஏவங் ப³ஹுபகாரதாய தஸ்ஸ பூஜனீயகங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – ஸுத்தகெ³ய்யாதி³ ப³ஹு ஸுதங் ஏதஸ்ஸாதி ப³ஹுஸ்ஸுதோ. தமேவ தே³ஸனாத⁴ம்மங் ஸுவண்ணபா⁴ஜனே பக்கி²த்தஸீஹவஸா விய அவினஸ்ஸந்தங் தா⁴ரேதீதி த⁴ம்மத⁴ரோ. ததோ ஏவ மஹேஸினோ ப⁴க³வதோ த⁴ம்மகோஸங் த⁴ம்மரதனங் ஆரக்க²தீதி கோஸாரக்கோ². யஸ்மா ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஸமத³ஸ்ஸனேன சக்கு²பூ⁴தோ, தஸ்மா சக்கு² ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ பூஜனீயோ மானநீயோதி, ப³ஹுஸ்ஸுதபா⁴வேன ப³ஹுஜனஸ்ஸ பூஜனீயபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் நிக³மனவஸேன புனபி ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ’’தி வுத்தங்.

    Evaṃ bahupakāratāya tassa pūjanīyakaṃ dassento ‘‘bahussuto’’ti gāthamāha. Tassattho – suttageyyādi bahu sutaṃ etassāti bahussuto. Tameva desanādhammaṃ suvaṇṇabhājane pakkhittasīhavasā viya avinassantaṃ dhāretīti dhammadharo. Tato eva mahesino bhagavato dhammakosaṃ dhammaratanaṃ ārakkhatīti kosārakkho. Yasmā sadevakassa lokassa samadassanena cakkhubhūto, tasmā cakkhu sabbassa lokassa pūjanīyo mānanīyoti, bahussutabhāvena bahujanassa pūjanīyabhāvadassanatthaṃ nigamanavasena punapi ‘‘bahussuto’’ti vuttaṃ.

    ஏவரூபங் கல்யாணமித்தங் லபி⁴த்வாபி காரகஸ்ஸேவ அபரிஹானி, ந அகாரகஸ்ஸாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘த⁴ம்மாராமோ’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² நிவாஸனட்டே²ன ஸமத²விபஸ்ஸனாத⁴ம்மோ ஆராமோ, தஸ்மிங் ஏவ த⁴ம்மே ரதோ அபி⁴ரதோதி த⁴ம்மரதோ, தஸ்ஸேவ த⁴ம்மஸ்ஸ புனப்புனங் விசிந்தனேன த⁴ம்மங் அனுவிசிந்தயங் த⁴ம்மங் ஆவஜ்ஜெந்தோ மனஸி கரோதீதி அத்தோ². அனுஸ்ஸரந்தி தமேவ த⁴ம்மங் அனுஸ்ஸரந்தோ. ஸத்³த⁴ம்மாதி ஏவரூபோ பி⁴க்கு² ஸத்ததிங்ஸபபே⁴தா³ போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா நவவித⁴லோகுத்தரத⁴ம்மா ச ந பரிஹாயதி, ந கதா³சி தஸ்ஸ ததோ பரிஹானி ஹோதீதி அத்தோ².

    Evarūpaṃ kalyāṇamittaṃ labhitvāpi kārakasseva aparihāni, na akārakassāti dassento ‘‘dhammārāmo’’ti gāthamāha. Tattha nivāsanaṭṭhena samathavipassanādhammo ārāmo, tasmiṃ eva dhamme rato abhiratoti dhammarato, tasseva dhammassa punappunaṃ vicintanena dhammaṃ anuvicintayaṃ dhammaṃ āvajjento manasi karotīti attho. Anussaranti tameva dhammaṃ anussaranto. Saddhammāti evarūpo bhikkhu sattatiṃsapabhedā bodhipakkhiyadhammā navavidhalokuttaradhammā ca na parihāyati, na kadāci tassa tato parihāni hotīti attho.

    அதே²கதி³வஸங் காயே அவீதராக³ங் குஸீதங் ஹீனவீரியங் கோஸல்லாயா தி நாமங் பி⁴க்கு²ங் ஸங்வேஜெந்தோ ‘‘காயமச்சே²ரக³ருனோ’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² காயமச்சே²ரக³ருனோதி ‘‘காயத³ள்ஹீப³ஹுலஸ்ஸ காயே மமத்தஸ்ஸ ஆசரியுபஜ்ஜா²யானம்பி காயேன கத்தப்³ப³ங் கிஞ்சி அகத்வா விசரந்தஸ்ஸ. ஹிய்யமானேதி அத்தனோ காயே ஜீவிதே ச க²ணே க²ணே பரிஹிய்யமானே. அனுட்ட²ஹேதி ஸீலாதீ³னங் பரிபூரணவஸேன உட்டா²னவீரியங் ந கரெய்ய. ஸரீரஸுக²கி³த்³த⁴ஸ்ஸாதி அத்தனோ ஸரீரஸ்ஸ ஸுகா²பனேனேவ கே³த⁴ங் ஆபன்னஸ்ஸ. குதோ ஸமணபா²ஸுதாதி ஏவரூபஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸாமஞ்ஞவஸேன குதோ ஸுக²விஹாரோ, பா²ஸுவிஹாரோ ந தஸ்ஸ விஜ்ஜதீதி அத்தோ².

    Athekadivasaṃ kāye avītarāgaṃ kusītaṃ hīnavīriyaṃ kosallāyā ti nāmaṃ bhikkhuṃ saṃvejento ‘‘kāyamaccheragaruno’’ti gāthamāha. Tattha kāyamaccheragarunoti ‘‘kāyadaḷhībahulassa kāye mamattassa ācariyupajjhāyānampi kāyena kattabbaṃ kiñci akatvā vicarantassa. Hiyyamāneti attano kāye jīvite ca khaṇe khaṇe parihiyyamāne. Anuṭṭhaheti sīlādīnaṃ paripūraṇavasena uṭṭhānavīriyaṃ na kareyya. Sarīrasukhagiddhassāti attano sarīrassa sukhāpaneneva gedhaṃ āpannassa. Kuto samaṇaphāsutāti evarūpassa puggalassa sāmaññavasena kuto sukhavihāro, phāsuvihāro na tassa vijjatīti attho.

    ந பக்க²ந்தீதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ த⁴ம்மஸேனாபதினோ பரினிப்³பு³தபா⁴வங் ஸுத்வா தே²ரேன பா⁴ஸிதா. தத்த² ந பக்க²ந்தி தி³ஸா ஸப்³பா³தி புரத்தி²மாதி³பே⁴தா³ ஸப்³பா³ தி³ஸா ந பக்க²யந்தி, தி³ஸாமூள்ஹோதி அத்தோ². த⁴ம்மா ந படிப⁴ந்தி மந்தி புப்³பே³ ஸுட்டு² பகு³ணாபி பரியத்தித⁴ம்மா இதா³னி ஸக்கச்சங் ஸமன்னாஹரியமானாபி மய்ஹங் ந உபட்ட²ஹந்தி. க³தே கல்யாணமித்தம்ஹீதி ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ கல்யாணமித்தபூ⁴தே த⁴ம்மஸேனாபதிம்ஹி அனுபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னங் க³தே. அந்த⁴காரங்வ கா²யதீதி ஸப்³போ³பாயங் லோகோ அந்த⁴காரோ விய உபட்டா²தி.

    Na pakkhantītiādikā āyasmato sāriputtassa dhammasenāpatino parinibbutabhāvaṃ sutvā therena bhāsitā. Tattha na pakkhanti disā sabbāti puratthimādibhedā sabbā disā na pakkhayanti, disāmūḷhoti attho. Dhammā na paṭibhanti manti pubbe suṭṭhu paguṇāpi pariyattidhammā idāni sakkaccaṃ samannāhariyamānāpi mayhaṃ na upaṭṭhahanti. Gate kalyāṇamittamhīti sadevakassa lokassa kalyāṇamittabhūte dhammasenāpatimhi anupādisesanibbānaṃ gate. Andhakāraṃva khāyatīti sabbopāyaṃ loko andhakāro viya upaṭṭhāti.

    அப்³ப⁴தீதஸஹாயஸ்ஸாதி அபக³தஸஹாயஸ்ஸ, கல்யாணமித்தரஹிதஸ்ஸாதி அத்தோ². அதீதக³தஸத்து²னோதி ஆயஸ்மதோ அதீதோ ஹுத்வா நிப்³பா³னக³தஸத்து²கஸ்ஸ, ஸத்த²ரி பரினிப்³பு³தேதி அத்தோ². யதா² காயக³தா ஸதீதி காயக³தாஸதிபா⁴வனா தக்கரஸ்ஸ யதா² ஏகந்தஹிதாவஹா, ஏவங் ஏதாதி³ஸங் அனாத²ஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஏகந்தஹிதாவஹங் அஞ்ஞங் மித்தங் நாம நத்தி², ஸனாத²ஸ்ஸ அஞ்ஞாபி பா⁴வனா ஹிதாவஹா ஏவாதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Abbhatītasahāyassāti apagatasahāyassa, kalyāṇamittarahitassāti attho. Atītagatasatthunoti āyasmato atīto hutvā nibbānagatasatthukassa, satthari parinibbuteti attho. Yathā kāyagatā satīti kāyagatāsatibhāvanā takkarassa yathā ekantahitāvahā, evaṃ etādisaṃ anāthassa puggalassa ekantahitāvahaṃ aññaṃ mittaṃ nāma natthi, sanāthassa aññāpi bhāvanā hitāvahā evāti adhippāyo.

    புராணாதி போராணா, ஸாரிபுத்தாதி³கே கல்யாணமித்தே ஸந்தா⁴ய வத³தி. நவேஹீதி நவகேஹி. ந ஸமேதி மேதி மய்ஹங் சித்தங் ந ஸமாக³ச்ச²தி, ந தே மம சித்தங் ஆராதெ⁴ந்தீதி அத்தோ². ஸ்வஜ்ஜ ஏகோவ ஜா²யாமீதி ஸோஹங் அஜ்ஜ வுட்³ட⁴தரேஹி விரஹிதோ ஏகோவ ஹுத்வா ஜா²யாமி ஜா²னபஸுதோ ஹோமி. வஸ்ஸுபேதோதி வஸ்ஸகாலே குலாவகங் உபேதோ பக்கீ² விய. ‘‘வாஸுபேதோ’’திபி பாளி, வாஸங் உபக³தோதி அத்தோ².

    Purāṇāti porāṇā, sāriputtādike kalyāṇamitte sandhāya vadati. Navehīti navakehi. Na sameti meti mayhaṃ cittaṃ na samāgacchati, na te mama cittaṃ ārādhentīti attho. Svajja ekova jhāyāmīti sohaṃ ajja vuḍḍhatarehi virahito ekova hutvā jhāyāmi jhānapasuto homi. Vassupetoti vassakāle kulāvakaṃ upeto pakkhī viya. ‘‘Vāsupeto’’tipi pāḷi, vāsaṃ upagatoti attho.

    த³ஸ்ஸனாய அபி⁴க்கந்தேதி கா³தா² ஸத்தா²ரா பா⁴ஸிதா. தஸ்ஸத்தோ² – மம த³ஸ்ஸனாய அபி⁴க்கந்தே நானாவித⁴விதே³ஸபவாஸிகப³ஹுஜனே, ஆனந்த³, மம உபஸங்கமனங் மா வாரேஸி. கஸ்மா? தே ஸோதாரோ த⁴ம்மஸ்ஸ, மமங் பஸ்ஸந்து, அயமேவ த³ஸ்ஸனாய ஸமயோதி.

    Dassanāyaabhikkanteti gāthā satthārā bhāsitā. Tassattho – mama dassanāya abhikkante nānāvidhavidesapavāsikabahujane, ānanda, mama upasaṅkamanaṃ mā vāresi. Kasmā? Te sotāro dhammassa, mamaṃ passantu, ayameva dassanāya samayoti.

    தங் ஸுத்வா தே²ரோ ‘‘த³ஸ்ஸனாய அபி⁴க்கந்தே’’தி அபரங் கா³த²மாஹ. இமாய ஹி கா³தா²ய ஸம்ப³ந்த⁴த்த²ங் புரிமகா³தா² இத⁴ நிக்கி²த்தா. தேனேவ ஸசாஹங் தே³ஸந்தரதோ ஆக³தாக³தே தாவதே³வ த³ஸ்ஸேதுங் லச்சா²மீதி ஏதஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ அத்த²ஸித்³தி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி.

    Taṃ sutvā thero ‘‘dassanāya abhikkante’’ti aparaṃ gāthamāha. Imāya hi gāthāya sambandhatthaṃ purimagāthā idha nikkhittā. Teneva sacāhaṃ desantarato āgatāgate tāvadeva dassetuṃ lacchāmīti etassa padassa atthasiddhiṃ dasseti.

    பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானீதி பஞ்ச கா³தா² அத்தனோ அக்³கு³பட்டா²கபா⁴வங் தீ³பேதுங் வுத்தா. ஆரத்³த⁴கம்மட்டா²னபா⁴வேன ஹி ஸத்து² உபட்டா²னபஸுதபா⁴வேன ச தே²ரஸ்ஸ மக்³கே³ன அஸமுச்சி²ன்னாபி காமஸஞ்ஞாத³யோ ந உப்பஜ்ஜிங்ஸு, காயவசீமனோகம்மானி ச ஸப்³ப³காலங் ஸத்த²ரி மெத்தாபுப்³ப³ங்க³மானி மெத்தானுபரிவத்தானி அஹேஸுங். தத்த² பண்ணவீஸதி வஸ்ஸானீதி பஞ்சவீஸதி ஸங்வச்ச²ரானி. ஸேக²பூ⁴தஸ்ஸ மே ஸதோதி ஸேக²பூ⁴மியங் ஸோதாபத்திப²லே டி²தஸ்ஸ மே ஸதோ. காமஸஞ்ஞாதி காமஸஹக³தா ஸஞ்ஞா ந உப்பஜ்ஜி, எத்த² ச காமஸஞ்ஞாதி³அனுப்பத்திவசனேன அத்தனோ ஆஸயஸுத்³தி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘மெத்தேன காயகம்மேனா’’திஆதி³னா பயோக³ஸுத்³தி⁴ங். தத்த² க³ந்த⁴குடியங் பரிப⁴ண்ட³கரணாதி³னா ஸத்து² வத்தபடிவத்தகரணேன ச மெத்தங் காயகம்மங் வேதி³தப்³ப³ங், த⁴ம்மதே³ஸனாகாலாரோசனாதி³னா மெத்தங் வசீகம்மங், ரஹோக³தஸ்ஸ ஸத்தா²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ ஹிதூபஸங்ஹாரமனஸிகாரேன மெத்தங் மனோகம்மங். ஞாணங் மே உத³பஜ்ஜதா²தி அத்தனோ ஸெக்க²பூ⁴மிபத்திமாஹ.

    Paṇṇavīsati vassānīti pañca gāthā attano aggupaṭṭhākabhāvaṃ dīpetuṃ vuttā. Āraddhakammaṭṭhānabhāvena hi satthu upaṭṭhānapasutabhāvena ca therassa maggena asamucchinnāpi kāmasaññādayo na uppajjiṃsu, kāyavacīmanokammāni ca sabbakālaṃ satthari mettāpubbaṅgamāni mettānuparivattāni ahesuṃ. Tattha paṇṇavīsati vassānīti pañcavīsati saṃvaccharāni. Sekhabhūtassa me satoti sekhabhūmiyaṃ sotāpattiphale ṭhitassa me sato. Kāmasaññāti kāmasahagatā saññā na uppajji, ettha ca kāmasaññādianuppattivacanena attano āsayasuddhiṃ dasseti, ‘‘mettena kāyakammenā’’tiādinā payogasuddhiṃ. Tattha gandhakuṭiyaṃ paribhaṇḍakaraṇādinā satthu vattapaṭivattakaraṇena ca mettaṃ kāyakammaṃ veditabbaṃ, dhammadesanākālārocanādinā mettaṃ vacīkammaṃ, rahogatassa satthāraṃ uddissa hitūpasaṃhāramanasikārena mettaṃ manokammaṃ. Ñāṇaṃ me udapajjathāti attano sekkhabhūmipattimāha.

    அஹங் ஸகரணீயொம்ஹீதி ஸத்து² பரினிப்³பா³னே உபட்டி²தே மண்ட³லமாளங் பவிஸித்வா கபிஸீஸங் ஆலம்பி³த்வா ஸோகாபி⁴பூ⁴தேன வுத்தகா³தா² . தத்த² ஸகரணீயொம்ஹீதி து³க்க²பரிஜானநாதி³னா கரணீயேன ஸகரணீயோ அம்ஹி. அப்பத்தமானஸோதி அனதி⁴க³தாரஹத்தோ. ஸத்து² ச பரினிப்³பா³னந்தி மய்ஹங் ஸத்து² பரினிப்³பா³னஞ்ச உபட்டி²தங். யோ அம்ஹங் அனுகம்பகோதி யோ ஸத்தா² மய்ஹங் அனுக்³கா³ஹகோ.

    Ahaṃ sakaraṇīyomhīti satthu parinibbāne upaṭṭhite maṇḍalamāḷaṃ pavisitvā kapisīsaṃ ālambitvā sokābhibhūtena vuttagāthā . Tattha sakaraṇīyomhīti dukkhaparijānanādinā karaṇīyena sakaraṇīyo amhi. Appattamānasoti anadhigatārahatto. Satthu ca parinibbānanti mayhaṃ satthu parinibbānañca upaṭṭhitaṃ. Yo amhaṃ anukampakoti yo satthā mayhaṃ anuggāhako.

    ததா³ஸி யங் பி⁴ங்ஸனகந்தி கா³தா² ஸத்து² பரினிப்³பா³னகாலே பத²வீகம்பனதே³வது³ந்து³பி⁴ப²லனாதி³கே தி³ஸ்வா ஸஞ்ஜாதஸங்வேகே³ன வுத்தகா³தா².

    Tadāsi yaṃ bhiṃsanakanti gāthā satthu parinibbānakāle pathavīkampanadevadundubhiphalanādike disvā sañjātasaṃvegena vuttagāthā.

    ப³ஹுஸ்ஸுதோதிஆதி³கா திஸ்ஸோ கா³தா² தே²ரங் பஸங்ஸந்தேஹி ஸங்கீ³திகாரேஹி ட²பிதா. தத்த² க³திமந்தோதி அஸதி³ஸாய ஞாணக³தியா ஸமன்னாக³தோ. ஸதிமந்தோதி பரமேன ஸதினேபக்கேன ஸமன்னாக³தோ. தி⁴திமந்தோதி அஸாதா⁴ரணாய ப்³யஞ்ஜனத்தா²வதா⁴ரணஸமத்தா²ய தி⁴திஸம்பத்தியா ஸமன்னாக³தோ. அயஞ்ஹி தே²ரோ ஏகபதே³யேவ ட²த்வா ஸட்டி²பத³ஸஹஸ்ஸானி ஸத்தா²ரா கதி²தனியாமேனேவ க³ண்ஹாதி, க³ஹிதஞ்ச ஸுவண்ணபா⁴ஜனே பக்கி²த்தஸீஹவஸா விய ஸப்³ப³காலங் ந வினஸ்ஸதி, அவிபரீதப்³யஞ்ஜனாவதா⁴ரணஸமத்தா²ய ஸதிபுப்³ப³ங்க³மாய பஞ்ஞாய, அத்தா²வதா⁴ரணஸமத்தா²ய பஞ்ஞாபுப்³ப³ங்க³மாய ஸதியா ச ஸமன்னாக³தோ. தேனாஹ ப⁴க³வா – ‘‘ஏதத³க்³க³ங் , பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் ப³ஹுஸ்ஸுதான’’ந்திஆதி³ (அ॰ நி॰ 1.219). ததா² சாஹ த⁴ம்மஸேனாபதி – ‘‘ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ அத்த²குஸலோ’’திஆதி³ (அ॰ நி॰ 5.169). ரதனாகரோதி ஸத்³த⁴ம்மரதனஸ்ஸ ஆகரபூ⁴தோ.

    Bahussutotiādikā tisso gāthā theraṃ pasaṃsantehi saṅgītikārehi ṭhapitā. Tattha gatimantoti asadisāya ñāṇagatiyā samannāgato. Satimantoti paramena satinepakkena samannāgato. Dhitimantoti asādhāraṇāya byañjanatthāvadhāraṇasamatthāya dhitisampattiyā samannāgato. Ayañhi thero ekapadeyeva ṭhatvā saṭṭhipadasahassāni satthārā kathitaniyāmeneva gaṇhāti, gahitañca suvaṇṇabhājane pakkhittasīhavasā viya sabbakālaṃ na vinassati, aviparītabyañjanāvadhāraṇasamatthāya satipubbaṅgamāya paññāya, atthāvadhāraṇasamatthāya paññāpubbaṅgamāya satiyā ca samannāgato. Tenāha bhagavā – ‘‘etadaggaṃ , bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ bahussutāna’’ntiādi (a. ni. 1.219). Tathā cāha dhammasenāpati – ‘‘āyasmā ānando atthakusalo’’tiādi (a. ni. 5.169). Ratanākaroti saddhammaratanassa ākarabhūto.

    பரிசிண்ணோதி கா³தா² பரினிப்³பா³னகாலே தே²ரேன பா⁴ஸிதா, ஸா வுத்தத்தா² ஏவ.

    Pariciṇṇoti gāthā parinibbānakāle therena bhāsitā, sā vuttatthā eva.

    ஆனந்த³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Ānandattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    திங்ஸனிபாதவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Tiṃsanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 3. ஆனந்த³த்தே²ரகா³தா² • 3. Ānandattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact