Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౫. అనఙ్గణసుత్తం
5. Anaṅgaṇasuttaṃ
౫౭. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తత్ర ఖో ఆయస్మా సారిపుత్తో భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘ఆవుసో, భిక్ఖవే’’తి. ‘‘ఆవుసో’’తి ఖో తే భిక్ఖూ ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స పచ్చస్సోసుం. ఆయస్మా సారిపుత్తో ఏతదవోచ –
57. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso, bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘చత్తారోమే, ఆవుసో, పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో? ఇధావుసో, ఏకచ్చో పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి. ఇధ పనావుసో, ఏకచ్చో పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి. ఇధావుసో, ఏకచ్చో పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి. ఇధ పనావుసో, ఏకచ్చో పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి. తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, అయం ఇమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం సాఙ్గణానంయేవ సతం హీనపురిసో అక్ఖాయతి. తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, అయం ఇమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం సాఙ్గణానంయేవ సతం సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతి . తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, అయం ఇమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం అనఙ్గణానంయేవ సతం హీనపురిసో అక్ఖాయతి. తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, అయం ఇమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం అనఙ్గణానంయేవ సతం సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతీ’’తి.
‘‘Cattārome, āvuso, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idhāvuso, ekacco puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Idha panāvuso, ekacco puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Idhāvuso, ekacco puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Idha panāvuso, ekacco puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ayaṃ imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ sāṅgaṇānaṃyeva sataṃ hīnapuriso akkhāyati. Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ sāṅgaṇānaṃyeva sataṃ seṭṭhapuriso akkhāyati . Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ayaṃ imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anaṅgaṇānaṃyeva sataṃ hīnapuriso akkhāyati. Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anaṅgaṇānaṃyeva sataṃ seṭṭhapuriso akkhāyatī’’ti.
౫౮. ఏవం వుత్తే, ఆయస్మా మహామోగ్గల్లానో ఆయస్మన్తం సారిపుత్తం ఏతదవోచ –
58. Evaṃ vutte, āyasmā mahāmoggallāno āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca –
‘‘కో ను ఖో, ఆవుసో సారిపుత్త, హేతు కో పచ్చయో యేనిమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం సాఙ్గణానంయేవ సతం ఏకో హీనపురిసో అక్ఖాయతి, ఏకో సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతి? కో పనావుసో సారిపుత్త, హేతు కో పచ్చయో యేనిమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం అనఙ్గణానంయేవ సతం ఏకో హీనపురిసో అక్ఖాయతి, ఏకో సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతీ’’తి?
‘‘Ko nu kho, āvuso sāriputta, hetu ko paccayo yenimesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ sāṅgaṇānaṃyeva sataṃ eko hīnapuriso akkhāyati, eko seṭṭhapuriso akkhāyati? Ko panāvuso sāriputta, hetu ko paccayo yenimesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anaṅgaṇānaṃyeva sataṃ eko hīnapuriso akkhāyati, eko seṭṭhapuriso akkhāyatī’’ti?
౫౯. ‘‘తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – న ఛన్దం జనేస్సతి న వాయమిస్సతి న వీరియం ఆరభిస్సతి తస్సఙ్గణస్స పహానాయ; సో సరాగో సదోసో సమోహో సాఙ్గణో సంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా రజేన చ మలేన చ పరియోనద్ధా. తమేనం సామికా న చేవ పరిభుఞ్జేయ్యుం న చ పరియోదపేయ్యుం 1, రజాపథే చ నం నిక్ఖిపేయ్యుం. ఏవఞ్హి సా, ఆవుసో, కంసపాతి అపరేన సమయేన సంకిలిట్ఠతరా అస్స మలగ్గహితా’’తి? ‘‘ఏవమావుసో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – న ఛన్దం జనేస్సతి న వాయమిస్సతి న వీరియం ఆరభిస్సతి తస్సఙ్గణస్స పహానాయ; సో సరాగో సదోసో సమోహో సాఙ్గణో సంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి.
59. ‘‘Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – na chandaṃ janessati na vāyamissati na vīriyaṃ ārabhissati tassaṅgaṇassa pahānāya; so sarāgo sadoso samoho sāṅgaṇo saṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā rajena ca malena ca pariyonaddhā. Tamenaṃ sāmikā na ceva paribhuñjeyyuṃ na ca pariyodapeyyuṃ 2, rajāpathe ca naṃ nikkhipeyyuṃ. Evañhi sā, āvuso, kaṃsapāti aparena samayena saṃkiliṭṭhatarā assa malaggahitā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Evameva kho, āvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – na chandaṃ janessati na vāyamissati na vīriyaṃ ārabhissati tassaṅgaṇassa pahānāya; so sarāgo sadoso samoho sāṅgaṇo saṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati.
‘‘తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – ఛన్దం జనేస్సతి వాయమిస్సతి వీరియం ఆరభిస్సతి తస్సఙ్గణస్స పహానాయ; సో అరాగో అదోసో అమోహో అనఙ్గణో అసంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా రజేన చ మలేన చ పరియోనద్ధా. తమేనం సామికా పరిభుఞ్జేయ్యుఞ్చేవ పరియోదపేయ్యుఞ్చ, న చ నం రజాపథే నిక్ఖిపేయ్యుం. ఏవఞ్హి సా, ఆవుసో, కంసపాతి అపరేన సమయేన పరిసుద్ధతరా అస్స పరియోదాతా’’తి? ‘‘ఏవమావుసో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, య్వాయం పుగ్గలో సాఙ్గణోవ సమానో ‘అత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – ఛన్దం జనేస్సతి వాయమిస్సతి వీరియం ఆరభిస్సతి తస్సఙ్గణస్స పహానాయ; సో అరాగో అదోసో అమోహో అనఙ్గణో అసంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి.
‘‘Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – chandaṃ janessati vāyamissati vīriyaṃ ārabhissati tassaṅgaṇassa pahānāya; so arāgo adoso amoho anaṅgaṇo asaṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā rajena ca malena ca pariyonaddhā. Tamenaṃ sāmikā paribhuñjeyyuñceva pariyodapeyyuñca, na ca naṃ rajāpathe nikkhipeyyuṃ. Evañhi sā, āvuso, kaṃsapāti aparena samayena parisuddhatarā assa pariyodātā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Evameva kho, āvuso, yvāyaṃ puggalo sāṅgaṇova samāno ‘atthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – chandaṃ janessati vāyamissati vīriyaṃ ārabhissati tassaṅgaṇassa pahānāya; so arāgo adoso amoho anaṅgaṇo asaṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati.
‘‘తత్రావుసో , య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – సుభనిమిత్తం మనసి కరిస్సతి, తస్స సుభనిమిత్తస్స మనసికారా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేస్సతి; సో సరాగో సదోసో సమోహో సాఙ్గణో సంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా పరిసుద్ధా పరియోదాతా. తమేనం సామికా న చేవ పరిభుఞ్జేయ్యుం న చ పరియోదపేయ్యుం, రజాపథే చ నం నిక్ఖిపేయ్యుం. ఏవఞ్హి సా, ఆవుసో, కంసపాతి అపరేన సమయేన సంకిలిట్ఠతరా అస్స మలగ్గహితా’’తి? ‘‘ఏవమావుసో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం నప్పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – సుభనిమిత్తం మనసి కరిస్సతి, తస్స సుభనిమిత్తస్స మనసికారా రాగో చిత్తం అనుద్ధంసేస్సతి;సో సరాగో సదోసో సమోహో సాఙ్గణో సంకిలిట్ఠచిత్తోకాలంకరిస్సతి.
‘‘Tatrāvuso , yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – subhanimittaṃ manasi karissati, tassa subhanimittassa manasikārā rāgo cittaṃ anuddhaṃsessati; so sarāgo sadoso samoho sāṅgaṇo saṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā parisuddhā pariyodātā. Tamenaṃ sāmikā na ceva paribhuñjeyyuṃ na ca pariyodapeyyuṃ, rajāpathe ca naṃ nikkhipeyyuṃ. Evañhi sā, āvuso, kaṃsapāti aparena samayena saṃkiliṭṭhatarā assa malaggahitā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Evameva kho, āvuso, yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – subhanimittaṃ manasi karissati, tassa subhanimittassa manasikārā rāgo cittaṃ anuddhaṃsessati;so sarāgo sadoso samoho sāṅgaṇo saṃkiliṭṭhacittokālaṃkarissati.
‘‘తత్రావుసో, య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – సుభనిమిత్తం న మనసి కరిస్సతి, తస్స సుభనిమిత్తస్స అమనసికారా రాగో చిత్తం నానుద్ధంసేస్సతి; సో అరాగో అదోసో అమోహో అనఙ్గణో అసంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా పరిసుద్ధా పరియోదాతా. తమేనం సామికా పరిభుఞ్జేయ్యుఞ్చేవ పరియోదపేయ్యుఞ్చ, న చ నం రజాపథే నిక్ఖిపేయ్యుం. ఏవఞ్హి సా, ఆవుసో, కంసపాతి అపరేన సమయేన పరిసుద్ధతరా అస్స పరియోదాతా’’తి? ‘‘ఏవమావుసో’’తి. ‘‘ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, య్వాయం పుగ్గలో అనఙ్గణోవ సమానో ‘నత్థి మే అజ్ఝత్తం అఙ్గణ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, తస్సేతం పాటికఙ్ఖం – సుభనిమిత్తం న మనసి కరిస్సతి, తస్స సుభనిమిత్తస్స అమనసికారా రాగో చిత్తం నానుద్ధంసేస్సతి; సో అరాగో అదోసో అమోహో అనఙ్గణో అసంకిలిట్ఠచిత్తో కాలం కరిస్సతి.
‘‘Tatrāvuso, yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – subhanimittaṃ na manasi karissati, tassa subhanimittassa amanasikārā rāgo cittaṃ nānuddhaṃsessati; so arāgo adoso amoho anaṅgaṇo asaṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā parisuddhā pariyodātā. Tamenaṃ sāmikā paribhuñjeyyuñceva pariyodapeyyuñca, na ca naṃ rajāpathe nikkhipeyyuṃ. Evañhi sā, āvuso, kaṃsapāti aparena samayena parisuddhatarā assa pariyodātā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Evameva kho, āvuso, yvāyaṃ puggalo anaṅgaṇova samāno ‘natthi me ajjhattaṃ aṅgaṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – subhanimittaṃ na manasi karissati, tassa subhanimittassa amanasikārā rāgo cittaṃ nānuddhaṃsessati; so arāgo adoso amoho anaṅgaṇo asaṃkiliṭṭhacitto kālaṃ karissati.
‘‘అయం ఖో, ఆవుసో మోగ్గల్లాన , హేతు అయం పచ్చయో యేనిమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం సాఙ్గణానంయేవ సతం ఏకో హీనపురిసో అక్ఖాయతి, ఏకో సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతి. అయం పనావుసో మోగ్గల్లాన, హేతు అయం పచ్చయో యేనిమేసం ద్విన్నం పుగ్గలానం అనఙ్గణానంయేవ సతం ఏకో హీనపురిసో అక్ఖాయతి, ఏకో సేట్ఠపురిసో అక్ఖాయతీ’’తి.
‘‘Ayaṃ kho, āvuso moggallāna , hetu ayaṃ paccayo yenimesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ sāṅgaṇānaṃyeva sataṃ eko hīnapuriso akkhāyati, eko seṭṭhapuriso akkhāyati. Ayaṃ panāvuso moggallāna, hetu ayaṃ paccayo yenimesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ anaṅgaṇānaṃyeva sataṃ eko hīnapuriso akkhāyati, eko seṭṭhapuriso akkhāyatī’’ti.
౬౦. ‘‘అఙ్గణం అఙ్గణన్తి, ఆవుసో, వుచ్చతి. కిస్స ను ఖో ఏతం, ఆవుసో, అధివచనం యదిదం అఙ్గణ’’న్తి? ‘‘పాపకానం ఖో ఏతం, ఆవుసో, అకుసలానం ఇచ్ఛావచరానం అధివచనం, యదిదం అఙ్గణ’’న్తి.
60. ‘‘Aṅgaṇaṃ aṅgaṇanti, āvuso, vuccati. Kissa nu kho etaṃ, āvuso, adhivacanaṃ yadidaṃ aṅgaṇa’’nti? ‘‘Pāpakānaṃ kho etaṃ, āvuso, akusalānaṃ icchāvacarānaṃ adhivacanaṃ, yadidaṃ aṅgaṇa’’nti.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘ఆపత్తిఞ్చ వత ఆపన్నో అస్సం, న చ మం భిక్ఖూ జానేయ్యుం ఆపత్తిం ఆపన్నో’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం తం భిక్ఖుం భిక్ఖూ జానేయ్యుం – ‘ఆపత్తిం ఆపన్నో’తి. ‘జానన్తి మం భిక్ఖూ ఆపత్తిం ఆపన్నో’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘āpattiñca vata āpanno assaṃ, na ca maṃ bhikkhū jāneyyuṃ āpattiṃ āpanno’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ taṃ bhikkhuṃ bhikkhū jāneyyuṃ – ‘āpattiṃ āpanno’ti. ‘Jānanti maṃ bhikkhū āpattiṃ āpanno’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘ఆపత్తిఞ్చ వత ఆపన్నో అస్సం, అనురహో మం భిక్ఖూ చోదేయ్యుం, నో సఙ్ఘమజ్ఝే’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం తం భిక్ఖుం భిక్ఖూ సఙ్ఘమజ్ఝే చోదేయ్యుం, నో అనురహో. ‘సఙ్ఘమజ్ఝే మం భిక్ఖూ చోదేన్తి, నో అనురహో’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘āpattiñca vata āpanno assaṃ, anuraho maṃ bhikkhū codeyyuṃ, no saṅghamajjhe’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ taṃ bhikkhuṃ bhikkhū saṅghamajjhe codeyyuṃ, no anuraho. ‘Saṅghamajjhe maṃ bhikkhū codenti, no anuraho’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘ఆపత్తిఞ్చ వత ఆపన్నో అస్సం, సప్పటిపుగ్గలో మం చోదేయ్య, నో అప్పటిపుగ్గలో’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం తం భిక్ఖుం అప్పటిపుగ్గలో చోదేయ్య, నో సప్పటిపుగ్గలో. ‘అప్పటిపుగ్గలో మం చోదేతి, నో సప్పటిపుగ్గలో’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘āpattiñca vata āpanno assaṃ, sappaṭipuggalo maṃ codeyya, no appaṭipuggalo’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ taṃ bhikkhuṃ appaṭipuggalo codeyya, no sappaṭipuggalo. ‘Appaṭipuggalo maṃ codeti, no sappaṭipuggalo’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత మమేవ సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్య, న అఞ్ఞం భిక్ఖుం సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్యా’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞం భిక్ఖుం సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్య, న తం భిక్ఖుం సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్య. ‘అఞ్ఞం భిక్ఖుం సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేతి, న మం సత్థా పటిపుచ్ఛిత్వా పటిపుచ్ఛిత్వా భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేతీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata mameva satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyya, na aññaṃ bhikkhuṃ satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyyā’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ aññaṃ bhikkhuṃ satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyya, na taṃ bhikkhuṃ satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyya. ‘Aññaṃ bhikkhuṃ satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti, na maṃ satthā paṭipucchitvā paṭipucchitvā bhikkhūnaṃ dhammaṃ desetī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత మమేవ భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసేయ్యుం, న అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసేయ్యు’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసేయ్యుం, న తం భిక్ఖుం భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసేయ్యుం. ‘అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసన్తి, న మం భిక్ఖూ పురక్ఖత్వా పురక్ఖత్వా గామం భత్తాయ పవిసన్తీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata mameva bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya paviseyyuṃ, na aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya paviseyyu’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya paviseyyuṃ, na taṃ bhikkhuṃ bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya paviseyyuṃ. ‘Aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya pavisanti, na maṃ bhikkhū purakkhatvā purakkhatvā gāmaṃ bhattāya pavisantī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ లభేయ్యం భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు లభేయ్య భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు లభేయ్య భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డం, న సో భిక్ఖు లభేయ్య భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డం. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు లభతి భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డం, నాహం లభామి భత్తగ్గే అగ్గాసనం అగ్గోదకం అగ్గపిణ్డ’న్తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva labheyyaṃ bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ, na añño bhikkhu labheyya bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu labheyya bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ, na so bhikkhu labheyya bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ. ‘Añño bhikkhu labhati bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ, nāhaṃ labhāmi bhattagge aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍa’nti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదేయ్యం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదేయ్యా’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదేయ్య, న సో భిక్ఖు భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదేయ్య. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదతి, నాహం భత్తగ్గే భుత్తావీ అనుమోదామీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva bhattagge bhuttāvī anumodeyyaṃ, na añño bhikkhu bhattagge bhuttāvī anumodeyyā’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu bhattagge bhuttāvī anumodeyya, na so bhikkhu bhattagge bhuttāvī anumodeyya. ‘Añño bhikkhu bhattagge bhuttāvī anumodati, nāhaṃ bhattagge bhuttāvī anumodāmī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్యం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్యా’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్య, న సో భిక్ఖు ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేయ్య. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేతి, నాహం ఆరామగతానం భిక్ఖూనం ధమ్మం దేసేమీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyyaṃ, na añño bhikkhu ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyyā’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyya, na so bhikkhu ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseyya. ‘Añño bhikkhu ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti, nāhaṃ ārāmagatānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ desemī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ ఆరామగతానం భిక్ఖునీనం ధమ్మం దేసేయ్యం…పే॰… ఉపాసకానం ధమ్మం దేసేయ్యం…పే॰… ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేయ్యం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేయ్యా’తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేయ్య, న సో భిక్ఖు ఆరామగతానం ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేయ్య. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు ఆరామగతానం ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేతి, నాహం ఆరామగతానం ఉపాసికానం ధమ్మం దేసేమీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva ārāmagatānaṃ bhikkhunīnaṃ dhammaṃ deseyyaṃ…pe… upāsakānaṃ dhammaṃ deseyyaṃ…pe… upāsikānaṃ dhammaṃ deseyyaṃ, na añño bhikkhu ārāmagatānaṃ upāsikānaṃ dhammaṃ deseyyā’ti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu ārāmagatānaṃ upāsikānaṃ dhammaṃ deseyya, na so bhikkhu ārāmagatānaṃ upāsikānaṃ dhammaṃ deseyya. ‘Añño bhikkhu ārāmagatānaṃ upāsikānaṃ dhammaṃ deseti, nāhaṃ ārāmagatānaṃ upāsikānaṃ dhammaṃ desemī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత మమేవ భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం 3 మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, న అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యు’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, న తం భిక్ఖుం భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం. ‘అఞ్ఞం భిక్ఖుం భిక్ఖూ సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి , న మం భిక్ఖూ సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata mameva bhikkhū sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ 4 māneyyuṃ pūjeyyuṃ, na aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyu’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, na taṃ bhikkhuṃ bhikkhū sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ. ‘Aññaṃ bhikkhuṃ bhikkhū sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti , na maṃ bhikkhū sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjentī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత మమేవ భిక్ఖునియో…పే॰… ఉపాసకా…పే॰… ఉపాసికా సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, న అఞ్ఞం భిక్ఖుం ఉపాసికా సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యు’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞం భిక్ఖుం ఉపాసికా సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం, న తం భిక్ఖుం ఉపాసికా సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం. ‘అఞ్ఞం భిక్ఖుం ఉపాసికా సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి, న మం ఉపాసికా సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తీ’తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata mameva bhikkhuniyo…pe… upāsakā…pe… upāsikā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, na aññaṃ bhikkhuṃ upāsikā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyu’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ aññaṃ bhikkhuṃ upāsikā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, na taṃ bhikkhuṃ upāsikā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ. ‘Aññaṃ bhikkhuṃ upāsikā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, na maṃ upāsikā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjentī’ti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ లాభీ అస్సం పణీతానం చీవరానం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం చీవరాన’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం చీవరానం, న సో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం చీవరానం. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ 5 పణీతానం చీవరానం, నాహం లాభీ 6 పణీతానం చీవరాన’న్తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva lābhī assaṃ paṇītānaṃ cīvarānaṃ, na añño bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ cīvarāna’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ cīvarānaṃ, na so bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ cīvarānaṃ. ‘Añño bhikkhu lābhī 7 paṇītānaṃ cīvarānaṃ, nāhaṃ lābhī 8 paṇītānaṃ cīvarāna’nti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చస్స భిక్ఖునో ఏవం ఇచ్ఛా ఉప్పజ్జేయ్య – ‘అహో వత అహమేవ లాభీ అస్సం పణీతానం పిణ్డపాతానం…పే॰… పణీతానం సేనాసనానం…పే॰… పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానం, న అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారాన’న్తి. ఠానం ఖో పనేతం, ఆవుసో, విజ్జతి యం అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానం, న సో భిక్ఖు లాభీ అస్స పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానం. ‘అఞ్ఞో భిక్ఖు లాభీ 9 పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానం, నాహం లాభీ 10 పణీతానం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారాన’న్తి – ఇతి సో కుపితో హోతి అప్పతీతో. యో చేవ ఖో, ఆవుసో, కోపో యో చ అప్పచ్చయో – ఉభయమేతం అఙ్గణం.
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ idhekaccassa bhikkhuno evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata ahameva lābhī assaṃ paṇītānaṃ piṇḍapātānaṃ…pe… paṇītānaṃ senāsanānaṃ…pe… paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, na añño bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārāna’nti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati yaṃ añño bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, na so bhikkhu lābhī assa paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. ‘Añño bhikkhu lābhī 11 paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, nāhaṃ lābhī 12 paṇītānaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhārāna’nti – iti so kupito hoti appatīto. Yo ceva kho, āvuso, kopo yo ca appaccayo – ubhayametaṃ aṅgaṇaṃ.
‘‘ఇమేసం ఖో ఏతం, ఆవుసో, పాపకానం అకుసలానం ఇచ్ఛావచరానం అధివచనం, యదిదం అఙ్గణ’’న్తి.
‘‘Imesaṃ kho etaṃ, āvuso, pāpakānaṃ akusalānaṃ icchāvacarānaṃ adhivacanaṃ, yadidaṃ aṅgaṇa’’nti.
౬౧. ‘‘యస్స కస్సచి, ఆవుసో, భిక్ఖునో ఇమే పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా అప్పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ, కిఞ్చాపి సో హోతి ఆరఞ్ఞికో పన్తసేనాసనో పిణ్డపాతికో సపదానచారీ పంసుకూలికో లూఖచీవరధరో, అథ ఖో నం సబ్రహ్మచారీ న చేవ సక్కరోన్తి న గరుం కరోన్తి న మానేన్తి న పూజేన్తి. తం కిస్స హేతు? తే హి తస్స ఆయస్మతో పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా అప్పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా పరిసుద్ధా పరియోదాతా. తమేనం సామికా అహికుణపం వా కుక్కురకుణపం వా మనుస్సకుణపం వా రచయిత్వా అఞ్ఞిస్సా కంసపాతియా పటికుజ్జిత్వా అన్తరాపణం పటిపజ్జేయ్యుం. తమేనం జనో దిస్వా ఏవం వదేయ్య – ‘అమ్భో, కిమేవిదం హరీయతి జఞ్ఞజఞ్ఞం వియా’తి? తమేనం ఉట్ఠహిత్వా అపాపురిత్వా 13 ఓలోకేయ్య. తస్స సహదస్సనేన అమనాపతా చ సణ్ఠహేయ్య, పాటికుల్యతా 14 చ సణ్ఠహేయ్య, జేగుచ్ఛతా చ 15 సణ్ఠహేయ్య; జిఘచ్ఛితానమ్పి న భోత్తుకమ్యతా అస్స, పగేవ సుహితానం. ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, యస్స కస్సచి భిక్ఖునో ఇమే పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా అప్పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ, కిఞ్చాపి సో హోతి ఆరఞ్ఞికో పన్తసేనాసనో పిణ్డపాతికో సపదానచారీ పంసుకూలికో లూఖచీవరధరో, అథ ఖో నం సబ్రహ్మచారీ న చేవ సక్కరోన్తి న గరుం కరోన్తి న మానేన్తి న పూజేన్తి. తం కిస్స హేతు? తే హి తస్స ఆయస్మతో పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా అప్పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ.
61. ‘‘Yassa kassaci, āvuso, bhikkhuno ime pāpakā akusalā icchāvacarā appahīnā dissanti ceva sūyanti ca, kiñcāpi so hoti āraññiko pantasenāsano piṇḍapātiko sapadānacārī paṃsukūliko lūkhacīvaradharo, atha kho naṃ sabrahmacārī na ceva sakkaronti na garuṃ karonti na mānenti na pūjenti. Taṃ kissa hetu? Te hi tassa āyasmato pāpakā akusalā icchāvacarā appahīnā dissanti ceva sūyanti ca. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā parisuddhā pariyodātā. Tamenaṃ sāmikā ahikuṇapaṃ vā kukkurakuṇapaṃ vā manussakuṇapaṃ vā racayitvā aññissā kaṃsapātiyā paṭikujjitvā antarāpaṇaṃ paṭipajjeyyuṃ. Tamenaṃ jano disvā evaṃ vadeyya – ‘ambho, kimevidaṃ harīyati jaññajaññaṃ viyā’ti? Tamenaṃ uṭṭhahitvā apāpuritvā 16 olokeyya. Tassa sahadassanena amanāpatā ca saṇṭhaheyya, pāṭikulyatā 17 ca saṇṭhaheyya, jegucchatā ca 18 saṇṭhaheyya; jighacchitānampi na bhottukamyatā assa, pageva suhitānaṃ. Evameva kho, āvuso, yassa kassaci bhikkhuno ime pāpakā akusalā icchāvacarā appahīnā dissanti ceva sūyanti ca, kiñcāpi so hoti āraññiko pantasenāsano piṇḍapātiko sapadānacārī paṃsukūliko lūkhacīvaradharo, atha kho naṃ sabrahmacārī na ceva sakkaronti na garuṃ karonti na mānenti na pūjenti. Taṃ kissa hetu? Te hi tassa āyasmato pāpakā akusalā icchāvacarā appahīnā dissanti ceva sūyanti ca.
౬౨. ‘‘యస్స కస్సచి, ఆవుసో, భిక్ఖునో ఇమే పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ, కిఞ్చాపి సో హోతి గామన్తవిహారీ నేమన్తనికో గహపతిచీవరధరో, అథ ఖో నం సబ్రహ్మచారీ సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి. తం కిస్స హేతు ? తే హి తస్స ఆయస్మతో పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, కంసపాతి ఆభతా ఆపణా వా కమ్మారకులా వా పరిసుద్ధా పరియోదాతా. తమేనం సామికా సాలీనం ఓదనం విచితకాళకం 19 అనేకసూపం అనేకబ్యఞ్జనం రచయిత్వా అఞ్ఞిస్సా కంసపాతియా పటికుజ్జిత్వా అన్తరాపణం పటిపజ్జేయ్యుం. తమేనం జనో దిస్వా ఏవం వదేయ్య – ‘అమ్భో, కిమేవిదం హరీయతి జఞ్ఞజఞ్ఞం వియా’తి? తమేనం ఉట్ఠహిత్వా అపాపురిత్వా ఓలోకేయ్య. తస్స సహ దస్సనేన మనాపతా చ సణ్ఠహేయ్య, అప్పాటికుల్యతా చ సణ్ఠహేయ్య, అజేగుచ్ఛతా చ సణ్ఠహేయ్య; సుహితానమ్పి భోత్తుకమ్యతా అస్స, పగేవ జిఘచ్ఛితానం. ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, యస్స కస్సచి భిక్ఖునో ఇమే పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చ, కిఞ్చాపి సో హోతి గామన్తవిహారీ నేమన్తనికో గహపతిచీవరధరో, అథ ఖో నం సబ్రహ్మచారీ సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి . తం కిస్స హేతు? తే హి తస్స ఆయస్మతో పాపకా అకుసలా ఇచ్ఛావచరా పహీనా దిస్సన్తి చేవ సూయన్తి చా’’తి.
62. ‘‘Yassa kassaci, āvuso, bhikkhuno ime pāpakā akusalā icchāvacarā pahīnā dissanti ceva sūyanti ca, kiñcāpi so hoti gāmantavihārī nemantaniko gahapaticīvaradharo, atha kho naṃ sabrahmacārī sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti. Taṃ kissa hetu ? Te hi tassa āyasmato pāpakā akusalā icchāvacarā pahīnā dissanti ceva sūyanti ca. Seyyathāpi, āvuso, kaṃsapāti ābhatā āpaṇā vā kammārakulā vā parisuddhā pariyodātā. Tamenaṃ sāmikā sālīnaṃ odanaṃ vicitakāḷakaṃ 20 anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ racayitvā aññissā kaṃsapātiyā paṭikujjitvā antarāpaṇaṃ paṭipajjeyyuṃ. Tamenaṃ jano disvā evaṃ vadeyya – ‘ambho, kimevidaṃ harīyati jaññajaññaṃ viyā’ti? Tamenaṃ uṭṭhahitvā apāpuritvā olokeyya. Tassa saha dassanena manāpatā ca saṇṭhaheyya, appāṭikulyatā ca saṇṭhaheyya, ajegucchatā ca saṇṭhaheyya; suhitānampi bhottukamyatā assa, pageva jighacchitānaṃ. Evameva kho, āvuso, yassa kassaci bhikkhuno ime pāpakā akusalā icchāvacarā pahīnā dissanti ceva sūyanti ca, kiñcāpi so hoti gāmantavihārī nemantaniko gahapaticīvaradharo, atha kho naṃ sabrahmacārī sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti . Taṃ kissa hetu? Te hi tassa āyasmato pāpakā akusalā icchāvacarā pahīnā dissanti ceva sūyanti cā’’ti.
౬౩. ఏవం వుత్తే, ఆయస్మా మహామోగ్గల్లానో ఆయస్మన్తం సారిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఉపమా మం, ఆవుసో సారిపుత్త, పటిభాతీ’’తి. ‘‘పటిభాతు తం, ఆవుసో మోగ్గల్లానా’’తి. ‘‘ఏకమిదాహం, ఆవుసో, సమయం రాజగహే విహరామి గిరిబ్బజే. అథ ఖ్వాహం, ఆవుసో, పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ రాజగహం పిణ్డాయ పావిసిం. తేన ఖో పన సమయేన సమీతి యానకారపుత్తో రథస్స నేమిం తచ్ఛతి. తమేనం పణ్డుపుత్తో ఆజీవకో పురాణయానకారపుత్తో పచ్చుపట్ఠితో హోతి. అథ ఖో, ఆవుసో, పణ్డుపుత్తస్స ఆజీవకస్స పురాణయానకారపుత్తస్స ఏవం చేతసో పరివితక్కో ఉదపాది – ‘అహో వతాయం సమీతి యానకారపుత్తో ఇమిస్సా నేమియా ఇమఞ్చ వఙ్కం ఇమఞ్చ జిమ్హం ఇమఞ్చ దోసం తచ్ఛేయ్య, ఏవాయం నేమి అపగతవఙ్కా అపగతజిమ్హా అపగతదోసా సుద్ధా అస్స 21 సారే పతిట్ఠితా’తి . యథా యథా ఖో, ఆవుసో, పణ్డుపుత్తస్స ఆజీవకస్స పురాణయానకారపుత్తస్స చేతసో పరివితక్కో హోతి, తథా తథా సమీతి యానకారపుత్తో తస్సా నేమియా తఞ్చ వఙ్కం తఞ్చ జిమ్హం తఞ్చ దోసం తచ్ఛతి. అథ ఖో, ఆవుసో, పణ్డుపుత్తో ఆజీవకో పురాణయానకారపుత్తో అత్తమనో అత్తమనవాచం నిచ్ఛారేసి – ‘హదయా హదయం మఞ్ఞే అఞ్ఞాయ తచ్ఛతీ’తి.
63. Evaṃ vutte, āyasmā mahāmoggallāno āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘upamā maṃ, āvuso sāriputta, paṭibhātī’’ti. ‘‘Paṭibhātu taṃ, āvuso moggallānā’’ti. ‘‘Ekamidāhaṃ, āvuso, samayaṃ rājagahe viharāmi giribbaje. Atha khvāhaṃ, āvuso, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Tena kho pana samayena samīti yānakāraputto rathassa nemiṃ tacchati. Tamenaṃ paṇḍuputto ājīvako purāṇayānakāraputto paccupaṭṭhito hoti. Atha kho, āvuso, paṇḍuputtassa ājīvakassa purāṇayānakāraputtassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘aho vatāyaṃ samīti yānakāraputto imissā nemiyā imañca vaṅkaṃ imañca jimhaṃ imañca dosaṃ taccheyya, evāyaṃ nemi apagatavaṅkā apagatajimhā apagatadosā suddhā assa 22 sāre patiṭṭhitā’ti . Yathā yathā kho, āvuso, paṇḍuputtassa ājīvakassa purāṇayānakāraputtassa cetaso parivitakko hoti, tathā tathā samīti yānakāraputto tassā nemiyā tañca vaṅkaṃ tañca jimhaṃ tañca dosaṃ tacchati. Atha kho, āvuso, paṇḍuputto ājīvako purāṇayānakāraputto attamano attamanavācaṃ nicchāresi – ‘hadayā hadayaṃ maññe aññāya tacchatī’ti.
‘‘ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, యే తే పుగ్గలా అస్సద్ధా, జీవికత్థా న సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా, సఠా మాయావినో కేతబినో 23 ఉద్ధతా ఉన్నళా చపలా ముఖరా వికిణ్ణవాచా, ఇన్ద్రియేసు అగుత్తద్వారా, భోజనే అమత్తఞ్ఞునో, జాగరియం అననుయుత్తా, సామఞ్ఞే అనపేక్ఖవన్తో, సిక్ఖాయ న తిబ్బగారవా, బాహులికా సాథలికా, ఓక్కమనే పుబ్బఙ్గమా, పవివేకే నిక్ఖిత్తధురా, కుసీతా హీనవీరియా ముట్ఠస్సతీ అసమ్పజానా అసమాహితా విబ్భన్తచిత్తా దుప్పఞ్ఞా ఏళమూగా, తేసం ఆయస్మా సారిపుత్తో ఇమినా ధమ్మపరియాయేన హదయా హదయం మఞ్ఞే అఞ్ఞాయ తచ్ఛతి.
‘‘Evameva kho, āvuso, ye te puggalā assaddhā, jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, saṭhā māyāvino ketabino 24 uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā, indriyesu aguttadvārā, bhojane amattaññuno, jāgariyaṃ ananuyuttā, sāmaññe anapekkhavanto, sikkhāya na tibbagāravā, bāhulikā sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā, kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatī asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, tesaṃ āyasmā sāriputto iminā dhammapariyāyena hadayā hadayaṃ maññe aññāya tacchati.
‘‘యే పన తే కులపుత్తా సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా, అసఠా అమాయావినో అకేతబినో అనుద్ధతా అనున్నళా అచపలా అముఖరా అవికిణ్ణవాచా, ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారా, భోజనే మత్తఞ్ఞునో, జాగరియం అనుయుత్తా, సామఞ్ఞే అపేక్ఖవన్తో, సిక్ఖాయ తిబ్బగారవా, న బాహులికా న సాథలికా, ఓక్కమనే నిక్ఖిత్తధురా, పవివేకే పుబ్బఙ్గమా, ఆరద్ధవీరియా పహితత్తా ఉపట్ఠితస్సతీ సమ్పజానా సమాహితా ఏకగ్గచిత్తా పఞ్ఞవన్తో అనేళమూగా, తే ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ఇమం ధమ్మపరియాయం సుత్వా పివన్తి మఞ్ఞే, ఘసన్తి మఞ్ఞే వచసా చేవ మనసా చ – ‘సాధు వత, భో, సబ్రహ్మచారీ అకుసలా వుట్ఠాపేత్వా కుసలే పతిట్ఠాపేతీ’తి. సేయ్యథాపి, ఆవుసో, ఇత్థీ వా పురిసో వా దహరో యువా మణ్డనకజాతికో సీసంన్హాతో ఉప్పలమాలం వా వస్సికమాలం వా అతిముత్తకమాలం 25 వా లభిత్వా ఉభోహి హత్థేహి పటిగ్గహేత్వా ఉత్తమఙ్గే సిరస్మిం పతిట్ఠపేయ్య, ఏవమేవ ఖో, ఆవుసో, యే తే కులపుత్తా సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా, అసఠా అమాయావినో అకేతబినో అనుద్ధతా అనున్నళా అచపలా అముఖరా అవికిణ్ణవాచా, ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారా, భోజనే మత్తఞ్ఞునో, జాగరియం అనుయుత్తా, సామఞ్ఞే అపేక్ఖవన్తో, సిక్ఖాయ తిబ్బగారవా, న బాహులికా న సాథలికా, ఓక్కమనే నిక్ఖిత్తధురా, పవివేకే పుబ్బఙ్గమా, ఆరద్ధవీరియా పహితత్తా ఉపట్ఠితస్సతీ సమ్పజానా సమాహితా ఏకగ్గచిత్తా పఞ్ఞవన్తో అనేళమూగా, తే ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ఇమం ధమ్మపరియాయం సుత్వా పివన్తి మఞ్ఞే, ఘసన్తి మఞ్ఞే వచసా చేవ మనసా చ – ‘సాధు వత, భో, సబ్రహ్మచారీ అకుసలా వుట్ఠాపేత్వా కుసలే పతిట్ఠాపేతీ’తి. ఇతిహ తే ఉభో మహానాగా అఞ్ఞమఞ్ఞస్స సుభాసితం సమనుమోదింసూ’’తి.
‘‘Ye pana te kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā, indriyesu guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, sāmaññe apekkhavanto, sikkhāya tibbagāravā, na bāhulikā na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā, paviveke pubbaṅgamā, āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatī sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te āyasmato sāriputtassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pivanti maññe, ghasanti maññe vacasā ceva manasā ca – ‘sādhu vata, bho, sabrahmacārī akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetī’ti. Seyyathāpi, āvuso, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko sīsaṃnhāto uppalamālaṃ vā vassikamālaṃ vā atimuttakamālaṃ 26 vā labhitvā ubhohi hatthehi paṭiggahetvā uttamaṅge sirasmiṃ patiṭṭhapeyya, evameva kho, āvuso, ye te kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā, indriyesu guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, sāmaññe apekkhavanto, sikkhāya tibbagāravā, na bāhulikā na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā, paviveke pubbaṅgamā, āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatī sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te āyasmato sāriputtassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pivanti maññe, ghasanti maññe vacasā ceva manasā ca – ‘sādhu vata, bho, sabrahmacārī akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetī’ti. Itiha te ubho mahānāgā aññamaññassa subhāsitaṃ samanumodiṃsū’’ti.
అనఙ్గణసుత్తం నిట్ఠితం పఞ్చమం.
Anaṅgaṇasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. అనఙ్గణసుత్తవణ్ణనా • 5. Anaṅgaṇasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౫. అనఙ్గణసుత్తవణ్ణనా • 5. Anaṅgaṇasuttavaṇṇanā