| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
೩೨. ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddesavaṇṇanā
೮೦. ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸೇ ನೇಕ್ಖಮ್ಮವಸೇನಾತಿಆದೀಸು ನೇಕ್ಖಮ್ಮಅಬ್ಯಾಪಾದಆಲೋಕಸಞ್ಞಾಅವಿಕ್ಖೇಪಧಮ್ಮವವತ್ಥಾನಞಾಣಪಾಮೋಜ್ಜಾನಿ ಸುಕ್ಖವಿಪಸ್ಸಕಸ್ಸ ಉಪಚಾರಜ್ಝಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಕಿಲೇಸಸ್ಸ ವಿಪಕ್ಖಭೂತಾ ಸತ್ತ ಧಮ್ಮಾ ಏಕಚಿತ್ತಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಏವ। ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಾ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋತಿ ಏಕಗ್ಗಸ್ಸ ಭಾವೋ ಏಕಗ್ಗತಾ, ನಾನಾರಮ್ಮಣೇ ನ ವಿಕ್ಖಿಪತಿ ತೇನ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋ, ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಾಸಙ್ಖಾತೋ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮಾಧೀತಿ ಏಕಾರಮ್ಮಣೇ ಸಮಂ ಆಧೀಯತಿ ತೇನ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಸಮಾಧಿ ನಾಮಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಸ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ವಸೇನಾತಿ ಉಪಚಾರಸಮಾಧಿನಾಪಿ ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತಸ್ಸ ಯಥಾಭೂತಾವಬೋಧತೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ವಸೇನ। ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಞಾಣನ್ತಿ ಮಗ್ಗಞಾಣಂ ಯಥಾಕ್ಕಮೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಖೀಯನ್ತೀತಿ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ ಖೀಯನ್ತಿ। ಇತೀತಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿಗಮನಂ। ಪಠಮಂ ಸಮಥೋತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಸಮಾಧಿ ಹೋತಿ। ಪಚ್ಛಾ ಞಾಣನ್ತಿ ಅಪರಭಾಗೇ ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ।
80. Ānantarikasamādhiñāṇaniddese nekkhammavasenātiādīsu nekkhammaabyāpādaālokasaññāavikkhepadhammavavatthānañāṇapāmojjāni sukkhavipassakassa upacārajjhānasampayuttā tassa tassa kilesassa vipakkhabhūtā satta dhammā ekacittasampayuttā eva. Cittassa ekaggatā avikkhepoti ekaggassa bhāvo ekaggatā, nānārammaṇe na vikkhipati tena cittanti avikkhepo, cittassa ekaggatāsaṅkhāto avikkhepoti attho. Samādhīti ekārammaṇe samaṃ ādhīyati tena cittanti samādhi nāmāti attho. Tassa samādhissa vasenāti upacārasamādhināpi samāhitacittassa yathābhūtāvabodhato vuttappakārassa samādhissa vasena. Uppajjati ñāṇanti maggañāṇaṃ yathākkamena uppajjati. Khīyantīti samucchedavasena khīyanti. Itīti vuttappakārassa atthassa nigamanaṃ. Paṭhamaṃ samathoti pubbabhāge samādhi hoti. Pacchā ñāṇanti aparabhāge maggakkhaṇe ñāṇaṃ hoti.
ಕಾಮಾಸವೋತಿ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಿಕರಾಗೋ। ಭವಾಸವೋತಿ ರೂಪಾರೂಪಭವೇಸು ಛನ್ದರಾಗೋ ಝಾನನಿಕನ್ತಿ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಸಹಜಾತೋ ರಾಗೋ ಭವವಸೇನ ಪತ್ಥನಾ। ದಿಟ್ಠಾಸವೋತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋತಿ ದುಕ್ಖಾದೀಸು ಅಟ್ಠಸು ಠಾನೇಸು ಅಞ್ಞಾಣಂ। ಭುಮ್ಮವಚನೇನ ಓಕಾಸಪುಚ್ಛಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗೇನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಆಸವಕ್ಖಯಕರೇನ ಮಗ್ಗೇನ ಆಸವಕ್ಖಯಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ‘‘ಏತ್ಥಾ’’ತಿ ಓಕಾಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಕತಂ, ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅನವಸೇಸೋತಿ ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಸ ಅವಸೇಸೋತಿ ಅನವಸೇಸೋ। ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋತಿ ನಿರಯತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಪೇತ್ತಿವಿಸಯಾಸುರಕಾಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಸುಖಸಙ್ಖಾತಾ ಅಯಾ ಅಪೇತತ್ತಾ ಅಪಾಯಾ, ಯಸ್ಸ ಸಂವಿಜ್ಜತಿ , ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಅಪಾಯೇ ಗಮೇತೀತಿ ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ। ಆಸವಕ್ಖಯಕಥಾ ದುಭತೋವುಟ್ಠಾನಕಥಾಯಂ ವುತ್ತಾ।
Kāmāsavoti pañcakāmaguṇikarāgo. Bhavāsavoti rūpārūpabhavesu chandarāgo jhānanikanti sassatadiṭṭhisahajāto rāgo bhavavasena patthanā. Diṭṭhāsavoti dvāsaṭṭhi diṭṭhiyo. Avijjāsavoti dukkhādīsu aṭṭhasu ṭhānesu aññāṇaṃ. Bhummavacanena okāsapucchaṃ katvā ‘‘sotāpattimaggenā’’tiādinā āsavakkhayakarena maggena āsavakkhayaṃ dassetvā ‘‘etthā’’ti okāsavissajjanaṃ kataṃ, maggakkhaṇeti vuttaṃ hoti. Anavasesoti natthi etassa avasesoti anavaseso. Apāyagamanīyoti nirayatiracchānayonipettivisayāsurakāyā cattāro sukhasaṅkhātā ayā apetattā apāyā, yassa saṃvijjati , taṃ puggalaṃ apāye gametīti apāyagamanīyo. Āsavakkhayakathā dubhatovuṭṭhānakathāyaṃ vuttā.
ಅವಿಕ್ಖೇಪವಸೇನಾತಿ ಪವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ಉಪನಿಸ್ಸಯಭೂತಸಮಾಧಿವಸೇನ। ಪಥವೀಕಸಿಣವಸೇನಾತಿಆದೀಸು ದಸ ಕಸಿಣಾನಿ ತದಾರಮ್ಮಣಿಕಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿವಸೇನ ವುತ್ತಾನಿ, ಬುದ್ಧಾನುಸ್ಸತಿಆದಯೋ ಮರಣಸ್ಸತಿ ಉಪಸಮಾನುಸ್ಸತಿ ಚ ಉಪಚಾರಜ್ಝಾನವಸೇನ ವುತ್ತಾ, ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ ಕಾಯಗತಾಸತಿ ಚ ಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿವಸೇನ ವುತ್ತಾ, ದಸ ಅಸುಭಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನವಸೇನ ವುತ್ತಾ।
Avikkhepavasenāti pavattamānassa samādhissa upanissayabhūtasamādhivasena. Pathavīkasiṇavasenātiādīsu dasa kasiṇāni tadārammaṇikaappanāsamādhivasena vuttāni, buddhānussatiādayo maraṇassati upasamānussati ca upacārajjhānavasena vuttā, ānāpānassati kāyagatāsati ca appanāsamādhivasena vuttā, dasa asubhā paṭhamajjhānavasena vuttā.
ಬುದ್ಧಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಬುದ್ಧಾನುಸ್ಸತಿ। ‘‘ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹ’’ನ್ತಿಆದಿಬುದ್ಧಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೭೪; ಅ॰ ನಿ॰ ೩.೭೧; ೯.೨೭) ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ತಸ್ಸಾ ಬುದ್ಧಾನುಸ್ಸತಿಯಾ ವಸೇನ। ತಥಾ ಧಮ್ಮಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಧಮ್ಮಾನುಸ್ಸತಿ। ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿಆದಿಧಮ್ಮಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಸಙ್ಘಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಸಙ್ಘಾನುಸ್ಸತಿ। ‘‘ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ’’ತಿಆದಿಸಙ್ಘಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಸೀಲಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಸೀಲಾನುಸ್ಸತಿ। ಅತ್ತನೋ ಅಖಣ್ಡತಾದಿಸೀಲಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಚಾಗಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಚಾಗಾನುಸ್ಸತಿ। ಅತ್ತನೋ ಮುತ್ತಚಾಗತಾದಿಚಾಗಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ದೇವತಾ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ದೇವತಾನುಸ್ಸತಿ। ದೇವತಾ ಸಕ್ಖಿಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸದ್ಧಾದಿಗುಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಆನಾಪಾನೇ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಸತಿ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ। ಆನಾಪಾನನಿಮಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಮರಣಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಸತಿ ಮರಣಸ್ಸತಿ। ಏಕಭವಪರಿಯಾಪನ್ನಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯುಪಚ್ಛೇದಸಙ್ಖಾತಮರಣಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಕುಚ್ಛಿತಾನಂ ಕೇಸಾದೀನಂ ಪಟಿಕೂಲಾನಂ ಆಯತ್ತಾ ಆಕರತ್ತಾ ಕಾಯೋತಿಸಙ್ಖಾತೇ ಸರೀರೇ ಗತಾ ಪವತ್ತಾ, ತಾದಿಸಂ ವಾ ಕಾಯಂ ಗತಾ ಸತಿ ಕಾಯಗತಾಸತಿ। ‘‘ಕಾಯಗತಸತೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ರಸ್ಸಂ ಅಕತ್ವಾ ‘‘ಕಾಯಗತಾಸತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ತಥೇವ ಇಧಾಪಿ ಕಾಯಗತಾಸತಿವಸೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ। ಕೇಸಾದಿಕೇಸು ಕಾಯಕೋಟ್ಠಾಸೇಸು ಪಟಿಕೂಲನಿಮಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಉಪಸಮಂ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಅನುಸ್ಸತಿ ಉಪಸಮಾನುಸ್ಸತಿ। ಸಬ್ಬದುಕ್ಖೂಪಸಮಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸತಿಯಾ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ದಸ ಅಸುಭಾ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತತ್ಥಾ।
Buddhaṃ ārabbha uppannā anussati buddhānussati. ‘‘Itipi so bhagavā araha’’ntiādibuddhaguṇārammaṇāya (ma. ni. 1.74; a. ni. 3.71; 9.27) satiyā etaṃ adhivacanaṃ, tassā buddhānussatiyā vasena. Tathā dhammaṃ ārabbha uppannā anussati dhammānussati. ‘‘Svākkhāto bhagavatā dhammo’’tiādidhammaguṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Saṅghaṃ ārabbha uppannā anussati saṅghānussati. ‘‘Suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho’’tiādisaṅghaguṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Sīlaṃ ārabbha uppannā anussati sīlānussati. Attano akhaṇḍatādisīlaguṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Cāgaṃ ārabbha uppannā anussati cāgānussati. Attano muttacāgatādicāgaguṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Devatā ārabbha uppannā anussati devatānussati. Devatā sakkhiṭṭhāne ṭhapetvā attano saddhādiguṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Ānāpāne ārabbha uppannā sati ānāpānassati. Ānāpānanimittārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Maraṇaṃ ārabbha uppannā sati maraṇassati. Ekabhavapariyāpannajīvitindriyupacchedasaṅkhātamaraṇārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Kucchitānaṃ kesādīnaṃ paṭikūlānaṃ āyattā ākarattā kāyotisaṅkhāte sarīre gatā pavattā, tādisaṃ vā kāyaṃ gatā sati kāyagatāsati. ‘‘Kāyagatasatī’’ti vattabbe rassaṃ akatvā ‘‘kāyagatāsatī’’ti vuttā. Tatheva idhāpi kāyagatāsativasenāti vuttaṃ. Kesādikesu kāyakoṭṭhāsesu paṭikūlanimittārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Upasamaṃ ārabbha uppannā anussati upasamānussati. Sabbadukkhūpasamārammaṇāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Dasa asubhā heṭṭhā vuttatthā.
೮೧. ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನಾತಿಆದೀನಿ ಅಪ್ಪನೂಪಚಾರಸಮಾಧಿಭೇದಂಯೇವ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಾನಿ। ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನಾತಿ ದೀಘನ್ತಿ ವುತ್ತಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ। ‘‘ದೀಘಂ ವಾ ಅಸ್ಸಸನ್ತೋ ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಸಾಮೀತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೨.೩೭೪; ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೧೦೭; ೩.೧೪೮) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಸಬ್ಬಕಾಯಪಟಿಸಂವೇದೀತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಅಸ್ಸಾಸಪಸ್ಸಾಸಕಾಯಸ್ಸ ಪಟಿಸಂವೇದೀ। ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರನ್ತಿ ಓಳಾರಿಕಂ ಅಸ್ಸಾಸಪಸ್ಸಾಸಙ್ಖಾತಂ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರಂ ಪಸ್ಸಮ್ಭೇನ್ತೋ ವೂಪಸಮೇನ್ತೋ। ‘‘ದೀಘಂ ರಸ್ಸಂ ಸಬ್ಬಕಾಯಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾವ ಚತುಕ್ಕೇನ ಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿ ವುತ್ತೋ। ಪೀತಿಪಟಿಸಂವೇದೀತಿ ಪೀತಿಂ ಪಾಕಟಂ ಕರೋನ್ತೋ। ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಪಟಿಸಂವೇದೀತಿ ಸಞ್ಞಾವೇದನಾಸಙ್ಖಾತಂ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಂ ಪಾಕಟಂ ಕರೋನ್ತೋ। ಅಭಿಪ್ಪಮೋದಯಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಚಿತ್ತಂ ಮೋದೇನ್ತೋ। ಸಮಾದಹಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಆರಮ್ಮಣೇ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಂ ಠಪೇನ್ತೋ। ವಿಮೋಚಯಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಚಿತ್ತಂ ನೀವರಣಾದೀಹಿ ವಿಮೋಚೇನ್ತೋ। ಪೀತಿಪಟಿಸಂವೇದೀ ಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರನ್ತಿ ಚತುಕ್ಕಞ್ಚ ಚಿತ್ತಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಭಿಪ್ಪಮೋದಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾದಹಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮೋಚಯಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಚತುಕ್ಕಞ್ಚ ಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿವಸೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾಸಮ್ಪಯುತ್ತಸಮಾಧಿವಸೇನ ಚ ವುತ್ತಾನಿ। ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಾವಸೇನ। ವಿರಾಗಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ನಿಬ್ಬಿದಾನುಪಸನಾವಸೇನ। ನಿರೋಧಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಭಙ್ಗಾನುಪಸ್ಸನಾವಸೇನ। ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ವುಟ್ಠಾನಗಾಮಿನೀವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ। ಸಾ ಹಿ ತದಙ್ಗವಸೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಖನ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರೇಹಿ ಕಿಲೇಸೇ ಪರಿಚ್ಚಜತಿ। ಸಙ್ಖತದೋಸದಸ್ಸನೇನ ಚ ತಬ್ಬಿಪರೀತೇ ನಿಬ್ಬಾನೇ ತನ್ನಿನ್ನತಾಯ ಪಕ್ಖನ್ದತಿ। ಇದಂ ಚತುಕ್ಕಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಸಮ್ಪಯುತ್ತಸಮಾಧಿವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ। ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನಾತಿ ಚೇತ್ಥ ಅಸ್ಸಾಸಪಸ್ಸಾಸಪವತ್ತಿಮತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ನ ತದಾರಮ್ಮಣಕರಣವಸೇನ। ವಿತ್ಥಾರೋ ಪನೇತ್ಥ ಆನಾಪಾನಕಥಾಯಂ ಆವಿಭವಿಸ್ಸತಿ।
81.Dīghaṃassāsavasenātiādīni appanūpacārasamādhibhedaṃyeva dassetuṃ vuttāni. Dīghaṃ assāsavasenāti dīghanti vuttaassāsavasena. ‘‘Dīghaṃ vā assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānātī’’ti (dī. ni. 2.374; ma. ni. 1.107; 3.148) hi vuttaṃ. Esa nayo sesesupi. Sabbakāyapaṭisaṃvedīti sabbassa assāsapassāsakāyassa paṭisaṃvedī. Passambhayaṃ kāyasaṅkhāranti oḷārikaṃ assāsapassāsaṅkhātaṃ kāyasaṅkhāraṃ passambhento vūpasamento. ‘‘Dīghaṃ rassaṃ sabbakāyapaṭisaṃvedī passambhayaṃ kāyasaṅkhāra’’nti imināva catukkena appanāsamādhi vutto. Pītipaṭisaṃvedīti pītiṃ pākaṭaṃ karonto. Cittasaṅkhārapaṭisaṃvedīti saññāvedanāsaṅkhātaṃ cittasaṅkhāraṃ pākaṭaṃ karonto. Abhippamodayaṃ cittanti cittaṃ modento. Samādahaṃ cittanti ārammaṇe cittaṃ samaṃ ṭhapento. Vimocayaṃ cittanti cittaṃ nīvaraṇādīhi vimocento. Pītipaṭisaṃvedī sukhapaṭisaṃvedī cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passambhayaṃ cittasaṅkhāranti catukkañca cittapaṭisaṃvedī abhippamodayaṃ cittaṃ samādahaṃ cittaṃ vimocayaṃ cittanti catukkañca appanāsamādhivasena vipassanāsampayuttasamādhivasena ca vuttāni. Aniccānupassīti aniccānupassanāvasena. Virāgānupassīti nibbidānupasanāvasena. Nirodhānupassīti bhaṅgānupassanāvasena. Paṭinissaggānupassīti vuṭṭhānagāminīvipassanāvasena. Sā hi tadaṅgavasena saddhiṃ khandhābhisaṅkhārehi kilese pariccajati. Saṅkhatadosadassanena ca tabbiparīte nibbāne tanninnatāya pakkhandati. Idaṃ catukkaṃ vipassanāsampayuttasamādhivaseneva vuttaṃ. Assāsavasena passāsavasenāti cettha assāsapassāsapavattimattaṃ gahetvā vuttaṃ, na tadārammaṇakaraṇavasena. Vitthāro panettha ānāpānakathāyaṃ āvibhavissati.
ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ānantarikasamādhiñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ೩೨. ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ • 32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddeso
