| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೩೨. ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ
32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddeso
೮೦. ಕಥಂ ಅವಿಕ್ಖೇಪಪರಿಸುದ್ಧತ್ತಾ ಆಸವಸಮುಚ್ಛೇದೇ ಪಞ್ಞಾ ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ಞಾಣಂ? ನೇಕ್ಖಮ್ಮವಸೇನ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಾ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋ ಸಮಾಧಿ। ತಸ್ಸ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಞಾಣಂ। ತೇನ ಞಾಣೇನ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಇತಿ ಪಠಮಂ ಸಮಥೋ, ಪಚ್ಛಾ ಞಾಣಂ। ತೇನ ಞಾಣೇನ ಆಸವಾನಂ ಖಯೋ ಹೋತಿ । ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಅವಿಕ್ಖೇಪಪರಿಸುದ್ಧತ್ತಾ ಆಸವಸಮುಚ್ಛೇದೇ ಪಞ್ಞಾ ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ಞಾಣಂ’’।
80. Kathaṃ avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ? Nekkhammavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Tassa samādhissa vasena uppajjati ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavā khīyanti. Iti paṭhamaṃ samatho, pacchā ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavānaṃ khayo hoti . Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ಆಸವಾತಿ ಕತಮೇ ತೇ ಆಸವಾ? ಕಾಮಾಸವೋ, ಭವಾಸವೋ, ದಿಟ್ಠಾಸವೋ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ। ಕತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ? ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ದಿಟ್ಠಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗೇನ ಓಳಾರಿಕೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅನವಸೇಸೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ।
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati, apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti.
ಅಬ್ಯಾಪಾದವಸೇನ …ಪೇ॰… ಆಲೋಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ಅವಿಕ್ಖೇಪವಸೇನ… ಧಮ್ಮವವತ್ಥಾನವಸೇನ… ಞಾಣವಸೇನ… ಪಾಮೋಜ್ಜವಸೇನ… ಪಠಮಜ್ಝಾನವಸೇನ… ದುತಿಯಜ್ಝಾನವಸೇನ… ತತಿಯಜ್ಝಾನವಸೇನ… ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನವಸೇನ… ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ… ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ… ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ… ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ… ಪಥವೀಕಸಿಣವಸೇನ… ಆಪೋಕಸಿಣವಸೇನ … ತೇಜೋಕಸಿಣವಸೇನ… ವಾಯೋಕಸಿಣವಸೇನ… ನೀಲಕಸಿಣವಸೇನ… ಪೀತಕಸಿಣವಸೇನ… ಲೋಹಿತಕಸಿಣವಸೇನ… ಓದಾತಕಸಿಣವಸೇನ… ಆಕಾಸಕಸಿಣವಸೇನ… ವಿಞ್ಞಾಣಕಸಿಣವಸೇನ… ಬುದ್ಧಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಧಮ್ಮಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಸಙ್ಘಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಸೀಲಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಚಾಗಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ದೇವತಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಮರಣಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಕಾಯಗತಾಸತಿವಸೇನ… ಉಪಸಮಾನುಸ್ಸತಿವಸೇನ… ಉದ್ಧುಮಾತಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ವಿನೀಲಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ವಿಪುಬ್ಬಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ವಿಚ್ಛಿದ್ದಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ವಿಕ್ಖಾಯಿತಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ವಿಕ್ಖಿತ್ತಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ಹತವಿಕ್ಖಿತ್ತಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ … ಲೋಹಿತಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ಪುಳವಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ… ಅಟ್ಠಿಕಸಞ್ಞಾವಸೇನ।
Abyāpādavasena …pe… ālokasaññāvasena… avikkhepavasena… dhammavavatthānavasena… ñāṇavasena… pāmojjavasena… paṭhamajjhānavasena… dutiyajjhānavasena… tatiyajjhānavasena… catutthajjhānavasena… ākāsānañcāyatanasamāpattivasena… viññāṇañcāyatanasamāpattivasena… ākiñcaññāyatanasamāpattivasena… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattivasena… pathavīkasiṇavasena… āpokasiṇavasena … tejokasiṇavasena… vāyokasiṇavasena… nīlakasiṇavasena… pītakasiṇavasena… lohitakasiṇavasena… odātakasiṇavasena… ākāsakasiṇavasena… viññāṇakasiṇavasena… buddhānussativasena… dhammānussativasena… saṅghānussativasena… sīlānussativasena… cāgānussativasena… devatānussativasena… ānāpānassativasena… maraṇassativasena… kāyagatāsativasena… upasamānussativasena… uddhumātakasaññāvasena… vinīlakasaññāvasena… vipubbakasaññāvasena… vicchiddakasaññāvasena… vikkhāyitakasaññāvasena… vikkhittakasaññāvasena… hatavikkhittakasaññāvasena … lohitakasaññāvasena… puḷavakasaññāvasena… aṭṭhikasaññāvasena.
೮೧. ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ…ಪೇ॰… ದೀಘಂ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ರಸ್ಸಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ರಸ್ಸಂ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಸಬ್ಬಕಾಯಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಸಬ್ಬಕಾಯಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರಂ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪೀತಿಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪೀತಿಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪಸ್ಸಮ್ಭಯಂ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರಂ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಚಿತ್ತಪಟಿಸಂವೇದೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಚಿತ್ತಪಟಿಸಂವೇದೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಅಭಿಪ್ಪಮೋದಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಅಭಿಪ್ಪಮೋದಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಸಮಾದಹಂ ಚಿತ್ತಂ…ಪೇ॰… ವಿಮೋಚಯಂ ಚಿತ್ತಂ… ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸೀ … ವಿರಾಗಾನುಪಸ್ಸೀ… ನಿರೋಧಾನುಪಸ್ಸೀ… ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಅಸ್ಸಾಸವಸೇನ… ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಪಸ್ಸಾಸವಸೇನ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಾ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋ ಸಮಾಧಿ। ತಸ್ಸ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಞಾಣಂ, ತೇನ ಞಾಣೇನ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಇತಿ ಪಠಮಂ ಸಮಥೋ, ಪಚ್ಛಾ ಞಾಣಂ। ತೇನ ಞಾಣೇನ ಆಸವಾನಂ ಖಯೋ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಅವಿಕ್ಖೇಪಪರಿಸುದ್ಧತ್ತಾ ಆಸವಸಮುಚ್ಛೇದೇ ಪಞ್ಞಾ ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ಞಾಣಂ’’।
81. Dīghaṃ assāsavasena…pe… dīghaṃ passāsavasena… rassaṃ assāsavasena… rassaṃ passāsavasena… sabbakāyapaṭisaṃvedī assāsavasena… sabbakāyapaṭisaṃvedī passāsavasena… passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assāsavasena… passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passāsavasena… pītipaṭisaṃvedī assāsavasena… pītipaṭisaṃvedī passāsavasena… sukhapaṭisaṃvedī assāsavasena… sukhapaṭisaṃvedī passāsavasena… cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assāsavasena… cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passāsavasena… passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assāsavasena… passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passāsavasena… cittapaṭisaṃvedī assāsavasena… cittapaṭisaṃvedī passāsavasena… abhippamodayaṃ cittaṃ assāsavasena… abhippamodayaṃ cittaṃ passāsavasena… samādahaṃ cittaṃ…pe… vimocayaṃ cittaṃ… aniccānupassī … virāgānupassī… nirodhānupassī… paṭinissaggānupassī assāsavasena… paṭinissaggānupassī passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Tassa samādhissa vasena uppajjati ñāṇaṃ, tena ñāṇena āsavā khīyanti. Iti paṭhamaṃ samatho, pacchā ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavānaṃ khayo hoti. Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ಆಸವಾತಿ ಕತಮೇ ತೇ ಆಸವಾ? ಕಾಮಾಸವೋ, ಭವಾಸವೋ, ದಿಟ್ಠಾಸವೋ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ। ಕತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ? ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ದಿಟ್ಠಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅಪಾಯಗಮನೀಯೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗೇನ ಓಳಾರಿಕೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ತದೇಕಟ್ಠೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇನ ಅನವಸೇಸೋ ಭವಾಸವೋ ಖೀಯತಿ, ಅನವಸೇಸೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಖೀಯತಿ। ಏತ್ಥೇತೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ। ತಂ ಞಾತಟ್ಠೇನ ಞಾಣಂ , ಪಜಾನನಟ್ಠೇನ ಪಞ್ಞಾ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಅವಿಕ್ಖೇಪಪರಿಸುದ್ಧತ್ತಾ ಆಸವಸಮುಚ್ಛೇದೇ ಪಞ್ಞಾ ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಮ್ಹಿ ಞಾಣಂ’’।
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati, apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ , pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ ದ್ವತ್ತಿಂಸತಿಮೋ।
Ānantarikasamādhiñāṇaniddeso dvattiṃsatimo.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ೩೨. ಆನನ್ತರಿಕಸಮಾಧಿಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddesavaṇṇanā
