Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౮. ఆనాపానస్సతిసుత్తం
8. Ānāpānassatisuttaṃ
౧౪౪. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి పుబ్బారామే మిగారమాతుపాసాదే సమ్బహులేహి అభిఞ్ఞాతేహి అభిఞ్ఞాతేహి థేరేహి సావకేహి సద్ధిం – ఆయస్మతా చ సారిపుత్తేన ఆయస్మతా చ మహామోగ్గల్లానేన 1 ఆయస్మతా చ మహాకస్సపేన ఆయస్మతా చ మహాకచ్చాయనేన ఆయస్మతా చ మహాకోట్ఠికేన ఆయస్మతా చ మహాకప్పినేన ఆయస్మతా చ మహాచున్దేన ఆయస్మతా చ అనురుద్ధేన ఆయస్మతా చ రేవతేన ఆయస్మతా చ ఆనన్దేన, అఞ్ఞేహి చ అభిఞ్ఞాతేహి అభిఞ్ఞాతేహి థేరేహి సావకేహి సద్ధిం.
144. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde sambahulehi abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ – āyasmatā ca sāriputtena āyasmatā ca mahāmoggallānena 2 āyasmatā ca mahākassapena āyasmatā ca mahākaccāyanena āyasmatā ca mahākoṭṭhikena āyasmatā ca mahākappinena āyasmatā ca mahācundena āyasmatā ca anuruddhena āyasmatā ca revatena āyasmatā ca ānandena, aññehi ca abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ.
తేన ఖో పన సమయేన థేరా భిక్ఖూ నవే భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి. అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ దసపి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ వీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ తింసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ చత్తారీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి. తే చ నవా భిక్ఖూ థేరేహి భిక్ఖూహి ఓవదియమానా అనుసాసియమానా ఉళారం పుబ్బేనాపరం విసేసం జానన్తి 3.
Tena kho pana samayena therā bhikkhū nave bhikkhū ovadanti anusāsanti. Appekacce therā bhikkhū dasapi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū vīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū tiṃsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū cattārīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti. Te ca navā bhikkhū therehi bhikkhūhi ovadiyamānā anusāsiyamānā uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ jānanti 4.
౧౪౫. తేన ఖో పన సమయేన భగవా తదహుపోసథే పన్నరసే పవారణాయ పుణ్ణాయ పుణ్ణమాయ రత్తియా భిక్ఖుసఙ్ఘపరివుతో అబ్భోకాసే నిసిన్నో హోతి. అథ ఖో భగవా తుణ్హీభూతం తుణ్హీభూతం భిక్ఖుసఙ్ఘం అనువిలోకేత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘ఆరద్ధోస్మి, భిక్ఖవే, ఇమాయ పటిపదాయ; ఆరద్ధచిత్తోస్మి, భిక్ఖవే, ఇమాయ పటిపదాయ. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, భియ్యోసోమత్తాయ వీరియం ఆరభథ అప్పత్తస్స పత్తియా, అనధిగతస్స అధిగమాయ , అసచ్ఛికతస్స సచ్ఛికిరియాయ. ఇధేవాహం సావత్థియం కోముదిం చాతుమాసినిం ఆగమేస్సామీ’’తి. అస్సోసుం ఖో జానపదా భిక్ఖూ – ‘‘భగవా కిర తత్థేవ సావత్థియం కోముదిం చాతుమాసినిం ఆగమేస్సతీ’’తి. తే జానపదా భిక్ఖూ సావత్థిం 5 ఓసరన్తి భగవన్తం దస్సనాయ. తే చ ఖో థేరా భిక్ఖూ భియ్యోసోమత్తాయ నవే భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి. అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ దసపి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ వీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి , అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ తింసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ చత్తారీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి. తే చ నవా భిక్ఖూ థేరేహి భిక్ఖూహి ఓవదియమానా అనుసాసియమానా ఉళారం పుబ్బేనాపరం విసేసం జానన్తి.
145. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase pavāraṇāya puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti. Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘āraddhosmi, bhikkhave, imāya paṭipadāya; āraddhacittosmi, bhikkhave, imāya paṭipadāya. Tasmātiha, bhikkhave, bhiyyosomattāya vīriyaṃ ārabhatha appattassa pattiyā, anadhigatassa adhigamāya , asacchikatassa sacchikiriyāya. Idhevāhaṃ sāvatthiyaṃ komudiṃ cātumāsiniṃ āgamessāmī’’ti. Assosuṃ kho jānapadā bhikkhū – ‘‘bhagavā kira tattheva sāvatthiyaṃ komudiṃ cātumāsiniṃ āgamessatī’’ti. Te jānapadā bhikkhū sāvatthiṃ 6 osaranti bhagavantaṃ dassanāya. Te ca kho therā bhikkhū bhiyyosomattāya nave bhikkhū ovadanti anusāsanti. Appekacce therā bhikkhū dasapi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū vīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti , appekacce therā bhikkhū tiṃsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū cattārīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti. Te ca navā bhikkhū therehi bhikkhūhi ovadiyamānā anusāsiyamānā uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ jānanti.
౧౪౬. తేన ఖో పన సమయేన భగవా తదహుపోసథే పన్నరసే కోముదియా చాతుమాసినియా పుణ్ణాయ పుణ్ణమాయ రత్తియా భిక్ఖుసఙ్ఘపరివుతో అబ్భోకాసే నిసిన్నో హోతి. అథ ఖో భగవా తుణ్హీభూతం తుణ్హీభూతం భిక్ఖుసఙ్ఘం అనువిలోకేత్వా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘అపలాపాయం, భిక్ఖవే, పరిసా; నిప్పలాపాయం, భిక్ఖవే, పరిసా; సుద్ధా సారే 7 పతిట్ఠితా. తథారూపో అయం, భిక్ఖవే, భిక్ఖుసఙ్ఘో; తథారూపా అయం, భిక్ఖవే, పరిసా యథారూపా పరిసా ఆహునేయ్యా పాహునేయ్యా దక్ఖిణేయ్యా అఞ్జలికరణీయా అనుత్తరం పుఞ్ఞక్ఖేత్తం లోకస్స. తథారూపో అయం, భిక్ఖవే, భిక్ఖుసఙ్ఘో; తథారూపా అయం, భిక్ఖవే, పరిసా యథారూపాయ పరిసాయ అప్పం దిన్నం బహు హోతి, బహు దిన్నం బహుతరం. తథారూపో అయం, భిక్ఖవే, భిక్ఖుసఙ్ఘో; తథారూపా అయం, భిక్ఖవే, పరిసా యథారూపా పరిసా దుల్లభా దస్సనాయ లోకస్స. తథారూపో అయం, భిక్ఖవే, భిక్ఖుసఙ్ఘో; తథారూపా అయం, భిక్ఖవే, పరిసా యథారూపం పరిసం అలం యోజనగణనాని దస్సనాయ గన్తుం పుటోసేనాపి’’ 8.
146. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase komudiyā cātumāsiniyā puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti. Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘apalāpāyaṃ, bhikkhave, parisā; nippalāpāyaṃ, bhikkhave, parisā; suddhā sāre 9 patiṭṭhitā. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpā parisā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpāya parisāya appaṃ dinnaṃ bahu hoti, bahu dinnaṃ bahutaraṃ. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpā parisā dullabhā dassanāya lokassa. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpaṃ parisaṃ alaṃ yojanagaṇanāni dassanāya gantuṃ puṭosenāpi’’ 10.
౧౪౭. ‘‘సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే అరహన్తో ఖీణాసవా వుసితవన్తో కతకరణీయా ఓహితభారా అనుప్పత్తసదత్థా పరిక్ఖీణభవసంయోజనా సమ్మదఞ్ఞావిముత్తా – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే . సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే పఞ్చన్నం ఓరమ్భాగియానం సంయోజనానం పరిక్ఖయా ఓపపాతికా తత్థ పరినిబ్బాయినో అనావత్తిధమ్మా తస్మా లోకా – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే. సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే తిణ్ణం సంయోజనానం పరిక్ఖయా రాగదోసమోహానం తనుత్తా సకదాగామినో సకిదేవ 11 ఇమం లోకం ఆగన్త్వా దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సన్తి – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే . సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే తిణ్ణం సంయోజనానం పరిక్ఖయా సోతాపన్నా అవినిపాతధమ్మా నియతా సమ్బోధిపరాయనా – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే.
147. ‘‘Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññāvimuttā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe . Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyino anāvattidhammā tasmā lokā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmino sakideva 12 imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe . Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpannā avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyanā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe.
‘‘సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే చతున్నం సతిపట్ఠానానం భావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే. సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే చతున్నం సమ్మప్పధానానం భావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి…పే॰… చతున్నం ఇద్ధిపాదానం… పఞ్చన్నం ఇన్ద్రియానం… పఞ్చన్నం బలానం… సత్తన్నం బోజ్ఝఙ్గానం… అరియస్స అట్ఠఙ్గికస్స మగ్గస్స భావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే. సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే మేత్తాభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి… కరుణాభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి… ముదితాభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి… ఉపేక్ఖాభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి… అసుభభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి… అనిచ్చసఞ్ఞాభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి – ఏవరూపాపి, భిక్ఖవే, సన్తి భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే. సన్తి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే ఆనాపానస్సతిభావనానుయోగమనుయుత్తా విహరన్తి. ఆనాపానస్సతి, భిక్ఖవే, భావితా బహులీకతా మహప్ఫలా హోతి మహానిసంసా. ఆనాపానస్సతి, భిక్ఖవే, భావితా బహులీకతా చత్తారో సతిపట్ఠానే పరిపూరేతి. చత్తారో సతిపట్ఠానా భావితా బహులీకతా సత్త బోజ్ఝఙ్గే పరిపూరేన్తి. సత్త బోజ్ఝఙ్గా భావితా బహులీకతా విజ్జావిముత్తిం పరిపూరేన్తి.
‘‘Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe catunnaṃ sammappadhānānaṃ bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti…pe… catunnaṃ iddhipādānaṃ… pañcannaṃ indriyānaṃ… pañcannaṃ balānaṃ… sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ… ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe mettābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… karuṇābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… muditābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… upekkhābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… aniccasaññābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe ānāpānassatibhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Ānāpānassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. Ānāpānassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti. Cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā satta bojjhaṅge paripūrenti. Satta bojjhaṅgā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrenti.
౧౪౮. ‘‘కథం భావితా చ, భిక్ఖవే, ఆనాపానస్సతి కథం బహులీకతా మహప్ఫలా హోతి మహానిసంసా? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అరఞ్ఞగతో వా రుక్ఖమూలగతో వా సుఞ్ఞాగారగతో వా నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. సో సతోవ అస్ససతి సతోవ 13 పస్ససతి.
148. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati satova 14 passasati.
‘‘దీఘం వా అస్ససన్తో ‘దీఘం అస్ససామీ’తి పజానాతి, దీఘం వా పస్ససన్తో ‘దీఘం పస్ససామీ’తి పజానాతి; రస్సం వా అస్ససన్తో ‘రస్సం అస్ససామీ’తి పజానాతి, రస్సం వా పస్ససన్తో ‘రస్సం పస్ససామీ’తి పజానాతి; ‘సబ్బకాయపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సబ్బకాయపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పస్సమ్భయం కాయసఙ్ఖారం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పస్సమ్భయం కాయసఙ్ఖారం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి.
‘‘Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘పీతిపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పీతిపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘సుఖపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సుఖపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘చిత్తసఙ్ఖారపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘చిత్తసఙ్ఖారపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పస్సమ్భయం చిత్తసఙ్ఖారం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పస్సమ్భయం చిత్తసఙ్ఖారం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి.
‘‘‘Pītipaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘pītipaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘sukhapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sukhapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘చిత్తపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘చిత్తపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘అభిప్పమోదయం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘అభిప్పమోదయం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి ; ‘సమాదహం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సమాదహం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘విమోచయం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘విమోచయం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి.
‘‘‘Cittapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati ; ‘samādahaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘samādahaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘అనిచ్చానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘అనిచ్చానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘విరాగానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘విరాగానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘నిరోధానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘నిరోధానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి. ఏవం భావితా ఖో, భిక్ఖవే, ఆనాపానస్సతి ఏవం బహులీకతా మహప్ఫలా హోతి మహానిసంసా.
‘‘‘Aniccānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘aniccānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘virāgānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘virāgānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘nirodhānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘nirodhānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā.
౧౪౯. ‘‘కథం భావితా చ, భిక్ఖవే, ఆనాపానస్సతి కథం బహులీకతా చత్తారో సతిపట్ఠానే పరిపూరేతి? యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు దీఘం వా అస్ససన్తో ‘దీఘం అస్ససామీ’తి పజానాతి, దీఘం వా పస్ససన్తో ‘దీఘం పస్ససామీ’తి పజానాతి; రస్సం వా అస్ససన్తో ‘రస్సం అస్ససామీ’తి పజానాతి, రస్సం వా పస్ససన్తో ‘రస్సం పస్ససామీ’తి పజానాతి; ‘సబ్బకాయపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సబ్బకాయపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పస్సమ్భయం కాయసఙ్ఖారం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పస్సమ్భయం కాయసఙ్ఖారం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; కాయే కాయానుపస్సీ, భిక్ఖవే, తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం. కాయేసు కాయఞ్ఞతరాహం, భిక్ఖవే, ఏవం వదామి యదిదం – అస్సాసపస్సాసా. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, కాయే కాయానుపస్సీ తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం.
149. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti? Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; kāye kāyānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Kāyesu kāyaññatarāhaṃ, bhikkhave, evaṃ vadāmi yadidaṃ – assāsapassāsā. Tasmātiha, bhikkhave, kāye kāyānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘పీతిపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పీతిపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘సుఖపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సుఖపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘చిత్తసఙ్ఖారపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘చిత్తసఙ్ఖారపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పస్సమ్భయం చిత్తసఙ్ఖారం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పస్సమ్భయం చిత్తసఙ్ఖారం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; వేదనాసు వేదనానుపస్సీ, భిక్ఖవే, తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం. వేదనాసు వేదనాఞ్ఞతరాహం, భిక్ఖవే, ఏవం వదామి యదిదం – అస్సాసపస్సాసానం సాధుకం మనసికారం. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, వేదనాసు వేదనానుపస్సీ తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం.
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘pītipaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘pītipaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘sukhapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sukhapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; vedanāsu vedanānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanāññatarāhaṃ, bhikkhave, evaṃ vadāmi yadidaṃ – assāsapassāsānaṃ sādhukaṃ manasikāraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, vedanāsu vedanānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘చిత్తపటిసంవేదీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘చిత్తపటిసంవేదీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘అభిప్పమోదయం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘అభిప్పమోదయం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘సమాదహం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘సమాదహం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘విమోచయం చిత్తం అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘విమోచయం చిత్తం పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; చిత్తే చిత్తానుపస్సీ, భిక్ఖవే, తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం. నాహం, భిక్ఖవే, ముట్ఠస్సతిస్స అసమ్పజానస్స ఆనాపానస్సతిం వదామి. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, చిత్తే చిత్తానుపస్సీ తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం.
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘cittapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘samādahaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘samādahaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; citte cittānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Nāhaṃ, bhikkhave, muṭṭhassatissa asampajānassa ānāpānassatiṃ vadāmi. Tasmātiha, bhikkhave, citte cittānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘అనిచ్చానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘అనిచ్చానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘విరాగానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘విరాగానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘నిరోధానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘నిరోధానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి; ధమ్మేసు ధమ్మానుపస్సీ, భిక్ఖవే, తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం. సో యం తం అభిజ్ఝాదోమనస్సానం పహానం తం పఞ్ఞాయ దిస్వా సాధుకం అజ్ఝుపేక్ఖితా హోతి. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, ధమ్మేసు ధమ్మానుపస్సీ తస్మిం సమయే భిక్ఖు విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం.
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘aniccānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘aniccānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘virāgānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘virāgānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘nirodhānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘nirodhānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati; dhammesu dhammānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. So yaṃ taṃ abhijjhādomanassānaṃ pahānaṃ taṃ paññāya disvā sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Tasmātiha, bhikkhave, dhammesu dhammānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘ఏవం భావితా ఖో, భిక్ఖవే, ఆనాపానస్సతి ఏవం బహులీకతా చత్తారో సతిపట్ఠానే పరిపూరేతి.
‘‘Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti.
౧౫౦. ‘‘కథం భావితా చ, భిక్ఖవే, చత్తారో సతిపట్ఠానా కథం బహులీకతా సత్త బోజ్ఝఙ్గే పరిపూరేన్తి? యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు కాయే కాయానుపస్సీ విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం, ఉపట్ఠితాస్స తస్మిం సమయే సతి హోతి అసమ్ముట్ఠా 15. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో ఉపట్ఠితా సతి హోతి అసమ్ముట్ఠా, సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి. సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
150. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā kathaṃ bahulīkatā satta bojjhaṅge paripūrenti? Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, upaṭṭhitāssa tasmiṃ samaye sati hoti asammuṭṭhā 16. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaṭṭhitā sati hoti asammuṭṭhā, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti. Satisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘సో తథాసతో విహరన్తో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతి పవిచయతి 17 పరివీమంసం ఆపజ్జతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు తథాసతో విహరన్తో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతి పవిచయతి పరివీమంసం ఆపజ్జతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘So tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati 18 parivīmaṃsaṃ āpajjati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘తస్స తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతో పవిచయతో పరివీమంసం ఆపజ్జతో ఆరద్ధం హోతి వీరియం అసల్లీనం. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతో పవిచయతో పరివీమంసం ఆపజ్జతో ఆరద్ధం హోతి వీరియం అసల్లీనం, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Tassa taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, vīriyasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ఆరద్ధవీరియస్స ఉప్పజ్జతి పీతి నిరామిసా. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో ఆరద్ధవీరియస్స ఉప్పజ్జతి పీతి నిరామిసా, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, pītisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘పీతిమనస్స కాయోపి పస్సమ్భతి, చిత్తమ్పి పస్సమ్భతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పీతిమనస్స కాయోపి పస్సమ్భతి, చిత్తమ్పి పస్సమ్భతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, passaddhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘పస్సద్ధకాయస్స సుఖినో చిత్తం సమాధియతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పస్సద్ధకాయస్స సుఖినో చిత్తం సమాధియతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, samādhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘సో తథాసమాహితం చిత్తం సాధుకం అజ్ఝుపేక్ఖితా హోతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు తథాసమాహితం చిత్తం సాధుకం అజ్ఝుపేక్ఖితా హోతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘So tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, upekkhāsambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
౧౫౧. ‘‘యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వేదనాసు…పే॰… చిత్తే… ధమ్మేసు ధమ్మానుపస్సీ విహరతి ఆతాపీ సమ్పజానో సతిమా వినేయ్య లోకే అభిజ్ఝాదోమనస్సం, ఉపట్ఠితాస్స తస్మిం సమయే సతి హోతి అసమ్ముట్ఠా. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో ఉపట్ఠితా సతి హోతి అసమ్ముట్ఠా, సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
151. ‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, upaṭṭhitāssa tasmiṃ samaye sati hoti asammuṭṭhā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaṭṭhitā sati hoti asammuṭṭhā, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, satisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘సో తథాసతో విహరన్తో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతి పవిచయతి పరివీమంసం ఆపజ్జతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు తథాసతో విహరన్తో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతి పవిచయతి పరివీమంసం ఆపజ్జతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘So tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘తస్స తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతో పవిచయతో పరివీమంసం ఆపజ్జతో ఆరద్ధం హోతి వీరియం అసల్లీనం. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో తం ధమ్మం పఞ్ఞాయ పవిచినతో పవిచయతో పరివీమంసం ఆపజ్జతో ఆరద్ధం హోతి వీరియం అసల్లీనం, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Tassa taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, vīriyasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ఆరద్ధవీరియస్స ఉప్పజ్జతి పీతి నిరామిసా. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో ఆరద్ధవీరియస్స ఉప్పజ్జతి పీతి నిరామిసా, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, pītisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘పీతిమనస్స కాయోపి పస్సమ్భతి, చిత్తమ్పి పస్సమ్భతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పీతిమనస్స కాయోపి పస్సమ్భతి, చిత్తమ్పి పస్సమ్భతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, passaddhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘పస్సద్ధకాయస్స సుఖినో చిత్తం సమాధియతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖునో పస్సద్ధకాయస్స సుఖినో చిత్తం సమాధియతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి.
‘‘Passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, samādhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘సో తథాసమాహితం చిత్తం సాధుకం అజ్ఝుపేక్ఖితా హోతి. యస్మిం సమయే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు తథాసమాహితం చిత్తం సాధుకం అజ్ఝుపేక్ఖితా హోతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో ఆరద్ధో హోతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గం తస్మిం సమయే భిక్ఖు భావేతి, ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గో తస్మిం సమయే భిక్ఖునో భావనాపారిపూరిం గచ్ఛతి. ఏవం భావితా ఖో, భిక్ఖవే, చత్తారో సతిపట్ఠానా ఏవం బహులీకతా సత్త సమ్బోజ్ఝఙ్గే పరిపూరేన్తి.
‘‘So tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, upekkhāsambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā evaṃ bahulīkatā satta sambojjhaṅge paripūrenti.
౧౫౨. ‘‘కథం భావితా చ, భిక్ఖవే, సత్త బోజ్ఝఙ్గా కథం బహులీకతా విజ్జావిముత్తిం పరిపూరేన్తి ? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి వివేకనిస్సితం విరాగనిస్సితం నిరోధనిస్సితం వోస్సగ్గపరిణామిం. ధమ్మవిచయసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి…పే॰… వీరియసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి… పీతిసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి… పస్సద్ధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి… సమాధిసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి… ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గం భావేతి వివేకనిస్సితం విరాగనిస్సితం నిరోధనిస్సితం వోస్సగ్గపరిణామిం. ఏవం భావితా ఖో, భిక్ఖవే, సత్త బోజ్ఝఙ్గా ఏవం బహులీకతా విజ్జావిముత్తిం పరిపూరేన్తీ’’తి.
152. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, satta bojjhaṅgā kathaṃ bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrenti ? Idha, bhikkhave, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāveti… pītisambojjhaṅgaṃ bhāveti… passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… samādhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, satta bojjhaṅgā evaṃ bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrentī’’ti.
ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ఆనాపానస్సతిసుత్తం నిట్ఠితం అట్ఠమం.
Ānāpānassatisuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౮. ఆనాపానస్సతిసుత్తవణ్ణనా • 8. Ānāpānassatisuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౮. ఆనాపానస్సతిసుత్తవణ్ణనా • 8. Ānāpānassatisuttavaṇṇanā