Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೯. ಅನ್ಧಸುತ್ತಂ
9. Andhasuttaṃ
೨೯. ‘‘ತಯೋಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ। ಕತಮೇ ತಯೋ? ಅನ್ಧೋ, ಏಕಚಕ್ಖು, ದ್ವಿಚಕ್ಖು। ಕತಮೋ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅನ್ಧೋ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ತಥಾರೂಪಂ ಚಕ್ಖು ನ ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಅನಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಅಧಿಗಚ್ಛೇಯ್ಯ ಅಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಫಾತಿಂ ಕರೇಯ್ಯ 1; ತಥಾರೂಪಮ್ಪಿಸ್ಸ ಚಕ್ಖು ನ ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಹೀನಪ್ಪಣೀತೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕಸಪ್ಪಟಿಭಾಗೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅನ್ಧೋ।
29. ‘‘Tayome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Andho, ekacakkhu, dvicakkhu. Katamo ca, bhikkhave, puggalo andho? Idha, bhikkhave, ekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya 2; tathārūpampissa cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya, sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo andho.
‘‘ಕತಮೋ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಏಕಚಕ್ಖು? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ತಥಾರೂಪಂ ಚಕ್ಖು ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಅನಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಅಧಿಗಚ್ಛೇಯ್ಯ ಅಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಫಾತಿಂ ಕರೇಯ್ಯ; ತಥಾರೂಪಂ ಪನಸ್ಸ 3 ಚಕ್ಖು ನ ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಹೀನಪ್ಪಣೀತೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕಸಪ್ಪಟಿಭಾಗೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಏಕಚಕ್ಖು।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo ekacakkhu? Idha, bhikkhave, ekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu hoti yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya; tathārūpaṃ panassa 4 cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya, sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo ekacakkhu.
‘‘ಕತಮೋ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಿಚಕ್ಖು? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ತಥಾರೂಪಂ ಚಕ್ಖು ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಅನಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಅಧಿಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಅಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಫಾತಿಂ ಕರೇಯ್ಯ; ತಥಾರೂಪಮ್ಪಿಸ್ಸ ಚಕ್ಖು ಹೋತಿ ಯಥಾರೂಪೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ; ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಹೀನಪ್ಪಣೀತೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕಸಪ್ಪಟಿಭಾಗೇ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನೇಯ್ಯ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಿಚಕ್ಖು। ‘ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಲೋಕಸ್ಮಿ’’’ನ್ತಿ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, puggalo dvicakkhu? Idha, bhikkhave, ekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu hoti yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya, adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya; tathārūpampissa cakkhu hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya; sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, puggalo dvicakkhu. ‘Ime kho, bhikkhave, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’’nti.
‘‘ನ ಚೇವ ಭೋಗಾ ತಥಾರೂಪಾ, ನ ಚ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕುಬ್ಬತಿ।
‘‘Na ceva bhogā tathārūpā, na ca puññāni kubbati;
ಉಭಯತ್ಥ ಕಲಿಗ್ಗಾಹೋ, ಅನ್ಧಸ್ಸ ಹತಚಕ್ಖುನೋ॥
Ubhayattha kaliggāho, andhassa hatacakkhuno.
‘‘ಅಥಾಪರಾಯಂ ಅಕ್ಖಾತೋ, ಏಕಚಕ್ಖು ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ।
‘‘Athāparāyaṃ akkhāto, ekacakkhu ca puggalo;
‘‘ಥೇಯ್ಯೇನ ಕೂಟಕಮ್ಮೇನ, ಮುಸಾವಾದೇನ ಚೂಭಯಂ।
‘‘Theyyena kūṭakammena, musāvādena cūbhayaṃ;
ಇತೋ ಸೋ ನಿರಯಂ ಗನ್ತ್ವಾ, ಏಕಚಕ್ಖು ವಿಹಞ್ಞತಿ॥
Ito so nirayaṃ gantvā, ekacakkhu vihaññati.
‘‘ದ್ವಿಚಕ್ಖು ಪನ ಅಕ್ಖಾತೋ, ಸೇಟ್ಠೋ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲೋ।
‘‘Dvicakkhu pana akkhāto, seṭṭho purisapuggalo;
ಧಮ್ಮಲದ್ಧೇಹಿ ಭೋಗೇಹಿ, ಉಟ್ಠಾನಾಧಿಗತಂ ಧನಂ॥
Dhammaladdhehi bhogehi, uṭṭhānādhigataṃ dhanaṃ.
‘‘ದದಾತಿ ಸೇಟ್ಠಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಅಬ್ಯಗ್ಗಮಾನಸೋ ನರೋ।
‘‘Dadāti seṭṭhasaṅkappo, abyaggamānaso naro;
ಉಪೇತಿ ಭದ್ದಕಂ ಠಾನಂ, ಯತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ ನ ಸೋಚತಿ॥
Upeti bhaddakaṃ ṭhānaṃ, yattha gantvā na socati.
‘‘ಅನ್ಧಞ್ಚ ಏಕಚಕ್ಖುಞ್ಚ, ಆರಕಾ ಪರಿವಜ್ಜಯೇ।
‘‘Andhañca ekacakkhuñca, ārakā parivajjaye;
ದ್ವಿಚಕ್ಖುಂ ಪನ ಸೇವೇಥ, ಸೇಟ್ಠಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲ’’ನ್ತಿ॥ ನವಮಂ।
Dvicakkhuṃ pana sevetha, seṭṭhaṃ purisapuggala’’nti. navamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ಅನ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Andhasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೯. ಅನ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Andhasuttavaṇṇanā