Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪೇತವತ್ಥುಪಾಳಿ • Petavatthupāḷi |
೯. ಅಙ್ಕುರಪೇತವತ್ಥು
9. Aṅkurapetavatthu
೨೫೭.
257.
‘‘ಯಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ ಗಚ್ಛಾಮ, ಕಮ್ಬೋಜಂ ಧನಹಾರಕಾ।
‘‘Yassa atthāya gacchāma, kambojaṃ dhanahārakā;
ಅಯಂ ಕಾಮದದೋ ಯಕ್ಖೋ, ಇಮಂ ಯಕ್ಖಂ ನಯಾಮಸೇ॥
Ayaṃ kāmadado yakkho, imaṃ yakkhaṃ nayāmase.
೨೫೮.
258.
‘‘ಇಮಂ ಯಕ್ಖಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಸಾಧುಕೇನ ಪಸಯ್ಹ ವಾ।
‘‘Imaṃ yakkhaṃ gahetvāna, sādhukena pasayha vā;
ಯಾನಂ ಆರೋಪಯಿತ್ವಾನ, ಖಿಪ್ಪಂ ಗಚ್ಛಾಮ ದ್ವಾರಕ’’ನ್ತಿ॥
Yānaṃ āropayitvāna, khippaṃ gacchāma dvāraka’’nti.
೨೫೯.
259.
ನ ತಸ್ಸ ಸಾಖಂ ಭಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಮಿತ್ತದುಬ್ಭೋ ಹಿ ಪಾಪಕೋ’’ತಿ॥
Na tassa sākhaṃ bhañjeyya, mittadubbho hi pāpako’’ti.
೨೬೦.
260.
‘‘ಯಸ್ಸ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಛಾಯಾಯ, ನಿಸೀದೇಯ್ಯ ಸಯೇಯ್ಯ ವಾ।
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
ಖನ್ಧಮ್ಪಿ ತಸ್ಸ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯ, ಅತ್ಥೋ ಚೇ ತಾದಿಸೋ ಸಿಯಾ’’ತಿ॥
Khandhampi tassa chindeyya, attho ce tādiso siyā’’ti.
೨೬೧.
261.
‘‘ಯಸ್ಸ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಛಾಯಾಯ, ನಿಸೀದೇಯ್ಯ ಸಯೇಯ್ಯ ವಾ।
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
ನ ತಸ್ಸ ಪತ್ತಂ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯ 3, ಮಿತ್ತದುಬ್ಭೋ ಹಿ ಪಾಪಕೋ’’ತಿ॥
Na tassa pattaṃ bhindeyya 4, mittadubbho hi pāpako’’ti.
೨೬೨.
262.
‘‘ಯಸ್ಸ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಛಾಯಾಯ, ನಿಸೀದೇಯ್ಯ ಸಯೇಯ್ಯ ವಾ।
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
೨೬೩.
263.
‘‘ಯಸ್ಸೇಕರತ್ತಿಮ್ಪಿ ಘರೇ ವಸೇಯ್ಯ, ಯತ್ಥನ್ನಪಾನಂ ಪುರಿಸೋ ಲಭೇಥ।
‘‘Yassekarattimpi ghare vaseyya, yatthannapānaṃ puriso labhetha;
ನ ತಸ್ಸ ಪಾಪಂ ಮನಸಾಪಿ ಚಿನ್ತಯೇ, ಕತಞ್ಞುತಾ ಸಪ್ಪುರಿಸೇಹಿ ವಣ್ಣಿತಾ॥
Na tassa pāpaṃ manasāpi cintaye, kataññutā sappurisehi vaṇṇitā.
೨೬೪.
264.
‘‘ಯಸ್ಸೇಕರತ್ತಿಮ್ಪಿ ಘರೇ ವಸೇಯ್ಯ, ಅನ್ನೇನ ಪಾನೇನ ಉಪಟ್ಠಿತೋ ಸಿಯಾ।
‘‘Yassekarattimpi ghare vaseyya, annena pānena upaṭṭhito siyā;
ನ ತಸ್ಸ ಪಾಪಂ ಮನಸಾಪಿ ಚಿನ್ತಯೇ, ಅದುಬ್ಭಪಾಣೀ ದಹತೇ ಮಿತ್ತದುಬ್ಭಿಂ॥
Na tassa pāpaṃ manasāpi cintaye, adubbhapāṇī dahate mittadubbhiṃ.
೨೬೫.
265.
‘‘ಯೋ ಪುಬ್ಬೇ ಕತಕಲ್ಯಾಣೋ, ಪಚ್ಛಾ ಪಾಪೇನ ಹಿಂಸತಿ।
‘‘Yo pubbe katakalyāṇo, pacchā pāpena hiṃsati;
೨೬೬.
266.
‘‘ನಾಹಂ ದೇವೇನ ವಾ ಮನುಸ್ಸೇನ ವಾ, ಇಸ್ಸರಿಯೇನ ವಾಹಂ ಸುಪ್ಪಸಯ್ಹೋ।
‘‘Nāhaṃ devena vā manussena vā, issariyena vāhaṃ suppasayho;
ಯಕ್ಖೋಹಮಸ್ಮಿ ಪರಮಿದ್ಧಿಪತ್ತೋ, ದೂರಙ್ಗಮೋ ವಣ್ಣಬಲೂಪಪನ್ನೋ’’ತಿ॥
Yakkhohamasmi paramiddhipatto, dūraṅgamo vaṇṇabalūpapanno’’ti.
೨೬೭.
267.
‘‘ಪಾಣಿ ತೇ ಸಬ್ಬಸೋ ವಣ್ಣೋ, ಪಞ್ಚಧಾರೋ ಮಧುಸ್ಸವೋ।
‘‘Pāṇi te sabbaso vaṇṇo, pañcadhāro madhussavo;
ನಾನಾರಸಾ ಪಗ್ಘರನ್ತಿ, ಮಞ್ಞೇಹಂ ತಂ ಪುರಿನ್ದದ’’ನ್ತಿ॥
Nānārasā paggharanti, maññehaṃ taṃ purindada’’nti.
೨೬೮.
268.
‘‘ನಾಮ್ಹಿ ದೇವೋ ನ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ, ನಾಪಿ ಸಕ್ಕೋ ಪುರಿನ್ದದೋ।
‘‘Nāmhi devo na gandhabbo, nāpi sakko purindado;
ಪೇತಂ ಮಂ ಅಙ್ಕುರ ಜಾನಾಹಿ, ರೋರುವಮ್ಹಾ 9 ಇಧಾಗತ’’ನ್ತಿ॥
Petaṃ maṃ aṅkura jānāhi, roruvamhā 10 idhāgata’’nti.
೨೬೯.
269.
‘‘ಕಿಂಸೀಲೋ ಕಿಂಸಮಾಚಾರೋ, ರೋರುವಸ್ಮಿಂ ಪುರೇ ತುವಂ।
‘‘Kiṃsīlo kiṃsamācāro, roruvasmiṃ pure tuvaṃ;
ಕೇನ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇನ, ಪುಞ್ಞಂ ಪಾಣಿಮ್ಹಿ ಇಜ್ಝತೀ’’ತಿ॥
Kena te brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhatī’’ti.
೨೭೦.
270.
‘‘ತುನ್ನವಾಯೋ ಪುರೇ ಆಸಿಂ, ರೋರುವಸ್ಮಿಂ ತದಾ ಅಹಂ।
‘‘Tunnavāyo pure āsiṃ, roruvasmiṃ tadā ahaṃ;
ಸುಕಿಚ್ಛವುತ್ತಿ ಕಪಣೋ, ನ ಮೇ ವಿಜ್ಜತಿ ದಾತವೇ॥
Sukicchavutti kapaṇo, na me vijjati dātave.
೨೭೧.
271.
ಸದ್ಧಸ್ಸ ದಾನಪತಿನೋ, ಕತಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಲಜ್ಜಿನೋ॥
Saddhassa dānapatino, katapuññassa lajjino.
೨೭೨.
272.
‘‘ತತ್ಥ ಯಾಚನಕಾ ಯನ್ತಿ, ನಾನಾಗೋತ್ತಾ ವನಿಬ್ಬಕಾ।
‘‘Tattha yācanakā yanti, nānāgottā vanibbakā;
ತೇ ಚ ಮಂ ತತ್ಥ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಅಸಯ್ಹಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ॥
Te ca maṃ tattha pucchanti, asayhassa nivesanaṃ.
೨೭೩.
273.
‘‘ಕತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಮ ಭದ್ದಂ ವೋ, ಕತ್ಥ ದಾನಂ ಪದೀಯತಿ।
‘‘Kattha gacchāma bhaddaṃ vo, kattha dānaṃ padīyati;
ತೇಸಾಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಅಕ್ಖಾಮಿ, ಅಸಯ್ಹಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ॥
Tesāhaṃ puṭṭho akkhāmi, asayhassa nivesanaṃ.
೨೭೪.
274.
‘‘ಪಗ್ಗಯ್ಹ ದಕ್ಖಿಣಂ ಬಾಹುಂ, ಏತ್ಥ ಗಚ್ಛಥ ಭದ್ದಂ ವೋ।
‘‘Paggayha dakkhiṇaṃ bāhuṃ, ettha gacchatha bhaddaṃ vo;
ಏತ್ಥ ದಾನಂ ಪದೀಯತಿ, ಅಸಯ್ಹಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ॥
Ettha dānaṃ padīyati, asayhassa nivesane.
೨೭೫.
275.
‘‘ತೇನ ಪಾಣಿ ಕಾಮದದೋ, ತೇನ ಪಾಣಿ ಮಧುಸ್ಸವೋ।
‘‘Tena pāṇi kāmadado, tena pāṇi madhussavo;
ತೇನ ಮೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇನ, ಪುಞ್ಞಂ ಪಾಣಿಮ್ಹಿ ಇಜ್ಝತೀ’’ತಿ॥
Tena me brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhatī’’ti.
೨೭೬.
276.
‘‘ನ ಕಿರ ತ್ವಂ ಅದಾ ದಾನಂ, ಸಕಪಾಣೀಹಿ ಕಸ್ಸಚಿ।
‘‘Na kira tvaṃ adā dānaṃ, sakapāṇīhi kassaci;
ಪರಸ್ಸ ದಾನಂ ಅನುಮೋದಮಾನೋ, ಪಾಣಿಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಪಾವದಿ॥
Parassa dānaṃ anumodamāno, pāṇiṃ paggayha pāvadi.
೨೭೭.
277.
‘‘ತೇನ ಪಾಣಿ ಕಾಮದದೋ, ತೇನ ಪಾಣಿ ಮಧುಸ್ಸವೋ।
‘‘Tena pāṇi kāmadado, tena pāṇi madhussavo;
ತೇನ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇನ, ಪುಞ್ಞಂ ಪಾಣಿಮ್ಹಿ ಇಜ್ಝತಿ॥
Tena te brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhati.
೨೭೮.
278.
‘‘ಯೋ ಸೋ ದಾನಮದಾ ಭನ್ತೇ, ಪಸನ್ನೋ ಸಕಪಾಣಿಭಿ।
‘‘Yo so dānamadā bhante, pasanno sakapāṇibhi;
ಸೋ ಹಿತ್ವಾ ಮಾನುಸಂ ದೇಹಂ, ಕಿಂ ನು ಸೋ ದಿಸತಂ ಗತೋ’’ತಿ॥
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, kiṃ nu so disataṃ gato’’ti.
೨೭೯.
279.
‘‘ನಾಹಂ ಪಜಾನಾಮಿ ಅಸಯ್ಹಸಾಹಿನೋ, ಅಙ್ಗೀರಸಸ್ಸ ಗತಿಂ ಆಗತಿಂ ವಾ।
‘‘Nāhaṃ pajānāmi asayhasāhino, aṅgīrasassa gatiṃ āgatiṃ vā;
ಸುತಞ್ಚ ಮೇ ವೇಸ್ಸವಣಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ, ಸಕ್ಕಸ್ಸ ಸಹಬ್ಯತಂ ಗತೋ ಅಸಯ್ಹೋ’’ತಿ॥
Sutañca me vessavaṇassa santike, sakkassa sahabyataṃ gato asayho’’ti.
೨೮೦.
280.
‘‘ಅಲಮೇವ ಕಾತುಂ ಕಲ್ಯಾಣಂ, ದಾನಂ ದಾತುಂ ಯಥಾರಹಂ।
‘‘Alameva kātuṃ kalyāṇaṃ, dānaṃ dātuṃ yathārahaṃ;
ಪಾಣಿಂ ಕಾಮದದಂ ದಿಸ್ವಾ, ಕೋ ಪುಞ್ಞಂ ನ ಕರಿಸ್ಸತಿ॥
Pāṇiṃ kāmadadaṃ disvā, ko puññaṃ na karissati.
೨೮೧.
281.
‘‘ಸೋ ಹಿ ನೂನ ಇತೋ ಗನ್ತ್ವಾ, ಅನುಪ್ಪತ್ವಾನ ದ್ವಾರಕಂ।
‘‘So hi nūna ito gantvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
ದಾನಂ ಪಟ್ಠಪಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯಂ ಮಮಸ್ಸ ಸುಖಾವಹಂ॥
Dānaṃ paṭṭhapayissāmi, yaṃ mamassa sukhāvahaṃ.
೨೮೨.
282.
‘‘ದಸ್ಸಾಮನ್ನಞ್ಚ ಪಾನಞ್ಚ, ವತ್ಥಸೇನಾಸನಾನಿ ಚ।
‘‘Dassāmannañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
ಪಪಞ್ಚ ಉದಪಾನಞ್ಚ, ದುಗ್ಗೇ ಸಙ್ಕಮನಾನಿ ಚಾ’’ತಿ॥
Papañca udapānañca, dugge saṅkamanāni cā’’ti.
೨೮೩.
283.
ಅಕ್ಖೀನಿ ಚ ಪಗ್ಘರನ್ತಿ, ಕಿಂ ಪಾಪಂ ಪಕತಂ ತಯಾ’’ತಿ॥
Akkhīni ca paggharanti, kiṃ pāpaṃ pakataṃ tayā’’ti.
೨೮೪.
284.
‘‘ಅಙ್ಗೀರಸಸ್ಸ ಗಹಪತಿನೋ, ಸದ್ಧಸ್ಸ ಘರಮೇಸಿನೋ।
‘‘Aṅgīrasassa gahapatino, saddhassa gharamesino;
ತಸ್ಸಾಹಂ ದಾನವಿಸ್ಸಗ್ಗೇ, ದಾನೇ ಅಧಿಕತೋ ಅಹುಂ॥
Tassāhaṃ dānavissagge, dāne adhikato ahuṃ.
೨೮೫.
285.
‘‘ತತ್ಥ ಯಾಚನಕೇ ದಿಸ್ವಾ, ಆಗತೇ ಭೋಜನತ್ಥಿಕೇ।
‘‘Tattha yācanake disvā, āgate bhojanatthike;
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಪಕ್ಕಮ್ಮ, ಅಕಾಸಿಂ ಕುಣಲಿಂ ಮುಖಂ॥
Ekamantaṃ apakkamma, akāsiṃ kuṇaliṃ mukhaṃ.
೨೮೬.
286.
‘‘ತೇನ ಮೇ ಅಙ್ಗುಲೀ ಕುಣಾ, ಮುಖಞ್ಚ ಕುಣಲೀಕತಂ।
‘‘Tena me aṅgulī kuṇā, mukhañca kuṇalīkataṃ;
ಅಕ್ಖೀನಿ ಮೇ ಪಗ್ಘರನ್ತಿ, ತಂ ಪಾಪಂ ಪಕತಂ ಮಯಾ’’ತಿ॥
Akkhīni me paggharanti, taṃ pāpaṃ pakataṃ mayā’’ti.
೨೮೭.
287.
‘‘ಧಮ್ಮೇನ ತೇ ಕಾಪುರಿಸ, ಮುಖಞ್ಚ ಕುಣಲೀಕತಂ।
‘‘Dhammena te kāpurisa, mukhañca kuṇalīkataṃ;
ಅಕ್ಖೀನಿ ಚ ಪಗ್ಘರನ್ತಿ, ಯಂ ತಂ ಪರಸ್ಸ ದಾನಸ್ಸ।
Akkhīni ca paggharanti, yaṃ taṃ parassa dānassa;
ಅಕಾಸಿ ಕುಣಲಿಂ ಮುಖಂ॥
Akāsi kuṇaliṃ mukhaṃ.
೨೮೮.
288.
‘‘ಕಥಂ ಹಿ ದಾನಂ ದದಮಾನೋ, ಕರೇಯ್ಯ ಪರಪತ್ತಿಯಂ।
‘‘Kathaṃ hi dānaṃ dadamāno, kareyya parapattiyaṃ;
ಅನ್ನಂ ಪಾನಂ ಖಾದನೀಯಂ, ವತ್ಥಸೇನಾಸನಾನಿ ಚ॥
Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ, vatthasenāsanāni ca.
೨೮೯.
289.
‘‘ಸೋ ಹಿ ನೂನ ಇತೋ ಗನ್ತ್ವಾ, ಅನುಪ್ಪತ್ವಾನ ದ್ವಾರಕಂ।
‘‘So hi nūna ito gantvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
ದಾನಂ ಪಟ್ಠಪಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯಂ ಮಮಸ್ಸ ಸುಖಾವಹಂ॥
Dānaṃ paṭṭhapayissāmi, yaṃ mamassa sukhāvahaṃ.
೨೯೦.
290.
‘‘ದಸ್ಸಾಮನ್ನಞ್ಚ ಪಾನಞ್ಚ, ವತ್ಥಸೇನಾಸನಾನಿ ಚ।
‘‘Dassāmannañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
ಪಪಞ್ಚ ಉದಪಾನಞ್ಚ, ದುಗ್ಗೇ ಸಙ್ಕಮನಾನಿ ಚಾ’’ತಿ॥
Papañca udapānañca, dugge saṅkamanāni cā’’ti.
೨೯೧.
291.
ತತೋ ಹಿ ಸೋ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ, ಅನುಪ್ಪತ್ವಾನ ದ್ವಾರಕಂ।
Tato hi so nivattitvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
೨೯೨.
292.
ಅದಾ ಅನ್ನಞ್ಚ ಪಾನಞ್ಚ, ವತ್ಥಸೇನಾಸನಾನಿ ಚ।
Adā annañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
ಪಪಞ್ಚ ಉದಪಾನಞ್ಚ, ವಿಪ್ಪಸನ್ನೇನ ಚೇತಸಾ॥
Papañca udapānañca, vippasannena cetasā.
೨೯೩.
293.
‘‘ಕೋ ಛಾತೋ ಕೋ ಚ ತಸಿತೋ, ಕೋ ವತ್ಥಂ ಪರಿದಹಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Ko chāto ko ca tasito, ko vatthaṃ paridahissati;
ಕಸ್ಸ ಸನ್ತಾನಿ ಯೋಗ್ಗಾನಿ, ಇತೋ ಯೋಜೇನ್ತು ವಾಹನಂ॥
Kassa santāni yoggāni, ito yojentu vāhanaṃ.
೨೯೪.
294.
‘‘ಕೋ ಛತ್ತಿಚ್ಛತಿ ಗನ್ಧಞ್ಚ, ಕೋ ಮಾಲಂ ಕೋ ಉಪಾಹನಂ।
‘‘Ko chatticchati gandhañca, ko mālaṃ ko upāhanaṃ;
ಸದಾ ಸಾಯಞ್ಚ ಪಾತೋ ಚ, ಅಙ್ಕುರಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ॥
Sadā sāyañca pāto ca, aṅkurassa nivesane.
೨೯೫.
295.
‘‘‘ಸುಖಂ ಸುಪತಿ ಅಙ್ಕುರೋ’, ಇತಿ ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಜನೋ।
‘‘‘Sukhaṃ supati aṅkuro’, iti jānāti maṃ jano;
೨೯೬.
296.
‘‘‘ಸುಖಂ ಸುಪತಿ ಅಙ್ಕುರೋ’, ಇತಿ ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಜನೋ।
‘‘‘Sukhaṃ supati aṅkuro’, iti jānāti maṃ jano;
ದುಕ್ಖಂ ಸಿನ್ಧಕ ಸುಪಾಮಿ, ಅಪ್ಪಕೇ ಸು ವನಿಬ್ಬಕೇ’’ತಿ॥
Dukkhaṃ sindhaka supāmi, appake su vanibbake’’ti.
೨೯೭.
297.
‘‘ಸಕ್ಕೋ ಚೇ ತೇ ವರಂ ದಜ್ಜಾ, ತಾವತಿಂಸಾನಮಿಸ್ಸರೋ।
‘‘Sakko ce te varaṃ dajjā, tāvatiṃsānamissaro;
ಕಿಸ್ಸ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ವರಮಾನೋ ವರಂ ವರೇ’’ತಿ॥
Kissa sabbassa lokassa, varamāno varaṃ vare’’ti.
೨೯೮.
298.
‘‘ಸಕ್ಕೋ ಚೇ ಮೇ ವರಂ ದಜ್ಜಾ, ತಾವತಿಂಸಾನಮಿಸ್ಸರೋ।
‘‘Sakko ce me varaṃ dajjā, tāvatiṃsānamissaro;
ಕಾಲುಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಮೇ ಸತೋ, ಸುರಿಯುಗ್ಗಮನಂ ಪತಿ।
Kāluṭṭhitassa me sato, suriyuggamanaṃ pati;
ದಿಬ್ಬಾ ಭಕ್ಖಾ ಪಾತುಭವೇಯ್ಯುಂ, ಸೀಲವನ್ತೋ ಚ ಯಾಚಕಾ॥
Dibbā bhakkhā pātubhaveyyuṃ, sīlavanto ca yācakā.
೨೯೯.
299.
‘‘ದದತೋ ಮೇ ನ ಖೀಯೇಥ, ದತ್ವಾ ನಾನುತಪೇಯ್ಯಹಂ।
‘‘Dadato me na khīyetha, datvā nānutapeyyahaṃ;
ದದಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇಯ್ಯಂ, ಏತಂ ಸಕ್ಕಂ ವರಂ ವರೇ’’ತಿ॥
Dadaṃ cittaṃ pasādeyyaṃ, etaṃ sakkaṃ varaṃ vare’’ti.
೩೦೦.
300.
‘‘ನ ಸಬ್ಬವಿತ್ತಾನಿ ಪರೇ ಪವೇಚ್ಛೇ, ದದೇಯ್ಯ ದಾನಞ್ಚ ಧನಞ್ಚ ರಕ್ಖೇ।
‘‘Na sabbavittāni pare pavecche, dadeyya dānañca dhanañca rakkhe;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ದಾನಾ ಧನಮೇವ ಸೇಯ್ಯೋ, ಅತಿಪ್ಪದಾನೇನ ಕುಲಾ ನ ಹೋನ್ತಿ॥
Tasmā hi dānā dhanameva seyyo, atippadānena kulā na honti.
೩೦೧.
301.
‘‘ಅದಾನಮತಿದಾನಞ್ಚ, ನಪ್ಪಸಂಸನ್ತಿ ಪಣ್ಡಿತಾ।
‘‘Adānamatidānañca, nappasaṃsanti paṇḍitā;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ದಾನಾ ಧನಮೇವ ಸೇಯ್ಯೋ, ಸಮೇನ ವತ್ತೇಯ್ಯ ಸ ಧೀರಧಮ್ಮೋ’’ತಿ॥
Tasmā hi dānā dhanameva seyyo, samena vatteyya sa dhīradhammo’’ti.
೩೦೨.
302.
‘‘ಅಹೋ ವತ ರೇ ಅಹಮೇವ ದಜ್ಜಂ, ಸನ್ತೋ ಚ ಮಂ ಸಪ್ಪುರಿಸಾ ಭಜೇಯ್ಯುಂ।
‘‘Aho vata re ahameva dajjaṃ, santo ca maṃ sappurisā bhajeyyuṃ;
ಮೇಘೋವ ನಿನ್ನಾನಿ ಪರಿಪೂರಯನ್ತೋ 23, ಸನ್ತಪ್ಪಯೇ ಸಬ್ಬವನಿಬ್ಬಕಾನಂ॥
Meghova ninnāni paripūrayanto 24, santappaye sabbavanibbakānaṃ.
೩೦೩.
303.
‘‘ಯಸ್ಸ ಯಾಚನಕೇ ದಿಸ್ವಾ, ಮುಖವಣ್ಣೋ ಪಸೀದತಿ।
‘‘Yassa yācanake disvā, mukhavaṇṇo pasīdati;
ದತ್ವಾ ಅತ್ತಮನೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಘರಂ ವಸತೋ ಸುಖಂ॥
Datvā attamano hoti, taṃ gharaṃ vasato sukhaṃ.
೩೦೪.
304.
‘‘ಯಸ್ಸ ಯಾಚನಕೇ ದಿಸ್ವಾ, ಮುಖವಣ್ಣೋ ಪಸೀದತಿ।
‘‘Yassa yācanake disvā, mukhavaṇṇo pasīdati;
೩೦೫.
305.
೩೦೬.
306.
ಸಟ್ಠಿ ವಾಹಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಅಙ್ಕುರಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ।
Saṭṭhi vāhasahassāni, aṅkurassa nivesane;
ಭೋಜನಂ ದೀಯತೇ ನಿಚ್ಚಂ, ಪುಞ್ಞಪೇಕ್ಖಸ್ಸ ಜನ್ತುನೋ॥
Bhojanaṃ dīyate niccaṃ, puññapekkhassa jantuno.
೩೦೭.
307.
೩೦೮.
308.
ಸಟ್ಠಿ ಪುರಿಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಮುತ್ತಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾ।
Saṭṭhi purisasahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;
ಅಙ್ಕುರಸ್ಸ ಮಹಾದಾನೇ, ಕಟ್ಠಂ ಫಾಲೇನ್ತಿ ಮಾಣವಾ॥
Aṅkurassa mahādāne, kaṭṭhaṃ phālenti māṇavā.
೩೦೯.
309.
ಸೋಳಸಿತ್ಥಿಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।
Soḷasitthisahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ಅಙ್ಕುರಸ್ಸ ಮಹಾದಾನೇ, ವಿಧಾ ಪಿಣ್ಡೇನ್ತಿ ನಾರಿಯೋ॥
Aṅkurassa mahādāne, vidhā piṇḍenti nāriyo.
೩೧೦.
310.
ಸೋಳಸಿತ್ಥಿಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।
Soḷasitthisahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ಅಙ್ಕುರಸ್ಸ ಮಹಾದಾನೇ, ದಬ್ಬಿಗಾಹಾ ಉಪಟ್ಠಿತಾ॥
Aṅkurassa mahādāne, dabbigāhā upaṭṭhitā.
೩೧೧.
311.
ಬಹುಂ ಬಹೂನಂ ಪಾದಾಸಿ, ಚಿರಂ ಪಾದಾಸಿ ಖತ್ತಿಯೋ।
Bahuṃ bahūnaṃ pādāsi, ciraṃ pādāsi khattiyo;
ಸಕ್ಕಚ್ಚಞ್ಚ ಸಹತ್ಥಾ ಚ, ಚಿತ್ತೀಕತ್ವಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ॥
Sakkaccañca sahatthā ca, cittīkatvā punappunaṃ.
೩೧೨.
312.
ಬಹೂ ಮಾಸೇ ಚ ಪಕ್ಖೇ ಚ, ಉತುಸಂವಚ್ಛರಾನಿ ಚ।
Bahū māse ca pakkhe ca, utusaṃvaccharāni ca;
ಮಹಾದಾನಂ ಪವತ್ತೇಸಿ, ಅಙ್ಕುರೋ ದೀಘಮನ್ತರಂ॥
Mahādānaṃ pavattesi, aṅkuro dīghamantaraṃ.
೩೧೩.
313.
ಏವಂ ದತ್ವಾ ಯಜಿತ್ವಾ ಚ, ಅಙ್ಕುರೋ ದೀಘಮನ್ತರಂ।
Evaṃ datvā yajitvā ca, aṅkuro dīghamantaraṃ;
ಸೋ ಹಿತ್ವಾ ಮಾನುಸಂ ದೇಹಂ, ತಾವತಿಂಸೂಪಗೋ ಅಹು॥
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahu.
೩೧೪.
314.
ಕಟಚ್ಛುಭಿಕ್ಖಂ ದತ್ವಾನ, ಅನುರುದ್ಧಸ್ಸ ಇನ್ದಕೋ।
Kaṭacchubhikkhaṃ datvāna, anuruddhassa indako;
ಸೋ ಹಿತ್ವಾ ಮಾನುಸಂ ದೇಹಂ, ತಾವತಿಂಸೂಪಗೋ ಅಹು॥
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahu.
೩೧೫.
315.
ದಸಹಿ ಠಾನೇಹಿ ಅಙ್ಕುರಂ, ಇನ್ದಕೋ ಅತಿರೋಚತಿ।
Dasahi ṭhānehi aṅkuraṃ, indako atirocati;
ರೂಪೇ ಸದ್ದೇ ರಸೇ ಗನ್ಧೇ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ ಚ ಮನೋರಮೇ॥
Rūpe sadde rase gandhe, phoṭṭhabbe ca manorame.
೩೧೬.
316.
ಆಯುನಾ ಯಸಸಾ ಚೇವ, ವಣ್ಣೇನ ಚ ಸುಖೇನ ಚ।
Āyunā yasasā ceva, vaṇṇena ca sukhena ca;
ಆಧಿಪಚ್ಚೇನ ಅಙ್ಕುರಂ, ಇನ್ದಕೋ ಅತಿರೋಚತಿ॥
Ādhipaccena aṅkuraṃ, indako atirocati.
೩೧೭.
317.
ತಾವತಿಂಸೇ ಯದಾ ಬುದ್ಧೋ, ಸಿಲಾಯಂ ಪಣ್ಡುಕಮ್ಬಲೇ।
Tāvatiṃse yadā buddho, silāyaṃ paṇḍukambale;
ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಮೂಲಮ್ಹಿ, ವಿಹಾಸಿ ಪುರಿಸುತ್ತಮೋ॥
Pāricchattakamūlamhi, vihāsi purisuttamo.
೩೧೮.
318.
ದಸಸು ಲೋಕಧಾತೂಸು, ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾನ ದೇವತಾ।
Dasasu lokadhātūsu, sannipatitvāna devatā;
ಪಯಿರುಪಾಸನ್ತಿ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ವಸನ್ತಂ ನಗಮುದ್ಧನಿ॥
Payirupāsanti sambuddhaṃ, vasantaṃ nagamuddhani.
೩೧೯.
319.
ನ ಕೋಚಿ ದೇವೋ ವಣ್ಣೇನ, ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ ಅತಿರೋಚತಿ।
Na koci devo vaṇṇena, sambuddhaṃ atirocati;
೩೨೦.
320.
ಯೋಜನಾನಿ ದಸ ದ್ವೇ ಚ, ಅಙ್ಕುರೋಯಂ ತದಾ ಅಹು।
Yojanāni dasa dve ca, aṅkuroyaṃ tadā ahu;
೩೨೧.
321.
ಓಲೋಕೇತ್ವಾನ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಅಙ್ಕುರಞ್ಚಾಪಿ ಇನ್ದಕಂ।
Oloketvāna sambuddho, aṅkurañcāpi indakaṃ;
೩೨೨.
322.
‘‘ಮಹಾದಾನಂ ತಯಾ ದಿನ್ನಂ, ಅಙ್ಕುರ ದೀಘಮನ್ತರಂ।
‘‘Mahādānaṃ tayā dinnaṃ, aṅkura dīghamantaraṃ;
೩೨೩.
323.
ಚೋದಿತೋ ಭಾವಿತತ್ತೇನ, ಅಙ್ಕುರೋ ಇದಮಬ್ರವಿ।
Codito bhāvitattena, aṅkuro idamabravi;
‘‘ಕಿಂ ಮಯ್ಹಂ ತೇನ ದಾನೇನ, ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯೇನ ಸುಞ್ಞತಂ॥
‘‘Kiṃ mayhaṃ tena dānena, dakkhiṇeyyena suññataṃ.
೩೨೪.
324.
‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಇನ್ದಕೋ ಯಕ್ಖೋ, ದಜ್ಜಾ ದಾನಂ ಪರಿತ್ತಕಂ।
‘‘Ayaṃ so indako yakkho, dajjā dānaṃ parittakaṃ;
ಅತಿರೋಚತಿ ಅಮ್ಹೇಹಿ, ಚನ್ದೋ ತಾರಗಣೇ ಯಥಾ’’ತಿ॥
Atirocati amhehi, cando tāragaṇe yathā’’ti.
೩೨೫.
325.
‘‘ಉಜ್ಜಙ್ಗಲೇ ಯಥಾ ಖೇತ್ತೇ, ಬೀಜಂ ಬಹುಮ್ಪಿ ರೋಪಿತಂ।
‘‘Ujjaṅgale yathā khette, bījaṃ bahumpi ropitaṃ;
ನ ವಿಪುಲಫಲಂ ಹೋತಿ, ನಪಿ ತೋಸೇತಿ ಕಸ್ಸಕಂ॥
Na vipulaphalaṃ hoti, napi toseti kassakaṃ.
೩೨೬.
326.
‘‘ತಥೇವ ದಾನಂ ಬಹುಕಂ, ದುಸ್ಸೀಲೇಸು ಪತಿಟ್ಠಿತಂ।
‘‘Tatheva dānaṃ bahukaṃ, dussīlesu patiṭṭhitaṃ;
ನ ವಿಪುಲಫಲಂ ಹೋತಿ, ನಪಿ ತೋಸೇತಿ ದಾಯಕಂ॥
Na vipulaphalaṃ hoti, napi toseti dāyakaṃ.
೩೨೭.
327.
‘‘ಯಥಾಪಿ ಭದ್ದಕೇ ಖೇತ್ತೇ, ಬೀಜಂ ಅಪ್ಪಮ್ಪಿ ರೋಪಿತಂ।
‘‘Yathāpi bhaddake khette, bījaṃ appampi ropitaṃ;
ಸಮ್ಮಾ ಧಾರಂ ಪವೇಚ್ಛನ್ತೇ, ಫಲಂ ತೋಸೇತಿ ಕಸ್ಸಕಂ॥
Sammā dhāraṃ pavecchante, phalaṃ toseti kassakaṃ.
೩೨೮.
328.
‘‘ತಥೇವ ಸೀಲವನ್ತೇಸು, ಗುಣವನ್ತೇಸು ತಾದಿಸು।
‘‘Tatheva sīlavantesu, guṇavantesu tādisu;
ಅಪ್ಪಕಮ್ಪಿ ಕತಂ ಕಾರಂ, ಪುಞ್ಞಂ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲ’’ನ್ತಿ॥
Appakampi kataṃ kāraṃ, puññaṃ hoti mahapphala’’nti.
೩೨೯.
329.
ವಿಚೇಯ್ಯ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಯತ್ಥ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ।
Viceyya dānaṃ dātabbaṃ, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ;
ವಿಚೇಯ್ಯ ದಾನಂ ದತ್ವಾನ, ಸಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ದಾಯಕಾ॥
Viceyya dānaṃ datvāna, saggaṃ gacchanti dāyakā.
೩೩೦.
330.
ವಿಚೇಯ್ಯ ದಾನಂ ಸುಗತಪ್ಪಸತ್ಥಂ, ಯೇ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯಾ ಇಧ ಜೀವಲೋಕೇ।
Viceyya dānaṃ sugatappasatthaṃ, ye dakkhiṇeyyā idha jīvaloke;
ಏತೇಸು ದಿನ್ನಾನಿ ಮಹಪ್ಫಲಾನಿ, ಬೀಜಾನಿ ವುತ್ತಾನಿ ಯಥಾ ಸುಖೇತ್ತೇತಿ॥
Etesu dinnāni mahapphalāni, bījāni vuttāni yathā sukhetteti.
ಅಙ್ಕುರಪೇತವತ್ಥು ನವಮಂ।
Aṅkurapetavatthu navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪೇತವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Petavatthu-aṭṭhakathā / ೯. ಅಙ್ಕುರಪೇತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ • 9. Aṅkurapetavatthuvaṇṇanā