Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
అఞ్ఞత్రపరిభోగపటిక్ఖేపాదికథా
Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathā
౩౨౪. నాతిహరన్తీతి ఏత్థ అతిసద్దో హరణత్థో, హరసద్దో పరిభుఞ్జనత్థోతి ఆహ ‘‘అఞ్ఞత్ర హరిత్వా న పరిభుఞ్జన్తీ’’తి. యం మఞ్చపీఠాదీతి యోజనా. తత్థాతి ఉన్ద్రియమహావిహారే. తన్తి మఞ్చపీఠాదిం. తస్మాతి యస్మా అనుజానాతి, తస్మా. తన్తి మఞ్చపీఠాదిం. అఞ్ఞత్రాతి అఞ్ఞం విహారం. అరోగన్తి అనట్ఠాజిణ్ణత్తా అరోగం. తస్మిం విహారేతి ఉన్ద్రియవిహారే. తస్మిన్తి ఉన్ద్రియవిహారే. తతోతి ఉన్ద్రియవిహారతో. సుయోజితానీతి సుట్ఠు యోజితాని. మూలదానం వా పటిపాకతికం వా నత్థీతి అధిప్పాయో. ఛడ్డితవిహారతోతి భిక్ఖూహి అనపేక్ఖేన ఛడ్డితసఙ్ఘికవిహారతో చ పుగ్గలేన సాపేక్ఖేన ఛడ్డితపుగ్గలికవిహారతో చ. ఆవాసికకాలేతి ఆవాసికానం ఠితకాలే. తతోతి ఛడ్డితవిహారతో.
324.Nātiharantīti ettha atisaddo haraṇattho, harasaddo paribhuñjanatthoti āha ‘‘aññatra haritvā na paribhuñjantī’’ti. Yaṃ mañcapīṭhādīti yojanā. Tatthāti undriyamahāvihāre. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Tasmāti yasmā anujānāti, tasmā. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Aññatrāti aññaṃ vihāraṃ. Aroganti anaṭṭhājiṇṇattā arogaṃ. Tasmiṃ vihāreti undriyavihāre. Tasminti undriyavihāre. Tatoti undriyavihārato. Suyojitānīti suṭṭhu yojitāni. Mūladānaṃ vā paṭipākatikaṃ vā natthīti adhippāyo. Chaḍḍitavihāratoti bhikkhūhi anapekkhena chaḍḍitasaṅghikavihārato ca puggalena sāpekkhena chaḍḍitapuggalikavihārato ca. Āvāsikakāleti āvāsikānaṃ ṭhitakāle. Tatoti chaḍḍitavihārato.
ఫాతికమ్మత్థాయాతి ఏత్థ ఫాతిసద్దో వడ్ఢనత్థోతి ఆహ ‘‘వడ్ఢికమ్మత్థాయా’’తి. ఏత్థాతి ‘‘ఫాతికమ్మత్థాయా’’తి పాఠే.
Phātikammatthāyāti ettha phātisaddo vaḍḍhanatthoti āha ‘‘vaḍḍhikammatthāyā’’ti. Etthāti ‘‘phātikammatthāyā’’ti pāṭhe.
చక్కలికన్తి చక్కాకారేన లాతి పవత్తతి, చక్కాకారం వా లాతి గణ్హాతీతి చక్కలం, తదేవ చక్కలికం, పాదపుఞ్జనం, ‘‘కమ్బలాదీహి వేఠేత్వా కత’’న్తి ఇమినా తస్స కరణాకారం దస్సేతి. యేహీతి పాదేహి . ఉదకన్తి సేనాసనస్స తిన్తకం ఉదకం. ఉదకం న పఞ్ఞాయతీతి యోజనా. సఉపాహనేన అక్కమితుం న వట్టతీతి యోజనా.
Cakkalikanti cakkākārena lāti pavattati, cakkākāraṃ vā lāti gaṇhātīti cakkalaṃ, tadeva cakkalikaṃ, pādapuñjanaṃ, ‘‘kambalādīhi veṭhetvā kata’’nti iminā tassa karaṇākāraṃ dasseti. Yehīti pādehi . Udakanti senāsanassa tintakaṃ udakaṃ. Udakaṃ na paññāyatīti yojanā. Saupāhanena akkamituṃ na vaṭṭatīti yojanā.
సుధాభూమియన్తి సుధాయ లిత్తాయం భూమియం. పరిభణ్డభూమియన్తి గోమయకసావపరిభణ్డభూమియం. పాదాతి మఞ్చపాదా. తస్మిన్తి చోళకే. ఠపేన్తస్సాతి మఞ్చపాదే ఠపేన్తస్స. తత్థాతి తేసు భిక్ఖూసు . నేవాసికాతి నిబద్ధం వసన్తీతి నేవాసికా. ఠపేన్తీతి మఞ్చపాదే ఠపేన్తి. తథేవాతి యథా నేవాసికా వళఞ్జన్తి, తథేవ ఆగన్తుకేహి వళఞ్జితుం వట్టతీతి అత్థో.
Sudhābhūmiyanti sudhāya littāyaṃ bhūmiyaṃ. Paribhaṇḍabhūmiyanti gomayakasāvaparibhaṇḍabhūmiyaṃ. Pādāti mañcapādā. Tasminti coḷake. Ṭhapentassāti mañcapāde ṭhapentassa. Tatthāti tesu bhikkhūsu . Nevāsikāti nibaddhaṃ vasantīti nevāsikā. Ṭhapentīti mañcapāde ṭhapenti. Tathevāti yathā nevāsikā vaḷañjanti, tatheva āgantukehi vaḷañjituṃ vaṭṭatīti attho.
సేతభిత్తి వాతి ఏత్థ వాసద్దేన నీలభిత్తిఆదయో సమ్పిణ్డేతి. ‘‘ద్వారమ్పి వాతపానమ్పీ’’తిఆదినా సామఞ్ఞతో వుత్తత్తా ద్వారవాతపానాదయో అపరికమ్మకతాపి న అపస్సయితబ్బా. కేనచి వా వత్థాదినాతి సమ్బన్ధో.
Setabhitti vāti ettha vāsaddena nīlabhittiādayo sampiṇḍeti. ‘‘Dvārampi vātapānampī’’tiādinā sāmaññato vuttattā dvāravātapānādayo aparikammakatāpi na apassayitabbā. Kenaci vā vatthādināti sambandho.
‘‘హుత్వా’’తి ఇమినా ‘‘ధోతపాదకా’’తి పదస్స ‘‘నిపజ్జితు’’న్తి పదే కిరియావిసేసనభావం దస్సేతి, ‘‘భిక్ఖూ’’తి పదే కారకవిసేసనభావం నివత్తేతి. కస్మిం ఠానే నిపజ్జితుం కుక్కుచ్చాయన్తీతి ఆహ ‘‘ధోతేహి పాదేహి అక్కమితబ్బట్ఠానే’’తి. ‘‘అక్కమితబ్బట్ఠానస్సేతం అధివచన’’న్తి ఇమినా ‘‘ధోతపాదకే’’తి పాఠస్స ధోతో పాదో తిట్ఠతి ఏత్థ ఠానేతి ధోతపాదకం, తస్మిం ధోతపాదకేతి అత్థం దస్సేతి. ఏతన్తి ‘‘ధోతపాదకే’’తి నామం. ‘‘పచ్చత్థరిత్వా’’తి ఏత్థ కేన పచ్చత్థరిత్వాతి ఆహ ‘‘పచ్చత్థరణేనా’’తి. ‘‘అత్తనో సన్తకేనా’’తి ఇమినా సఙ్ఘికేన పచ్చత్థరణేన పచ్చత్థరణం పటిక్ఖిపతి. నిద్దాయతోపీతి నిద్దాయకారణాపి, సంకుటితేతి సమ్బన్ధో. అథ వా నిద్దాయతోపీతి నిద్దాయన్తస్సపి. ‘‘సరీరావయవో’’తి పదే సామ్యత్థఛట్ఠీ, ‘‘ఆపత్తియేవా’’తి పదే సమ్పదానం. లోమేసు ఫుసన్తేసూతి సమ్బన్ధో. ‘‘పరిభోగసీసేనా’’తి ఇమినా పరిభోగం అకత్వా కేనచి కమ్మేన సరీరావయవేన ఫుసన్తస్స అనాపత్తీతి దస్సేతి. హత్థతలేన ఫుసితుం పాదతలేన ఫుసితుం వా అక్కమితుం వాతి యథాలాభయోజనా దట్ఠబ్బా. ‘‘పరిభోగసీసేనా’’తి పదస్స అత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘మఞ్చపీఠం నీహరన్తస్సా’’తిఆది.
‘‘Hutvā’’ti iminā ‘‘dhotapādakā’’ti padassa ‘‘nipajjitu’’nti pade kiriyāvisesanabhāvaṃ dasseti, ‘‘bhikkhū’’ti pade kārakavisesanabhāvaṃ nivatteti. Kasmiṃ ṭhāne nipajjituṃ kukkuccāyantīti āha ‘‘dhotehi pādehi akkamitabbaṭṭhāne’’ti. ‘‘Akkamitabbaṭṭhānassetaṃ adhivacana’’nti iminā ‘‘dhotapādake’’ti pāṭhassa dhoto pādo tiṭṭhati ettha ṭhāneti dhotapādakaṃ, tasmiṃ dhotapādaketi atthaṃ dasseti. Etanti ‘‘dhotapādake’’ti nāmaṃ. ‘‘Paccattharitvā’’ti ettha kena paccattharitvāti āha ‘‘paccattharaṇenā’’ti. ‘‘Attano santakenā’’ti iminā saṅghikena paccattharaṇena paccattharaṇaṃ paṭikkhipati. Niddāyatopīti niddāyakāraṇāpi, saṃkuṭiteti sambandho. Atha vā niddāyatopīti niddāyantassapi. ‘‘Sarīrāvayavo’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘āpattiyevā’’ti pade sampadānaṃ. Lomesu phusantesūti sambandho. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti iminā paribhogaṃ akatvā kenaci kammena sarīrāvayavena phusantassa anāpattīti dasseti. Hatthatalena phusituṃ pādatalena phusituṃ vā akkamituṃ vāti yathālābhayojanā daṭṭhabbā. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti padassa atthaṃ dassento āha ‘‘mañcapīṭhaṃ nīharantassā’’tiādi.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi / అఞ్ఞత్రపరిభోగపటిక్ఖేపాది • Aññatraparibhogapaṭikkhepādi
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / అఞ్ఞత్రపటిభోగపటిక్ఖేపాదికథా • Aññatrapaṭibhogapaṭikkhepādikathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / అఞ్ఞత్రపరిభోగపటిక్ఖేపాదికథావణ్ణనా • Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā