Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဇာတက-အဋ္ဌကထာ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[၂၉၅] ၅. အန္တဇာတကဝဏ္ဏနာ
[295] 5. Antajātakavaṇṇanā
ဥသဘသ္သေဝ တေ ခန္ဓောတိ ဣဒံ သတ္ထာ ဇေတဝနေ ဝိဟရန္တော တေယေဝ ဒ္ဝေ ဇနေ အာရဗ္ဘ ကထေသိ။ ပစ္စုပ္ပန္နဝတ္ထု ပုရိမသဒိသမေဝ။
Usabhasseva te khandhoti idaṃ satthā jetavane viharanto teyeva dve jane ārabbha kathesi. Paccuppannavatthu purimasadisameva.
အတီတေ ဗာရာဏသိယံ ဗ္ရဟ္မဒတ္တေ ရဇ္ဇံ ကာရေန္တေ ဗောဓိသတ္တော ဧကသ္မိံ ဂာမူပစာရေ ဧရဏ္ဍရုက္ခဒေဝတာ ဟုတ္ဝာ နိဗ္ဗတ္တိ။ တဒာ ဧကသ္မိံ ဂာမကေ မတံ ဇရဂ္ဂဝံ နိက္ကဍ္ဎိတ္ဝာ ဂာမဒ္ဝာရေ ဧရဏ္ဍဝနေ ဆဍ္ဍေသုံ။ ဧကော သိင္ဂာလော အာဂန္တ္ဝာ တသ္သ မံသံ ခာဒိ။ ဧကော ကာကော အာဂန္တ္ဝာ ဧရဏ္ဍေ နိလီနော တံ ဒိသ္ဝာ ‘‘ယံနူနာဟံ ဧတသ္သ အဘူတဂုဏကထံ ကထေတ္ဝာ မံသံ ခာဒေယ္ယ’’န္တိ စိန္တေတ္ဝာ ပဌမံ ဂာထမာဟ –
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto ekasmiṃ gāmūpacāre eraṇḍarukkhadevatā hutvā nibbatti. Tadā ekasmiṃ gāmake mataṃ jaraggavaṃ nikkaḍḍhitvā gāmadvāre eraṇḍavane chaḍḍesuṃ. Eko siṅgālo āgantvā tassa maṃsaṃ khādi. Eko kāko āgantvā eraṇḍe nilīno taṃ disvā ‘‘yaṃnūnāhaṃ etassa abhūtaguṇakathaṃ kathetvā maṃsaṃ khādeyya’’nti cintetvā paṭhamaṃ gāthamāha –
၁၃၃.
133.
‘‘ဥသဘသ္သေဝ တေ ခန္ဓော၊ သီဟသ္သေဝ ဝိဇမ္ဘိတံ။
‘‘Usabhasseva te khandho, sīhasseva vijambhitaṃ;
မိဂရာဇ နမော တ္ယတ္ထု၊ အပိ ကိဉ္စိ လဘာမသေ’’တိ။
Migarāja namo tyatthu, api kiñci labhāmase’’ti.
တတ္ထ နမော တ္ယတ္ထူတိ နမော တေ အတ္ထု။
Tattha namo tyatthūti namo te atthu.
တံ သုတ္ဝာ သိင္ဂာလော ဒုတိယံ ဂာထမာဟ –
Taṃ sutvā siṅgālo dutiyaṃ gāthamāha –
၁၃၄.
134.
‘‘ကုလပုတ္တောဝ ဇာနာတိ၊ ကုလပုတ္တံ ပသံသိတုံ။
‘‘Kulaputtova jānāti, kulaputtaṃ pasaṃsituṃ;
မယူရဂီဝသင္ကာသ၊ ဣတော ပရိယာဟိ ဝာယသာ’’တိ။
Mayūragīvasaṅkāsa, ito pariyāhi vāyasā’’ti.
တတ္ထ ဣတော ပရိယာဟီတိ ဧရဏ္ဍတော ဩတရိတ္ဝာ ဣတော ယေနာဟံ, တေနာဂန္တ္ဝာ မံသံ ခာဒာတိ ဝဒတိ။
Tattha ito pariyāhīti eraṇḍato otaritvā ito yenāhaṃ, tenāgantvā maṃsaṃ khādāti vadati.
တံ တေသံ ကိရိယံ ဒိသ္ဝာ ရုက္ခဒေဝတာ တတိယံ ဂာထမာဟ –
Taṃ tesaṃ kiriyaṃ disvā rukkhadevatā tatiyaṃ gāthamāha –
၁၃၅.
135.
‘‘မိဂာနံ သိင္ဂာလော အန္တော၊ ပက္ခီနံ ပန ဝာယသော။
‘‘Migānaṃ siṅgālo anto, pakkhīnaṃ pana vāyaso;
ဧရဏ္ဍော အန္တော ရုက္ခာနံ၊ တယော အန္တာ သမာဂတာ’’တိ။
Eraṇḍo anto rukkhānaṃ, tayo antā samāgatā’’ti.
တတ္ထ အန္တောတိ ဟီနော လာမကော။
Tattha antoti hīno lāmako.
သတ္ထာ ဣမံ ဓမ္မဒေသနံ အာဟရိတ္ဝာ ဇာတကံ သမောဓာနေသိ – ‘‘တဒာ သိင္ဂာလော ဒေဝဒတ္တော အဟောသိ, ကာကော ကောကာလိကော, ရုက္ခဒေဝတာ ပန အဟမေဝ အဟောသိ’’န္တိ။
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā siṅgālo devadatto ahosi, kāko kokāliko, rukkhadevatā pana ahameva ahosi’’nti.
အန္တဇာတကဝဏ္ဏနာ ပဉ္စမာ။
Antajātakavaṇṇanā pañcamā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဇာတကပာဠိ • Jātakapāḷi / ၂၉၅. အန္တဇာတကံ • 295. Antajātakaṃ