| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-અભિનવ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
૬. અનુપખજ્જસિક્ખાપદવણ્ણના
6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘જાન’’ન્તિ વુત્તે ‘‘અનુટ્ઠાપનીયો ‘અય’ન્તિ જાનન્તો’’તિ અયં વિસેસો કુતો લબ્ભતીતિ આહ ‘‘તેનેવસ્સા’’તિઆદિ. નનુ પદભાજનેપિ વુડ્ઢભાવાદિજાનનમેવ વુત્તં, ન તુ અનુટ્ઠાપનીયભાવન્તિ અનુયોગં સન્ધાયાહ ‘‘વુડ્ઢો હી’’તિઆદિ. બહૂપકારતન્તિ ‘‘ભણ્ડાગારિકત્તાદિબહુઉપકારભાવં’’. ન કેવલં ઇદમેવાતિ આહ ‘‘ગુણવિસિટ્ઠતઞ્ચા’’તિઆદિ, તેન બહૂપકારત્તેપિ ગુણવિસિટ્ઠત્તાભાવે, ગુણવિસિટ્ઠત્તેપિ બહૂપકારત્તાભાવે દાતું ન વટ્ટતીતિ દસ્સેતિ. ‘‘ભણ્ડાગારિકસ્સ બહૂપકારતં, ધમ્મકથિકાદીનં ગુણવિસિટ્ઠતઞ્ચ સલ્લક્ખેત્વા’’તિ (સારત્થ॰ ટી॰ પાચિત્તિય ૩.૧૧૯-૧૨૧) કેચિ. ધુવવાસત્થાયાતિ નિચ્ચવાસત્થાય. સમ્મન્નિત્વાતિ અપલોકનેન કમ્મેન સમ્મન્નિત્વા. કામઞ્ચેત્થ ગિલાનસ્સાપિ સઙ્ઘોયેવ અનુચ્છવિકં સેનાસનં દેતિ, ગિલાનો પન અપલોકેત્વા સઙ્ઘેન અદિન્નસેનાસનોપિ ન પીળેતબ્બો અનુકમ્પિતબ્બોતિ દસ્સેતું વિસું વુત્તો.
‘‘Jāna’’nti vutte ‘‘anuṭṭhāpanīyo ‘aya’nti jānanto’’ti ayaṃ viseso kuto labbhatīti āha ‘‘tenevassā’’tiādi. Nanu padabhājanepi vuḍḍhabhāvādijānanameva vuttaṃ, na tu anuṭṭhāpanīyabhāvanti anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘vuḍḍho hī’’tiādi. Bahūpakāratanti ‘‘bhaṇḍāgārikattādibahuupakārabhāvaṃ’’. Na kevalaṃ idamevāti āha ‘‘guṇavisiṭṭhatañcā’’tiādi, tena bahūpakārattepi guṇavisiṭṭhattābhāve, guṇavisiṭṭhattepi bahūpakārattābhāve dātuṃ na vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Bhaṇḍāgārikassa bahūpakārataṃ, dhammakathikādīnaṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhetvā’’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.119-121) keci. Dhuvavāsatthāyāti niccavāsatthāya. Sammannitvāti apalokanena kammena sammannitvā. Kāmañcettha gilānassāpi saṅghoyeva anucchavikaṃ senāsanaṃ deti, gilāno pana apaloketvā saṅghena adinnasenāsanopi na pīḷetabbo anukampitabboti dassetuṃ visuṃ vutto.
સમન્તા દિયડ્ઢો હત્થોતિ મજ્ઝે પઞ્ઞત્તં મઞ્ચપીઠં સન્ધાય વુત્તં. એકપસ્સેન ચે પહોનકદિસા દિસ્સતિ, તતો ગહેતબ્બં. પાદધોવનપાસાણતોતિ દ્વારે નિક્ખિત્તપાદધોવનપાસાણતો. નિસીદન્તસ્સ વા નિપજ્જન્તસ્સ વા પાચિત્તિયન્તિ એત્થ નિસીદનમત્તેન, નિપજ્જનમત્તેનેવ વા પાચિત્તિયં. પુનપ્પુનં કરોન્તસ્સાતિ ઉટ્ઠાયુટ્ઠાય નિસીદતો વા નિપજ્જતો વા.
Samantā diyaḍḍho hatthoti majjhe paññattaṃ mañcapīṭhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapassena ce pahonakadisā dissati, tato gahetabbaṃ. Pādadhovanapāsāṇatoti dvāre nikkhittapādadhovanapāsāṇato. Nisīdantassa vā nipajjantassa vā pācittiyanti ettha nisīdanamattena, nipajjanamatteneva vā pācittiyaṃ. Punappunaṃ karontassāti uṭṭhāyuṭṭhāya nisīdato vā nipajjato vā.
સઙ્ઘિકે સઙ્ઘિકસઞ્ઞિવેમતિકપુગ્ગલિકસઞ્ઞીનં વસેન તિકપાચિત્તિયં વેદિતબ્બં. તિકદુક્કટં પન પુગ્ગલિકે સઙ્ઘિકસઞ્ઞિવેમતિકઅઞ્ઞપુગ્ગલિકસઞ્ઞીનં વસેન. વિહારસ્સ ઉપચારેતિ તસ્સ બહિ આસન્નપ્પદેસે.
Saṅghike saṅghikasaññivematikapuggalikasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ veditabbaṃ. Tikadukkaṭaṃ pana puggalike saṅghikasaññivematikaaññapuggalikasaññīnaṃ vasena. Vihārassa upacāreti tassa bahi āsannappadese.
અનુપખજ્જસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
