Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೬. ಅನುಪಖಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ಜಾನ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಅನುಟ್ಠಾಪನೀಯೋ ‘ಅಯ’ನ್ತಿ ಜಾನನ್ತೋ’’ತಿ ಅಯಂ ವಿಸೇಸೋ ಕುತೋ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಆಹ ‘‘ತೇನೇವಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ನನು ಪದಭಾಜನೇಪಿ ವುಡ್ಢಭಾವಾದಿಜಾನನಮೇವ ವುತ್ತಂ, ನ ತು ಅನುಟ್ಠಾಪನೀಯಭಾವನ್ತಿ ಅನುಯೋಗಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ವುಡ್ಢೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಬಹೂಪಕಾರತನ್ತಿ ‘‘ಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕತ್ತಾದಿಬಹುಉಪಕಾರಭಾವಂ’’। ನ ಕೇವಲಂ ಇದಮೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಗುಣವಿಸಿಟ್ಠತಞ್ಚಾ’’ತಿಆದಿ, ತೇನ ಬಹೂಪಕಾರತ್ತೇಪಿ ಗುಣವಿಸಿಟ್ಠತ್ತಾಭಾವೇ, ಗುಣವಿಸಿಟ್ಠತ್ತೇಪಿ ಬಹೂಪಕಾರತ್ತಾಭಾವೇ ದಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕಸ್ಸ ಬಹೂಪಕಾರತಂ, ಧಮ್ಮಕಥಿಕಾದೀನಂ ಗುಣವಿಸಿಟ್ಠತಞ್ಚ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ’’ತಿ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ ೩.೧೧೯-೧೨೧) ಕೇಚಿ। ಧುವವಾಸತ್ಥಾಯಾತಿ ನಿಚ್ಚವಾಸತ್ಥಾಯ। ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾತಿ ಅಪಲೋಕನೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ। ಕಾಮಞ್ಚೇತ್ಥ ಗಿಲಾನಸ್ಸಾಪಿ ಸಙ್ಘೋಯೇವ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ದೇತಿ, ಗಿಲಾನೋ ಪನ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘೇನ ಅದಿನ್ನಸೇನಾಸನೋಪಿ ನ ಪೀಳೇತಬ್ಬೋ ಅನುಕಮ್ಪಿತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ವಿಸುಂ ವುತ್ತೋ।
‘‘Jāna’’nti vutte ‘‘anuṭṭhāpanīyo ‘aya’nti jānanto’’ti ayaṃ viseso kuto labbhatīti āha ‘‘tenevassā’’tiādi. Nanu padabhājanepi vuḍḍhabhāvādijānanameva vuttaṃ, na tu anuṭṭhāpanīyabhāvanti anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘vuḍḍho hī’’tiādi. Bahūpakāratanti ‘‘bhaṇḍāgārikattādibahuupakārabhāvaṃ’’. Na kevalaṃ idamevāti āha ‘‘guṇavisiṭṭhatañcā’’tiādi, tena bahūpakārattepi guṇavisiṭṭhattābhāve, guṇavisiṭṭhattepi bahūpakārattābhāve dātuṃ na vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Bhaṇḍāgārikassa bahūpakārataṃ, dhammakathikādīnaṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhetvā’’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.119-121) keci. Dhuvavāsatthāyāti niccavāsatthāya. Sammannitvāti apalokanena kammena sammannitvā. Kāmañcettha gilānassāpi saṅghoyeva anucchavikaṃ senāsanaṃ deti, gilāno pana apaloketvā saṅghena adinnasenāsanopi na pīḷetabbo anukampitabboti dassetuṃ visuṃ vutto.
ಸಮನ್ತಾ ದಿಯಡ್ಢೋ ಹತ್ಥೋತಿ ಮಜ್ಝೇ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಏಕಪಸ್ಸೇನ ಚೇ ಪಹೋನಕದಿಸಾ ದಿಸ್ಸತಿ, ತತೋ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಪಾದಧೋವನಪಾಸಾಣತೋತಿ ದ್ವಾರೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಪಾದಧೋವನಪಾಸಾಣತೋ। ನಿಸೀದನ್ತಸ್ಸ ವಾ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ನಿಸೀದನಮತ್ತೇನ, ನಿಪಜ್ಜನಮತ್ತೇನೇವ ವಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಪುನಪ್ಪುನಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಉಟ್ಠಾಯುಟ್ಠಾಯ ನಿಸೀದತೋ ವಾ ನಿಪಜ್ಜತೋ ವಾ।
Samantā diyaḍḍho hatthoti majjhe paññattaṃ mañcapīṭhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapassena ce pahonakadisā dissati, tato gahetabbaṃ. Pādadhovanapāsāṇatoti dvāre nikkhittapādadhovanapāsāṇato. Nisīdantassa vā nipajjantassa vā pācittiyanti ettha nisīdanamattena, nipajjanamatteneva vā pācittiyaṃ. Punappunaṃ karontassāti uṭṭhāyuṭṭhāya nisīdato vā nipajjato vā.
ಸಙ್ಘಿಕೇ ಸಙ್ಘಿಕಸಞ್ಞಿವೇಮತಿಕಪುಗ್ಗಲಿಕಸಞ್ಞೀನಂ ವಸೇನ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ ಪನ ಪುಗ್ಗಲಿಕೇ ಸಙ್ಘಿಕಸಞ್ಞಿವೇಮತಿಕಅಞ್ಞಪುಗ್ಗಲಿಕಸಞ್ಞೀನಂ ವಸೇನ। ವಿಹಾರಸ್ಸ ಉಪಚಾರೇತಿ ತಸ್ಸ ಬಹಿ ಆಸನ್ನಪ್ಪದೇಸೇ।
Saṅghike saṅghikasaññivematikapuggalikasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ veditabbaṃ. Tikadukkaṭaṃ pana puggalike saṅghikasaññivematikaaññapuggalikasaññīnaṃ vasena. Vihārassa upacāreti tassa bahi āsannappadese.
ಅನುಪಖಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.