Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
7. அனூபமத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
7. Anūpamattheragāthāvaṇṇanā
நந்த³மானாக³தங் சித்தாதி ஆயஸ்மதோ அனூபமத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயங் புஞ்ஞங் உபசினந்தோ இதோ ஏகதிங்ஸே கப்பே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஏகதி³வஸங் பது³மங் நாம பச்சேகபு³த்³த⁴ங் பிண்டா³ய சரந்தங் ரதி²யங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ அங்கோலபுப்பே²ஹி பூஜேஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கோஸலரட்டே² இப்³ப⁴குலே நிப்³ப³த்தித்வா ரூபஸம்பத்தியா அனூபமோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ உபனிஸ்ஸயஸம்பன்னதாய காமே பஹாய பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஞ்ஞே விஹரதி. தஸ்ஸ சித்தங் ப³ஹித்³தா⁴ ரூபாதி³ஆரம்மணேஸு விதா⁴வதி. கம்மட்டா²னங் பரிவட்டதி. தே²ரோ விதா⁴வந்தங் சித்தங் நிக்³க³ண்ஹந்தோ –
Nandamānāgataṃ cittāti āyasmato anūpamattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto ito ekatiṃse kappe kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ padumaṃ nāma paccekabuddhaṃ piṇḍāya carantaṃ rathiyaṃ disvā pasannamānaso aṅkolapupphehi pūjesi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kosalaraṭṭhe ibbhakule nibbattitvā rūpasampattiyā anūpamoti laddhanāmo vayappatto upanissayasampannatāya kāme pahāya pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto araññe viharati. Tassa cittaṃ bahiddhā rūpādiārammaṇesu vidhāvati. Kammaṭṭhānaṃ parivaṭṭati. Thero vidhāvantaṃ cittaṃ niggaṇhanto –
213.
213.
‘‘நந்த³மானாக³தங் சித்தங், ஸூலமாரோபமானகங்;
‘‘Nandamānāgataṃ cittaṃ, sūlamāropamānakaṃ;
தேன தேனேவ வஜஸி, யேன ஸூலங் கலிங்க³ரங்.
Tena teneva vajasi, yena sūlaṃ kaliṅgaraṃ.
214.
214.
‘‘தாஹங் சித்தகலிங் ப்³ரூமி, தங் ப்³ரூமி சித்தது³ப்³ப⁴கங்;
‘‘Tāhaṃ cittakaliṃ brūmi, taṃ brūmi cittadubbhakaṃ;
ஸத்தா² தே து³ல்லபோ⁴ லத்³தோ⁴, மானத்தே² மங் நியோஜயீ’’தி. –
Satthā te dullabho laddho, mānatthe maṃ niyojayī’’ti. –
இமாஹி த்³வீஹி கா³தா²ஹி ஓவதி³.
Imāhi dvīhi gāthāhi ovadi.
தத்த² நந்த³மானாக³தங் சித்தாதி நந்த³மான அபி⁴னந்த³மான சித்த அபி⁴னந்த³மானங் ஆக³தங் உப்பன்னங் . ஸூலமாரோபமானகந்தி து³க்கு²ப்பத்திட்டா²னதாய ஸூலஸதி³ஸத்தா ஸூலங் தங் தங் ப⁴வங் கம்மகிலேஸேஹி எத்தகங் காலங் ஆரோபியமானங். தேன தேனேவ வஜஸி, யேன ஸூலங் கலிங்க³ரந்தி யத்த² யத்த² ஸூலஸங்கா²தா ப⁴வா கலிங்க³ரஸங்கா²தா அதி⁴குட்டனகா காமகு³ணா ச தேன தேனேவ, பாபசித்த, வஜஸி, தங் ததே³வ டா²னங் உபக³ச்ச²ஸி, அத்தனோ அனத்த²ங் ந ஸல்லக்கே²ஸி.
Tattha nandamānāgataṃ cittāti nandamāna abhinandamāna citta abhinandamānaṃ āgataṃ uppannaṃ . Sūlamāropamānakanti dukkhuppattiṭṭhānatāya sūlasadisattā sūlaṃ taṃ taṃ bhavaṃ kammakilesehi ettakaṃ kālaṃ āropiyamānaṃ. Tena teneva vajasi, yena sūlaṃ kaliṅgaranti yattha yattha sūlasaṅkhātā bhavā kaliṅgarasaṅkhātā adhikuṭṭanakā kāmaguṇā ca tena teneva, pāpacitta, vajasi, taṃ tadeva ṭhānaṃ upagacchasi, attano anatthaṃ na sallakkhesi.
தாஹங் சித்தகலிங் ப்³ரூமீதி தங் தஸ்மா பமத்தபா⁴வதோ சித்தகலிங் சித்தகாலகண்ணிங் அஹங் கத²யாமி. புனபி தங் ப்³ரூமி கதே²மி சித்தது³ப்³ப⁴கங் சித்தஸங்கா²தஸ்ஸ அத்தனோ ப³ஹூபகாரஸ்ஸ ஸந்தானஸ்ஸ அனத்தா²வஹனதோ சித்தது³ப்³பி⁴ங். ‘‘சித்தது³ப்³ப⁴கா³’’திபி பட²ந்தி. சித்தஸங்கா²தஅலக்கி²கஅப்பபுஞ்ஞாதி அத்தோ². கிந்தி ப்³ரூஹீதி சே? ஆஹ ‘‘ஸத்தா² தே து³ல்லபோ⁴ லத்³தோ⁴, மானத்தே² மங் நியோஜயீ’’தி. கப்பானங் அஸங்க்²யெய்யம்பி நாம பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞோ லோகோ ஹோதி, ஸத்த²ரி உப்பன்னேபி மனுஸ்ஸத்தஸத்³தா⁴படிலாபா⁴த³யோ து³ல்லபா⁴ ஏவ, லத்³தே⁴ஸு ச தேஸு ஸத்தா²பி து³ல்லபோ⁴யேவ ஹோதி. ஏவங் து³ல்லபோ⁴ ஸத்தா² இதா³னி தயா லத்³தோ⁴, தஸ்மிங் லத்³தே⁴ ஸம்பதிபி அனத்தே² அஹிதே ஆயதிஞ்ச அனத்தா²வஹே து³க்கா²வஹே அகுஸலே மங் மா நியோஜேஸீதி. ஏவங் தே²ரோ அத்தனோ சித்தங் ஓவத³ந்தோ ஏவ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.37.16-19) –
Tāhaṃ cittakaliṃ brūmīti taṃ tasmā pamattabhāvato cittakaliṃ cittakālakaṇṇiṃ ahaṃ kathayāmi. Punapi taṃ brūmi kathemi cittadubbhakaṃ cittasaṅkhātassa attano bahūpakārassa santānassa anatthāvahanato cittadubbhiṃ. ‘‘Cittadubbhagā’’tipi paṭhanti. Cittasaṅkhātaalakkhikaappapuññāti attho. Kinti brūhīti ce? Āha ‘‘satthā te dullabho laddho, mānatthe maṃ niyojayī’’ti. Kappānaṃ asaṅkhyeyyampi nāma buddhasuñño loko hoti, satthari uppannepi manussattasaddhāpaṭilābhādayo dullabhā eva, laddhesu ca tesu satthāpi dullabhoyeva hoti. Evaṃ dullabho satthā idāni tayā laddho, tasmiṃ laddhe sampatipi anatthe ahite āyatiñca anatthāvahe dukkhāvahe akusale maṃ mā niyojesīti. Evaṃ thero attano cittaṃ ovadanto eva vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.37.16-19) –
‘‘பது³மோ நாம ஸம்பு³த்³தோ⁴, சித்தகூடே வஸீ ததா³;
‘‘Padumo nāma sambuddho, cittakūṭe vasī tadā;
தி³ஸ்வான தங் அஹங் பு³த்³த⁴ங், ஸயம்பு⁴ங் அபராஜிதங்.
Disvāna taṃ ahaṃ buddhaṃ, sayambhuṃ aparājitaṃ.
‘‘அங்கோலங் புப்பி²தங் தி³ஸ்வா, ஓசினித்வானஹங் ததா³;
‘‘Aṅkolaṃ pupphitaṃ disvā, ocinitvānahaṃ tadā;
உபக³ந்த்வான ஸம்பு³த்³த⁴ங், பூஜயிங் பது³மங் ஜினங்.
Upagantvāna sambuddhaṃ, pūjayiṃ padumaṃ jinaṃ.
‘‘ஏகதிங்ஸே இதோ கப்பே, யங் புப்ப²மபி⁴பூஜயிங்;
‘‘Ekatiṃse ito kappe, yaṃ pupphamabhipūjayiṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அனூபமத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Anūpamattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 7. அனூபமத்தே²ரகா³தா² • 7. Anūpamattheragāthā