| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೬. ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Anuruddhasuttavaṇṇanā
೨೨೬. ಅನನ್ತರೇ ಅತ್ತಭಾವೇತಿ ಅತೀತಾನನ್ತರೇ ದೇವತ್ತಭಾವೇ। ಥೇರೋ ಹಿ ತಾವತಿಂಸದೇವಲೋಕಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇಧೂಪಪನ್ನೋ। ಅಗ್ಗಮಹೇಸೀತಿ ಕಾಚಿ ಪರಿಚಾರಿಕಾ ದೇವಧೀತಾ ಚಿತ್ತಪಣಿಧಾನಮತ್ತೇನ ಇದಾನಿಪಿ ದೇವಕಾಯೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಉಪಚಿತಕುಸಲಧಮ್ಮತ್ತಾತಿ ಮಞ್ಞಮಾನಾ ತಸ್ಮಿಂ ವತ್ತಮಾನಂ ವಿಯ ಕಥೇನ್ತೀ ‘‘ಸೋಭಸೀ’’ತಿ ಆಹ। ಏವಂ ಅತೀತಮ್ಪಿಸ್ಸ ದಿಬ್ಬಸೋತಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ವಿಯ ಮಞ್ಞೇಯ್ಯ ನಾತಿಚಿರಕಾಲತ್ತಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಪುಬ್ಬೇಪಿ ಸೋಭಸೀ’’ತಿ ಆಹ। ಸುಗತಿನಿರಯಾದಿದುಗ್ಗತಿಯಾ ವಸೇನ ದುಗ್ಗತಾ ಏತರಹೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪಟಿಪತ್ತಿದುಗ್ಗತಿಯಾ ಕಾಮೇಸು ಸಮ್ಮುಚ್ಛಿತಭಾವತೋ।
226.Anantareattabhāveti atītānantare devattabhāve. Thero hi tāvatiṃsadevalokā cavitvā idhūpapanno. Aggamahesīti kāci paricārikā devadhītā cittapaṇidhānamattena idānipi devakāye bhavissati upacitakusaladhammattāti maññamānā tasmiṃ vattamānaṃ viya kathentī ‘‘sobhasī’’ti āha. Evaṃ atītampissa dibbasotaṃ paccuppannaṃ viya maññeyya nāticirakālattāti dassento ‘‘pubbepi sobhasī’’ti āha. Sugatinirayādiduggatiyā vasena duggatā etarahīti adhippāyo. Paṭipattiduggatiyā kāmesu sammucchitabhāvato.
ಪತಿಟ್ಠಹನ್ತೋತಿ ನಿವಿಸನ್ತೋ। ಅಟ್ಠಹಿ ಕಾರಣೇಹೀತಿ ಚಿರಕಾಲಪರಿಭಾವನಾಯ ವಿರುಳ್ಹಮೂಲೇಹಿ ಅಯೋನಿಸೋಮನಸಿಕಾರಾದಿಪಚ್ಚಯಮೂಲಕೇಹಿ ವುಚ್ಚಮಾನೇಹಿ ಅಟ್ಠಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ। ರತ್ತೋ ರಾಗವಸೇನಾತಿ ಸಭಾವತೋ ಸಙ್ಕಪ್ಪತೋ ಚ ಯಥಾಸಮೀಹಿತೇ ಇಟ್ಠಾಕಾರೇ ಸಕ್ಕಾಯೇ ಸಞ್ಜಾತರಾಗವಸಾ ರತ್ತೋ ಗಿದ್ಧೋ ಗಧಿತೋ। ಪತಿಟ್ಠಾತೀತಿ ಓರುಯ್ಹ ತಿಟ್ಠತಿ। ದುಟ್ಠೋ ದೋಸವಸೇನಾತಿ ಸಭಾವತೋ ಸಙ್ಕಪ್ಪತೋ ಚ ಯಥಾಸಮೀಹಿತೇ ಅನಿಟ್ಠಾಕಾರೇ ಸಕ್ಕಾಯೇ ಸಞ್ಜಾತದೋಸವಸೇನ ದುಟ್ಠೋ ರುಪಿತಚಿತ್ತೋ। ಮೂಳ್ಹೋ ಮೋಹವಸೇನಾತಿ ಅಸಮಪೇಕ್ಖನೇನ ಮೂಳ್ಹೋ ಮುಯ್ಹನವಸೇನ। ವಿನಿಬದ್ಧೋತಿ ಅಹಂಕಾರೇನ ವಿಸೇಸತೋ ನಿಬನ್ಧನತೋ ಮಾನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಬನ್ಧಿತೋ। ಮಾನವಸೇನಾತಿ ತೇನ ತೇನ ಮಞ್ಞನಾಕಾರೇನ। ಪರಾಮಟ್ಠೋತಿ ಧಮ್ಮಸಭಾವಂ ನಿಚ್ಚಾದಿವಸೇನ ಪರತೋ ಆಮಟ್ಠೋ। ದಿಟ್ಠಿವಸೇನಾತಿ ಮಿಚ್ಛಾದಸ್ಸನವಸೇನ। ಥಾಮಗತೋತಿ ರಾಗಾದಿಕಿಲೇಸವಸೇನ ಥಾಮಂ ಥಿರಭಾವಂ ಉಪಗತೋ। ಅನುಸಯವಸೇನಾತಿ ಮಗ್ಗೇನ ಅಪ್ಪಹೀನತಾಯ ಅನು ಅನು ಸನ್ತಾನೇ ಸಯನವಸೇನ। ಅಪ್ಪಹೀನಟ್ಠೋ ಹಿ ತೇಸಂ ಅನುಸಯಟ್ಠೋ। ಅನಿಟ್ಠಙ್ಗತೋತಿ ಸಂಸಯಿತೋ। ವಿಕ್ಖೇಪಗತೋತಿ ವಿಕ್ಖಿತ್ತಭಾವಂ ಉಪಗತೋ। ಉದ್ಧಚ್ಚವಸೇನಾತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ಧತಭಾವವಸೇನ। ತಾಪೀತಿ ತಾಪಿ ದೇವಕಞ್ಞಾಯೋ। ಏವಂ ಪತಿಟ್ಠಿತಾವಾತಿ ಯಥಾವುತ್ತನಯೇನ ರತ್ತಭಾವಾದಿನಾ ಸಕ್ಕಾಯಸ್ಮಿಂ ಪತಿಟ್ಠಿತಾ ಏವ। ನರದೇವಾನನ್ತಿ ಪುರಿಸಭೂತದೇವಾನಂ।
Patiṭṭhahantoti nivisanto. Aṭṭhahi kāraṇehīti cirakālaparibhāvanāya viruḷhamūlehi ayonisomanasikārādipaccayamūlakehi vuccamānehi aṭṭhahi kāraṇehi. Ratto rāgavasenāti sabhāvato saṅkappato ca yathāsamīhite iṭṭhākāre sakkāye sañjātarāgavasā ratto giddho gadhito. Patiṭṭhātīti oruyha tiṭṭhati. Duṭṭho dosavasenāti sabhāvato saṅkappato ca yathāsamīhite aniṭṭhākāre sakkāye sañjātadosavasena duṭṭho rupitacitto. Mūḷho mohavasenāti asamapekkhanena mūḷho muyhanavasena. Vinibaddhoti ahaṃkārena visesato nibandhanato mānavatthusmiṃ bandhito. Mānavasenāti tena tena maññanākārena. Parāmaṭṭhoti dhammasabhāvaṃ niccādivasena parato āmaṭṭho. Diṭṭhivasenāti micchādassanavasena. Thāmagatoti rāgādikilesavasena thāmaṃ thirabhāvaṃ upagato. Anusayavasenāti maggena appahīnatāya anu anu santāne sayanavasena. Appahīnaṭṭho hi tesaṃ anusayaṭṭho. Aniṭṭhaṅgatoti saṃsayito. Vikkhepagatoti vikkhittabhāvaṃ upagato. Uddhaccavasenāti cittassa uddhatabhāvavasena. Tāpīti tāpi devakaññāyo. Evaṃ patiṭṭhitāvāti yathāvuttanayena rattabhāvādinā sakkāyasmiṃ patiṭṭhitā eva. Naradevānanti purisabhūtadevānaṃ.
ಪಟಿಗನ್ತುನ್ತಿ ಅಪೇಕ್ಖಾವಸೇನ ತತೋ ಅಪಗನ್ತುಂ ಅಪೇಕ್ಖಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ। ದುಸ್ಸನ್ತನ್ತಿ ದಸನ್ತಂ, ‘‘ವತ್ಥ’’ನ್ತಿ ಕೇಚಿ। ಸೂಚಿಂ ಯೋಜೇತ್ವಾತಿ ಸಿಬ್ಬನಸುತ್ತೇನ ಸೂಚಿಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಪಾಸೇ ಚ ಪವೇಸೇತ್ವಾ। ಮನಾಪಕಾಯೇ ದೇವನಿಕಾಯೇ ಜಾತಾ ಮನಾಪಕಾಯಿಕಾ। ತೇಸಂ ಪಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಮನಸಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಸಮಜ್ಜನ್ತಿ ಸಂಹಿತಂ। ಗಮನಭಾವನ್ತಿ ಗಮನಜ್ಝಾಸಯಂ। ವಿಕ್ಖೀಣೋತಿ ವಿಚ್ಛಿನ್ದನವಸೇನ ಖೀಣೋ। ದೇವತಾನಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾರೋಚನೇ ದೋಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ತಾಸಂ ಪುನ ಅನಾಗಮನತ್ಥಂ ಅರಹತ್ತಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
Paṭigantunti apekkhāvasena tato apagantuṃ apekkhaṃ vissajjetuṃ. Dussantanti dasantaṃ, ‘‘vattha’’nti keci. Sūciṃ yojetvāti sibbanasuttena sūciṃ yojetvā pāse ca pavesetvā. Manāpakāye devanikāye jātā manāpakāyikā. Tesaṃ pabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘manasā’’tiādi vuttaṃ. Samajjanti saṃhitaṃ. Gamanabhāvanti gamanajjhāsayaṃ. Vikkhīṇoti vicchindanavasena khīṇo. Devatānaṃ uttarimanussadhammārocane doso natthīti tāsaṃ puna anāgamanatthaṃ arahattaṃ byākāsi.
ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Anuruddhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೬. ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತಂ • 6. Anuruddhasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Anuruddhasuttavaṇṇanā
