Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ஆபத்திபே⁴த³வண்ணனா
Āpattibhedavaṇṇanā
122. ‘‘விப⁴ங்க³னயத³ஸ்ஸனதோ’’தி வுத்தத்தா தங் ஸம்பாதே³துங் ‘‘இதா³னி தத்த² தத்தா²’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² அங்க³வத்து²பே⁴தே³ன சாதி அவஹாரங்க³ஜானநபே⁴தே³ன வத்து²ஸ்ஸ ஹரிதப்³ப³ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ க³ருகலஹுகபா⁴வபே⁴தே³னாதி அத்தோ². அத² வா அங்க³ஞ்ச வத்து²பே⁴தே³ன ஆபத்திபே⁴த³ஞ்ச த³ஸ்ஸெந்தோதி அத்தோ². அதிரேகமாஸகோ ஊனபஞ்சமாஸகோதி எத்த² வா-ஸத்³தோ³ ந வுத்தோ, தீஹிபி ஏகோ ஏவ பரிச்சே²தோ³ வுத்தோதி. அனஜ்ஜா²வுட்ட²கங் நாம அரஞ்ஞபாலகாதி³னா ந கேனசி மமாயிதங். ச²ட்³டி³தங் நாம அனத்தி²கபா⁴வேன அதிரேகமத்தாதி³னா ஸாமிகேன ச²ட்³டி³தங். நட்ட²ங் பரியேஸித்வா சி²ன்னாலயத்தா சி²ன்னமூலகங். அஸ்ஸாமிகவத்தூ²தி அச்சி²ன்னமூலகம்பி யஸ்ஸ ஸாமிகோ கோசி நோ ஹோதி, நிரபெக்கா² வா பரிச்சஜந்தி, யங் வா பரிச்சத்தங் தே³வதாதீ³னங், இத³ங் ஸப்³ப³ங் அஸ்ஸாமிகவத்து² நாம. தே³வதாதீ³னங் வா பு³த்³த⁴த⁴ம்மானங் வா பரிச்சத்தங் பரேஹி சே ஆரக்க²கேஹி பரிக்³க³ஹிதங், பரபரிக்³க³ஹிதமேவ. ததா²ரூபே ஹி அதி³ன்னாதா³னே ராஜானோ சோரங் க³ஹெத்வா ஹனநாதி³கங் கரெய்யுங், அனாரக்க²கே பன ஆவாஸே, அபி⁴க்கு²கே அனாராமிகாதி³கே ச யங் பு³த்³த⁴த⁴ம்மஸ்ஸ ஸந்தகங், தங் ‘‘ஆக³தாக³தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ரக்கி²தப்³ப³ங் கோ³பேதப்³ப³ங் மமாயிதப்³ப³’’ந்தி வசனதோ அபி⁴க்கு²காவாஸஸங்க⁴ஸந்தகங் விய பரபரிக்³க³ஹிதஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தீதி சா²யா தி³ஸ்ஸதி. இஸ்ஸரோ ஹி யோ கோசி பி⁴க்கு² தாதி³ஸே பரிக்கா²ரே சோரேஹிபி க³ய்ஹமானே வாரேதுங் படிப³லோ சே, ப³லக்காரேன அச்சி²ந்தி³த்வா யதா²டா²னே ட²பேதுந்தி. அபரிக்³க³ஹிதே பரஸந்தகஸஞ்ஞிஸ்ஸ ச²ஸு ஆகாரேஸு விஜ்ஜமானேஸுபி அனாபத்தி விய தி³ஸ்ஸதி , ‘‘யங் பரபரிக்³க³ஹிதஞ்ச ஹோதீ’’தி அங்க³பா⁴வோ கிஞ்சாபி தி³ஸ்ஸதி, பரஸந்தகே ததா² படிபன்னகே ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். அத்தனோ ஸந்தகங் சோரேஹி ஹடங், சோரபரிக்³க³ஹிதத்தா பரபரிக்³க³ஹிதங் ஹோதி, தஸ்மா பரோ சேதங் தெ²ய்யசித்தோ க³ண்ஹதி, பாராஜிகங். ஸாமிகோ ஏவ சே க³ண்ஹதி, ந பாராஜிகங், யஸ்மா சோதெ³த்வா, அச்சி²ந்தி³த்வா ச ஸோ ‘‘மம ஸந்தகங் க³ண்ஹாமீ’’தி க³ஹேதுங் லப⁴தி. பட²மங் து⁴ரங் நிக்கி²பித்வா சே பச்சா² தெ²ய்யசித்தோ க³ண்ஹதி, ஏஸ நயோ. ஸாமிகேன து⁴ரங் நிக்கி²த்தகாலே ஸோ சே சோரோ காலங் கரோதி, அஞ்ஞோ தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹதி, ந பாராஜிகோ. அனிக்கி²த்தகாலே ஏவ சே காலங் கரோதி, தங் தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பாராஜிகங் மூலபி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸந்தகபா⁴வே டி²தத்தா. சோரபி⁴க்கு²ம்ஹி மதே ‘‘மதகபரிக்கா²ர’’ந்தி ஸங்கோ⁴ விப⁴ஜித்வா சே தங் க³ண்ஹதி, மூலஸாமிகோ ‘‘மம ஸந்தகமித³’’ந்தி க³ஹேதுங் லப⁴தி.
122. ‘‘Vibhaṅganayadassanato’’ti vuttattā taṃ sampādetuṃ ‘‘idāni tattha tatthā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha aṅgavatthubhedena cāti avahāraṅgajānanabhedena vatthussa haritabbabhaṇḍassa garukalahukabhāvabhedenāti attho. Atha vā aṅgañca vatthubhedena āpattibhedañca dassentoti attho. Atirekamāsako ūnapañcamāsakoti ettha vā-saddo na vutto, tīhipi eko eva paricchedo vuttoti. Anajjhāvuṭṭhakaṃ nāma araññapālakādinā na kenaci mamāyitaṃ. Chaḍḍitaṃ nāma anatthikabhāvena atirekamattādinā sāmikena chaḍḍitaṃ. Naṭṭhaṃ pariyesitvā chinnālayattā chinnamūlakaṃ. Assāmikavatthūti acchinnamūlakampi yassa sāmiko koci no hoti, nirapekkhā vā pariccajanti, yaṃ vā pariccattaṃ devatādīnaṃ, idaṃ sabbaṃ assāmikavatthu nāma. Devatādīnaṃ vā buddhadhammānaṃ vā pariccattaṃ parehi ce ārakkhakehi pariggahitaṃ, parapariggahitameva. Tathārūpe hi adinnādāne rājāno coraṃ gahetvā hananādikaṃ kareyyuṃ, anārakkhake pana āvāse, abhikkhuke anārāmikādike ca yaṃ buddhadhammassa santakaṃ, taṃ ‘‘āgatāgatehi bhikkhūhi rakkhitabbaṃ gopetabbaṃ mamāyitabba’’nti vacanato abhikkhukāvāsasaṅghasantakaṃ viya parapariggahitasaṅkhyameva gacchatīti chāyā dissati. Issaro hi yo koci bhikkhu tādise parikkhāre corehipi gayhamāne vāretuṃ paṭibalo ce, balakkārena acchinditvā yathāṭhāne ṭhapetunti. Apariggahite parasantakasaññissa chasu ākāresu vijjamānesupi anāpatti viya dissati , ‘‘yaṃ parapariggahitañca hotī’’ti aṅgabhāvo kiñcāpi dissati, parasantake tathā paṭipannake sandhāya vuttanti gahetabbaṃ. Attano santakaṃ corehi haṭaṃ, corapariggahitattā parapariggahitaṃ hoti, tasmā paro cetaṃ theyyacitto gaṇhati, pārājikaṃ. Sāmiko eva ce gaṇhati, na pārājikaṃ, yasmā codetvā, acchinditvā ca so ‘‘mama santakaṃ gaṇhāmī’’ti gahetuṃ labhati. Paṭhamaṃ dhuraṃ nikkhipitvā ce pacchā theyyacitto gaṇhati, esa nayo. Sāmikena dhuraṃ nikkhittakāle so ce coro kālaṃ karoti, añño theyyacittena gaṇhati, na pārājiko. Anikkhittakāle eva ce kālaṃ karoti, taṃ theyyacittena gaṇhantassa bhikkhuno pārājikaṃ mūlabhikkhussa santakabhāve ṭhitattā. Corabhikkhumhi mate ‘‘matakaparikkhāra’’nti saṅgho vibhajitvā ce taṃ gaṇhati, mūlasāmiko ‘‘mama santakamida’’nti gahetuṃ labhati.
எத்தா²ஹ – பூ⁴மட்டா²தி³னிமித்தகம்மபரியோஸானா ஏவ அவஹாரபே⁴தா³, உதா³ஹு அஞ்ஞேபி ஸந்தீதி. கிஞ்செத்த² யதி³ அஞ்ஞேபி ஸந்தி, தேபி வத்தப்³பா³. ந ஹி ப⁴க³வா ஸாவஸேஸங் பாராஜிகங் பஞ்ஞபேதி. நோ சே ஸந்தி, யே இமே துலாகூடகங்ஸகூடமானகூடஉக்கோடனவஞ்சனநிகதிஸாசியோக³விபராமோஸஆலோபஸாஹஸாகாரா ச ஸுத்தங்கே³ஸு ஸந்தி³ஸ்ஸமானா, தே இத⁴ ஆக³தேஸு எத்த² ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²ந்தீதி ச லக்க²ணதோ வா தேஸங் ஸமோதா⁴னக³தபா⁴வோ வத்தப்³போ³தி? வுச்சதே – லக்க²ணதோ ஸித்³தோ⁴வ. கத²ங்? ‘‘பஞ்சஹி ஆகாரேஹீ’’திஆதி³னா நயேன அங்க³வத்து²பே⁴தே³ன. ஆபத்திபே⁴தோ³ ஹி பாளியங் (பாரா॰ 128-130) வுத்தோ ஏவ, அட்ட²கதா²யஞ்ச ‘‘கூடமானகூடகஹாபணாதீ³ஹி வா வஞ்செத்வா க³ண்ஹதி, தஸ்ஸேவங் க³ண்ஹதோ அவஹாரோ தெ²ய்யாவஹாரோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.138; கங்கா²॰ அட்ட²॰ து³தியபாராஜிகவண்ணனா) ஆக³தத்தா துலாகூடக³ஹணாத³யோ தெ²ய்யாவஹாரே ஸமோதா⁴னங் க³தாதி ஸித்³த⁴ங். விபராமோஸஆலோபஸாஹஸாகாரா ச அட்ட²கதா²யாக³தே பஸய்ஹாவஹாரே ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²ந்தி. இமங்யேவ வா பஸய்ஹாவஹாரங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கா³மட்ட²ங் அரஞ்ஞட்ட²’’ந்தி மாதிகங் நிக்கி²பித்வா ‘‘கா³மட்ட²ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் சதூஹி டா²னேஹி நிக்கி²த்தங் ஹோதீ’’திஆதி³னா நயேன விபா⁴கோ³ வுத்தோ. தேனேத³ங் வுத்தங் ஹோதி – க³ஹணாகாரபே⁴த³ஸந்த³ஸ்ஸனத்த²ங் விஸுங் கதங். ந ஹி பூ⁴மிதலாதீ³ஹி கா³மாரஞ்ஞட்ட²ங் யங் கிஞ்சீதி. தத்த² யங் துலாகூடங், தங் ரூபகூடங்க³க³ஹணபடிச்ச²ன்னகூடவஸேன சதுப்³பி³த⁴ம்பி வேஹாஸட்டே² ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²தி. ஹத³யபே⁴த³ஸிகா²பே⁴த³ரஜ்ஜுபே⁴த³வஸேன திவிதே⁴ மானகூடே ‘‘ஸ்வாயங் ஹத³யபே⁴தோ³ மரியாத³ங் சி²ந்த³தீ’’தி எத்த² ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²தி. ஹத³யபே⁴தோ³ ஹி ஸப்பிதேலாதி³மினநகாலே லப்³ப⁴தி. ‘‘ப²ந்தா³பேதி அத்தனோ பா⁴ஜனக³தங் கரோதீ’’தி எத்த² ஸிகா²பே⁴தோ³பி லப்³ப⁴தி. ஸோ ‘‘திலதண்டு³லாதி³மினநகாலே லப்³ப⁴தீ’’தி வுத்தங். கெ²த்தமினநகாலே ரஜ்ஜுபே⁴தோ³ ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²தி. ‘‘த⁴ம்மங் சரந்தோ ஸாமிகங் பராஜேதீ’’தி எத்த² உக்கோடனங் ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²தீதி தே ச ததா² வஞ்சனநிகதியோபி.
Etthāha – bhūmaṭṭhādinimittakammapariyosānā eva avahārabhedā, udāhu aññepi santīti. Kiñcettha yadi aññepi santi, tepi vattabbā. Na hi bhagavā sāvasesaṃ pārājikaṃ paññapeti. No ce santi, ye ime tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭaukkoṭanavañcananikatisāciyogaviparāmosaālopasāhasākārā ca suttaṅgesu sandissamānā, te idha āgatesu ettha samodhānaṃ gacchantīti ca lakkhaṇato vā tesaṃ samodhānagatabhāvo vattabboti? Vuccate – lakkhaṇato siddhova. Kathaṃ? ‘‘Pañcahi ākārehī’’tiādinā nayena aṅgavatthubhedena. Āpattibhedo hi pāḷiyaṃ (pārā. 128-130) vutto eva, aṭṭhakathāyañca ‘‘kūṭamānakūṭakahāpaṇādīhi vā vañcetvā gaṇhati, tassevaṃ gaṇhato avahāro theyyāvahāro’’ti (pārā. aṭṭha. 1.138; kaṅkhā. aṭṭha. dutiyapārājikavaṇṇanā) āgatattā tulākūṭagahaṇādayo theyyāvahāre samodhānaṃ gatāti siddhaṃ. Viparāmosaālopasāhasākārā ca aṭṭhakathāyāgate pasayhāvahāre samodhānaṃ gacchanti. Imaṃyeva vā pasayhāvahāraṃ dassetuṃ ‘‘gāmaṭṭhaṃ araññaṭṭha’’nti mātikaṃ nikkhipitvā ‘‘gāmaṭṭhaṃ nāma bhaṇḍaṃ catūhi ṭhānehi nikkhittaṃ hotī’’tiādinā nayena vibhāgo vutto. Tenedaṃ vuttaṃ hoti – gahaṇākārabhedasandassanatthaṃ visuṃ kataṃ. Na hi bhūmitalādīhi gāmāraññaṭṭhaṃ yaṃ kiñcīti. Tattha yaṃ tulākūṭaṃ, taṃ rūpakūṭaṅgagahaṇapaṭicchannakūṭavasena catubbidhampi vehāsaṭṭhe samodhānaṃ gacchati. Hadayabhedasikhābhedarajjubhedavasena tividhe mānakūṭe ‘‘svāyaṃ hadayabhedo mariyādaṃ chindatī’’ti ettha samodhānaṃ gacchati. Hadayabhedo hi sappitelādiminanakāle labbhati. ‘‘Phandāpeti attano bhājanagataṃ karotī’’ti ettha sikhābhedopi labbhati. So ‘‘tilataṇḍulādiminanakāle labbhatī’’ti vuttaṃ. Khettaminanakāle rajjubhedo samodhānaṃ gacchati. ‘‘Dhammaṃ caranto sāmikaṃ parājetī’’ti ettha ukkoṭanaṃ samodhānaṃ gacchatīti te ca tathā vañcananikatiyopi.
ஆபத்திபே⁴த³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Āpattibhedavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ஆபத்திபே⁴த³வண்ணனா • Āpattibhedavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / ஆபத்திபே⁴த³வண்ணனா • Āpattibhedavaṇṇanā