Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၇. အပ္ပမာဒသုတ္တံ
7. Appamādasuttaṃ
၁၂၈. သာဝတ္ထိနိဒာနံ ။ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ဧကော ဓမ္မော ယော ဥဘော အတ္ထေ သမဓိဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌတိ – ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဉ္စေဝ အတ္ထံ သမ္ပရာယိကဉ္စာ’’တိ?
128. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante, eko dhammo yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ samparāyikañcā’’ti?
‘‘အတ္ထိ ခော, မဟာရာဇ, ဧကော ဓမ္မော ယော ဥဘော အတ္ထေ သမဓိဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌတိ – ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဉ္စေဝ အတ္ထံ သမ္ပရာယိကဉ္စာ’’တိ။
‘‘Atthi kho, mahārāja, eko dhammo yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ samparāyikañcā’’ti.
‘‘ကတမော ပန, ဘန္တေ, ဧကော ဓမ္မော, ယော ဥဘော အတ္ထေ သမဓိဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌတိ – ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဉ္စေဝ အတ္ထံ သမ္ပရာယိကဉ္စာ’’တိ?
‘‘Katamo pana, bhante, eko dhammo, yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ samparāyikañcā’’ti?
‘‘အပ္ပမာဒော ခော, မဟာရာဇ, ဧကော ဓမ္မော, ယော ဥဘော အတ္ထေ သမဓိဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌတိ – ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဉ္စေဝ အတ္ထံ သမ္ပရာယိကဉ္စာတိ။ သေယ္ယထာပိ, မဟာရာဇ, ယာနိ ကာနိစိ ဇင္ဂလာနံ 1 ပာဏာနံ ပဒဇာတာနိ, သဗ္ဗာနိ တာနိ ဟတ္ထိပဒေ သမောဓာနံ ဂစ္ဆန္တိ, ဟတ္ထိပဒံ တေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ – ယဒိဒံ မဟန္တတ္တေန; ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, အပ္ပမာဒော ဧကော ဓမ္မော, ယော ဥဘော အတ္ထေ သမဓိဂ္ဂယ္ဟ တိဋ္ဌတိ – ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဉ္စေဝ အတ္ထံ သမ္ပရာယိကဉ္စာ’’တိ။ ဣဒမဝောစ။ပေ.။
‘‘Appamādo kho, mahārāja, eko dhammo, yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ samparāyikañcāti. Seyyathāpi, mahārāja, yāni kānici jaṅgalānaṃ 2 pāṇānaṃ padajātāni, sabbāni tāni hatthipade samodhānaṃ gacchanti, hatthipadaṃ tesaṃ aggamakkhāyati – yadidaṃ mahantattena; evameva kho, mahārāja, appamādo eko dhammo, yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ samparāyikañcā’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘အာယုံ အရောဂိယံ ဝဏ္ဏံ၊ သဂ္ဂံ ဥစ္စာကုလီနတံ။
‘‘Āyuṃ arogiyaṃ vaṇṇaṃ, saggaṃ uccākulīnataṃ;
ရတိယော ပတ္ထယန္တေန၊ ဥဠာရာ အပရာပရာ။
Ratiyo patthayantena, uḷārā aparāparā.
‘‘အပ္ပမာဒံ ပသံသန္တိ၊ ပုညကိရိယာသု ပဏ္ဍိတာ။
‘‘Appamādaṃ pasaṃsanti, puññakiriyāsu paṇḍitā;
အပ္ပမတ္တော ဥဘော အတ္ထေ၊ အဓိဂ္ဂဏ္ဟာတိ ပဏ္ဍိတော။
Appamatto ubho atthe, adhiggaṇhāti paṇḍito.
‘‘ဒိဋ္ဌေ ဓမ္မေ စ ယော အတ္ထော၊ ယော စတ္ထော သမ္ပရာယိကော။
‘‘Diṭṭhe dhamme ca yo attho, yo cattho samparāyiko;
အတ္ထာဘိသမယာ ဓီရော၊ ပဏ္ဍိတောတိ ပဝုစ္စတီ’’တိ။
Atthābhisamayā dhīro, paṇḍitoti pavuccatī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၇. အပ္ပမာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Appamādasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၇. အပ္ပမာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Appamādasuttavaṇṇanā