Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౩. అప్పమేయ్యసుత్తవణ్ణనా
3. Appameyyasuttavaṇṇanā
౧౧౬. తతియే సుఖేన మేతబ్బోతి యథా పరిత్తస్స ఉదకస్స సుఖేన పమాణం గయ్హతి, ఏవమేవ ‘‘ఉద్ధతో’’తిఆదినా యథావుత్తేహి అగుణఙ్గేహి సమన్నాగతస్స సుఖేన పమాణం గయ్హతీతి, సుఖేన మేతబ్బో. దుక్ఖేన మేతబ్బోతి యథా మహాసముద్దస్స దుక్ఖేన పమాణం గయ్హతి, ఏవమేవ ‘‘అనుద్ధతో’’తిఆదినా దస్సితేహి గుణఙ్గేహి సమన్నాగతస్స దుక్ఖేన పమాణం గయ్హతి, ‘‘అనాగామీ ను ఖో ఖీణాసవో ను ఖో’’తి వత్తబ్బతం గచ్ఛతి, తేనేస దుక్ఖేన మేతబ్బో. పమేతుం న సక్కోతీతి యథా ఆకాసస్స న సక్కా పమాణం గహేతుం, ఏవం ఖీణాసవస్స, తేనేస పమేతుం న సక్కాతి అప్పమేయ్యో.
116. Tatiye sukhena metabboti yathā parittassa udakassa sukhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘uddhato’’tiādinā yathāvuttehi aguṇaṅgehi samannāgatassa sukhena pamāṇaṃ gayhatīti, sukhena metabbo. Dukkhena metabboti yathā mahāsamuddassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘anuddhato’’tiādinā dassitehi guṇaṅgehi samannāgatassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, ‘‘anāgāmī nu kho khīṇāsavo nu kho’’ti vattabbataṃ gacchati, tenesa dukkhena metabbo. Pametuṃ na sakkotīti yathā ākāsassa na sakkā pamāṇaṃ gahetuṃ, evaṃ khīṇāsavassa, tenesa pametuṃ na sakkāti appameyyo.
సారాభావేన తుచ్ఛత్తా నళో వియ నళో, మానోతి ఆహ ‘‘ఉన్నళోతి ఉగ్గతనళో’’తి, ఉట్ఠితతుచ్ఛమానోతి వుత్తం హోతి. తేనాహ ‘‘తుచ్ఛమానం ఉక్ఖిపిత్వా ఠితోతి అత్థో’’తి. మనో హి సేయ్యస్స సేయ్యోతి సదిసోతి చ పవత్తియా విసేసతో తుచ్ఛో. చాపల్లేనాతి చపలభావేన, తణ్హాలోలుప్పేనాతి అత్థో. ముఖరోతి ముఖేన ఫరుసో, ఫరుసవాచోతి అత్థో. వికిణ్ణవాచోతి విసటవచనో సమ్ఫప్పలాపితాయ అపరియన్తవచనో. తేనాహ ‘‘అసఞ్ఞతవచనో’’తి, దివసమ్పి నిరత్థకవచనం పలాపీతి వుత్తం హోతి. చిత్తేకగ్గతారహితోతి ఉపచారప్పనాసమాధిరహితో చణ్డసోతే బద్ధనావా వియ అనవట్ఠితకిరియో. భన్తచిత్తోతి అనవట్ఠితచిత్తో పణ్ణారుళ్హవాలమిగసదిసో. వివటిన్ద్రియోతి సంవరాభావేన గిహికాలే వియ అసంవుతచక్ఖాదిఇన్ద్రియో.
Sārābhāvena tucchattā naḷo viya naḷo, mānoti āha ‘‘unnaḷoti uggatanaḷo’’ti, uṭṭhitatucchamānoti vuttaṃ hoti. Tenāha ‘‘tucchamānaṃ ukkhipitvā ṭhitoti attho’’ti. Mano hi seyyassa seyyoti sadisoti ca pavattiyā visesato tuccho. Cāpallenāti capalabhāvena, taṇhāloluppenāti attho. Mukharoti mukhena pharuso, pharusavācoti attho. Vikiṇṇavācoti visaṭavacano samphappalāpitāya apariyantavacano. Tenāha ‘‘asaññatavacano’’ti, divasampi niratthakavacanaṃ palāpīti vuttaṃ hoti. Cittekaggatārahitoti upacārappanāsamādhirahito caṇḍasote baddhanāvā viya anavaṭṭhitakiriyo. Bhantacittoti anavaṭṭhitacitto paṇṇāruḷhavālamigasadiso. Vivaṭindriyoti saṃvarābhāvena gihikāle viya asaṃvutacakkhādiindriyo.
అప్పమేయ్యసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Appameyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౩. అప్పమేయ్యసుత్తం • 3. Appameyyasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. అప్పమేయ్యసుత్తవణ్ణనా • 3. Appameyyasuttavaṇṇanā