| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૩. અપ્પમેય્યસુત્તવણ્ણના
3. Appameyyasuttavaṇṇanā
૧૧૬. તતિયે સુખેન મેતબ્બોતિ યથા પરિત્તસ્સ ઉદકસ્સ સુખેન પમાણં ગય્હતિ, એવમેવ ‘‘ઉદ્ધતો’’તિઆદિના યથાવુત્તેહિ અગુણઙ્ગેહિ સમન્નાગતસ્સ સુખેન પમાણં ગય્હતીતિ, સુખેન મેતબ્બો. દુક્ખેન મેતબ્બોતિ યથા મહાસમુદ્દસ્સ દુક્ખેન પમાણં ગય્હતિ, એવમેવ ‘‘અનુદ્ધતો’’તિઆદિના દસ્સિતેહિ ગુણઙ્ગેહિ સમન્નાગતસ્સ દુક્ખેન પમાણં ગય્હતિ, ‘‘અનાગામી નુ ખો ખીણાસવો નુ ખો’’તિ વત્તબ્બતં ગચ્છતિ, તેનેસ દુક્ખેન મેતબ્બો. પમેતું ન સક્કોતીતિ યથા આકાસસ્સ ન સક્કા પમાણં ગહેતું, એવં ખીણાસવસ્સ, તેનેસ પમેતું ન સક્કાતિ અપ્પમેય્યો.
116. Tatiye sukhena metabboti yathā parittassa udakassa sukhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘uddhato’’tiādinā yathāvuttehi aguṇaṅgehi samannāgatassa sukhena pamāṇaṃ gayhatīti, sukhena metabbo. Dukkhena metabboti yathā mahāsamuddassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘anuddhato’’tiādinā dassitehi guṇaṅgehi samannāgatassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, ‘‘anāgāmī nu kho khīṇāsavo nu kho’’ti vattabbataṃ gacchati, tenesa dukkhena metabbo. Pametuṃ na sakkotīti yathā ākāsassa na sakkā pamāṇaṃ gahetuṃ, evaṃ khīṇāsavassa, tenesa pametuṃ na sakkāti appameyyo.
સારાભાવેન તુચ્છત્તા નળો વિય નળો, માનોતિ આહ ‘‘ઉન્નળોતિ ઉગ્ગતનળો’’તિ, ઉટ્ઠિતતુચ્છમાનોતિ વુત્તં હોતિ. તેનાહ ‘‘તુચ્છમાનં ઉક્ખિપિત્વા ઠિતોતિ અત્થો’’તિ. મનો હિ સેય્યસ્સ સેય્યોતિ સદિસોતિ ચ પવત્તિયા વિસેસતો તુચ્છો. ચાપલ્લેનાતિ ચપલભાવેન, તણ્હાલોલુપ્પેનાતિ અત્થો. મુખરોતિ મુખેન ફરુસો, ફરુસવાચોતિ અત્થો. વિકિણ્ણવાચોતિ વિસટવચનો સમ્ફપ્પલાપિતાય અપરિયન્તવચનો. તેનાહ ‘‘અસઞ્ઞતવચનો’’તિ, દિવસમ્પિ નિરત્થકવચનં પલાપીતિ વુત્તં હોતિ. ચિત્તેકગ્ગતારહિતોતિ ઉપચારપ્પનાસમાધિરહિતો ચણ્ડસોતે બદ્ધનાવા વિય અનવટ્ઠિતકિરિયો. ભન્તચિત્તોતિ અનવટ્ઠિતચિત્તો પણ્ણારુળ્હવાલમિગસદિસો. વિવટિન્દ્રિયોતિ સંવરાભાવેન ગિહિકાલે વિય અસંવુતચક્ખાદિઇન્દ્રિયો.
Sārābhāvena tucchattā naḷo viya naḷo, mānoti āha ‘‘unnaḷoti uggatanaḷo’’ti, uṭṭhitatucchamānoti vuttaṃ hoti. Tenāha ‘‘tucchamānaṃ ukkhipitvā ṭhitoti attho’’ti. Mano hi seyyassa seyyoti sadisoti ca pavattiyā visesato tuccho. Cāpallenāti capalabhāvena, taṇhāloluppenāti attho. Mukharoti mukhena pharuso, pharusavācoti attho. Vikiṇṇavācoti visaṭavacano samphappalāpitāya apariyantavacano. Tenāha ‘‘asaññatavacano’’ti, divasampi niratthakavacanaṃ palāpīti vuttaṃ hoti. Cittekaggatārahitoti upacārappanāsamādhirahito caṇḍasote baddhanāvā viya anavaṭṭhitakiriyo. Bhantacittoti anavaṭṭhitacitto paṇṇāruḷhavālamigasadiso. Vivaṭindriyoti saṃvarābhāvena gihikāle viya asaṃvutacakkhādiindriyo.
અપ્પમેય્યસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Appameyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૩. અપ્પમેય્યસુત્તં • 3. Appameyyasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૩. અપ્પમેય્યસુત્તવણ્ણના • 3. Appameyyasuttavaṇṇanā
