Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi |
७. अरहन्तवग्गो
7. Arahantavaggo
९०.
90.
गतद्धिनो विसोकस्स, विप्पमुत्तस्स सब्बधि।
Gataddhino visokassa, vippamuttassa sabbadhi;
सब्बगन्थप्पहीनस्स, परिळाहो न विज्जति॥
Sabbaganthappahīnassa, pariḷāho na vijjati.
९१.
91.
उय्युञ्जन्ति सतीमन्तो, न निकेते रमन्ति ते।
Uyyuñjanti satīmanto, na nikete ramanti te;
हंसाव पल्ललं हित्वा, ओकमोकं जहन्ति ते॥
Haṃsāva pallalaṃ hitvā, okamokaṃ jahanti te.
९२.
92.
येसं सन्निचयो नत्थि, ये परिञ्ञातभोजना।
Yesaṃ sannicayo natthi, ye pariññātabhojanā;
सुञ्ञतो अनिमित्तो च, विमोक्खो येसं गोचरो।
Suññato animitto ca, vimokkho yesaṃ gocaro;
९३.
93.
यस्सासवा परिक्खीणा, आहारे च अनिस्सितो।
Yassāsavā parikkhīṇā, āhāre ca anissito;
सुञ्ञतो अनिमित्तो च, विमोक्खो यस्स गोचरो।
Suññato animitto ca, vimokkho yassa gocaro;
आकासे व सकुन्तानं, पदं तस्स दुरन्नयं॥
Ākāse va sakuntānaṃ, padaṃ tassa durannayaṃ.
९४.
94.
यस्सिन्द्रियानि समथङ्गतानि 3, अस्सा यथा सारथिना सुदन्ता।
Yassindriyāni samathaṅgatāni 4, assā yathā sārathinā sudantā;
पहीनमानस्स अनासवस्स, देवापि तस्स पिहयन्ति तादिनो॥
Pahīnamānassa anāsavassa, devāpi tassa pihayanti tādino.
९५.
95.
पथविसमो नो विरुज्झति, इन्दखिलुपमो 5 तादि सुब्बतो।
Pathavisamo no virujjhati, indakhilupamo 6 tādi subbato;
रहदोव अपेतकद्दमो, संसारा न भवन्ति तादिनो॥
Rahadova apetakaddamo, saṃsārā na bhavanti tādino.
९६.
96.
सन्तं तस्स मनं होति, सन्ता वाचा च कम्म च।
Santaṃ tassa manaṃ hoti, santā vācā ca kamma ca;
सम्मदञ्ञा विमुत्तस्स, उपसन्तस्स तादिनो॥
Sammadaññā vimuttassa, upasantassa tādino.
९७.
97.
अस्सद्धो अकतञ्ञू च, सन्धिच्छेदो च यो नरो।
Assaddho akataññū ca, sandhicchedo ca yo naro;
हतावकासो वन्तासो, स वे उत्तमपोरिसो॥
Hatāvakāso vantāso, sa ve uttamaporiso.
९८.
98.
गामे वा यदि वारञ्ञे, निन्ने वा यदि वा थले।
Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;
यत्थ अरहन्तो विहरन्ति, तं भूमिरामणेय्यकं॥
Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.
९९.
99.
रमणीयानि अरञ्ञानि, यत्थ न रमती जनो।
Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;
वीतरागा रमिस्सन्ति, न ते कामगवेसिनो॥
Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.
अरहन्तवग्गो सत्तमो निट्ठितो।
Arahantavaggo sattamo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / ७. अरहन्तवग्गो • 7. Arahantavaggo