| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
೩೩. ಅರಣವಿಹಾರಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
33. Araṇavihārañāṇaniddesavaṇṇanā
೮೨. ಅರಣವಿಹಾರಞಾಣನಿದ್ದೇಸೇ ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಾದಯೋ ವುತ್ತತ್ಥಾ। ಸುಞ್ಞತೋ ವಿಹಾರೋತಿ ಅನತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಾಯ ವುಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಸುಞ್ಞತಾಕಾರೇನೇವ ಪವತ್ತಾ ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಪತ್ತಿ। ಅನಿಮಿತ್ತೋ ವಿಹಾರೋತಿ ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಾಯ ವುಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಅನಿಮಿತ್ತಾಕಾರೇನ ಪವತ್ತಾ ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಪತ್ತಿ। ಅಪ್ಪಣಿಹಿತೋ ವಿಹಾರೋತಿ ದುಕ್ಖಾನುಪಸ್ಸನಾಯ ವುಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಣಿಹಿತಾಕಾರೇನ ಪವತ್ತಾ ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಪತ್ತಿ। ಸುಞ್ಞತೇ ಅಧಿಮುತ್ತತಾತಿ ಸುಞ್ಞತೇ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ಪುಬ್ಬಭಾಗಪಞ್ಞಾವಸೇನ ಅಧಿಮುತ್ತತಾ। ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಪಠಮಂ ಝಾನನ್ತಿಆದೀಹಿ ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತುಕಾಮಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಆರಮ್ಮಣಭೂತಾ ಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ ವುತ್ತಾ। ಅರಹತೋಯೇವ ಹಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಪಣೀತಾಧಿಮುತ್ತಿಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಾನಂ ಪಹೀನತ್ತಾ ‘‘ಅರಣವಿಹಾರೋ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ಅರಹನ್ತಿ।
82. Araṇavihārañāṇaniddese aniccānupassanādayo vuttatthā. Suññato vihāroti anattānupassanāya vuṭṭhitassa suññatākāreneva pavattā arahattaphalasamāpatti. Animitto vihāroti aniccānupassanāya vuṭṭhitassa animittākārena pavattā arahattaphalasamāpatti. Appaṇihitovihāroti dukkhānupassanāya vuṭṭhitassa appaṇihitākārena pavattā arahattaphalasamāpatti. Suññate adhimuttatāti suññate phalasamāpattiyā pubbabhāgapaññāvasena adhimuttatā. Sesadvayepi eseva nayo. Paṭhamaṃ jhānantiādīhi arahattaphalasamāpattiṃ samāpajjitukāmassa vipassanāya ārammaṇabhūtā jhānasamāpattiyo vuttā. Arahatoyeva hi vipassanāphalasamāpattipaṇītādhimuttijhānasamāpattiyo sabbakilesānaṃ pahīnattā ‘‘araṇavihāro’’ti vattuṃ arahanti.
ಪಠಮೇನ ಝಾನೇನ ನೀವರಣೇ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋತಿ ಪಠಮಜ್ಝಾನಸಮಙ್ಗೀ ಪಠಮೇನ ಝಾನೇನ ನೀವರಣೇ ಹರತೀತಿ ತಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಅರಣವಿಹಾರೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅರಹತೋ ನೀವರಣಾಭಾವೇಪಿ ನೀವರಣವಿಪಕ್ಖತ್ತಾ ಪಠಮಸ್ಸ ಝಾನಸ್ಸ ನೀವರಣೇ ಹರತೀತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ವಿಪಸ್ಸನಾಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಪಣೀತಾಧಿಮುತ್ತಿವಸೇನ ತಿಧಾ ಅರಣವಿಹಾರಞಾಣಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಕಸ್ಮಾ ಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಯೋವ ಅರಣವಿಹಾರೋತಿ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾತಿ ಚೇ? ಉದ್ದೇಸವಸೇನೇವ ತಾಸಂ ತಿಸ್ಸನ್ನಂ ಅರಣವಿಹಾರತಾಯ ಸಿದ್ಧತ್ತಾ। ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಪನ ಭೂಮಿಭೂತಾನಂ ಝಾನಸಮಾಪತ್ತೀನಂ ಅರಣವಿಹಾರತಾ ಅವುತ್ತೇ ನ ಸಿಜ್ಝತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಸಿದ್ಧಮೇವ ಸಾಧೇತುಂ ‘‘ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಅರಣವಿಹಾರೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತಾಸಞ್ಹಿ ಅರಣವಿಹಾರತಾ ಉದ್ದೇಸವಸೇನ ಅಸಿದ್ಧಾಪಿ ನಿದ್ದೇಸೇ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಿದ್ಧಾತಿ। ತೇಸಂ ವಾ ಯೋಜಿತನಯೇನೇವ ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸನಾ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ದುಕ್ಖಾನುಪಸ್ಸನಾ ಸುಖಸಞ್ಞಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಅನತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಾ ಅತ್ತಸಞ್ಞಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಸುಞ್ಞತೋ ವಿಹಾರೋ ಅಸುಞ್ಞತಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಅನಿಮಿತ್ತೋ ವಿಹಾರೋ ನಿಮಿತ್ತಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಅಪ್ಪಣಿಹಿತೋ ವಿಹಾರೋ ಪಣಿಧಿಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಸುಞ್ಞತಾಧಿಮುತ್ತತಾ ಅಸುಞ್ಞತಾಧಿಮುತ್ತಿಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಅನಿಮಿತ್ತಾಧಿಮುತ್ತತಾ ನಿಮಿತ್ತಾಧಿಮುತ್ತಿಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ, ಅಪ್ಪಣಿಹಿತಾಧಿಮುತ್ತತಾ ಪಣಿಹಿತಾಧಿಮುತ್ತಿಂ ಹರತೀತಿ ಅರಣವಿಹಾರೋ’’ತಿ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।
Paṭhamena jhānena nīvaraṇe haratīti araṇavihāroti paṭhamajjhānasamaṅgī paṭhamena jhānena nīvaraṇe haratīti taṃ paṭhamaṃ jhānaṃ araṇavihāroti attho. Sesesupi eseva nayo. Arahato nīvaraṇābhāvepi nīvaraṇavipakkhattā paṭhamassa jhānassa nīvaraṇe haratīti vuttanti veditabbaṃ. Vipassanāphalasamāpattipaṇītādhimuttivasena tidhā araṇavihārañāṇaṃ uddisitvā kasmā jhānasamāpattiyova araṇavihāroti niddiṭṭhāti ce? Uddesavaseneva tāsaṃ tissannaṃ araṇavihāratāya siddhattā. Phalasamāpattivipassanāya pana bhūmibhūtānaṃ jhānasamāpattīnaṃ araṇavihāratā avutte na sijjhati, tasmā asiddhameva sādhetuṃ ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ araṇavihāro’’tiādi vuttanti veditabbaṃ. Tāsañhi araṇavihāratā uddesavasena asiddhāpi niddese vuttattā siddhāti. Tesaṃ vā yojitanayeneva ‘‘aniccānupassanā niccasaññaṃ haratīti araṇavihāro, dukkhānupassanā sukhasaññaṃ haratīti araṇavihāro, anattānupassanā attasaññaṃ haratīti araṇavihāro, suññato vihāro asuññataṃ haratīti araṇavihāro, animitto vihāro nimittaṃ haratīti araṇavihāro, appaṇihito vihāro paṇidhiṃ haratīti araṇavihāro, suññatādhimuttatā asuññatādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro, animittādhimuttatā nimittādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro, appaṇihitādhimuttatā paṇihitādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro’’ti yojetvā gahetabbaṃ.
ಅರಣವಿಹಾರಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Araṇavihārañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ೩೩. ಅರಣವಿಹಾರಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ • 33. Araṇavihārañāṇaniddeso
