| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā
੧੦੭. ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨ ਕੇવਲਂ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨਾਤਿ ਪੁਨ ਅਰਞ੍ਞવਚਨੇਨ। ਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾવੋ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾવੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਂ ਸਿਯਾ, ‘‘ਅਰਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇવ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਯਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇવ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਰਾਮਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਰਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ।
107. Araññaṭṭhakathāyaṃ araññaṃ nāmāti idaṃ pana na kevalaṃ pubbe vuttaaraññalakkhaṇappattimattena araññaṃ idhādhippetaṃ, kintu yaṃ attano araññalakkhaṇena araññaṃ parapariggahitañca hoti, taṃ araññaṃ idhādhippetanti dassetuṃ vuttaṃ. Tenāti puna araññavacanena. Na pariggahitabhāvo araññassa lakkhaṇanti yadi hi pariggahitabhāvo araññalakkhaṇaṃ siyā, ‘‘araññaṃ nāma yaṃ manussānaṃ pariggahita’’nti ettakameva vadeyyāti adhippāyo. Yanti iminā pubbe vuttalakkhaṇameva araññaṃ parāmaṭṭhanti āha ‘‘yaṃ pana attano araññalakkhaṇena arañña’’nti.
વਿਨਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾਤਿ ਉਜੁਕਮੇવ વਿਨਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ। ਪਣ੍ਣਂ વਾਤਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਾਦਿ ਪਣ੍ਣਂ વਾ। ਅਦ੍ਧਗਤੋਪੀਤਿ ਚਿਰਕਾਲਂ ਤਤ੍ਥੇવ ਠਿਤੋਪਿ। ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯੋ ਪਰੇਹਿ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕਿਣਿਤ੍વਾ ਤਚ੍ਛੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਠਪਿਤੋ, ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਪਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਸਾਮਿਕੇਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤੋਤਿ ਗਹੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਸਞ੍ਞਾਯ ਗਹਣਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਲਕ੍ਖਣਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸਾਪੀਤਿ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕਿਣਿਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਹਿ ਕਤਸਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ। ਛਲ੍ਲਿਯਾ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਤਂ ਦੀਪੇਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਹੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਯਦਿ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਤਾਨਿ ਕਤਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾવੁਤ੍ਥਾਨਿ ਚ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਾਨਿ ਗੇਹਾਦੀਨਿ ਕਤਾਨਿ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਚ ਅਜ੍ਝਾવੁਤ੍ਥਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਦਾਰੂਨਿਪੀਤਿ ਗੇਹਾਦੀਨਂ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਅવਸਿਟ੍ਠਦਾਰੂਨਿਪਿ। ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਦਾਰੂਨਂ।
Vinivijjhitvāti ujukameva vinivijjhitvā. Paṇṇaṃ vāti tālapaṇṇādi paṇṇaṃ vā. Addhagatopīti cirakālaṃ tattheva ṭhitopi. Na gahetabboti ettha pana yo parehi araññasāmikānaṃ hatthato kiṇitvā tacchetvā tattheva ṭhapito, so araññasāmikena anuññātopi na gahetabbo. Sāmikehi chaḍḍitoti gahetuṃ vaṭṭatīti paṃsukūlasaññāya gahaṇaṃ vuttaṃ. Lakkhaṇacchinnassāpīti araññasāmikānaṃ hatthato kiṇitvā gaṇhantehi katasaññāṇassa. Challiyā pariyonaddhaṃ hotīti iminā sāmikānaṃ nirapekkhataṃ dīpeti. Tena vuttaṃ ‘‘gahetuṃ vaṭṭatī’’ti. Yadi sāmikānaṃ sāpekkhatā atthi, na vaṭṭati. Tāni katāni ajjhāvutthāni ca hontīti tāni gehādīni katāni pariniṭṭhitāni manussehi ca ajjhāvutthāni honti. Dārūnipīti gehādīnaṃ katattā tato avasiṭṭhadārūnipi. Etesanti etesaṃ yathāvuttadārūnaṃ.
ਤੇਸਂ ਆਰਕ੍ਖਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਰਞ੍ਞਪਾਲਾਨਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ। ਦੇਹੀਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇવਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਹੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਭੋਗਸਬ੍ਭਾવਤੋ ‘‘ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਅવੁਤ੍ਤੇ ਅਦਤ੍વਾਪਿ ਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਗਨ੍ਤੁਂ ਦੇਥਾਤਿ ਗਮਨਂ ਦੇਥ। ਅਦਿਸ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ। ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨੀਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦਾਰੂਨਂ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂਯੇવ ਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਪਿ ਪੁਨ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਮੇવਾਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।
Tesaṃārakkhaṭṭhānanti tesaṃ araññapālānaṃ ṭhitaṭṭhānaṃ. Dehīti vutte dātabbamevāti ettha ‘‘dehī’’ti vutte ‘‘dassāmī’’ti ābhogasabbhāvato ‘‘dehī’’ti avutte adatvāpi gantuṃ vaṭṭatiyeva. Gantuṃ dethāti gamanaṃ detha. Adisvā gacchati, bhaṇḍadeyyanti parisuddhacittena gacchati, bhaṇḍadeyyaṃ. Yattha katthaci nītānampi dārūnaṃ araññasāmikānaṃyeva santakattā suddhacittena nikkhantopi puna theyyacittaṃ uppādetvā gacchati, pārājikamevāti vadanti.
ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā
