Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౬. అరిట్ఠసుత్తం
6. Ariṭṭhasuttaṃ
౯౮౨. సావత్థినిదానం. తత్ర ఖో భగవా…పే॰… ఏతదవోచ – ‘‘భావేథ నో తుమ్హే భిక్ఖవే, ఆనాపానస్సతి’’న్తి? ఏవం వుత్తే ఆయస్మా అరిట్ఠో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అహం ఖో, భన్తే, భావేమి ఆనాపానస్సతి’’న్తి. ‘‘యథా కథం పన త్వం, అరిట్ఠ, భావేసి ఆనాపానస్సతి’’న్తి? ‘‘అతీతేసు మే, భన్తే, కామేసు కామచ్ఛన్దో పహీనో, అనాగతేసు మే కామేసు కామచ్ఛన్దో విగతో, అజ్ఝత్తబహిద్ధా 1 చ మే ధమ్మేసు పటిఘసఞ్ఞా సుప్పటివినీతా. సో 2 సతోవ అస్ససిస్సామి, సతోవ పస్ససిస్సామి. ఏవం ఖ్వాహం, భన్తే, భావేమి ఆనాపానస్సతి’’న్తి.
982. Sāvatthinidānaṃ. Tatra kho bhagavā…pe… etadavoca – ‘‘bhāvetha no tumhe bhikkhave, ānāpānassati’’nti? Evaṃ vutte āyasmā ariṭṭho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, bhāvemi ānāpānassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, ariṭṭha, bhāvesi ānāpānassati’’nti? ‘‘Atītesu me, bhante, kāmesu kāmacchando pahīno, anāgatesu me kāmesu kāmacchando vigato, ajjhattabahiddhā 3 ca me dhammesu paṭighasaññā suppaṭivinītā. So 4 satova assasissāmi, satova passasissāmi. Evaṃ khvāhaṃ, bhante, bhāvemi ānāpānassati’’nti.
‘‘‘అత్థేసా, అరిట్ఠ, ఆనాపానస్సతి, నేసా నత్థీ’తి వదామి. అపి చ, అరిట్ఠ, యథా ఆనాపానస్సతి విత్థారేన పరిపుణ్ణా హోతి తం సుణాహి, సాధుకం మనసి కరోహి; భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో ఆయస్మా అరిట్ఠో భగవతో పచ్చస్సోసి. భగవా ఏతదవోచ –
‘‘‘Atthesā, ariṭṭha, ānāpānassati, nesā natthī’ti vadāmi. Api ca, ariṭṭha, yathā ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ariṭṭho bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘కథఞ్చ, అరిట్ఠ, ఆనాపానస్సతి విత్థారేన పరిపుణ్ణా హోతి? ఇధ, అరిట్ఠ, భిక్ఖు అరఞ్ఞగతో వా రుక్ఖమూలగతో వా సుఞ్ఞాగారగతో వా నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. సో సతోవ అస్ససతి, సతోవ పస్ససతి. దీఘం వా అస్ససన్తో ‘దీఘం అస్ససామీ’తి పజానాతి…పే॰… ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ అస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి, ‘పటినిస్సగ్గానుపస్సీ పస్ససిస్సామీ’తి సిక్ఖతి. ఏవం ఖో, అరిట్ఠ, ఆనాపానస్సతి విత్థారేన పరిపుణ్ణా హోతీ’’తి. ఛట్ఠం.
‘‘Kathañca, ariṭṭha, ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti? Idha, ariṭṭha, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ kho, ariṭṭha, ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hotī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౬. అరిట్ఠసుత్తవణ్ణనా • 6. Ariṭṭhasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౬. అరిట్ఠసుత్తవణ్ణనా • 6. Ariṭṭhasuttavaṇṇanā