Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೬. ಅರಿಟ್ಠಸುತ್ತಂ
6. Ariṭṭhasuttaṃ
೯೮೨. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭಾವೇಥ ನೋ ತುಮ್ಹೇ ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ’’ನ್ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಆಯಸ್ಮಾ ಅರಿಟ್ಠೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಾವೇಮಿ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಅರಿಟ್ಠ, ಭಾವೇಸಿ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಅತೀತೇಸು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಕಾಮೇಸು ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ಪಹೀನೋ, ಅನಾಗತೇಸು ಮೇ ಕಾಮೇಸು ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ವಿಗತೋ, ಅಜ್ಝತ್ತಬಹಿದ್ಧಾ 1 ಚ ಮೇ ಧಮ್ಮೇಸು ಪಟಿಘಸಞ್ಞಾ ಸುಪ್ಪಟಿವಿನೀತಾ। ಸೋ 2 ಸತೋವ ಅಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸತೋವ ಪಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮಿ। ಏವಂ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಾವೇಮಿ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ’’ನ್ತಿ।
982. Sāvatthinidānaṃ. Tatra kho bhagavā…pe… etadavoca – ‘‘bhāvetha no tumhe bhikkhave, ānāpānassati’’nti? Evaṃ vutte āyasmā ariṭṭho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, bhāvemi ānāpānassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, ariṭṭha, bhāvesi ānāpānassati’’nti? ‘‘Atītesu me, bhante, kāmesu kāmacchando pahīno, anāgatesu me kāmesu kāmacchando vigato, ajjhattabahiddhā 3 ca me dhammesu paṭighasaññā suppaṭivinītā. So 4 satova assasissāmi, satova passasissāmi. Evaṃ khvāhaṃ, bhante, bhāvemi ānāpānassati’’nti.
‘‘‘ಅತ್ಥೇಸಾ, ಅರಿಟ್ಠ, ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ, ನೇಸಾ ನತ್ಥೀ’ತಿ ವದಾಮಿ। ಅಪಿ ಚ, ಅರಿಟ್ಠ, ಯಥಾ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಹೋತಿ ತಂ ಸುಣಾಹಿ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಹಿ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅರಿಟ್ಠೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘‘Atthesā, ariṭṭha, ānāpānassati, nesā natthī’ti vadāmi. Api ca, ariṭṭha, yathā ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ariṭṭho bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಅರಿಟ್ಠ, ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಅರಿಟ್ಠ, ಭಿಕ್ಖು ಅರಞ್ಞಗತೋ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತೋ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತೋ ವಾ ನಿಸೀದತಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಉಜುಂ ಕಾಯಂ ಪಣಿಧಾಯ ಪರಿಮುಖಂ ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ। ಸೋ ಸತೋವ ಅಸ್ಸಸತಿ, ಸತೋವ ಪಸ್ಸಸತಿ। ದೀಘಂ ವಾ ಅಸ್ಸಸನ್ತೋ ‘ದೀಘಂ ಅಸ್ಸಸಾಮೀ’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ…ಪೇ॰… ‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಅಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಿಕ್ಖತಿ, ‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಾನುಪಸ್ಸೀ ಪಸ್ಸಸಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಿಕ್ಖತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಅರಿಟ್ಠ, ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
‘‘Kathañca, ariṭṭha, ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hoti? Idha, ariṭṭha, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ kho, ariṭṭha, ānāpānassati vitthārena paripuṇṇā hotī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಅರಿಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Ariṭṭhasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೬. ಅರಿಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Ariṭṭhasuttavaṇṇanā