Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya

    ౪. అరుణవతీసుత్తం

    4. Aruṇavatīsuttaṃ

    ౧౮౫. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి…పే॰… తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి. ‘‘భదన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ –

    185. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati…pe… tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘భూతపుబ్బం, భిక్ఖవే, రాజా అహోసి అరుణవా నామ. రఞ్ఞో ఖో పన, భిక్ఖవే, అరుణవతో అరుణవతీ నామ రాజధానీ అహోసి. అరుణవతిం ఖో పన, భిక్ఖవే, రాజధానిం 1 సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ఉపనిస్సాయ విహాసి. సిఖిస్స ఖో పన, భిక్ఖవే, భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స అభిభూసమ్భవం నామ సావకయుగం అహోసి అగ్గం భద్దయుగం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అభిభుం భిక్ఖుం ఆమన్తేసి – ‘ఆయామ, బ్రాహ్మణ, యేన అఞ్ఞతరో బ్రహ్మలోకో తేనుపసఙ్కమిస్సామ, యావ భత్తస్స కాలో భవిస్సతీ’తి. ‘ఏవం, భన్తే’తి ఖో భిక్ఖవే, అభిభూ భిక్ఖు సిఖిస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స పచ్చస్సోసి. అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అభిభూ చ భిక్ఖు – సేయ్యథాపి నామ బలవా పురిసో సమిఞ్జితం వా బాహం పసారేయ్య, పసారితం వా బాహం సమిఞ్జేయ్య ఏవమేవ – అరుణవతియా రాజధానియా అన్తరహితా తస్మిం బ్రహ్మలోకే పాతురహేసుం.

    ‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, rājā ahosi aruṇavā nāma. Rañño kho pana, bhikkhave, aruṇavato aruṇavatī nāma rājadhānī ahosi. Aruṇavatiṃ kho pana, bhikkhave, rājadhāniṃ 2 sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho upanissāya vihāsi. Sikhissa kho pana, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa abhibhūsambhavaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhuṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘āyāma, brāhmaṇa, yena aññataro brahmaloko tenupasaṅkamissāma, yāva bhattassa kālo bhavissatī’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paccassosi. Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhū ca bhikkhu – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – aruṇavatiyā rājadhāniyā antarahitā tasmiṃ brahmaloke pāturahesuṃ.

    ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అభిభుం భిక్ఖుం ఆమన్తేసి – ‘పటిభాతు, బ్రాహ్మణ, తం బ్రహ్మునో చ బ్రహ్మపరిసాయ చ బ్రహ్మపారిసజ్జానఞ్చ ధమ్మీ కథా’తి. ‘ఏవం, భన్తే’తి ఖో, భిక్ఖవే, అభిభూ భిక్ఖు సిఖిస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స పటిస్సుత్వా, బ్రహ్మానఞ్చ బ్రహ్మపరిసఞ్చ బ్రహ్మపారిసజ్జే చ ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేసి సమాదపేసి సముత్తేజేసి సమ్పహంసేసి. తత్ర సుదం, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా చ బ్రహ్మపరిసా చ బ్రహ్మపారిసజ్జా చ ఉజ్ఝాయన్తి ఖియ్యన్తి 3 విపాచేన్తి – ‘అచ్ఛరియం వత , భో, అబ్భుతం వత భో, కథఞ్హి నామ సత్థరి సమ్ముఖీభూతే సావకో ధమ్మం దేసేస్సతీ’’’తి !

    ‘‘Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhuṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘paṭibhātu, brāhmaṇa, taṃ brahmuno ca brahmaparisāya ca brahmapārisajjānañca dhammī kathā’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭissutvā, brahmānañca brahmaparisañca brahmapārisajje ca dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Tatra sudaṃ, bhikkhave, brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca ujjhāyanti khiyyanti 4 vipācenti – ‘acchariyaṃ vata , bho, abbhutaṃ vata bho, kathañhi nāma satthari sammukhībhūte sāvako dhammaṃ desessatī’’’ti !

    ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అభిభుం భిక్ఖుం ఆమన్తేసి – ‘ఉజ్ఝాయన్తి ఖో తే, బ్రాహ్మణ, బ్రహ్మా చ బ్రహ్మపరిసా చ బ్రహ్మపారిసజ్జా చ – అచ్ఛరియం వత, భో, అబ్భుతం వత, భో, కథఞ్హి నామ సత్థరి సమ్ముఖీభూతే సావకో ధమ్మం దేసేస్సతీతి! తేన హి త్వం బ్రాహ్మణ, భియ్యోసోమత్తాయ బ్రహ్మానఞ్చ బ్రహ్మపరిసఞ్చ బ్రహ్మపారిసజ్జే చ సంవేజేహీ’తి. ‘ఏవం, భన్తే’తి ఖో, భిక్ఖవే, అభిభూ భిక్ఖు సిఖిస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స పటిస్సుత్వా దిస్సమానేనపి కాయేన ధమ్మం దేసేసి, అదిస్సమానేనపి కాయేన ధమ్మం దేసేసి, దిస్సమానేనపి హేట్ఠిమేన ఉపడ్ఢకాయేన అదిస్సమానేన ఉపరిమేన ఉపడ్ఢకాయేన ధమ్మం దేసేసి, దిస్సమానేనపి ఉపరిమేన ఉపడ్ఢకాయేన అదిస్సమానేన హేట్ఠిమేన ఉపడ్ఢకాయేన ధమ్మం దేసేసి. తత్ర సుదం, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా చ బ్రహ్మపరిసా చ బ్రహ్మపారిసజ్జా చ అచ్ఛరియబ్భుతచిత్తజాతా అహేసుం – ‘అచ్ఛరియం వత, భో, అబ్భుతం వత, భో, సమణస్స మహిద్ధికతా మహానుభావతా’’’తి!

    ‘‘Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhuṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘ujjhāyanti kho te, brāhmaṇa, brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca – acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, kathañhi nāma satthari sammukhībhūte sāvako dhammaṃ desessatīti! Tena hi tvaṃ brāhmaṇa, bhiyyosomattāya brahmānañca brahmaparisañca brahmapārisajje ca saṃvejehī’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭissutvā dissamānenapi kāyena dhammaṃ desesi, adissamānenapi kāyena dhammaṃ desesi, dissamānenapi heṭṭhimena upaḍḍhakāyena adissamānena uparimena upaḍḍhakāyena dhammaṃ desesi, dissamānenapi uparimena upaḍḍhakāyena adissamānena heṭṭhimena upaḍḍhakāyena dhammaṃ desesi. Tatra sudaṃ, bhikkhave, brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca acchariyabbhutacittajātā ahesuṃ – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, samaṇassa mahiddhikatā mahānubhāvatā’’’ti!

    ‘‘అథ ఖో అభిభూ భిక్ఖు సిఖిం భగవన్తం అరహన్తం సమ్మాసమ్బుద్ధం ఏతదవోచ – ‘అభిజానామి ఖ్వాహం, భన్తే, భిక్ఖుసఙ్ఘస్స మజ్ఝే ఏవరూపిం వాచం భాసితా – పహోమి ఖ్వాహం ఆవుసో, బ్రహ్మలోకే ఠితో సహస్సిలోకధాతుం 5 సరేన విఞ్ఞాపేతు’న్తి. ‘ఏతస్స, బ్రాహ్మణ, కాలో, ఏతస్స, బ్రాహ్మణ, కాలో; యం త్వం, బ్రాహ్మణ, బ్రహ్మలోకే ఠితో సహస్సిలోకధాతుం సరేన విఞ్ఞాపేయ్యాసీ’తి. ‘ఏవం, భన్తే’తి ఖో, భిక్ఖవే, అభిభూ భిక్ఖు సిఖిస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స పటిస్సుత్వా బ్రహ్మలోకే ఠితో ఇమా గాథాయో అభాసి –

    ‘‘Atha kho abhibhū bhikkhu sikhiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘abhijānāmi khvāhaṃ, bhante, bhikkhusaṅghassa majjhe evarūpiṃ vācaṃ bhāsitā – pahomi khvāhaṃ āvuso, brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ 6 sarena viññāpetu’nti. ‘Etassa, brāhmaṇa, kālo, etassa, brāhmaṇa, kālo; yaṃ tvaṃ, brāhmaṇa, brahmaloke ṭhito sahassilokadhātuṃ sarena viññāpeyyāsī’ti. ‘Evaṃ, bhante’ti kho, bhikkhave, abhibhū bhikkhu sikhissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭissutvā brahmaloke ṭhito imā gāthāyo abhāsi –

    ‘‘ఆరమ్భథ 7 నిక్కమథ 8, యుఞ్జథ బుద్ధసాసనే;

    ‘‘Ārambhatha 9 nikkamatha 10, yuñjatha buddhasāsane;

    ధునాథ మచ్చునో సేనం, నళాగారంవ కుఞ్జరో.

    Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro.

    ‘‘యో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే, అప్పమత్తో విహస్సతి;

    ‘‘Yo imasmiṃ dhammavinaye, appamatto vihassati;

    పహాయ జాతిసంసారం, దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సతీ’’తి.

    Pahāya jātisaṃsāraṃ, dukkhassantaṃ karissatī’’ti.

    ‘‘అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ చ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అభిభూ చ భిక్ఖు బ్రహ్మానఞ్చ బ్రహ్మపరిసఞ్చ బ్రహ్మపారిసజ్జే చ సంవేజేత్వా – సేయ్యథాపి నామ…పే॰… తస్మిం బ్రహ్మలోకే అన్తరహితా అరుణవతియా రాజధానియా పాతురహేసుం. అథ ఖో, భిక్ఖవే, సిఖీ భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘అస్సుత్థ నో, తుమ్హే, భిక్ఖవే, అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్సా’తి? ‘అస్సుమ్హ ఖో మయం, భన్తే, అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్సా’తి. ‘యథా కథం పన తుమ్హే, భిక్ఖవే, అస్సుత్థ అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్సా’’’తి? ఏవం ఖో మయం, భన్తే, అస్సుమ్హ అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్స –

    ‘‘Atha kho, bhikkhave, sikhī ca bhagavā arahaṃ sammāsambuddho abhibhū ca bhikkhu brahmānañca brahmaparisañca brahmapārisajje ca saṃvejetvā – seyyathāpi nāma…pe… tasmiṃ brahmaloke antarahitā aruṇavatiyā rājadhāniyā pāturahesuṃ. Atha kho, bhikkhave, sikhī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhikkhū āmantesi – ‘assuttha no, tumhe, bhikkhave, abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’ti? ‘Assumha kho mayaṃ, bhante, abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’ti. ‘Yathā kathaṃ pana tumhe, bhikkhave, assuttha abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’’’ti? Evaṃ kho mayaṃ, bhante, assumha abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassa –

    ‘‘ఆరమ్భథ నిక్కమథ, యుఞ్జథ బుద్ధసాసనే;

    ‘‘Ārambhatha nikkamatha, yuñjatha buddhasāsane;

    ధునాథ మచ్చునో సేనం, నళాగారంవ కుఞ్జరో.

    Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro.

    ‘‘యో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే, అప్పమత్తో విహస్సతి;

    ‘‘Yo imasmiṃ dhammavinaye, appamatto vihassati;

    పహాయ జాతిసంసారం, దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సతీ’’తి.

    Pahāya jātisaṃsāraṃ, dukkhassantaṃ karissatī’’ti.

    ‘‘‘ఏవం ఖో మయం, భన్తే, అస్సుమ్హ అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్సా’తి. ‘సాధు సాధు, భిక్ఖవే; సాధు ఖో తుమ్హే, భిక్ఖవే! అస్సుత్థ అభిభుస్స భిక్ఖునో బ్రహ్మలోకే ఠితస్స గాథాయో భాసమానస్సా’’’తి.

    ‘‘‘Evaṃ kho mayaṃ, bhante, assumha abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’ti. ‘Sādhu sādhu, bhikkhave; sādhu kho tumhe, bhikkhave! Assuttha abhibhussa bhikkhuno brahmaloke ṭhitassa gāthāyo bhāsamānassā’’’ti.

    ఇదమవోచ భగవా, అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.

    Idamavoca bhagavā, attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.







    Footnotes:
    1. అరుణవతియం ఖో పన భిక్ఖవే రాజధానియం (పీ॰ క॰)
    2. aruṇavatiyaṃ kho pana bhikkhave rājadhāniyaṃ (pī. ka.)
    3. ఖీయన్తి (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    4. khīyanti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    5. సహస్సీలోకధాతుం (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    6. sahassīlokadhātuṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    7. ఆరబ్భథ (సబ్బత్థ)
    8. నిక్ఖమథ (సీ॰ పీ॰)
    9. ārabbhatha (sabbattha)
    10. nikkhamatha (sī. pī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౪. అరుణవతీసుత్తవణ్ణనా • 4. Aruṇavatīsuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౪. అరుణవతీసుత్తవణ్ణనా • 4. Aruṇavatīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact