Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ਅਸਾਧਾਰਣਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
Asādhāraṇādivaṇṇanā
੩੩੮. ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਚੁਦ੍ਦਸਪਰਮਾਨੇવ ਅਨ੍ਤਰਪਞ੍ਹੇ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ। ਧੋવਨਞ੍ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਗਾਥਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾਨਂ। ਦ੍વੇ ਲੋਮਾਨਿ ਏਲ਼ਕਲੋਮਤਿਯੋਜਨਪਰਮਾਨਿ।
338. Pubbe vuttacuddasaparamāneva antarapañhe niṭṭhapetvā purimapañhaṃ vissajjento. Dhovanañca paṭiggahoti gāthā aṭṭhakathācariyānaṃ. Dve lomāni eḷakalomatiyojanaparamāni.
ਦ੍વੇવੀਸਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਾਤਿ –
Dvevīsati khuddakāti –
‘‘ਸਕਲੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿવਗ੍ਗੋ, ਪਰਮ੍ਪਰਞ੍ਚ ਭੋਜਨਂ।
‘‘Sakalo bhikkhunivaggo, paramparañca bhojanaṃ;
ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਹਟਂ, ਪਣੀਤਞ੍ਚ ਅਚੇਲਕਂ।
Anatirittaṃ abhihaṭaṃ, paṇītañca acelakaṃ;
ਜਾਨਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਛਾਦਨਂ॥
Jānaṃ duṭṭhullachādanaṃ.
‘‘ਊਨਂ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਯਾ ਚ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਰਾਜਕੇ।
‘‘Ūnaṃ mātugāmena saddhiṃ, yā ca anikkhantarājake;
ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ, વਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪવੇਸਨਂ॥
Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā, vikāle gāmappavesanaṃ.
‘‘ਨਿਸੀਦਨੇ ਚ ਯਾ ਸਿਕ੍ਖਾ, વਸ੍ਸਿਕਾਯ ਚ ਸਾਟਿਕਾ।
‘‘Nisīdane ca yā sikkhā, vassikāya ca sāṭikā;
ਦ੍વਾવੀਸਤਿ ਇਮਾ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਖੁਦ੍ਦਕੇਸੁ ਪਕਾਸਿਤਾ’’ਤਿ॥ –
Dvāvīsati imā sikkhā, khuddakesu pakāsitā’’ti. –
ਪਾਠੋ । ‘‘ਕੁਲੇਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਾਠੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ ਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ। ਛਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾ ਚਿਮੇਤਿ ਛਚਤ੍ਤਾਰੀਸ ਇਮੇ। ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ’’ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਏવ વਿਭਜਿਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ વਿਭਤ੍ਤਿਯੋ ਨਾਮ। ਸਾਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣਂ। ਪਾਰਾਜਿਕਭੂਤਾ વਿਭਤ੍ਤਿਯੋ ਪਾਰਾਜਿਕવਿਭਤ੍ਤਿਯੋ। ਸਾਧਾਰਣੇ ਸਤ੍ਤવਜ੍ਜੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ। ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਅਥ વਾ ‘ਦ੍વੇ ਉਪੋਸਥਾ ਦ੍વੇ ਪવਾਰਣਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚੇવ ਉਦ੍ਦੇਸਾ ਚਤੁਰੋ ਭવਨ੍ਤਿ, ਨਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਮ੍ਮਾਨੀ’ਤਿ વਿਸੇਸਾਭਾવਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤਪੋਤ੍ਥਕਮੇવ ਸੁਨ੍ਦਰਂ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ વਿਭਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨવਸੇਨੇવ ਚੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ‘ਨ ਸਮਥੇਹਿ વੂਪਸਮਨવਸੇਨਾ’ਤਿ વਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਮ੍ਮવਿਭਜਨੇ ‘ਸਮਥੇਹਿ વੂਪਸਮ੍ਮਤੀ’ਤਿ ਨ વਿਸੇਸਿਤਂ ਉਪੋਸਥਪ੍ਪવਾਰਣਾਨਂਯੇવ વਿਭਾਗਤ੍ਤਾ। ਕਸ੍ਮਾ? ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘ਉਪੋਸਥਪ੍ਪવਾਰਣਾਨਂਯੇવ વਿਸੇਸੇਤ੍વਾ ਨਯਂ ਦੇਥਾ’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਅਧਮ੍ਮੇਨ વਗ੍ਗਾਦਿਕਮ੍ਮੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਪਿ વੂਪਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, વਿਚਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਦ੍વੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਤੀਹਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਏਕੇਨਾਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ, ਚਤੂਹਿ ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ, ਤੀਹਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ, ਏਕੇਨ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ ਸਮ੍ਮਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Pāṭho . ‘‘Kulesu cārittāpattī’’ti pāṭho na gahetabbo sādhāraṇattā tassa sikkhāpadassa. Chacattārīsā cimeti chacattārīsa ime. ‘‘Pārājikāni saṅghādiseso’’ti evaṃ vuttasikkhāpade eva vibhajitvā vuttattā vibhattiyo nāma. Sādhāraṇanti aṭṭhannampi sādhāraṇaṃ. Pārājikabhūtā vibhattiyo pārājikavibhattiyo. Sādhāraṇe sattavajjo saṅghādiseso. Aññatarasmiṃ gaṇṭhipade ‘‘atha vā ‘dve uposathā dve pavāraṇā cattāri kammāni pañceva uddesā caturo bhavanti, naññathā’ti pāḷiṃ uddharanti. Tattha ‘cattāri kammānī’ti visesābhāvā uddharitapotthakameva sundaraṃ, pubbepi vibhattimattadassanavaseneva cetaṃ vuttaṃ. ‘Na samathehi vūpasamanavasenā’ti vatvā cattāri kammavibhajane ‘samathehi vūpasammatī’ti na visesitaṃ uposathappavāraṇānaṃyeva vibhāgattā. Kasmā? Etthāpi ‘uposathappavāraṇānaṃyeva visesetvā nayaṃ dethā’ti vuttattā, adhammena vaggādikammena āpattiyopi vūpasammantīti āpajjanatoti veditabba’’nti vuttaṃ, vicāretabbaṃ. Dvīhi catūhi tīhi kiccaṃ ekenāti dvīhi vivādādhikaraṇaṃ, catūhi anuvādādhikaraṇaṃ, tīhi āpattādhikaraṇaṃ, ekena kiccādhikaraṇaṃ sammatīti attho.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੪. ਅਸਾਧਾਰਣਾਦਿ • 4. Asādhāraṇādi
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਅਸਾਧਾਰਣਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਸਾਧਾਰਣਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਤ੍ਤਨਗਰੇਸੁ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਅਸਾਧਾਰਣਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Asādhāraṇādivaṇṇanā