Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi |
૨૧૮. અતિરેકચીવરકથા
218. Atirekacīvarakathā
૩૪૭. 1 તેન ખો પન સમયેન છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ ભગવતા તિચીવરં અનુઞ્ઞાતન્તિ અઞ્ઞેનેવ તિચીવરેન ગામં પવિસન્તિ, અઞ્ઞેન તિચીવરેન આરામે અચ્છન્તિ, અઞ્ઞેન તિચીવરેન નહાનં ઓતરન્તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ અતિરેકચીવરં ધારેસ્સન્તી’’તિ. અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, અતિરેકચીવરં ધારેતબ્બં. યો ધારેય્ય, યથાધમ્મો કારેતબ્બો’’તિ.
347.2 Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhagavatā ticīvaraṃ anuññātanti aññeneva ticīvarena gāmaṃ pavisanti, aññena ticīvarena ārāme acchanti, aññena ticīvarena nahānaṃ otaranti. Ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū atirekacīvaraṃ dhāressantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, atirekacīvaraṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
3 તેન ખો પન સમયેન આયસ્મતો આનન્દસ્સ અતિરેકચીવરં ઉપ્પન્નં હોતિ. આયસ્મા ચ આનન્દો તં ચીવરં આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ દાતુકામો હોતિ. આયસ્મા ચ સારિપુત્તો સાકેતે વિહરતિ. અથ ખો આયસ્મતો આનન્દસ્સ એતદહોસિ – ‘‘ભગવતા સિક્ખાપદં પઞ્ઞત્તં ‘ન અતિરેકચીવરં ધારેતબ્બ’ન્તિ. ઇદઞ્ચ મે અતિરેકચીવરં ઉપ્પન્નં . અહઞ્ચિમં ચીવરં આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ દાતુકામો. આયસ્મા ચ સારિપુત્તો સાકેતે વિહરતિ. કથં નુ ખો મયા પટિપજ્જિતબ્બ’’ન્તિ? ભગવતો એતમત્થં આરોચેસિ. ‘‘કીવચિરં પનાનન્દ, સારિપુત્તો આગચ્છિસ્સતી’’તિ? ‘‘નવમં વા, ભગવા, દિવસં, દસમં વા’’તિ. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, દસાહપરમં અતિરેકચીવરં ધારેતુ’’ન્તિ.
4 Tena kho pana samayena āyasmato ānandassa atirekacīvaraṃ uppannaṃ hoti. Āyasmā ca ānando taṃ cīvaraṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmo hoti. Āyasmā ca sāriputto sākete viharati. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘bhagavatā sikkhāpadaṃ paññattaṃ ‘na atirekacīvaraṃ dhāretabba’nti. Idañca me atirekacīvaraṃ uppannaṃ . Ahañcimaṃ cīvaraṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmo. Āyasmā ca sāriputto sākete viharati. Kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Kīvaciraṃ panānanda, sāriputto āgacchissatī’’ti? ‘‘Navamaṃ vā, bhagavā, divasaṃ, dasamaṃ vā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretu’’nti.
તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખૂનં અતિરેકચીવરં ઉપ્પન્નં હોતિ. અથ ખો ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘કથં નુ ખો અમ્હેહિ અતિરેકચીવરે પટિપજ્જિતબ્બ’’ન્તિ? ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, અતિરેકચીવરં વિકપ્પેતુન્તિ.
Tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ atirekacīvaraṃ uppannaṃ hoti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho amhehi atirekacīvare paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, atirekacīvaraṃ vikappetunti.
૩૪૮. અથ ખો ભગવા વેસાલિયં યથાભિરન્તં વિહરિત્વા યેન બારાણસી તેન ચારિકં પક્કામિ. અનુપુબ્બેન ચારિકં ચરમાનો યેન બારાણસી તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા બારાણસિયં વિહરતિ ઇસિપતને મિગદાયે. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરસ્સ ભિક્ખુનો અન્તરવાસકો છિદ્દો હોતિ. અથ ખો તસ્સ ભિક્ખુનો એતદહોસિ – ‘‘ભગવતા તિચીવરં અનુઞ્ઞાતં – દિગુણા સઙ્ઘાટિ, એકચ્ચિયો ઉત્તરાસઙ્ગો , એકચ્ચિયો અન્તરવાસકો. અયઞ્ચ મે અન્તરવાસકો છિદ્દો. યંનૂનાહં અગ્ગળં અચ્છુપેય્યં, સમન્તતો દુપટ્ટં ભવિસ્સતિ, મજ્ઝે એકચ્ચિય’’ન્તિ. અથ ખો સો ભિક્ખુ અગ્ગળં અચ્છુપેસિ. અદ્દસા ખો ભગવા સેનાસનચારિકં આહિણ્ડન્તો તં ભિક્ખું અગ્ગળં અચ્છુપેન્તં 5, દિસ્વાન યેન સો ભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા તં ભિક્ખું એતદવોચ – ‘‘કિં ત્વં, ભિક્ખુ, કરોસી’’તિ? ‘‘અગ્ગળં, ભગવા, અચ્છુપેમી’’તિ. ‘‘સાધુ સાધુ, ભિક્ખુ; સાધુ ખો ત્વં, ભિક્ખુ, અગ્ગળં અચ્છુપેસી’’તિ . અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, અહતાનં દુસ્સાનં અહતકપ્પાનં દિગુણં સઙ્ઘાટિં, એકચ્ચિયં ઉત્તરાસઙ્ગં, એકચ્ચિયં અન્તરવાસકં; ઉતુદ્ધટાનં દુસ્સાનં ચતુગ્ગુણં સઙ્ઘાટિં, દિગુણં ઉત્તરાસઙ્ગં, દિગુણં અન્તરવાસકં; પંસુકૂલે યાવદત્થં; પાપણિકે ઉસ્સાહો કરણીયો. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, અગ્ગળં તુન્નં ઓવટ્ટિકં કણ્ડુસકં દળ્હીકમ્મ’’ન્તિ.
348. Atha kho bhagavā vesāliyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena bārāṇasī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno antaravāsako chiddo hoti. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi – ‘‘bhagavatā ticīvaraṃ anuññātaṃ – diguṇā saṅghāṭi, ekacciyo uttarāsaṅgo , ekacciyo antaravāsako. Ayañca me antaravāsako chiddo. Yaṃnūnāhaṃ aggaḷaṃ acchupeyyaṃ, samantato dupaṭṭaṃ bhavissati, majjhe ekacciya’’nti. Atha kho so bhikkhu aggaḷaṃ acchupesi. Addasā kho bhagavā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto taṃ bhikkhuṃ aggaḷaṃ acchupentaṃ 6, disvāna yena so bhikkhu tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kiṃ tvaṃ, bhikkhu, karosī’’ti? ‘‘Aggaḷaṃ, bhagavā, acchupemī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu; sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, aggaḷaṃ acchupesī’’ti . Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ahatānaṃ dussānaṃ ahatakappānaṃ diguṇaṃ saṅghāṭiṃ, ekacciyaṃ uttarāsaṅgaṃ, ekacciyaṃ antaravāsakaṃ; utuddhaṭānaṃ dussānaṃ catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ, diguṇaṃ uttarāsaṅgaṃ, diguṇaṃ antaravāsakaṃ; paṃsukūle yāvadatthaṃ; pāpaṇike ussāho karaṇīyo. Anujānāmi, bhikkhave, aggaḷaṃ tunnaṃ ovaṭṭikaṃ kaṇḍusakaṃ daḷhīkamma’’nti.
અતિરેકચીવરકથા નિટ્ઠિતા.
Atirekacīvarakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / અતિરેકચીવરાદિકથા • Atirekacīvarādikathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / અતિરેકચીવરાદિકથાવણ્ણના • Atirekacīvarādikathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ચીવરરજનકથાદિવણ્ણના • Cīvararajanakathādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૧૮. અતિરેકચીવરાદિકથા • 218. Atirekacīvarādikathā