A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / བུདྡྷཝཾསཔཱལི༹ • Buddhavaṃsapāḷi

    ༡༦. ཨཏྠདསྶཱིབུདྡྷཝཾསོ

    16. Atthadassībuddhavaṃso

    .

    1.

    ཏཏྠེཝ མཎྜཀཔྤམྷི, ཨཏྠདསྶཱི མཧཱཡསོ།

    Tattheva maṇḍakappamhi, atthadassī mahāyaso;

    མཧཱཏམཾ ནིཧནྟྭཱན, པཏྟོ སམྦོདྷིམུཏྟམཾ༎

    Mahātamaṃ nihantvāna, patto sambodhimuttamaṃ.

    .

    2.

    བྲཧྨུནཱ ཡཱཙིཏོ སནྟོ, དྷམྨཙཀྐཾ པཝཏྟཡི།

    Brahmunā yācito santo, dhammacakkaṃ pavattayi;

    ཨམཏེན ཏཔྤཡཱི ལོཀཾ, དསསཧསྶིསདེཝཀཾ༎

    Amatena tappayī lokaṃ, dasasahassisadevakaṃ.

    .

    3.

    ཏསྶཱཔི ལོཀནཱཐསྶ, ཨཧེསུཾ ཨབྷིསམཡཱ ཏཡོ།

    Tassāpi lokanāthassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;

    ཀོཊིསཏསཧསྶཱནཾ, པཋམཱབྷིསམཡོ ཨཧུ༎

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    4.

    ཡདཱ བུདྡྷོ ཨཏྠདསྶཱི, ཙརཏེ དེཝཙཱརིཀཾ།

    Yadā buddho atthadassī, carate devacārikaṃ;

    ཀོཊིསཏསཧསྶཱནཾ, དུཏིཡཱབྷིསམཡོ ཨཧུ༎

    Koṭisatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    5.

    པུནཱཔརཾ ཡདཱ བུདྡྷོ, དེསེསི པིཏུསནྟིཀེ།

    Punāparaṃ yadā buddho, desesi pitusantike;

    ཀོཊིསཏསཧསྶཱནཾ, ཏཏིཡཱབྷིསམཡོ ཨཧུ༎

    Koṭisatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    སནྣིཔཱཏཱ ཏཡོ ཨཱསུཾ, ཏསྶཱཔི ཙ མཧེསིནོ།

    Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi ca mahesino;

    ཁཱིཎཱསཝཱནཾ ཝིམལཱནཾ, སནྟཙིཏྟཱན ཏཱདིནཾ༎

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    7.

    ཨཊྛནཝུཏིསཧསྶཱནཾ , པཋམོ ཨཱསི སམཱགམོ།

    Aṭṭhanavutisahassānaṃ , paṭhamo āsi samāgamo;

    ཨཊྛཱསཱིཏིསཧསྶཱནཾ, དུཏིཡོ ཨཱསི སམཱགམོ༎

    Aṭṭhāsītisahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.

    .

    8.

    ཨཊྛསཏྟཏིསཏསཧསྶཱནཾ , ཏཏིཡོ ཨཱསི སམཱགམོ།

    Aṭṭhasattatisatasahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;

    ཨནུཔཱདཱ ཝིམུཏྟཱནཾ, ཝིམལཱནཾ མཧེསིནཾ༎

    Anupādā vimuttānaṃ, vimalānaṃ mahesinaṃ.

    .

    9.

    ཨཧཾ ཏེན སམཡེན, ཛཊིལོ ཨུགྒཏཱཔནོ།

    Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;

    སུསཱིམོ ནཱམ ནཱམེན, མཧིཡཱ སེཊྛསམྨཏོ༎

    Susīmo nāma nāmena, mahiyā seṭṭhasammato.

    ༡༠.

    10.

    དིབྦཾ མནྡཱརཝཾ པུཔྥཾ, པདུམཾ པཱརིཚཏྟཀཾ།

    Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;

    དེཝལོཀཱཧརིཏྭཱན, སམྦུདྡྷམབྷིཔཱུཛཡིཾ༎

    Devalokāharitvāna, sambuddhamabhipūjayiṃ.

    ༡༡.

    11.

    སོཔི མཾ བུདྡྷོ བྱཱཀཱསི, ཨཏྠདསྶཱི མཧཱམུནི།

    Sopi maṃ buddho byākāsi, atthadassī mahāmuni;

    ‘‘ཨཊྛཱརསེ ཀཔྤསཏེ, ཨཡཾ བུདྡྷོ བྷཝིསྶཏི༎

    ‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.

    ༡༢.

    12.

    ‘‘པདྷཱནཾ པདཧིཏྭཱན…པེ॰… ཧེསྶཱམ སམྨུཁཱ ཨིམཾ’’༎

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.

    ༡༣.

    13.

    ཏསྶཱཔི ཝཙནཾ སུཏྭཱ, ཧཊྛོ 1 སཾཝིགྒམཱནསོ།

    Tassāpi vacanaṃ sutvā, haṭṭho 2 saṃviggamānaso;

    ཨུཏྟརིཾ ཝཏམདྷིཊྛཱསིཾ, དསཔཱརམིཔཱུརིཡཱ༎

    Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.

    ༡༤.

    14.

    སོབྷཎཾ ནཱམ ནགརཾ, སཱགརོ ནཱམ ཁཏྟིཡོ།

    Sobhaṇaṃ nāma nagaraṃ, sāgaro nāma khattiyo;

    སུདསྶནཱ ནཱམ ཛནིཀཱ, ཨཏྠདསྶིསྶ སཏྠུནོ༎

    Sudassanā nāma janikā, atthadassissa satthuno.

    ༡༥.

    15.

    དསཝསྶསཧསྶཱནི, ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷ སོ ཝསི།

    Dasavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;

    ཨམརགིརི སུགིརི ཝཱཧནཱ, ཏཡོ པཱསཱདམུཏྟམཱ༎

    Amaragiri sugiri vāhanā, tayo pāsādamuttamā.

    ༡༦.

    16.

    ཏེཏྟིཾསཉྩ སཧསྶཱནི, ནཱརིཡོ སམལངྐཏཱ།

    Tettiṃsañca sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    ཝིསཱཁཱ ནཱམ ནཱརཱི ཙ, སེལོ ནཱམཱསི ཨཏྲཛོ༎

    Visākhā nāma nārī ca, selo nāmāsi atrajo.

    ༡༧.

    17.

    ནིམིཏྟེ ཙཏུརོ དིསྭཱ, ཨསྶཡཱནེན ནིཀྑམི།

    Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;

    ཨནཱུནཨཊྛམཱསཱནི, པདྷཱནཾ པདཧཱི ཛིནོ༎

    Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.

    ༡༨.

    18.

    བྲཧྨུནཱ ཡཱཙིཏོ སནྟོ, ཨཏྠདསྶཱི མཧཱཡསོ།

    Brahmunā yācito santo, atthadassī mahāyaso;

    ཝཏྟི ཙཀྐཾ མཧཱཝཱིརོ, ཨནོམུཡྻཱནེ ནརཱསབྷོ༎

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, anomuyyāne narāsabho.

    ༡༩.

    19.

    སནྟོ ཙ ཨུཔསནྟོ ཙ, ཨཧེསུཾ ཨགྒསཱཝཀཱ།

    Santo ca upasanto ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    ཨབྷཡོ ནཱམུཔཊྛཱཀོ, ཨཏྠདསྶིསྶ སཏྠུནོ༎

    Abhayo nāmupaṭṭhāko, atthadassissa satthuno.

    ༢༠.

    20.

    དྷམྨཱ ཙེཝ སུདྷམྨཱ ཙ, ཨཧེསུཾ ཨགྒསཱཝིཀཱ།

    Dhammā ceva sudhammā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    བོདྷི ཏསྶ བྷགཝཏོ, ཙམྤཀོཏི པཝུཙྩཏི༎

    Bodhi tassa bhagavato, campakoti pavuccati.

    ༢༡.

    21.

    ནཀུལོ ཙ ནིསབྷོ ཙ, ཨཧེསུཾ ཨགྒུཔཊྛཀཱ།

    Nakulo ca nisabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    མཀིལཱ ཙ སུནནྡཱ ཙ, ཨཧེསུཾ ཨགྒུཔཊྛིཀཱ༎

    Makilā ca sunandā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

    ༢༢.

    22.

    སོཔི བུདྡྷོ ཨསམསམོ, ཨསཱིཏིཧཏྠམུགྒཏོ།

    Sopi buddho asamasamo, asītihatthamuggato;

    སོབྷཏེ སཱལརཱཛཱཝ, ཨུལུ༹རཱཛཱཝ པཱུརིཏོ༎

    Sobhate sālarājāva, uḷurājāva pūrito.

    ༢༣.

    23.

    ཏསྶ པཱཀཏིཀཱ རཾསཱི, ཨནེཀསཏཀོཊིཡོ།

    Tassa pākatikā raṃsī, anekasatakoṭiyo;

    ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ དས དིསཱ, ཕརནྟི ཡོཛནཾ སདཱ༎

    Uddhaṃ adho dasa disā, pharanti yojanaṃ sadā.

    ༢༤.

    24.

    སོཔི བུདྡྷོ ནརཱསབྷོ, སབྦསཏྟུཏྟམོ མུནི།

    Sopi buddho narāsabho, sabbasattuttamo muni;

    ཝསྶསཏསཧསྶཱནི, ལོཀེ ཨཊྛཱསི ཙཀྑུམཱ༎

    Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.

    ༢༥.

    25.

    ཨཏུལཾ དསྶེཏྭཱ ཨོབྷཱསཾ, ཝིརོཙེཏྭཱ སདེཝཀེ 3

    Atulaṃ dassetvā obhāsaṃ, virocetvā sadevake 4;

    སོཔི ཨནིཙྩཏཾ པཏྟོ, ཡཐགྒུཔཱདཱནསངྑཡཱ༎

    Sopi aniccataṃ patto, yathaggupādānasaṅkhayā.

    ༢༦.

    26.

    ཨཏྠདསྶཱི ཛིནཝརོ, ཨནོམཱརཱམམྷི ནིབྦུཏོ།

    Atthadassī jinavaro, anomārāmamhi nibbuto;

    དྷཱཏུཝིཏྠཱརིཀཾ ཨཱསི, ཏེསུ ཏེསུ པདེསཏོཏི༎

    Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.

    ཨཏྠདསྶིསྶ བྷགཝཏོ ཝཾསོ ཙུདྡསམོ།

    Atthadassissa bhagavato vaṃso cuddasamo.







    Footnotes:
    1. ཏུཊྛོ (སྱཱ॰ ཀཾ॰)
    2. tuṭṭho (syā. kaṃ.)
    3. ཨཏུལཾ དསྶཡིཏྭཱན, ཨོབྷཱསེཏྭཱ སདེཝཀེ (སཱི॰ ཀ॰)
    4. atulaṃ dassayitvāna, obhāsetvā sadevake (sī. ka.)



    Related texts:



    ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཁུདྡཀནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / བུདྡྷཝཾས-ཨཊྛཀཐཱ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ༡༦. ཨཏྠདསྶཱིབུདྡྷཝཾསཝཎྞནཱ • 16. Atthadassībuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact