Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
൨. അട്ഠകനാഗരസുത്തം
2. Aṭṭhakanāgarasuttaṃ
൧൭. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ആയസ്മാ ആനന്ദോ വേസാലിയം വിഹരതി ബേലുവഗാമകേ 1. തേന ഖോ പന സമയേന ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ പാടലിപുത്തം അനുപ്പത്തോ ഹോതി കേനചിദേവ കരണീയേന. അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ യേന കുക്കുടാരാമോ യേന അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ തം ഭിക്ഖും അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ തം ഭിക്ഖും ഏതദവോച – ‘‘കഹം നു ഖോ, ഭന്തേ, ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഏതരഹി വിഹരതി? ദസ്സനകാമാ ഹി മയം തം ആയസ്മന്തം ആനന്ദ’’ന്തി. ‘‘ഏസോ, ഗഹപതി, ആയസ്മാ ആനന്ദോ വേസാലിയം വിഹരതി ബേലുവഗാമകേ’’തി. അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ പാടലിപുത്തേ തം കരണീയം തീരേത്വാ യേന വേസാലീ യേന ബേലുവഗാമകോ യേനായസ്മാ ആനന്ദോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി.
17. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando vesāliyaṃ viharati beluvagāmake 2. Tena kho pana samayena dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro pāṭaliputtaṃ anuppatto hoti kenacideva karaṇīyena. Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro yena kukkuṭārāmo yena aññataro bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ nu kho, bhante, āyasmā ānando etarahi viharati? Dassanakāmā hi mayaṃ taṃ āyasmantaṃ ānanda’’nti. ‘‘Eso, gahapati, āyasmā ānando vesāliyaṃ viharati beluvagāmake’’ti. Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro pāṭaliputte taṃ karaṇīyaṃ tīretvā yena vesālī yena beluvagāmako yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
൧൮. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച – ‘‘അത്ഥി നു ഖോ, ഭന്തേ ആനന്ദ, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ അക്ഖാതോ യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തഞ്ചേവ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ ച ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി , അനനുപ്പത്തഞ്ച അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി?
18. Ekamantaṃ nisinno kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo akkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttañceva cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti , ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti?
‘‘അത്ഥി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ അക്ഖാതോ യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തഞ്ചേവ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ ച ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തഞ്ച അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി.
‘‘Atthi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo akkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttañceva cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti.
‘‘കതമോ പന, ഭന്തേ ആനന്ദ, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ അക്ഖാതോ യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തഞ്ചേവ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ ച ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തഞ്ച അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി?
‘‘Katamo pana, bhante ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo akkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttañceva cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti?
൧൯. ‘‘ഇധ, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി പഠമം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി. നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ അക്ഖാതോ യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തഞ്ചേവ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ ച ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തഞ്ച അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
19. ‘‘Idha, gahapati, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi paṭhamaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti. No ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo akkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttañceva cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
൨൦. ‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം…പേ॰… ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി ഖോ ദുതിയം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
20. ‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi kho dutiyaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു പീതിയാ ച വിരാഗാ…പേ॰… തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി ഖോ തതിയം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം…പേ॰… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi kho tatiyaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ…pe… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സുഖസ്സ ച പഹാനാ …പേ॰… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘ഇദമ്പി ഖോ ചതുത്ഥം ഝാനം അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sukhassa ca pahānā …pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘idampi kho catutthaṃ jhānaṃ abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി, തഥാ ദുതിയം, തഥാ തതിയം, തഥാ ചതുത്ഥം 3. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാബജ്ഝേന 4 ഫരിത്വാ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ മേത്താചേതോവിമുത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ…പേ॰… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ 5. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena 6 pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho mettācetovimutti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito…pe… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു കരുണാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… മുദിതാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി, തഥാ ദുതിയം, തഥാ തതിയം, തഥാ ചതുത്ഥം. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാബജ്ഝേന ഫരിത്വാ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ഉപേക്ഖാചേതോവിമുത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്ത്ന്ത്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho upekkhācetovimutti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’ntntti pajānāti. So tattha ṭhito… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ ‘അനന്തോ ആകാസോ’തി ആകാസാനഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ആകാസാനഞ്ചായതനസമാപത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ…പേ॰… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho ākāsānañcāyatanasamāpatti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito…pe… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘അനന്തം വിഞ്ഞാണ’ന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനസമാപത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ…പേ॰… അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho viññāṇañcāyatanasamāpatti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito…pe… anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti.
‘‘പുന ചപരം, ഗഹപതി, ഭിക്ഖു സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’തി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇതി പടിസഞ്ചിക്ഖതി – ‘അയമ്പി ഖോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനസമാപത്തി അഭിസങ്ഖതാ അഭിസഞ്ചേതയിതാ. യം ഖോ പന കിഞ്ചി അഭിസങ്ഖതം അഭിസഞ്ചേതയിതം തദനിച്ചം നിരോധധമ്മ’ന്തി പജാനാതി. സോ തത്ഥ ഠിതോ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി. നോ ചേ ആസവാനം ഖയം പാപുണാതി, തേനേവ ധമ്മരാഗേന തായ ധമ്മനന്ദിയാ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, ഗഹപതി, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഏകധമ്മോ അക്ഖാതോ യത്ഥ ഭിക്ഖുനോ അപ്പമത്തസ്സ ആതാപിനോ പഹിതത്തസ്സ വിഹരതോ അവിമുത്തഞ്ചേവ ചിത്തം വിമുച്ചതി, അപരിക്ഖീണാ ച ആസവാ പരിക്ഖയം ഗച്ഛന്തി, അനനുപ്പത്തഞ്ച അനുത്തരം യോഗക്ഖേമം അനുപാപുണാതീ’’തി.
‘‘Puna caparaṃ, gahapati, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ayampi kho ākiñcaññāyatanasamāpatti abhisaṅkhatā abhisañcetayitā. Yaṃ kho pana kiñci abhisaṅkhataṃ abhisañcetayitaṃ tadaniccaṃ nirodhadhamma’nti pajānāti. So tattha ṭhito āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti. No ce āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayampi kho, gahapati, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo akkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttañceva cittaṃ vimuccati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇātī’’ti.
൨൧. ഏവം വുത്തേ, ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച – ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ ആനന്ദ, പുരിസോ ഏകംവ നിധിമുഖം ഗവേസന്തോ സകിദേവ ഏകാദസ നിധിമുഖാനി അധിഗച്ഛേയ്യ; ഏവമേവ ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഏകം അമതദ്വാരം ഗവേസന്തോ സകിദേവ 7 ഏകാദസ അമതദ്വാരാനി അലത്ഥം ഭാവനായ. സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ, പുരിസസ്സ അഗാരം ഏകാദസദ്വാരം, സോ തസ്മിം അഗാരേ ആദിത്തേ ഏകമേകേനപി ദ്വാരേന സക്കുണേയ്യ അത്താനം സോത്ഥിം കാതും; ഏവമേവ ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഇമേസം ഏകാദസന്നം അമതദ്വാരാനം ഏകമേകേനപി അമതദ്വാരേന സക്കുണിസ്സാമി അത്താനം സോത്ഥിം കാതും. ഇമേഹി നാമ, ഭന്തേ, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ ആചരിയസ്സ ആചരിയധനം പരിയേസിസ്സന്തി, കിമങ്ഗം 8 പനാഹം ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ പൂജം ന കരിസ്സാമീ’’തി ! അഥ ഖോ ദസമോ ഗഹപതി അട്ഠകനാഗരോ പാടലിപുത്തകഞ്ച വേസാലികഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘം സന്നിപാതേത്വാ പണീതേന ഖാദനീയേന ഭോജനീയേന സഹത്ഥാ സന്തപ്പേസി സമ്പവാരേസി, ഏകമേകഞ്ച ഭിക്ഖും പച്ചേകം ദുസ്സയുഗേന അച്ഛാദേസി, ആയസ്മന്തഞ്ച ആനന്ദം തിചീവരേന അച്ഛാദേസി, ആയസ്മതോ ച ആനന്ദസ്സ പഞ്ചസതവിഹാരം കാരാപേസീതി.
21. Evaṃ vutte, dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi, bhante ānanda, puriso ekaṃva nidhimukhaṃ gavesanto sakideva ekādasa nidhimukhāni adhigaccheyya; evameva kho ahaṃ, bhante, ekaṃ amatadvāraṃ gavesanto sakideva 9 ekādasa amatadvārāni alatthaṃ bhāvanāya. Seyyathāpi, bhante, purisassa agāraṃ ekādasadvāraṃ, so tasmiṃ agāre āditte ekamekenapi dvārena sakkuṇeyya attānaṃ sotthiṃ kātuṃ; evameva kho ahaṃ, bhante, imesaṃ ekādasannaṃ amatadvārānaṃ ekamekenapi amatadvārena sakkuṇissāmi attānaṃ sotthiṃ kātuṃ. Imehi nāma, bhante, aññatitthiyā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesissanti, kimaṅgaṃ 10 panāhaṃ āyasmato ānandassa pūjaṃ na karissāmī’’ti ! Atha kho dasamo gahapati aṭṭhakanāgaro pāṭaliputtakañca vesālikañca bhikkhusaṅghaṃ sannipātetvā paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi, ekamekañca bhikkhuṃ paccekaṃ dussayugena acchādesi, āyasmantañca ānandaṃ ticīvarena acchādesi, āyasmato ca ānandassa pañcasatavihāraṃ kārāpesīti.
അട്ഠകനാഗരസുത്തം നിട്ഠിതം ദുതിയം.
Aṭṭhakanāgarasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൨. അട്ഠകനാഗരസുത്തവണ്ണനാ • 2. Aṭṭhakanāgarasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൨. അട്ഠകനാഗരസുത്തവണ്ണനാ • 2. Aṭṭhakanāgarasuttavaṇṇanā