Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ਅਟ੍ਠਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ

    Aṭṭhakavāravaṇṇanā

    ੩੨੮. ਅਟ੍ਠਕੇਸੁ ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨਾਤਿ –

    328. Aṭṭhakesu aṭṭhānisaṃse sampassamānenāti –

    ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏવਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ‘ਅਯਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਆਗਤਾਗਮੋ ਧਮ੍ਮਧਰੋ વਿਨਯਧਰੋ ਮਾਤਿਕਾਧਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਮੇਧਾવੀ ਲਜ੍ਜੀ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕੋ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮੋ, ਸਚੇ ਮਯਂ ਇਮਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਮਯਂ ਇਮਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, વਿਨਾ ਇਮਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਭਣ੍ਡਨਂ ਕਲਹੋ વਿਗ੍ਗਹੋ વਿવਾਦੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਸਙ੍ਘવવਤ੍ਥਾਨਂ ਸਙ੍ਘਨਾਨਾਕਰਣ’ਨ੍ਤਿ, ਭੇਦਗਰੁਕੇਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਨ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੪੫੩) –

    ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti, so tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hoti, aññe bhikkhū tassā āpattiyā āpattidiṭṭhino honti, te ce, bhikkhave, bhikkhū taṃ bhikkhuṃ evaṃ jānanti ‘ayaṃ kho āyasmā bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito byatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo, sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ āpattiyā adassane ukkhipissāma, na mayaṃ iminā bhikkhunā saddhiṃ uposathaṃ karissāma, vinā iminā bhikkhunā uposathaṃ karissāma, bhavissati saṅghassa tatonidānaṃ bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṅghabhedo saṅgharāji saṅghavavatthānaṃ saṅghanānākaraṇa’nti, bhedagarukehi, bhikkhave, bhikkhūhi na so bhikkhu āpattiyā adassane ukkhipitabbo’’ti (mahāva. 453) –

    ਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨ। ਤੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪੋਸਥਾਦਿਅਕਰਣਂ ਆਦੀਨવੋ ਭੇਦਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨਤੋ, ਕਰਣਂ ਆਨਿਸਂਸੋ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਸਂવਤ੍ਤਨਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਏਤੇ ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨ ਨ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    Ādinā vuttaaṭṭhānisaṃse sampassamānena. Tena hi saddhiṃ uposathādiakaraṇaṃ ādīnavo bhedāya saṃvattanato, karaṇaṃ ānisaṃso sāmaggiyā saṃvattanato. Tasmā ete aṭṭhānisaṃse sampassamānena na so bhikkhu ukkhipitabboti attho.

    ਦੁਤਿਯਅਟ੍ਠਕੇਪਿ ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨਾਤਿ –

    Dutiyaaṭṭhakepi aṭṭhānisaṃse sampassamānenāti –

    ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ ‘ਇਮੇ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਆਗਤਾਗਮਾ ਧਮ੍ਮਧਰਾ વਿਨਯਧਰਾ ਮਾਤਿਕਾਧਰਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਮੇਧਾવਿਨੋ ਲਜ੍ਜਿਨੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕਾ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਾ, ਨਾਲਂ ਮਮਂ વਾ ਕਾਰਣਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ વਾ ਕਾਰਣਾ ਛਨ੍ਦਾ ਦੋਸਾ ਮੋਹਾ ਭਯਾ ਅਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਸਚੇ ਮਂ ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, વਿਨਾ ਮਯਾ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਭਣ੍ਡਨਂ ਕਲਹੋ વਿਗ੍ਗਹੋ વਿવਾਦੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਸਙ੍ਘવવਤ੍ਥਾਨਂ ਸਙ੍ਘਨਾਨਾਕਰਣ’ਨ੍ਤਿ, ਭੇਦਗਰੁਕੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਸਦ੍ਧਾਯ ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੪੫੩) –

    ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti, so tassā āpattiyā anāpattidiṭṭhi hoti, aññe bhikkhū tassā āpattiyā āpattidiṭṭhino honti, so ce, bhikkhave, bhikkhu te bhikkhū evaṃ jānāti ‘ime kho āyasmanto bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā paṇḍitā byattā medhāvino lajjino kukkuccakā sikkhākāmā, nālaṃ mamaṃ vā kāraṇā aññesaṃ vā kāraṇā chandā dosā mohā bhayā agatiṃ gantuṃ, sace maṃ ime bhikkhū āpattiyā adassane ukkhipissanti, na mayā saddhiṃ uposathaṃ karissanti, vinā mayā uposathaṃ karissanti, bhavissati saṅghassa tatonidānaṃ bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṅghabhedo saṅgharāji saṅghavavatthānaṃ saṅghanānākaraṇa’nti, bhedagarukena, bhikkhave, bhikkhunā paresampi saddhāya sā āpatti desetabbā’’ti (mahāva. 453) –

    ਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    Ādinā vuttaaṭṭhānisaṃse sampassamānenāti attho.

    ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹੀਤਿ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇવਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ‘ਮੁਸਾ ਭਣਿਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ, ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ‘ਮੁਸਾ ਭਣਾਮੀ’ਤਿ, ਭਣਿਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ‘ਮੁਸਾ ਮਯਾ ਭਣਿਤ’ਨ੍ਤਿ વਿਨਿਧਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਖਨ੍ਤਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਰੁਚਿਂ, વਿਨਿਧਾਯ ਭਾવ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੨੨੦) ਏવਮਾਗਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ।

    Pāḷiyaṃ āgatehi sattahīti ‘‘pubbevassa hoti ‘musā bhaṇissa’nti, bhaṇantassa hoti ‘musā bhaṇāmī’ti, bhaṇitassa hoti ‘musā mayā bhaṇita’nti vinidhāya diṭṭhiṃ, vinidhāya khantiṃ, vinidhāya ruciṃ, vinidhāya bhāva’’nti (pārā. 220) evamāgatehi sattahi.

    ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਤਿ ਅਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਤੋ। ਰਤ੍ਤਿਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ વਿਕਾਲਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਉਪੋਸਥਂ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਰਤ੍ਤਿਭੋਜਨਞ੍ਚ ਦਿવਾવਿਕਾਲਭੋਜਨਞ੍ਚ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਮਞ੍ਚੇ ਛਮਾਯਂવ ਸਯੇਥ ਸਨ੍ਥਤੇਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਮਞ੍ਚੇ વਾ ਸੁਧਾਦਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਯ ਭੂਮਿਯਂ વਾ ਤਿਣਪਣ੍ਣਪਲਾਲਾਦੀਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਕਤੇ ਸਨ੍ਥਤੇ વਾ ਸਯੇਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤਞ੍ਹਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੀਕਮਾਹੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਅਸਮਾਚਰਨ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥਉਪੋਸਥਂ ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।

    Abrahmacariyāti aseṭṭhacariyato. Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojananti uposathaṃ upavuttho rattibhojanañca divāvikālabhojanañca na bhuñjeyya. Mañce chamāyaṃva sayetha santhateti kappiyamañce vā sudhādiparikammakatāya bhūmiyaṃ vā tiṇapaṇṇapalālādīni santharitvā kate santhate vā sayethāti attho. Etañhi aṭṭhaṅgīkamāhuposathanti etaṃ pāṇātipātādīni asamācarantena upavutthauposathaṃ aṭṭhahi aṅgehi samannāgatattā ‘‘aṭṭhaṅgika’’nti vadanti.

    ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਂ ਹੋਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਯੋ ਅਟ੍ਠ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ। ਸਪ੍ਪਿਆਦਿ ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨੇ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਹੋਤਿ। ਅਟ੍ਠਕવਸੇਨ ਯੋਜੇਤ੍વਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਏਕਂ ਅਟ੍ਠਕਂ, ਤਤੋ ਏਕਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਕੇਕਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਤਿ ਏવਮਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਅਟ੍ਠਕਾਨਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    ‘‘Akappiyakataṃ hoti appaṭiggahitaka’’ntiādayo aṭṭha anatirittā nāma. Sappiādi aṭṭhame aruṇuggamane nissaggiyaṃ hoti. Aṭṭhakavasena yojetvā veditabbānīti purimāni aṭṭha ekaṃ aṭṭhakaṃ, tato ekaṃ apanetvā sesesupi ekekaṃ pakkhipitvāti evamādinā nayena aññānipi aṭṭhakāni kātabbānīti attho.

    ਅਟ੍ਠਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Aṭṭhakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੮. ਅਟ੍ਠਕવਾਰੋ • 8. Aṭṭhakavāro

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਅਟ੍ਠਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਟ੍ਠਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Aṭṭhakavāravaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਛਕ੍ਕવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Chakkavārādivaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਏਕੁਤ੍ਤਰਿਕਨਯੋ ਅਟ੍ਠਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Ekuttarikanayo aṭṭhakavāravaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact