Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi |
అట్ఠమన్తవినాసకపుగ్గలా
Aṭṭhamantavināsakapuggalā
‘‘భన్తే నాగసేన, అట్ఠిమే పుగ్గలా మన్తియమానా మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేన్తి. కతమే అట్ఠ? రాగచరితో దోసచరితో మోహచరితో మానచరితో లుద్ధో అలసో ఏకచిన్తీ బాలోతి. ఇమే అట్ఠ పుగ్గలా మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేన్తీ’’తి.
‘‘Bhante nāgasena, aṭṭhime puggalā mantiyamānā mantitaṃ atthaṃ byāpādenti. Katame aṭṭha? Rāgacarito dosacarito mohacarito mānacarito luddho alaso ekacintī bāloti. Ime aṭṭha puggalā mantitaṃ atthaṃ byāpādentī’’ti.
థేరో ఆహ ‘‘తేసం కో దోసో’’తి? ‘‘రాగచరితో, భన్తే నాగసేన, రాగవసేన మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, దోసచరితో దోసవసేన మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, మోహచరితో మోహవసేన మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, మానచరితో మానవసేన మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, లుద్ధో లోభవసేన మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, అలసో అలసతాయ మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, ఏకచిన్తీ ఏకచిన్తితాయ మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి, బాలో బాలతాయ మన్తితం అత్థం బ్యాపాదేతి. భవతీహ –
Thero āha ‘‘tesaṃ ko doso’’ti? ‘‘Rāgacarito, bhante nāgasena, rāgavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, dosacarito dosavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, mohacarito mohavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, mānacarito mānavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, luddho lobhavasena mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, alaso alasatāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, ekacintī ekacintitāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti, bālo bālatāya mantitaṃ atthaṃ byāpādeti. Bhavatīha –
‘‘‘రత్తో దుట్ఠో చ మూళ్హో చ, మానీ లుద్ధో తథాలసో;
‘‘‘Ratto duṭṭho ca mūḷho ca, mānī luddho tathālaso;
ఏకచిన్తీ చ బాలో చ, ఏతే అత్థవినాసకా’’’తి.
Ekacintī ca bālo ca, ete atthavināsakā’’’ti.
అట్ఠ మన్తవినాసకపుగ్గలా.
Aṭṭha mantavināsakapuggalā.