Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā

    അട്ഠാരസവത്ഥുകഥാ

    Aṭṭhārasavatthukathā

    ൪൬൮. അധമ്മം ധമ്മോതിആദീനി അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി സങ്ഘഭേദകക്ഖന്ധകേ വണ്ണയിസ്സാമ.

    468.Adhammaṃ dhammotiādīni aṭṭhārasa bhedakaravatthūni saṅghabhedakakkhandhake vaṇṇayissāma.

    ൪൭൫. തം ഉക്ഖിത്തകം ഭിക്ഖും ഓസാരേത്വാതി തം ഗഹേത്വാ സീമം ഗന്ത്വാ ആപത്തിം ദേസാപേത്വാ കമ്മവാചായ ഓസാരേത്വാ. താവദേവ ഉപോസഥോതി തംദിവസമേവ ഉപോസഥക്ഖന്ധകേ വുത്തനയേനേവ സാമഗ്ഗീഉപോസഥോ കാതബ്ബോ.

    475.Taṃukkhittakaṃ bhikkhuṃ osāretvāti taṃ gahetvā sīmaṃ gantvā āpattiṃ desāpetvā kammavācāya osāretvā. Tāvadeva uposathoti taṃdivasameva uposathakkhandhake vuttanayeneva sāmaggīuposatho kātabbo.

    ൪൭൬. അമൂലാ മൂലം ഗന്ത്വാതി ന മൂലാ മൂലം ഗന്ത്വാ; തം വത്ഥും അവിനിച്ഛിനിത്വാതി അത്ഥോ. അയം വുച്ചതി ഉപാലി സങ്ഘസാമഗ്ഗീ അത്ഥാപേതാ ബ്യഞ്ജനൂപേതാതി അത്ഥതോ അപഗതാ, ‘‘സങ്ഘസാമഗ്ഗീ’’തി ഇമം പന ബ്യഞ്ജനമത്തം ഉപേതാ.

    476.Amūlā mūlaṃ gantvāti na mūlā mūlaṃ gantvā; taṃ vatthuṃ avinicchinitvāti attho. Ayaṃ vuccati upāli saṅghasāmaggī atthāpetā byañjanūpetāti atthato apagatā, ‘‘saṅghasāmaggī’’ti imaṃ pana byañjanamattaṃ upetā.

    ൪൭൭. സങ്ഘസ്സ കിച്ചേസൂതി സങ്ഘസ്സ കരണീയേസു ഉപ്പന്നേസു. മന്തനാസൂതി വിനയമന്തനാസു. അത്ഥേസു ജാതേസൂതി വിനയഅത്ഥേസു ഉപ്പന്നേസു. വിനിച്ഛയേസൂതി തേസംയേവ അത്ഥാനം വിനിച്ഛയേസു. മഹത്ഥികോതി മഹാഉപകാരോ. പഗ്ഗഹാരഹോതി പഗ്ഗണ്ഹിതും വുത്തോ.

    477.Saṅghassa kiccesūti saṅghassa karaṇīyesu uppannesu. Mantanāsūti vinayamantanāsu. Atthesu jātesūti vinayaatthesu uppannesu. Vinicchayesūti tesaṃyeva atthānaṃ vinicchayesu. Mahatthikoti mahāupakāro. Paggahārahoti paggaṇhituṃ vutto.

    അനാനുവജ്ജോ പഠമേന സീലതോതിആദിമ്ഹിയേവ താവ സീലതോ ന ഉപവജ്ജോ. അവേക്ഖിതാചാരോതി അപേക്ഖിതാചാരോ; ആലോകിതേ വിലോകിതേ സമ്പജാനകാരീതിആദിനാ നയേന ഉപപരിക്ഖിതാചാരോ. അട്ഠകഥാസു പന ‘‘അപ്പടിച്ഛന്നാചാരോ’’തി വുത്തം.

    Anānuvajjo paṭhamena sīlatotiādimhiyeva tāva sīlato na upavajjo. Avekkhitācāroti apekkhitācāro; ālokite vilokite sampajānakārītiādinā nayena upaparikkhitācāro. Aṭṭhakathāsu pana ‘‘appaṭicchannācāro’’ti vuttaṃ.

    വിസയ്ഹാതി അഭിഭവിത്വാ. അനുയ്യുതം ഭണന്തി അനുഞ്ഞാതം അനപഗതം ഭണന്തോ. യസ്മാ ഹി സോ അനുയ്യുതം ഭണതി, ഉസൂയായ വാ അഗതിഗമനവസേന വാ കാരണാപഗതം ന ഭണതി, തസ്മാ അത്ഥം ന ഹാപേതി. ഉസൂയായ പന അഗതിഗമനവസേന വാ ഭണന്തോ അത്ഥം ഹാപേതി, കാരണം ന ദേതി, തസ്മാ സോ പരിസഗതോ ഛമ്ഭതി ചേവ വേധതി ച. യോ ഈദിസോ ന ഹോതി, അയം ‘‘പഗ്ഗഹാരഹോ’’തി ദസ്സേതി.

    Visayhāti abhibhavitvā. Anuyyutaṃ bhaṇanti anuññātaṃ anapagataṃ bhaṇanto. Yasmā hi so anuyyutaṃ bhaṇati, usūyāya vā agatigamanavasena vā kāraṇāpagataṃ na bhaṇati, tasmā atthaṃ na hāpeti. Usūyāya pana agatigamanavasena vā bhaṇanto atthaṃ hāpeti, kāraṇaṃ na deti, tasmā so parisagato chambhati ceva vedhati ca. Yo īdiso na hoti, ayaṃ ‘‘paggahāraho’’ti dasseti.

    കിഞ്ച ഭിയ്യോ ‘‘തഥേവ പഞ്ഹ’’ന്തി ഗാഥാ, തസ്സത്ഥോ – യഥാ ച അനുയ്യുതം ഭണന്തോ അത്ഥം ന ഹാപേതി, തഥേവ പരിസായ മജ്ഝേ പഞ്ഹം പുച്ഛിതോ സമാനോ ന ചേവ പജ്ഝായതി, ന ച മങ്കു ഹോതി. യോ ഹി അത്ഥം ന ജാനാതി, സോ പജ്ഝായതി. യോ വത്തും ന സക്കോതി, സോ മങ്കു ഹോതി. യോ പന അത്ഥഞ്ച ജാനാതി, വത്തുഞ്ച സക്കോതി; സോ ന പജ്ഝായതി, ന മങ്കു ഹോതി. കാലാഗതന്തി കഥേതബ്ബയുത്തകാലേ ആഗതം. ബ്യാകരണാരഹന്തി പഞ്ഹസ്സ അത്ഥാനുലോമതായ ബ്യാകരണാനുച്ഛവികം. വചോതി വദന്തോ; ഏവരൂപം വചനം ഭണന്തോതി അത്ഥോ. രഞ്ജേതീതി തോസേതി. വിഞ്ഞൂപരിസന്തി വിഞ്ഞൂനം പരിസം.

    Kiñca bhiyyo ‘‘tatheva pañha’’nti gāthā, tassattho – yathā ca anuyyutaṃ bhaṇanto atthaṃ na hāpeti, tatheva parisāya majjhe pañhaṃ pucchito samāno na ceva pajjhāyati, na ca maṅku hoti. Yo hi atthaṃ na jānāti, so pajjhāyati. Yo vattuṃ na sakkoti, so maṅku hoti. Yo pana atthañca jānāti, vattuñca sakkoti; so na pajjhāyati, na maṅku hoti. Kālāgatanti kathetabbayuttakāle āgataṃ. Byākaraṇārahanti pañhassa atthānulomatāya byākaraṇānucchavikaṃ. Vacoti vadanto; evarūpaṃ vacanaṃ bhaṇantoti attho. Rañjetīti toseti. Viññūparisanti viññūnaṃ parisaṃ.

    ആചേരകമ്ഹി ച സകേതി അത്തനോ ആചരിയവാദേ. അലം പമേതുന്തി വീമംസിതും തം തം കാരണം പഞ്ഞായ തുലയിതും സമത്ഥോ. പഗുണോതി കതപരിചയോ ലദ്ധാസേവനോ. കഥേതവേതി കഥേതബ്ബേ. വിരദ്ധികോവിദോതി വിരദ്ധട്ഠാനകുസലോ.

    Ācerakamhica saketi attano ācariyavāde. Alaṃ pametunti vīmaṃsituṃ taṃ taṃ kāraṇaṃ paññāya tulayituṃ samattho. Paguṇoti kataparicayo laddhāsevano. Kathetaveti kathetabbe. Viraddhikovidoti viraddhaṭṭhānakusalo.

    പച്ചത്ഥികാ യേന വജന്തീതി അയം ഗാഥാ യാദിസേ കഥേതബ്ബേ പഗുണോ, തം ദസ്സേതും വുത്താ. അയഞ്ഹേത്ഥ അത്ഥോ – യാദിസേന കഥിതേന പച്ചത്ഥികാ ച നിഗ്ഗഹം ഗച്ഛന്തി, മഹാജനോ ച സഞ്ഞപനം ഗച്ഛതി; സഞ്ഞത്തിം അവബോധനം ഗച്ഛതീതി അത്ഥോ. യഞ്ച കഥേന്തോ സകം ആദായം അത്തനോ ആചരിയവാദം ന ഹാപേതി, യസ്മിം വത്ഥുസ്മിം അധികരണം ഉപ്പന്നം, തദനുരൂപം അനുപഘാതകരം പഞ്ഹം ബ്യാകരമാനോ താദിസേ കഥേതബ്ബേ പഗുണോ ഹോതീതി.

    Paccatthikā yena vajantīti ayaṃ gāthā yādise kathetabbe paguṇo, taṃ dassetuṃ vuttā. Ayañhettha attho – yādisena kathitena paccatthikā ca niggahaṃ gacchanti, mahājano ca saññapanaṃ gacchati; saññattiṃ avabodhanaṃ gacchatīti attho. Yañca kathento sakaṃ ādāyaṃ attano ācariyavādaṃ na hāpeti, yasmiṃ vatthusmiṃ adhikaraṇaṃ uppannaṃ, tadanurūpaṃ anupaghātakaraṃ pañhaṃ byākaramāno tādise kathetabbe paguṇo hotīti.

    ദൂതേയ്യകമ്മേസു അലന്തി അട്ഠഹി ദൂതങ്ഗേഹി സമന്നാഗതത്താ സങ്ഘസ്സ ദൂതേയ്യകമ്മേസു സമത്ഥോ. സുട്ഠു ഉഗ്ഗണ്ഹാതീതി സമുഗ്ഗഹോ. ഇദം വുത്തം ഹോതി – യഥാ നാമ ആഹുനം ആഹുതിപിണ്ഡം സമുഗ്ഗണ്ഹന്തി, ഏവം പീതിസോമനസ്സജാതേനേവ ചേതസാ സങ്ഘസ്സ കിച്ചേസു സമുഗ്ഗഹോ, സങ്ഘസ്സകിച്ചേസു തസ്സ തസ്സ കിച്ചസ്സ പടിഗ്ഗാഹകോതി അത്ഥോ. കരം വചോതി വചനം കരോന്തോ. ന തേന മഞ്ഞതീതി തേന വചനകരണേന ‘‘അഹം കരോമി, സങ്ഘഭാരം നിത്ഥരാമീ’’തി ന മാനാതിമാനം ജപ്പേതി.

    Dūteyyakammesu alanti aṭṭhahi dūtaṅgehi samannāgatattā saṅghassa dūteyyakammesu samattho. Suṭṭhu uggaṇhātīti samuggaho. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā nāma āhunaṃ āhutipiṇḍaṃ samuggaṇhanti, evaṃ pītisomanassajāteneva cetasā saṅghassa kiccesu samuggaho, saṅghassakiccesu tassa tassa kiccassa paṭiggāhakoti attho. Karaṃ vacoti vacanaṃ karonto. Na tena maññatīti tena vacanakaraṇena ‘‘ahaṃ karomi, saṅghabhāraṃ nittharāmī’’ti na mānātimānaṃ jappeti.

    ആപജ്ജതി യാവതകേസു വത്ഥൂസൂതി യത്തകേസു വത്ഥൂസു ആപത്തിം ആപജ്ജമാനോ ആപജ്ജതി. ഹോതി യഥാ ച വുട്ഠിതീതി തസ്സാ ച ആപത്തിയാ യഥാ വുട്ഠാനം ഹോതി. ഏതേ വിഭങ്ഗാതി യേസു വത്ഥൂസു ആപജ്ജതി, യഥാ ച വുട്ഠാനം ഹോതി, ഇമേസം അത്ഥാനം ജോതകാ ഏതേ വിഭങ്ഗാ. ഉഭയസ്സാതി ഉഭയേ അസ്സ. സ്വാഗതാതി സുട്ഠു ആഗതാ. ആപത്തിവുട്ഠാനപദസ്സ കോവിദോതി ആപത്തിവുട്ഠാനകാരണകുസലോ.

    Āpajjati yāvatakesu vatthūsūti yattakesu vatthūsu āpattiṃ āpajjamāno āpajjati. Hoti yathā ca vuṭṭhitīti tassā ca āpattiyā yathā vuṭṭhānaṃ hoti. Ete vibhaṅgāti yesu vatthūsu āpajjati, yathā ca vuṭṭhānaṃ hoti, imesaṃ atthānaṃ jotakā ete vibhaṅgā. Ubhayassāti ubhaye assa. Svāgatāti suṭṭhu āgatā. Āpattivuṭṭhānapadassa kovidoti āpattivuṭṭhānakāraṇakusalo.

    യാനി ചാചരന്തി യാനി ച ഭണ്ഡനകാരണാദീനി ആചരന്തോ തജ്ജനീയകമ്മാദിവസേന നിസ്സാരണം ഗച്ഛതി. ഓസാരണം തംവുസിതസ്സ ജന്തുനോതി തം വത്തം വുസിതസ്സ ജന്തുനോ, യാ ഓസാരണാ കാതബ്ബാ, ഏതമ്പി ജാനാതി. സേസം സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി.

    Yāni cācaranti yāni ca bhaṇḍanakāraṇādīni ācaranto tajjanīyakammādivasena nissāraṇaṃ gacchati. Osāraṇaṃ taṃvusitassa jantunoti taṃ vattaṃ vusitassa jantuno, yā osāraṇā kātabbā, etampi jānāti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    കോസമ്ബകക്ഖന്ധകവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Kosambakakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.

    സമന്തപാസാദികായ വിനയസംവണ്ണനായ

    Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya

    മഹാവഗ്ഗവണ്ണനാ സമത്താ.

    Mahāvaggavaṇṇanā samattā.

    മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ നിട്ഠിതാ.

    Mahāvagga-aṭṭhakathā niṭṭhitā.




    Related texts:



    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ഉപാലിസങ്ഘസാമഗ്ഗീപുച്ഛാവണ്ണനാ • Upālisaṅghasāmaggīpucchāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / സങ്ഘസാമഗ്ഗീകഥാവണ്ണനാ • Saṅghasāmaggīkathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / അട്ഠാരസവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Aṭṭhārasavatthukathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൨൭൬. അട്ഠാരസവത്ഥുകഥാ • 276. Aṭṭhārasavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact