| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ಉಪೋಸಥಾದಿಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾ
Uposathādipucchāvissajjanā
೩೩೨. ‘‘ಉಪೋಸಥಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕೋ ಆದೀ’’ತಿಆದೀನಂ ಪುಚ್ಛಾನಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ಸಾಮಗ್ಗೀ ಆದೀತಿ ‘‘ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸೀಮಂ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಛನ್ದಪಾರಿಸುದ್ಧಿಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಕಾಯಸಾಮಗ್ಗೀ ಆದಿ। ಕಿರಿಯಾ ಮಜ್ಝೇತಿ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಕತ್ವಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಓಸಾರಣಕಿರಿಯಾ ಮಜ್ಝೇ। ನಿಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನನ್ತಿ ‘‘ತತ್ಥ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಸಮಗ್ಗೇಹಿ ಸಮ್ಮೋದಮಾನೇಹಿ ಅವಿವದಮಾನೇಹಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖನಿಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಪವಾರಣಾಕಮ್ಮಸ್ಸ ಸಾಮಗ್ಗೀ ಆದೀತಿ ‘‘ಪವಾರಣಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸೀಮಂ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಛನ್ದಪವಾರಣಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಕಾಯಸಾಮಗ್ಗೀ ಆದಿ। ಕಿರಿಯಾ ಮಜ್ಝೇತಿ ಪವಾರಣಾಞತ್ತಿ ಚ ಪವಾರಣಾಕಥಾ ಚ ಮಜ್ಝೇ, ಸಙ್ಘನವಕಸ್ಸ ‘‘ಪಸ್ಸನ್ತೋ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಚನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಾದೀಸು ವತ್ಥು ನಾಮ ಯೇನ ವತ್ಥುನಾ ಕಮ್ಮಾರಹೋ ಹೋತಿ, ತಂ ವತ್ಥು। ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಯೇನ ತಂ ವತ್ಥು ಕತಂ, ಸೋ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಕಮ್ಮವಾಚಾ ಪರಿಯೋಸಾನನ್ತಿ ‘‘ಕತಂ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಂ, ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ತಸ್ಸಾ ತಸ್ಸಾ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಅವಸಾನವಚನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ
332. ‘‘Uposathakammassa ko ādī’’tiādīnaṃ pucchānaṃ vissajjane sāmaggī ādīti ‘‘uposathaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapārisuddhiṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pubbakiccaṃ katvā pātimokkhaosāraṇakiriyā majjhe. Niṭṭhānaṃ pariyosānanti ‘‘tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabba’’nti idaṃ pātimokkhaniṭṭhānaṃ pariyosānaṃ. Pavāraṇākammassa sāmaggī ādīti ‘‘pavāraṇaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapavāraṇaṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pavāraṇāñatti ca pavāraṇākathā ca majjhe, saṅghanavakassa ‘‘passanto paṭikarissāmī’’ti vacanaṃ pariyosānaṃ. Tajjanīyakammādīsu vatthu nāma yena vatthunā kammāraho hoti, taṃ vatthu. Puggaloti yena taṃ vatthu kataṃ, so puggalo. Kammavācā pariyosānanti ‘‘kataṃ saṅghena itthannāmassa bhikkhuno tajjanīyakammaṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti evaṃ tassā tassā kammavācāya avasānavacanaṃ pariyosānaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti
ಉಪೋಸಥಾದಿಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ಅತ್ಥವಸಪಕರಣಾವಣ್ಣನಾ
Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
೩೩೪. ಅತ್ಥವಸಪಕರಣೇ – ದಸ ಅತ್ಥವಸೇತಿಆದೀಸು ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ ತಂ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕವಣ್ಣನಾಯಮೇವ ವುತ್ತಂ। ಯಂ ಸಙ್ಘಸುಟ್ಠು ತಂ ಸಙ್ಘಫಾಸೂತಿಆದೀಸು ಉಪರಿಮಂ ಉಪರಿಮಂ ಪದಂ ಹೇಟ್ಠಿಮಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಿಮಸ್ಸ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ।
334. Atthavasapakaraṇe – dasa atthavasetiādīsu yaṃ vattabbaṃ taṃ paṭhamapārājikavaṇṇanāyameva vuttaṃ. Yaṃ saṅghasuṭṭhu taṃ saṅghaphāsūtiādīsu uparimaṃ uparimaṃ padaṃ heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassa attho.
ಅತ್ಥಸತಂ ಧಮ್ಮಸತನ್ತಿಆದಿಮ್ಹಿ ಪನ ಯದೇತಂ ದಸಸು ಪದೇಸು ಏಕೇಕಂ ಮೂಲಂ ಕತ್ವಾ ದಸಕ್ಖತ್ತುಂ ಯೋಜನಾಯ ಪದಸತಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಸ ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಸ ಪದಸ್ಸ ವಸೇನ ಅತ್ಥಸತಂ ಪುರಿಮಸ್ಸ ಪುರಿಮಸ್ಸ ವಸೇನ ಧಮ್ಮಸತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಅಥ ವಾ ಯೇ ದಸ ಅತ್ಥವಸೇ ಪಟಿಚ್ಚ ತಥಾಗತೇನ ಸಾವಕಾನಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಯೇ ಪುಬ್ಬೇ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕವಣ್ಣನಾಯಂ ‘‘ತತ್ಥ ಸಙ್ಘಸುಟ್ಠುತಾ ನಾಮ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸುಟ್ಠುಭಾವೋ ‘ಸುಟ್ಠು ದೇವಾ’ತಿ ಆಗತಟ್ಠಾನೇ ವಿಯ ‘ಸುಟ್ಠು ಭನ್ತೇ’ತಿ ವಚನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನಭಾವೋ, ಯೋ ಚ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಚನಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ತಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ‘ಸುಟ್ಠು ಭನ್ತೇ’ತಿ ಮಮ ವಚನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನತ್ಥಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮಿ ಅಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನೇ ಆದೀನವಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನೇ ಚ ಆನಿಸಂಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನ ಬಲಕ್ಕಾರೇನ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾತಿ ಏತಮತ್ಥಂ ಆವಿಕರೋನ್ತೋ ಆಹ – ಸಙ್ಘಸುಟ್ಠುತಾಯಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯೇನ ವಣ್ಣಿತಾ, ತೇಸಂ ಇಧ ದಸಕ್ಖತ್ತುಂ ಆಗತತ್ತಾ ಅತ್ಥಸತಂ ತದತ್ಥಜೋತಕಾನಞ್ಚ ಪದಾನಂ ವಸೇನ ಧಮ್ಮಸತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಇದಾನಿ ಅತ್ಥಜೋತಕಾನಂ ನಿರುತ್ತೀನಂ ವಸೇನ ನಿರುತ್ತಿಸತಂ, ಧಮ್ಮಭೂತಾನಂ ನಿರುತ್ತೀನಂ ವಸೇನ ನಿರುತ್ತಿಸತನ್ತಿ ದ್ವೇ ನಿರುತ್ತಿಸತಾನಿ, ಅತ್ಥಸತೇ ಞಾಣಸತಂ, ಧಮ್ಮಸತೇ ಞಾಣಸತಂ, ದ್ವೀಸು ನಿರುತ್ತಿಸತೇಸು ದ್ವೇ ಞಾಣಸತಾನೀತಿ ಚತ್ತಾರಿ ಞಾಣಸತಾನಿ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ।
Atthasataṃdhammasatantiādimhi pana yadetaṃ dasasu padesu ekekaṃ mūlaṃ katvā dasakkhattuṃ yojanāya padasataṃ vuttaṃ. Tattha pacchimassa pacchimassa padassa vasena atthasataṃ purimassa purimassa vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Atha vā ye dasa atthavase paṭicca tathāgatena sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, ye pubbe paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ ‘‘tattha saṅghasuṭṭhutā nāma saṅghassa suṭṭhubhāvo ‘suṭṭhu devā’ti āgataṭṭhāne viya ‘suṭṭhu bhante’ti vacanasampaṭicchanabhāvo, yo ca tathāgatassa vacanaṃ sampaṭicchati, tassa taṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya hoti, tasmā saṅghassa ‘suṭṭhu bhante’ti mama vacanasampaṭicchanatthaṃ paññapessāmi asampaṭicchane ādīnavaṃ sampaṭicchane ca ānisaṃsaṃ dassetvā na balakkārena abhibhavitvāti etamatthaṃ āvikaronto āha – saṅghasuṭṭhutāyā’’ti evamādinā nayena vaṇṇitā, tesaṃ idha dasakkhattuṃ āgatattā atthasataṃ tadatthajotakānañca padānaṃ vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Idāni atthajotakānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisataṃ, dhammabhūtānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisatanti dve niruttisatāni, atthasate ñāṇasataṃ, dhammasate ñāṇasataṃ, dvīsu niruttisatesu dve ñāṇasatānīti cattāri ñāṇasatāni ca veditabbāni.
‘‘ಅತ್ಥಸತಂ ಧಮ್ಮಸತಂ, ದ್ವೇ ನಿರುತ್ತಿಸತಾನಿ।
‘‘Atthasataṃ dhammasataṃ, dve niruttisatāni;
ಚತ್ತಾರಿ ಞಾಣಸತಾನಿ, ಅತ್ಥವಸೇ ಪಕರಣೇ’’ತಿ॥
Cattāri ñāṇasatāni, atthavase pakaraṇe’’ti.
ಇತಿ ಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ, ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತನ್ತಿ।
Iti hi yaṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttanti.
ಇತಿ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ವಿನಯಸಂವಣ್ಣನಾಯ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ಮಹಾವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi
ಆದಿಮಜ್ಝನ್ತಪುಚ್ಛನಂ • Ādimajjhantapucchanaṃ
ಅತ್ಥವಸಪಕರಣಂ • Atthavasapakaraṇaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅತ್ಥವಸಪಕರಣವಣ್ಣನಾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ಉಪೋಸಥಾದಿಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾವಣ್ಣನಾ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ಅತ್ಥವಸಪಕರಣವಣ್ಣನಾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪೋಸಥಾದಿಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾವಣ್ಣನಾ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi
ಉಪೋಸಥಾದಿಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾ • Uposathādipucchāvissajjanā
ಅತ್ಥವಸಪಕರಣವಣ್ಣನಾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
