Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၈. လက္ခဏသံယုတ္တံ
8. Lakkhaṇasaṃyuttaṃ
၁. ပဌမဝဂ္ဂော
1. Paṭhamavaggo
၁. အဋ္ဌိသုတ္တံ
1. Aṭṭhisuttaṃ
၂၀၂. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝာပေ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ စ လက္ခဏော အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော 1 ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေနာယသ္မာ လက္ခဏော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ လက္ခဏံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အာယာမာဝုသော 2 လက္ခဏ, ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိသ္သာမာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခော အာယသ္မာ လက္ခဏော အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ပစ္စသ္သောသိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဂိဇ္ဈကူဋာ ပဗ္ဗတာ ဩရောဟန္တော အညတရသ္မိံ ပဒေသေ သိတံ ပာတ္ဝာကာသိ။ အထ ခော အာယသ္မာ လက္ခဏော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော နု ခော, အာဝုသော မောဂ္ဂလ္လာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော သိတသ္သ ပာတုကမ္မာယာ’’တိ? ‘‘အကာလော ခော, အာဝုသော လက္ခဏ, ဧတသ္သ ပဉ္ဟသ္သ။ ဘဂဝတော မံ သန္တိကေ ဧတံ ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆာ’’တိ။
202. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno 3 gijjhakūṭe pabbate viharanti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yenāyasmā lakkhaṇo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ lakkhaṇaṃ etadavoca – ‘‘āyāmāvuso 4 lakkhaṇa, rājagahaṃ piṇḍāya pavisissāmā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā lakkhaṇo āyasmato mahāmoggallānassa paccassosi. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti? ‘‘Akālo kho, āvuso lakkhaṇa, etassa pañhassa. Bhagavato maṃ santike etaṃ pañhaṃ pucchā’’ti.
အထ ခော အာယသ္မာ စ လက္ခဏော အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ လက္ခဏော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဣဓာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဂိဇ္ဈကူဋာ ပဗ္ဗတာ ဩရောဟန္တော အညတရသ္မိံ ပဒေသေ သိတံ ပာတ္ဝာကာသိ။ ကော နု ခော, အာဝုသော မောဂ္ဂလ္လာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော သိတသ္သ ပာတုကမ္မာယာ’’တိ?
Atha kho āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno rājagahe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘idhāyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti?
‘‘ဣဓာဟံ, အာဝုသော, ဂိဇ္ဈကူဋာ ပဗ္ဗတာ ဩရောဟန္တော အဒ္ဒသံ အဋ္ဌိကသင္ခလိကံ ဝေဟာသံ ဂစ္ဆန္တိံ။ တမေနံ ဂိဇ္ဈာပိ ကာကာပိ ကုလလာပိ အနုပတိတ္ဝာ အနုပတိတ္ဝာ ဖာသုဠန္တရိကာဟိ ဝိတုဒေန္တိ ဝိတစ္ဆေန္တိ ဝိရာဇေန္တိ 5။ သာ သုဒံ အဋ္ဋသ္သရံ ကရောတိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, အာဝုသော, ဧတဒဟောသိ – ‘အစ္ဆရိယံ ဝတ, ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ, ဘော! ဧဝရူပောပိ နာမ သတ္တော ဘဝိသ္သတိ! ဧဝရူပောပိ နာမ ယက္ခော ဘဝိသ္သတိ! ဧဝရူပောပိ နာမ အတ္တဘာဝပဋိလာဘော ဘဝိသ္သတီ’’’တိ!!
‘‘Idhāhaṃ, āvuso, gijjhakūṭā pabbatā orohanto addasaṃ aṭṭhikasaṅkhalikaṃ vehāsaṃ gacchantiṃ. Tamenaṃ gijjhāpi kākāpi kulalāpi anupatitvā anupatitvā phāsuḷantarikāhi vitudenti vitacchenti virājenti 6. Sā sudaṃ aṭṭassaraṃ karoti. Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Evarūpopi nāma satto bhavissati! Evarūpopi nāma yakkho bhavissati! Evarūpopi nāma attabhāvapaṭilābho bhavissatī’’’ti!!
အထ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘စက္ခုဘူတာ ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သာဝကာ ဝိဟရန္တိ; ဉာဏဘူတာ ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သာဝကာ ဝိဟရန္တိ, ယတ္ရ ဟိ နာမ သာဝကော ဧဝရူပံ ဉသ္သတိ ဝာ ဒက္ခတိ ဝာ သက္ခိံ ဝာ ကရိသ္သတိ။ ပုဗ္ဗေဝ မေ သော, ဘိက္ခဝေ, သတ္တော ဒိဋ္ဌော အဟောသိ, အပိ စာဟံ န ဗ္ယာကာသိံ။ အဟဉ္စေတံ 7 ဗ္ယာကရေယ္ယံ, ပရေ စ မေ 8 န သဒ္ဒဟေယ္ယုံ။ ယေ မေ န သဒ္ဒဟေယ္ယုံ, တေသံ တံ အသ္သ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ။ ဧသော, ဘိက္ခဝေ, သတ္တော ဣမသ္မိံယေဝ ရာဇဂဟေ ဂောဃာတကော အဟောသိ။ သော တသ္သ ကမ္မသ္သ ဝိပာကေန ဗဟူနိ ဝသ္သာနိ ဗဟူနိ ဝသ္သသတာနိ ဗဟူနိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ ဗဟူနိ ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ နိရယေ ပစ္စိတ္ဝာ တသ္သေဝ ကမ္မသ္သ ဝိပာကာဝသေသေန ဧဝရူပံ အတ္တဘာဝပဋိလာဘံ ပဋိသံဝေဒယတီ’’တိ။ (သဗ္ဗေသံ သုတ္တန္တာနံ ဧသေဝ ပေယ္ယာလော)။ ပဌမံ။
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘cakkhubhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti; ñāṇabhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti, yatra hi nāma sāvako evarūpaṃ ñassati vā dakkhati vā sakkhiṃ vā karissati. Pubbeva me so, bhikkhave, satto diṭṭho ahosi, api cāhaṃ na byākāsiṃ. Ahañcetaṃ 9 byākareyyaṃ, pare ca me 10 na saddaheyyuṃ. Ye me na saddaheyyuṃ, tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Eso, bhikkhave, satto imasmiṃyeva rājagahe goghātako ahosi. So tassa kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye paccitvā tasseva kammassa vipākāvasesena evarūpaṃ attabhāvapaṭilābhaṃ paṭisaṃvedayatī’’ti. (Sabbesaṃ suttantānaṃ eseva peyyālo). Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. အဋ္ဌိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. အဋ္ဌိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā