| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
आवासिकवत्तकथा
Āvāsikavattakathā
३५९. आवासिकवत्ते – आसनं पञ्ञपेतब्बन्ति एवमादि सब्बं वुड्ढतरे आगते चीवरकम्मं वा नवकम्मं वा ठपेत्वापि कातब्बं। चेतियङ्गणं सम्मज्जन्तेन सम्मज्जनिं निक्खिपित्वा तस्स वत्तं कातुं आरभितब्बं। पण्डितो हि आगन्तुको ‘‘सम्मज्जाहि ताव चेतियङ्गण’’न्ति वक्खति। गिलानभेसज्जं करोन्तेन पन सचे नातिआतुरो गिलानो होति, भेसज्जं अकत्वा वत्तमेव कातब्बं। महागिलानस्स पन भेसज्जमेव कातब्बं। पण्डितो हि आगन्तुको ‘‘करोहि ताव भेसज्ज’’न्ति वक्खति। पानीयेन पुच्छन्तेन सचे सकिं आनीतं पानीयं सब्बं पिवति , ‘‘पुन आनेमी’’ति पुच्छितब्बोयेव। अपिच बीजनेनपि बीजितब्बो, बीजन्तेन सकिं पादपिट्ठियं बीजित्वा सकिं मज्झे सकिं सीसे बीजितब्बं, ‘‘अलं होतू’’ति वुत्तेन ततो मन्दतरं बीजितब्बं। पुन ‘‘अल’’न्ति वुत्तेन ततो मन्दतरं बीजितब्बं। ततियवारं वुत्तेन बीजनी ठपेतब्बा। पादापिस्स धोवितब्बा, धोवित्वा सचे अत्तनो तेलं अत्थि, तेन मक्खेतब्बा। नो चे अत्थि, तस्स सन्तकेन मक्खेतब्बा। उपाहनापुञ्छनं पन अत्तनो रुचिवसेन कातब्बं। तेनेव हेत्थ ‘‘सचे उस्सहती’’ति वुत्तं। तस्मा उपाहना अपुञ्छन्तस्सापि अनापत्ति। ‘‘कत्थ मय्हं सेनासनं पापुणाती’’ति पुच्छितेन सेनासनं पञ्ञपेतब्बं, ‘‘एतं तुम्हाकं सेनासनं पापुणाती’’ति एवं आचिक्खितब्बन्ति अत्थो। पप्फोटेत्वा हि पत्थरितुं पन वट्टतियेव।
359. Āvāsikavatte – āsanaṃ paññapetabbanti evamādi sabbaṃ vuḍḍhatare āgate cīvarakammaṃ vā navakammaṃ vā ṭhapetvāpi kātabbaṃ. Cetiyaṅgaṇaṃ sammajjantena sammajjaniṃ nikkhipitvā tassa vattaṃ kātuṃ ārabhitabbaṃ. Paṇḍito hi āgantuko ‘‘sammajjāhi tāva cetiyaṅgaṇa’’nti vakkhati. Gilānabhesajjaṃ karontena pana sace nātiāturo gilāno hoti, bhesajjaṃ akatvā vattameva kātabbaṃ. Mahāgilānassa pana bhesajjameva kātabbaṃ. Paṇḍito hi āgantuko ‘‘karohi tāva bhesajja’’nti vakkhati. Pānīyena pucchantena sace sakiṃ ānītaṃ pānīyaṃ sabbaṃ pivati , ‘‘puna ānemī’’ti pucchitabboyeva. Apica bījanenapi bījitabbo, bījantena sakiṃ pādapiṭṭhiyaṃ bījitvā sakiṃ majjhe sakiṃ sīse bījitabbaṃ, ‘‘alaṃ hotū’’ti vuttena tato mandataraṃ bījitabbaṃ. Puna ‘‘ala’’nti vuttena tato mandataraṃ bījitabbaṃ. Tatiyavāraṃ vuttena bījanī ṭhapetabbā. Pādāpissa dhovitabbā, dhovitvā sace attano telaṃ atthi, tena makkhetabbā. No ce atthi, tassa santakena makkhetabbā. Upāhanāpuñchanaṃ pana attano rucivasena kātabbaṃ. Teneva hettha ‘‘sace ussahatī’’ti vuttaṃ. Tasmā upāhanā apuñchantassāpi anāpatti. ‘‘Kattha mayhaṃ senāsanaṃ pāpuṇātī’’ti pucchitena senāsanaṃ paññapetabbaṃ, ‘‘etaṃ tumhākaṃ senāsanaṃ pāpuṇātī’’ti evaṃ ācikkhitabbanti attho. Papphoṭetvā hi pattharituṃ pana vaṭṭatiyeva.
नवकस्स वत्ते – पानीयं आचिक्खितब्बन्ति ‘‘एतं पानीयं गहेत्वा पिवाही’’ति आचिक्खितब्बं। परिभोजनीयेपि एसेव नयो। सेसं पुरिमसदिसमेव। महाआवासेपि अत्तनो सन्तिकं सम्पत्तस्स आगन्तुकस्स वत्तं अकातुं न लभति।
Navakassa vatte – pānīyaṃ ācikkhitabbanti ‘‘etaṃ pānīyaṃ gahetvā pivāhī’’ti ācikkhitabbaṃ. Paribhojanīyepi eseva nayo. Sesaṃ purimasadisameva. Mahāāvāsepi attano santikaṃ sampattassa āgantukassa vattaṃ akātuṃ na labhati.
आवासिकवत्तकथा निट्ठिता।
Āvāsikavattakathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi / २. आवासिकवत्तकथा • 2. Āvāsikavattakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / आवासिकवत्तकथावण्णना • Āvāsikavattakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / आवासिकवत्तकथावण्णना • Āvāsikavattakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २. आवासिकवत्तकथा • 2. Āvāsikavattakathā
