| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೬. ಅವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತಂ
6. Avassutapariyāyasuttaṃ
೨೪೩. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾನಂ ಸಕ್ಯಾನಂ ನವಂ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ 1 ಅಚಿರಕಾರಿತಂ ಹೋತಿ ಅನಜ್ಝಾವುಟ್ಠಂ 2 ಸಮಣೇನ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಮನುಸ್ಸಭೂತೇನ। ಅಥ ಖೋ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾನಂ ಸಕ್ಯಾನಂ ನವಂ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ಅಚಿರಕಾರಿತಂ 3 ಅನಜ್ಝಾವುಟ್ಠಂ ಸಮಣೇನ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಮನುಸ್ಸಭೂತೇನ । ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಠಮಂ ಪರಿಭುಞ್ಜತು। ಭಗವತಾ ಪಠಮಂ ಪರಿಭುತ್ತಂ ಪಚ್ಛಾ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ। ತದಸ್ಸ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾನಂ ಸಕ್ಯಾನಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
243. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena kāpilavatthavānaṃ sakyānaṃ navaṃ santhāgāraṃ 4 acirakāritaṃ hoti anajjhāvuṭṭhaṃ 5 samaṇena vā brāhmaṇena vā kenaci vā manussabhūtena. Atha kho kāpilavatthavā sakyā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho kāpilavatthavā sakyā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, kāpilavatthavānaṃ sakyānaṃ navaṃ santhāgāraṃ acirakāritaṃ 6 anajjhāvuṭṭhaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā kenaci vā manussabhūtena . Taṃ, bhante, bhagavā paṭhamaṃ paribhuñjatu. Bhagavatā paṭhamaṃ paribhuttaṃ pacchā kāpilavatthavā sakyā paribhuñjissanti. Tadassa kāpilavatthavānaṃ sakyānaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
ಅಥ ಖೋ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಯೇನ ನವಂ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬಸನ್ಥರಿಂ 7 ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ಸನ್ಥರಿತ್ವಾ ಆಸನಾನಿ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಉದಕಮಣಿಕಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ತೇಲಪ್ಪದೀಪಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಸಬ್ಬಸನ್ಥರಿಸನ್ಥತಂ 8, ಭನ್ತೇ, ಸನ್ಥಾಗಾರಂ, ಆಸನಾನಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ, ಉದಕಮಣಿಕೋ ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತೋ, ತೇಲಪ್ಪದೀಪೋ ಆರೋಪಿತೋ। ಯಸ್ಸ ದಾನಿ , ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಕಾಲಂ ಮಞ್ಞತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಯೇನ ನವಂ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇತ್ವಾ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಮಜ್ಝಿಮಂ ಥಮ್ಭಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪುರತ್ಥಾಭಿಮುಖೋ ನಿಸೀದಿ। ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋಪಿ ಖೋ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇತ್ವಾ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಭಿತ್ತಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪುರತ್ಥಾಭಿಮುಖೋ ನಿಸೀದಿ ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ। ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇತ್ವಾ ಸನ್ಥಾಗಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪುರತ್ಥಿಮಂ ಭಿತ್ತಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಚ್ಛಿಮಾಭಿಮುಖಾ ನಿಸೀದಿಂಸು ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೇ ಸಕ್ಯೇ ಬಹುದೇವ ರತ್ತಿಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಯ್ಯೋಜೇಸಿ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಖೋ, ಗೋತಮಾ, ರತ್ತಿ। ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ ಮಞ್ಞಥಾ’’ತಿ । ‘‘ಏವಂ , ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾ ಸಕ್ಯಾ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಮಿಂಸು।
Atha kho kāpilavatthavā sakyā bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena navaṃ santhāgāraṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā sabbasanthariṃ 9 santhāgāraṃ santharitvā āsanāni paññāpetvā udakamaṇikaṃ patiṭṭhāpetvā telappadīpaṃ āropetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘sabbasantharisanthataṃ 10, bhante, santhāgāraṃ, āsanāni paññattāni, udakamaṇiko patiṭṭhāpito, telappadīpo āropito. Yassa dāni , bhante, bhagavā kālaṃ maññatī’’ti. Atha kho bhagavā nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena navaṃ santhāgāraṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā pāde pakkhāletvā santhāgāraṃ pavisitvā majjhimaṃ thambhaṃ nissāya puratthābhimukho nisīdi. Bhikkhusaṅghopi kho pāde pakkhāletvā santhāgāraṃ pavisitvā pacchimaṃ bhittiṃ nissāya puratthābhimukho nisīdi bhagavantaṃyeva purakkhatvā. Kāpilavatthavā sakyā pāde pakkhāletvā santhāgāraṃ pavisitvā puratthimaṃ bhittiṃ nissāya pacchimābhimukhā nisīdiṃsu bhagavantaṃyeva purakkhatvā. Atha kho bhagavā kāpilavatthave sakye bahudeva rattiṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uyyojesi – ‘‘abhikkantā kho, gotamā, ratti. Yassa dāni kālaṃ maññathā’’ti . ‘‘Evaṃ , bhante’’ti kho kāpilavatthavā sakyā bhagavato paṭissutvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತೇಸು ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೇಸು ಸಕ್ಯೇಸು ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ವಿಗತಥಿನಮಿದ್ಧೋ ಖೋ, ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ। ಪಟಿಭಾತು ತಂ, ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಧಮ್ಮೀ ಕಥಾ। ಪಿಟ್ಠಿ ಮೇ ಆಗಿಲಾಯತಿ; ತಮಹಂ ಆಯಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಚತುಗ್ಗುಣಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಸೀಹಸೇಯ್ಯಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ , ಪಾದೇ ಪಾದಂ ಅಚ್ಚಾಧಾಯ, ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಉಟ್ಠಾನಸಞ್ಞಂ ಮನಸಿ ಕರಿತ್ವಾ। ತತ್ರ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಆವುಸೋ ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿ। ‘‘ಆವುಸೋ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಞ್ಚ ವೋ, ಆವುಸೋ, ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ, ಅನವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಞ್ಚ। ತಂ ಸುಣಾಥ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಏತದವೋಚ –
Atha kho bhagavā acirapakkantesu kāpilavatthavesu sakyesu āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ āmantesi – ‘‘vigatathinamiddho kho, moggallāna, bhikkhusaṅgho. Paṭibhātu taṃ, moggallāna, bhikkhūnaṃ dhammī kathā. Piṭṭhi me āgilāyati; tamahaṃ āyamissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññapetvā dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappesi , pāde pādaṃ accādhāya, sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Tatra kho āyasmā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahāmoggallāno etadavoca – ‘‘avassutapariyāyañca vo, āvuso, desessāmi, anavassutapariyāyañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –
‘‘ಕಥಂ, ಆವುಸೋ, ಅವಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ? ಇಧಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಿಯರೂಪೇ ರೂಪೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚತಿ, ಅಪ್ಪಿಯರೂಪೇ ರೂಪೇ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ, ಅನುಪಟ್ಠಿತಕಾಯಸ್ಸತಿ ವಿಹರತಿ ಪರಿತ್ತಚೇತಸೋ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ …ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾಯ ರಸಂ ಸಾಯಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಮನಸಾ ಧಮ್ಮಂ ವಿಞ್ಞಾಯ ಪಿಯರೂಪೇ ಧಮ್ಮೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚತಿ, ಅಪ್ಪಿಯರೂಪೇ ಧಮ್ಮೇ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ, ಅನುಪಟ್ಠಿತಕಾಯಸ್ಸತಿ ಚ ವಿಹರತಿ ಪರಿತ್ತಚೇತಸೋ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಅವಸ್ಸುತೋ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೇಸು ರೂಪೇಸು…ಪೇ॰… ಅವಸ್ಸುತೋ ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೇಸು ರಸೇಸು…ಪೇ॰… ಅವಸ್ಸುತೋ ಮನೋವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು। ಏವಂವಿಹಾರಿಞ್ಚಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖುಂ ಚಕ್ಖುತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ ಲಭತೇವ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ಲಭತೇವ 11 ಮಾರೋ ಓತಾರಂ , ಲಭತಿ 12 ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಮನತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ಲಭತೇವ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ।
‘‘Kathaṃ, āvuso, avassuto hoti? Idhāvuso, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe adhimuccati, appiyarūpe rūpe byāpajjati, anupaṭṭhitakāyassati viharati parittacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti …pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya piyarūpe dhamme adhimuccati, appiyarūpe dhamme byāpajjati, anupaṭṭhitakāyassati ca viharati parittacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti. Ayaṃ vuccati, āvuso, bhikkhu avassuto cakkhuviññeyyesu rūpesu…pe… avassuto jivhāviññeyyesu rasesu…pe… avassuto manoviññeyyesu dhammesu. Evaṃvihāriñcāvuso, bhikkhuṃ cakkhuto cepi naṃ māro upasaṅkamati labhateva māro otāraṃ, labhati māro ārammaṇaṃ…pe… jivhāto cepi naṃ māro upasaṅkamati, labhateva 13 māro otāraṃ , labhati 14 māro ārammaṇaṃ…pe… manato cepi naṃ māro upasaṅkamati, labhateva māro otāraṃ, labhati māro ārammaṇaṃ.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಆವುಸೋ, ನಳಾಗಾರಂ ವಾ ತಿಣಾಗಾರಂ ವಾ ಸುಕ್ಖಂ ಕೋಲಾಪಂ ತೇರೋವಸ್ಸಿಕಂ। ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ ದಿಸಾಯ ಪುರಿಸೋ ಆದಿತ್ತಾಯ ತಿಣುಕ್ಕಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ, ಲಭೇಥೇವ 15 ಅಗ್ಗಿ ಓತಾರಂ, ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಆರಮ್ಮಣಂ; ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ ದಿಸಾಯ ಪುರಿಸೋ ಆದಿತ್ತಾಯ ತಿಣುಕ್ಕಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰… ಉತ್ತರಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ ದಿಸಾಯ…ಪೇ॰… ದಕ್ಖಿಣಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ ದಿಸಾಯ…ಪೇ॰… ಹೇಟ್ಠಿಮತೋ ಚೇಪಿ ನಂ…ಪೇ॰… ಉಪರಿಮತೋ ಚೇಪಿ ನಂ… ಯತೋ ಕುತೋಚಿ ಚೇಪಿ ನಂ ಪುರಿಸೋ ಆದಿತ್ತಾಯ ತಿಣುಕ್ಕಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ, ಲಭೇಥೇವ ಅಗ್ಗಿ ಓತಾರಂ ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಆರಮ್ಮಣಂ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಏವಂವಿಹಾರಿಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಚಕ್ಖುತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ಲಭತೇವ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ…ಪೇ॰… ಮನತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ಲಭತೇವ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ। ಏವಂವಿಹಾರಿಞ್ಚಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖುಂ ರೂಪಾ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ರೂಪೇ ಅಧಿಭೋಸಿ; ಸದ್ದಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ಸದ್ದೇ ಅಧಿಭೋಸಿ; ಗನ್ಧಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ಗನ್ಧೇ ಅಧಿಭೋಸಿ; ರಸಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ರಸೇ ಅಧಿಭೋಸಿ; ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ ಅಧಿಭೋಸಿ ; ಧಮ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು, ನ ಭಿಕ್ಖು ಧಮ್ಮೇ ಅಧಿಭೋಸಿ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ರೂಪಾಧಿಭೂತೋ, ಸದ್ದಾಧಿಭೂತೋ, ಗನ್ಧಾಧಿಭೂತೋ, ರಸಾಧಿಭೂತೋ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾಧಿಭೂತೋ, ಧಮ್ಮಾಧಿಭೂತೋ, ಅಧಿಭೂತೋ, ಅನಧಿಭೂ, 16 ಅಧಿಭಂಸು ನಂ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಂಕಿಲೇಸಿಕಾ ಪೋನೋಬ್ಭವಿಕಾ ಸದರಾ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕಾ ಆಯತಿಂ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಿಯಾ। ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅವಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ।
‘‘Seyyathāpi, āvuso, naḷāgāraṃ vā tiṇāgāraṃ vā sukkhaṃ kolāpaṃ terovassikaṃ. Puratthimāya cepi naṃ disāya puriso ādittāya tiṇukkāya upasaṅkameyya, labhetheva 17 aggi otāraṃ, labhetha aggi ārammaṇaṃ; pacchimāya cepi naṃ disāya puriso ādittāya tiṇukkāya upasaṅkameyya…pe… uttarāya cepi naṃ disāya…pe… dakkhiṇāya cepi naṃ disāya…pe… heṭṭhimato cepi naṃ…pe… uparimato cepi naṃ… yato kutoci cepi naṃ puriso ādittāya tiṇukkāya upasaṅkameyya, labhetheva aggi otāraṃ labhetha aggi ārammaṇaṃ. Evameva kho, āvuso, evaṃvihāriṃ bhikkhuṃ cakkhuto cepi naṃ māro upasaṅkamati, labhateva māro otāraṃ, labhati māro ārammaṇaṃ…pe… jivhāto cepi naṃ māro upasaṅkamati…pe… manato cepi naṃ māro upasaṅkamati, labhateva māro otāraṃ, labhati māro ārammaṇaṃ. Evaṃvihāriñcāvuso, bhikkhuṃ rūpā adhibhaṃsu, na bhikkhu rūpe adhibhosi; saddā bhikkhuṃ adhibhaṃsu, na bhikkhu sadde adhibhosi; gandhā bhikkhuṃ adhibhaṃsu, na bhikkhu gandhe adhibhosi; rasā bhikkhuṃ adhibhaṃsu, na bhikkhu rase adhibhosi; phoṭṭhabbā bhikkhuṃ adhibhaṃsu, na bhikkhu phoṭṭhabbe adhibhosi ; dhammā bhikkhuṃ adhibhaṃsu, na bhikkhu dhamme adhibhosi. Ayaṃ vuccatāvuso, bhikkhu rūpādhibhūto, saddādhibhūto, gandhādhibhūto, rasādhibhūto, phoṭṭhabbādhibhūto, dhammādhibhūto, adhibhūto, anadhibhū, 18 adhibhaṃsu naṃ pāpakā akusalā dhammā saṃkilesikā ponobbhavikā sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, āvuso, avassuto hoti.
‘‘ಕಥಞ್ಚಾವುಸೋ, ಅನವಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ? ಇಧಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಿಯರೂಪೇ ರೂಪೇ ನಾಧಿಮುಚ್ಚತಿ, ಅಪ್ಪಿಯರೂಪೇ ರೂಪೇ ನ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಕಾಯಸ್ಸತಿ ಚ ವಿಹರತಿ ಅಪ್ಪಮಾಣಚೇತಸೋ , ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾಯ ರಸಂ ಸಾಯಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಮನಸಾ ಧಮ್ಮಂ ವಿಞ್ಞಾಯ ಪಿಯರೂಪೇ ಧಮ್ಮೇ ನಾಧಿಮುಚ್ಚತಿ, ಅಪ್ಪಿಯರೂಪೇ ಧಮ್ಮೇ ನ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಕಾಯಸ್ಸತಿ ಚ ವಿಹರತಿ ಅಪ್ಪಮಾಣಚೇತಸೋ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಅನವಸ್ಸುತೋ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೇಸು ರೂಪೇಸು…ಪೇ॰… ಅನವಸ್ಸುತೋ ಮನೋವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು। ಏವಂವಿಹಾರಿಞ್ಚಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖುಂ ಚಕ್ಖುತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ನೇವ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ…ಪೇ॰… ಮನತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ನೇವ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ।
‘‘Kathañcāvuso, anavassuto hoti? Idhāvuso, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe nādhimuccati, appiyarūpe rūpe na byāpajjati, upaṭṭhitakāyassati ca viharati appamāṇacetaso , tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya piyarūpe dhamme nādhimuccati, appiyarūpe dhamme na byāpajjati, upaṭṭhitakāyassati ca viharati appamāṇacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti. Ayaṃ vuccatāvuso, bhikkhu anavassuto cakkhuviññeyyesu rūpesu…pe… anavassuto manoviññeyyesu dhammesu. Evaṃvihāriñcāvuso, bhikkhuṃ cakkhuto cepi naṃ māro upasaṅkamati, neva labhati māro otāraṃ, na labhati māro ārammaṇaṃ…pe… jivhāto cepi naṃ māro upasaṅkamati…pe… manato cepi naṃ māro upasaṅkamati, neva labhati māro otāraṃ, na labhati māro ārammaṇaṃ.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಆವುಸೋ, ಕೂಟಾಗಾರಂ ವಾ ಸಾಲಾ ವಾ ಬಹಲಮತ್ತಿಕಾ ಅದ್ದಾವಲೇಪನಾ। ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ ದಿಸಾಯ ಪುರಿಸೋ ಆದಿತ್ತಾಯ ತಿಣುಕ್ಕಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ, ನೇವ ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ… ಉತ್ತರಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ… ದಕ್ಖಿಣಾಯ ಚೇಪಿ ನಂ… ಹೇಟ್ಠಿಮತೋ ಚೇಪಿ ನಂ… ಉಪರಿಮತೋ ಚೇಪಿ ನಂ… ಯತೋ ಕುತೋಚಿ ಚೇಪಿ ನಂ ಪುರಿಸೋ ಆದಿತ್ತಾಯ ತಿಣುಕ್ಕಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ, ನೇವ ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭೇಥ ಅಗ್ಗಿ ಆರಮ್ಮಣಂ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಏವಂವಿಹಾರಿಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಚಕ್ಖುತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ನೇವ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ…ಪೇ॰… ಮನತೋ ಚೇಪಿ ನಂ ಮಾರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ನೇವ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಓತಾರಂ, ನ ಲಭತಿ ಮಾರೋ ಆರಮ್ಮಣಂ। ಏವಂವಿಹಾರೀ ಚಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ರೂಪೇ ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ರೂಪಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು; ಸದ್ದೇ ಭಿಕ್ಖು ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ಸದ್ದಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು; ಗನ್ಧೇ ಭಿಕ್ಖು ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ಗನ್ಧಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು; ರಸೇ ಭಿಕ್ಖು ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ರಸಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು; ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ ಭಿಕ್ಖು ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು; ಧಮ್ಮೇ ಭಿಕ್ಖು ಅಧಿಭೋಸಿ, ನ ಧಮ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಧಿಭಂಸು। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ರೂಪಾಧಿಭೂ, ಸದ್ದಾಧಿಭೂ, ಗನ್ಧಾಧಿಭೂ, ರಸಾಧಿಭೂ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾಧಿಭೂ, ಧಮ್ಮಾಧಿಭೂ, ಅಧಿಭೂ, ಅನಧಿಭೂತೋ 19, ಅಧಿಭೋಸಿ ತೇ ಪಾಪಕೇ ಅಕುಸಲೇ ಧಮ್ಮೇ ಸಂಕಿಲೇಸಿಕೇ ಪೋನೋಬ್ಭವಿಕೇ ಸದರೇ ದುಕ್ಖವಿಪಾಕೇ ಆಯತಿಂ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಿಯೇ। ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅನವಸ್ಸುತೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।
‘‘Seyyathāpi, āvuso, kūṭāgāraṃ vā sālā vā bahalamattikā addāvalepanā. Puratthimāya cepi naṃ disāya puriso ādittāya tiṇukkāya upasaṅkameyya, neva labhetha aggi otāraṃ, na labhetha aggi ārammaṇaṃ…pe… pacchimāya cepi naṃ… uttarāya cepi naṃ… dakkhiṇāya cepi naṃ… heṭṭhimato cepi naṃ… uparimato cepi naṃ… yato kutoci cepi naṃ puriso ādittāya tiṇukkāya upasaṅkameyya, neva labhetha aggi otāraṃ, na labhetha aggi ārammaṇaṃ. Evameva kho, āvuso, evaṃvihāriṃ bhikkhuṃ cakkhuto cepi naṃ māro upasaṅkamati, neva labhati māro otāraṃ, na labhati māro ārammaṇaṃ…pe… manato cepi naṃ māro upasaṅkamati, neva labhati māro otāraṃ, na labhati māro ārammaṇaṃ. Evaṃvihārī cāvuso, bhikkhu rūpe adhibhosi, na rūpā bhikkhuṃ adhibhaṃsu; sadde bhikkhu adhibhosi, na saddā bhikkhuṃ adhibhaṃsu; gandhe bhikkhu adhibhosi, na gandhā bhikkhuṃ adhibhaṃsu; rase bhikkhu adhibhosi, na rasā bhikkhuṃ adhibhaṃsu; phoṭṭhabbe bhikkhu adhibhosi, na phoṭṭhabbā bhikkhuṃ adhibhaṃsu; dhamme bhikkhu adhibhosi, na dhammā bhikkhuṃ adhibhaṃsu. Ayaṃ vuccatāvuso, bhikkhu rūpādhibhū, saddādhibhū, gandhādhibhū, rasādhibhū, phoṭṭhabbādhibhū, dhammādhibhū, adhibhū, anadhibhūto 20, adhibhosi te pāpake akusale dhamme saṃkilesike ponobbhavike sadare dukkhavipāke āyatiṃ jātijarāmaraṇiye. Evaṃ kho, āvuso, anavassuto hotī’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸಾಧು ಸಾಧು, ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ! ಸಾಧು ಖೋ ತ್ವಂ, ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಞ್ಚ ಅನವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಞ್ಚ ಅಭಾಸೀ’’ತಿ।
Atha kho bhagavā vuṭṭhahitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ āmantesi – ‘‘sādhu sādhu, moggallāna! Sādhu kho tvaṃ, moggallāna, bhikkhūnaṃ avassutapariyāyañca anavassutapariyāyañca abhāsī’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ। ಸಮನುಞ್ಞೋ ಸತ್ಥಾ ಅಹೋಸಿ। ಅತ್ತಮನಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
Idamavoca āyasmā mahāmoggallāno. Samanuñño satthā ahosi. Attamanā te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa bhāsitaṃ abhinandunti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಅವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Avassutapariyāyasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೬. ಅವಸ್ಸುತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Avassutapariyāyasuttavaṇṇanā
