| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
3. ஆயதனயமகங்
3. Āyatanayamakaṃ
1. பண்ணத்திஉத்³தே³ஸவாரவண்ணனா
1. Paṇṇattiuddesavāravaṇṇanā
1-9. இதா³னி மூலயமகே தே³ஸிதேயேவ குஸலாதி³த⁴ம்மே ஆயதனவஸேனாபி ஸங்க³ண்ஹித்வா க²ந்த⁴யமகானந்தரங் தே³ஸிதஸ்ஸ ஆயதனயமகஸ்ஸ வண்ணனா ஹோதி. தத்த² க²ந்த⁴யமகே வுத்தனயேனேவ பாளிவவத்தா²னங் வேதி³தப்³ப³ங். யதே²வ ஹி தத்த² பண்ணத்திவாரோ, பவத்திவாரோ, பரிஞ்ஞாவாரோதி தயோ மஹாவாரா ஹொந்தி, ததா² இதா⁴பி. வசனத்தோ²பி நேஸங் தத்த² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. இதா⁴பி ச பண்ணத்திவாரோ உத்³தே³ஸனித்³தே³ஸவஸேன த்³விதா⁴ வவத்தி²தோ. இதரே நித்³தே³ஸவஸேனேவ. ‘தத்த² த்³வாத³ஸாயதனானீ’தி பத³ங் ஆதி³ங் கத்வா யாவ நாயதனா ந மனோதி, தாவ பண்ணத்திவாரஸ்ஸ உத்³தே³ஸவாரோ வேதி³தப்³போ³. தத்த² த்³வாத³ஸாயதனானீதி அயங் யமகவஸேன புச்சி²தப்³பா³னங் ஆயதனானங் உத்³தே³ஸோ. சக்கா²யதனங்…பே॰… த⁴ம்மாயதனந்தி தேஸஞ்ஞேவ பபே⁴த³தோ நாமவவத்தா²னங். யமகவஸேன புச்சா²ஸுக²த்த²ஞ்செத்த² பட²மங் படிபாடியா அஜ்ஜ²த்தரூபாயதனானி வுத்தானி. பச்சா² பா³ஹிரரூபாயதனானி. பரியோஸானே மனாயதனத⁴ம்மாயதனானி.
1-9. Idāni mūlayamake desiteyeva kusalādidhamme āyatanavasenāpi saṅgaṇhitvā khandhayamakānantaraṃ desitassa āyatanayamakassa vaṇṇanā hoti. Tattha khandhayamake vuttanayeneva pāḷivavatthānaṃ veditabbaṃ. Yatheva hi tattha paṇṇattivāro, pavattivāro, pariññāvāroti tayo mahāvārā honti, tathā idhāpi. Vacanatthopi nesaṃ tattha vuttanayeneva veditabbo. Idhāpi ca paṇṇattivāro uddesaniddesavasena dvidhā vavatthito. Itare niddesavaseneva. ‘Tattha dvādasāyatanānī’ti padaṃ ādiṃ katvā yāva nāyatanā na manoti, tāva paṇṇattivārassa uddesavāro veditabbo. Tattha dvādasāyatanānīti ayaṃ yamakavasena pucchitabbānaṃ āyatanānaṃ uddeso. Cakkhāyatanaṃ…pe… dhammāyatananti tesaññeva pabhedato nāmavavatthānaṃ. Yamakavasena pucchāsukhatthañcettha paṭhamaṃ paṭipāṭiyā ajjhattarūpāyatanāni vuttāni. Pacchā bāhirarūpāyatanāni. Pariyosāne manāyatanadhammāyatanāni.
யதா² பன ஹெட்டா² க²ந்த⁴வஸேன, ஏவமித⁴ இமேஸங் ஆயதனானங் வஸேன பத³ஸோத⁴னவாரோ, பத³ஸோத⁴னமூலசக்கவாரோ, ஸுத்³தா⁴யதனவாரோ, ஸுத்³தா⁴யதனமூலசக்கவாரோதி, சத்தாரோவ நயவாரா ஹொந்தி. ஏகேகோ செத்த² அனுலோமபடிலோமவஸேன து³விதோ⁴யேவ. தேஸமத்தோ² தத்த² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. யதா² பன க²ந்த⁴யமகே பத³ஸோத⁴னவாரஸ்ஸ அனுலோமவாரே ‘ரூபங் ரூபக்க²ந்தோ⁴, ரூபக்க²ந்தோ⁴ ரூப’ந்திஆதீ³னி பஞ்ச யமகானி, ததா² இத⁴ ‘சக்கு², சக்கா²யதனங்; சக்கா²யதனங்; சக்கூ²’திஆதீ³னி த்³வாத³ஸ. படிலோமவாரேபி ‘ந சக்கு², ந சக்கா²யதனங்; ந சக்கா²யதனங், ந சக்கூ²’திஆதீ³னி த்³வாத³ஸ , பத³ஸோத⁴னமூலசக்கவாரஸ்ஸ பனெத்த² அனுலோமவாரே ஏகேகாயதனமூலகானி ஏகாத³ஸ ஏகாத³ஸ கத்வா த்³வத்திங்ஸஸதங் யமகானி. படிலோமவாரேபி த்³வத்திங்ஸஸதமேவ. ஸுத்³தா⁴யதனவாரஸ்ஸாபி அனுலோமவாரே த்³வாத³ஸ, படிலோமவாரே த்³வாத³ஸ, ஸுத்³தா⁴யதனமூலசக்கவாரஸ்ஸாபி அனுலோமவாரே ஏகேகாயதனமூலகானி ஏகாத³ஸ ஏகாத³ஸ கத்வா த்³வத்திங்ஸஸதங் யமகானி. படிலோமவாரேபி த்³வத்திங்ஸஸதமேவாதி ஏவமித⁴ ச²ஸத்ததாதி⁴கேஹி பஞ்சஹி யமகஸதேஹி, த்³விபஞ்ஞாஸாதி⁴கேஹி ஏகாத³ஸஹி புச்சா²ஸதேஹி, சதுராதி⁴கேஹி தேவீஸாய அத்த²ஸதேஹி ச படிமண்டி³தோ பண்ணத்திவாரஸ்ஸ உத்³தே³ஸவாரோ வேதி³தப்³போ³.
Yathā pana heṭṭhā khandhavasena, evamidha imesaṃ āyatanānaṃ vasena padasodhanavāro, padasodhanamūlacakkavāro, suddhāyatanavāro, suddhāyatanamūlacakkavāroti, cattārova nayavārā honti. Ekeko cettha anulomapaṭilomavasena duvidhoyeva. Tesamattho tattha vuttanayeneva veditabbo. Yathā pana khandhayamake padasodhanavārassa anulomavāre ‘rūpaṃ rūpakkhandho, rūpakkhandho rūpa’ntiādīni pañca yamakāni, tathā idha ‘cakkhu, cakkhāyatanaṃ; cakkhāyatanaṃ; cakkhū’tiādīni dvādasa. Paṭilomavārepi ‘na cakkhu, na cakkhāyatanaṃ; na cakkhāyatanaṃ, na cakkhū’tiādīni dvādasa , padasodhanamūlacakkavārassa panettha anulomavāre ekekāyatanamūlakāni ekādasa ekādasa katvā dvattiṃsasataṃ yamakāni. Paṭilomavārepi dvattiṃsasatameva. Suddhāyatanavārassāpi anulomavāre dvādasa, paṭilomavāre dvādasa, suddhāyatanamūlacakkavārassāpi anulomavāre ekekāyatanamūlakāni ekādasa ekādasa katvā dvattiṃsasataṃ yamakāni. Paṭilomavārepi dvattiṃsasatamevāti evamidha chasattatādhikehi pañcahi yamakasatehi, dvipaññāsādhikehi ekādasahi pucchāsatehi, caturādhikehi tevīsāya atthasatehi ca paṭimaṇḍito paṇṇattivārassa uddesavāro veditabbo.
பண்ணத்திஉத்³தே³ஸவாரவண்ணனா.
Paṇṇattiuddesavāravaṇṇanā.
1. பண்ணத்தினித்³தே³ஸவாரவண்ணனா
1. Paṇṇattiniddesavāravaṇṇanā
10-17. நித்³தே³ஸவாரே பன ஹெட்டா² க²ந்த⁴யமகஸ்ஸ பண்ணத்திவாரனித்³தே³ஸே வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அஞ்ஞத்ர விஸேஸா. தத்ராயங் விஸேஸோ – தி³ப்³ப³சக்கூ²தி து³தியவிஜ்ஜாஞாணங். பஞ்ஞாசக்கூ²தி ததியவிஜ்ஜாஞாணங். தி³ப்³ப³ஸோதந்தி து³தியஅபி⁴ஞ்ஞாஞாணங். தண்ஹாஸோதந்தி தண்ஹாவ. அவஸேஸோ காயோதி நாமகாயோ, ரூபகாயோ, ஹத்தி²காயோ, அஸ்ஸகாயோதி ஏவமாதி³. அவஸேஸங் ரூபந்தி ரூபாயதனதோ ஸேஸங் பூ⁴துபாதா³யரூபஞ்சேவ பியரூபஸாதரூபஞ்ச. ஸீலக³ந்தோ⁴திஆதீ³னி வாயனட்டே²ன ஸீலாதீ³னங்யேவ நாமானி. அத்த²ரஸோதிஆதீ³னிபி ஸாது⁴மது⁴ரட்டே²ன அத்தா²தீ³னஞ்ஞேவ நாமானி. அவஸேஸோ த⁴ம்மோதி பரியத்தித⁴ம்மாதி³அனேகப்பபே⁴தோ³தி அயமெத்த² விஸேஸோ.
10-17. Niddesavāre pana heṭṭhā khandhayamakassa paṇṇattivāraniddese vuttanayeneva attho veditabbo. Aññatra visesā. Tatrāyaṃ viseso – dibbacakkhūti dutiyavijjāñāṇaṃ. Paññācakkhūti tatiyavijjāñāṇaṃ. Dibbasotanti dutiyaabhiññāñāṇaṃ. Taṇhāsotanti taṇhāva. Avaseso kāyoti nāmakāyo, rūpakāyo, hatthikāyo, assakāyoti evamādi. Avasesaṃ rūpanti rūpāyatanato sesaṃ bhūtupādāyarūpañceva piyarūpasātarūpañca. Sīlagandhotiādīni vāyanaṭṭhena sīlādīnaṃyeva nāmāni. Attharasotiādīnipi sādhumadhuraṭṭhena atthādīnaññeva nāmāni. Avaseso dhammoti pariyattidhammādianekappabhedoti ayamettha viseso.
பண்ணத்தினித்³தே³ஸவாரவண்ணனா.
Paṇṇattiniddesavāravaṇṇanā.
2. பவத்திவாரவண்ணனா
2. Pavattivāravaṇṇanā
18-21. இதா⁴பி ச பவத்திவாரஸ்ஸ உப்பாத³வாராதீ³ஸு தீஸு அந்தரவாரேஸு ஏகேகஸ்மிங் ச²ளேவ காலபே⁴தா³. தேஸங் ஏகேகஸ்மிங் காலே புக்³க³லவாராத³யோ தயோ வாரா. தே ஸப்³பே³பி அனுலோமபடிலோமனயவஸேன து³விதா⁴வ ஹொந்தி. தத்த² பச்சுப்பன்னகாலே புக்³க³லவாரஸ்ஸ அனுலோமனயே யதா² க²ந்த⁴யமகே ரூபக்க²ந்த⁴மூலகானி சத்தாரி, வேத³னாக்க²ந்த⁴மூலகானி தீணி, ஸஞ்ஞாக்க²ந்த⁴மூலகானி த்³வே, ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴மூலகங் ஏகந்தி அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன த³ஸ யமகானி ஹொந்தி. ஏவங் ‘‘யஸ்ஸ சக்கா²யதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ஸோதாயதனங் உப்பஜ்ஜதி; யஸ்ஸ வா பன ஸோதாயதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ சக்கா²யதனங் உப்பஜ்ஜதி; யஸ்ஸ சக்கா²யதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ கா⁴ணாயதனங், ஜிவ்ஹாயதனங், காயாயதனங், ரூபாயதனங், ஸத்³தா³யதனங், க³ந்தா⁴யதனங், ரஸாயதனங், பொ²ட்ட²ப்³பா³யதனங், மனாயதனங், த⁴ம்மாயதனங், உப்பஜ்ஜதி; யஸ்ஸ வா பன த⁴ம்மாயதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ சக்கா²யதனங் உப்பஜ்ஜதீ’’தி ஏவங் சக்கா²யதனமூலகானி ஏகாத³ஸ. ‘‘யஸ்ஸ ஸோதாயதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ கா⁴னாயதனங் உப்பஜ்ஜதீ’’திஆதி³னா நயேன ஸோதாயதனமூலகானி த³ஸ; கா⁴னாயதனமூலகானி நவ, ஜிவ்ஹாயதனமூலகானி அட்ட²; காயாயதனமூலகானி ஸத்த; ரூபாயதனமூலகானி ச²; ஸத்³தா³யதனமூலகானி பஞ்ச; க³ந்தா⁴யதனமூலகானி சத்தாரி; ரஸாயதனமூலகானி தீணி; பொ²ட்ட²ப்³பா³யதனமூலகானி த்³வே; மனாயதனமூலகங் ஏகந்தி அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன ச²ஸட்டி² யமகானி ஹொந்தி.
18-21. Idhāpi ca pavattivārassa uppādavārādīsu tīsu antaravāresu ekekasmiṃ chaḷeva kālabhedā. Tesaṃ ekekasmiṃ kāle puggalavārādayo tayo vārā. Te sabbepi anulomapaṭilomanayavasena duvidhāva honti. Tattha paccuppannakāle puggalavārassa anulomanaye yathā khandhayamake rūpakkhandhamūlakāni cattāri, vedanākkhandhamūlakāni tīṇi, saññākkhandhamūlakāni dve, saṅkhārakkhandhamūlakaṃ ekanti aggahitaggahaṇena dasa yamakāni honti. Evaṃ ‘‘yassa cakkhāyatanaṃ uppajjati, tassa sotāyatanaṃ uppajjati; yassa vā pana sotāyatanaṃ uppajjati, tassa cakkhāyatanaṃ uppajjati; yassa cakkhāyatanaṃ uppajjati, tassa ghāṇāyatanaṃ, jivhāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, rūpāyatanaṃ, saddāyatanaṃ, gandhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ, phoṭṭhabbāyatanaṃ, manāyatanaṃ, dhammāyatanaṃ, uppajjati; yassa vā pana dhammāyatanaṃ uppajjati, tassa cakkhāyatanaṃ uppajjatī’’ti evaṃ cakkhāyatanamūlakāni ekādasa. ‘‘Yassa sotāyatanaṃ uppajjati, tassa ghānāyatanaṃ uppajjatī’’tiādinā nayena sotāyatanamūlakāni dasa; ghānāyatanamūlakāni nava, jivhāyatanamūlakāni aṭṭha; kāyāyatanamūlakāni satta; rūpāyatanamūlakāni cha; saddāyatanamūlakāni pañca; gandhāyatanamūlakāni cattāri; rasāyatanamūlakāni tīṇi; phoṭṭhabbāyatanamūlakāni dve; manāyatanamūlakaṃ ekanti aggahitaggahaṇena chasaṭṭhi yamakāni honti.
தத்த² சக்கா²யதனமூலகேஸு ஏகாத³ஸஸு ‘‘யஸ்ஸ சக்கா²யதனங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ஸோதாயதனங், கா⁴னாயதனங், ரூபாயதனங், மனாயதனங், த⁴ம்மாயதனங் உப்பஜ்ஜதீ’’தி இமானி பஞ்சேவ விஸ்ஸஜ்ஜிதானி. தேஸு பட²மங் விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³ப³ங் தாவ விஸ்ஸஜ்ஜிதங். து³தியங் கிஞ்சாபி பட²மேன ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனங், சக்கு²ஸோதாயதனானங் பவத்திட்டா²னே பன கா⁴னாயதனஸ்ஸ ந ஏகந்தேன பவத்திதோ ‘‘கத²ங் நு கோ² ஏதங் விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³ப³’’ந்தி விமதினிவாரணத்த²ங் விஸ்ஸஜ்ஜிதங். ரூபாயதனமனாயதனத⁴ம்மாயதனேஹி ஸத்³தி⁴ங் தீணி யமகானி அஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனத்தா விஸ்ஸஜ்ஜிதானி. ஸேஸேஸு ஜிவ்ஹாயதனகாயாயதனேஹி தாவ ஸத்³தி⁴ங் த்³வே யமகானி புரிமேஹி த்³வீஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனானி. ஸத்³தா³யதனஸ்ஸ படிஸந்தி⁴க்க²ணே அனுப்பத்திதோ தேன ஸத்³தி⁴ங் யமகஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனமேவ நத்தி². க³ந்த⁴ரஸபொ²ட்ட²ப்³பா³யதனேஹிபி ஸத்³தி⁴ங் தீணி யமகானி புரிமேஹி த்³வீஹி ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனானேவ ஹொந்தீதி தந்தியா லஹுபா⁴வத்த²ங் ஸங்கி²த்தானி. ஸோதாயதனமூலகேஸு யங் லப்³ப⁴தி , தங் புரிமேஹி ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனமேவாதி ஏகம்பி பாளிங் நாருள்ஹங். கா⁴னாயதனமூலகேஸு ரூபாயதனேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகங், மனாயதனத⁴ம்மாயதனேஹி ஸத்³தி⁴ங் த்³வேதி தீணி யமகானி பாளிங் ஆருள்ஹானி. ஸேஸானி கா⁴னாயதனயமகேன ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனத்தா நாருள்ஹானி. ததா² ஜிவ்ஹாயதனகாயாயதனமூலகானி. ரூபாயதனமூலகேஸு மனாயதனத⁴ம்மாயதனேஹி ஸத்³தி⁴ங் த்³வேயேவ விஸ்ஸஜ்ஜிதானி. க³ந்த⁴ரஸபொ²ட்ட²ப்³பே³ஹி பன ஸத்³தி⁴ங் தீணி ரூபாயதனமனாயதனேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனானி. யதே²வ ஹெத்த² ‘‘ஸரூபகானங் அசித்தகான’’ந்திஆதி³ வுத்தங், ததா² இதா⁴பி ‘‘ஸரூபகானங் அக³ந்த⁴கானங், அரஸகானங் அபொ²ட்ட²ப்³ப³கான’’ந்தி யோஜனா வேதி³தப்³பா³. க³ந்தா⁴தீ³னி செத்த² ஆயதனபூ⁴தானேவ அதி⁴ப்பேதானி. தஸ்மா ‘‘ஸரூபகானங் ஸக³ந்தா⁴யதனான’’ந்தி ஆயதனவஸேனெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
Tattha cakkhāyatanamūlakesu ekādasasu ‘‘yassa cakkhāyatanaṃ uppajjati, tassa sotāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ, rūpāyatanaṃ, manāyatanaṃ, dhammāyatanaṃ uppajjatī’’ti imāni pañceva vissajjitāni. Tesu paṭhamaṃ vissajjetabbaṃ tāva vissajjitaṃ. Dutiyaṃ kiñcāpi paṭhamena sadisavissajjanaṃ, cakkhusotāyatanānaṃ pavattiṭṭhāne pana ghānāyatanassa na ekantena pavattito ‘‘kathaṃ nu kho etaṃ vissajjetabba’’nti vimatinivāraṇatthaṃ vissajjitaṃ. Rūpāyatanamanāyatanadhammāyatanehi saddhiṃ tīṇi yamakāni asadisavissajjanattā vissajjitāni. Sesesu jivhāyatanakāyāyatanehi tāva saddhiṃ dve yamakāni purimehi dvīhi saddhiṃ sadisavissajjanāni. Saddāyatanassa paṭisandhikkhaṇe anuppattito tena saddhiṃ yamakassa vissajjanameva natthi. Gandharasaphoṭṭhabbāyatanehipi saddhiṃ tīṇi yamakāni purimehi dvīhi sadisavissajjanāneva hontīti tantiyā lahubhāvatthaṃ saṅkhittāni. Sotāyatanamūlakesu yaṃ labbhati , taṃ purimehi sadisavissajjanamevāti ekampi pāḷiṃ nāruḷhaṃ. Ghānāyatanamūlakesu rūpāyatanena saddhiṃ ekaṃ, manāyatanadhammāyatanehi saddhiṃ dveti tīṇi yamakāni pāḷiṃ āruḷhāni. Sesāni ghānāyatanayamakena sadisavissajjanattā nāruḷhāni. Tathā jivhāyatanakāyāyatanamūlakāni. Rūpāyatanamūlakesu manāyatanadhammāyatanehi saddhiṃ dveyeva vissajjitāni. Gandharasaphoṭṭhabbehi pana saddhiṃ tīṇi rūpāyatanamanāyatanehi saddhiṃ sadisavissajjanāni. Yatheva hettha ‘‘sarūpakānaṃ acittakāna’’ntiādi vuttaṃ, tathā idhāpi ‘‘sarūpakānaṃ agandhakānaṃ, arasakānaṃ aphoṭṭhabbakāna’’nti yojanā veditabbā. Gandhādīni cettha āyatanabhūtāneva adhippetāni. Tasmā ‘‘sarūpakānaṃ sagandhāyatanāna’’nti āyatanavasenettha attho daṭṭhabbo.
ஸத்³தா³யதனமூலகானி அத்தா²பா⁴வதோ பாளிங் நாருள்ஹானேவ. க³ந்த⁴ரஸபொ²ட்ட²ப்³ப³மூலகானி சத்தாரி தீணி த்³வே ச ஹெட்டி²மேஹி ஸதி³ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனத்தா பாளிங் நாருள்ஹானி. மனாயதனமூலகங் விஸ்ஸஜ்ஜிதமேவாதி ஏவமேதானி பச்சுப்பன்னகாலே புக்³க³லவாரஸ்ஸ அனுலோமனயே கதிபயயமகவிஸ்ஸஜ்ஜனேனேவ ச²ஸட்டி²யமகானி விஸ்ஸஜ்ஜிதானி நாம ஹொந்தீதி வேதி³தப்³பா³னி. யதா² ச புக்³க³லவாரே, ஏவங் ஓகாஸவாரேபி புக்³க³லோகாஸவாரேபி ச²ஸட்டீ²தி பச்சுப்பன்னகாலே தீஸு வாரேஸு அனுலோமனயே அட்ட²னவுதிஸதங் யமகானி ஹொந்தி. யதா² ச அனுலோமனயே, ஏவங் படிலோமனயேபீதி ஸப்³பா³னிபி பச்சுப்பன்னகாலே ச²ன்னவுதாதி⁴கானி தீணி யமகஸதானி ஹொந்தி. தேஸு த்³வானவுதாதி⁴கானி ஸத்த புச்சா²ஸதானி, சதுராஸீதாதி⁴கானி ச பன்னரஸ அத்த²ஸதானி ஹொந்தீதி வேதி³தப்³பா³னி. ஏவங் ஸேஸேஸுபி பஞ்சஸு காலபே⁴தே³ஸூதி ஸப்³பா³னிபி ச²ஸத்ததாதி⁴கானி தேவீஸதி யமகஸதானி. ததோ தி³கு³ணா புச்சா², ததோ தி³கு³ணா அத்தா²தி இத³மெத்த² உப்பாத³வாரே பாளிவவத்தா²னங். நிரோத⁴வாரஉப்பாத³னிரோத⁴வாரேஸுபி ஏஸேவ நயோதி. ஸப்³ப³ஸ்மிம்பி பவத்திவாரே அட்ட²வீஸானி ஏகஸத்ததி யமகஸதானி. ததோ தி³கு³ணா புச்சா², ததோ தி³கு³ணா அத்தா² வேதி³தப்³பா³. பாளி பன மனாயதனங் த⁴ம்மாயதனஞ்ச ஏகஸதி³ஸங், நானங் நத்தி². உபரி பன ‘‘வாரஸங்கே²போ ஹோதீ’’திஆதீ³னி வத்வா தத்த² தத்த² ஸங்கி²த்தா. தஸ்மா யங் தத்த² தத்த² ஸங்கி²த்தங், தங் ஸப்³ப³ங் அஸம்முய்ஹந்தேஹி ஸல்லக்கே²தப்³ப³ங்.
Saddāyatanamūlakāni atthābhāvato pāḷiṃ nāruḷhāneva. Gandharasaphoṭṭhabbamūlakāni cattāri tīṇi dve ca heṭṭhimehi sadisavissajjanattā pāḷiṃ nāruḷhāni. Manāyatanamūlakaṃ vissajjitamevāti evametāni paccuppannakāle puggalavārassa anulomanaye katipayayamakavissajjaneneva chasaṭṭhiyamakāni vissajjitāni nāma hontīti veditabbāni. Yathā ca puggalavāre, evaṃ okāsavārepi puggalokāsavārepi chasaṭṭhīti paccuppannakāle tīsu vāresu anulomanaye aṭṭhanavutisataṃ yamakāni honti. Yathā ca anulomanaye, evaṃ paṭilomanayepīti sabbānipi paccuppannakāle channavutādhikāni tīṇi yamakasatāni honti. Tesu dvānavutādhikāni satta pucchāsatāni, caturāsītādhikāni ca pannarasa atthasatāni hontīti veditabbāni. Evaṃ sesesupi pañcasu kālabhedesūti sabbānipi chasattatādhikāni tevīsati yamakasatāni. Tato diguṇā pucchā, tato diguṇā atthāti idamettha uppādavāre pāḷivavatthānaṃ. Nirodhavārauppādanirodhavāresupi eseva nayoti. Sabbasmimpi pavattivāre aṭṭhavīsāni ekasattati yamakasatāni. Tato diguṇā pucchā, tato diguṇā atthā veditabbā. Pāḷi pana manāyatanaṃ dhammāyatanañca ekasadisaṃ, nānaṃ natthi. Upari pana ‘‘vārasaṅkhepo hotī’’tiādīni vatvā tattha tattha saṅkhittā. Tasmā yaṃ tattha tattha saṅkhittaṃ, taṃ sabbaṃ asammuyhantehi sallakkhetabbaṃ.
அத்த²வினிச்ச²யே பனெத்த² இத³ங் நயமுக²ங். ஸசக்கு²கானங் அஸோதகானந்தி அபாயே ஜாதிப³தி⁴ரஓபபாதிகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸோ ஹி ஸசக்கு²கோ அஸோதகோ ஹுத்வா உபபஜ்ஜதி. யதா²ஹ – ‘‘காமதா⁴துயா உபபத்திக்க²ணே கஸ்ஸசி அபரானி த³ஸாயதனானி பாதுப⁴வந்தி. ஓபபாதிகானங் பேதானங் , ஓபபாதிகானங் அஸுரானங், ஓபபாதிகானங் திரச்சா²னக³தானங், ஓபபாதிகானங் நேரயிகானங்; ஜச்சப³தி⁴ரானங் உபபத்திக்க²ணே த³ஸாயதனானி பாதுப⁴வந்தி, சக்கா²யதனங் ரூபகா⁴னக³ந்த⁴ஜிவ்ஹாரஸகாயபொ²ட்ட²ப்³பா³யதனங் மனாயதனங் த⁴ம்மாயதன’’ந்தி. ஸசக்கு²கானங் ஸஸோதகானந்தி ஸுக³திது³க்³க³தீஸு பரிபுண்ணாயதனே ச ஓபபாதிகே ரூபீப்³ரஹ்மானோ ச ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தே ஹி ஸசக்கு²கா ஸஸோதகா ஹுத்வா உபபஜ்ஜந்தி. யதா²ஹ – ‘‘காமதா⁴துயா உபபத்திக்க²ணே கஸ்ஸசி ஏகாத³ஸாயதனானி பாதுப⁴வந்தி; காமாவசரானங் தே³வானங், பட²மகப்பிகானங் மனுஸ்ஸானங், ஓபபாதிகானங் பேதானங், ஓபபாதிகானங் அஸுரானங், ஓபபாதிகானங் திரச்சா²னக³தானங், ஓபபாதிகானங் நேரயிகானங், பரிபுண்ணாயதனானங். ரூபதா⁴துயா உபபத்திக்க²ணே பஞ்சாயதனானி பாதுப⁴வந்தி, சக்கா²யதனங் ரூபஸோதமனாயதனங் த⁴ம்மாயதன’’ந்தி.
Atthavinicchaye panettha idaṃ nayamukhaṃ. Sacakkhukānaṃ asotakānanti apāye jātibadhiraopapātikaṃ sandhāya vuttaṃ. So hi sacakkhuko asotako hutvā upapajjati. Yathāha – ‘‘kāmadhātuyā upapattikkhaṇe kassaci aparāni dasāyatanāni pātubhavanti. Opapātikānaṃ petānaṃ , opapātikānaṃ asurānaṃ, opapātikānaṃ tiracchānagatānaṃ, opapātikānaṃ nerayikānaṃ; jaccabadhirānaṃ upapattikkhaṇe dasāyatanāni pātubhavanti, cakkhāyatanaṃ rūpaghānagandhajivhārasakāyaphoṭṭhabbāyatanaṃ manāyatanaṃ dhammāyatana’’nti. Sacakkhukānaṃ sasotakānanti sugatiduggatīsu paripuṇṇāyatane ca opapātike rūpībrahmāno ca sandhāya vuttaṃ. Te hi sacakkhukā sasotakā hutvā upapajjanti. Yathāha – ‘‘kāmadhātuyā upapattikkhaṇe kassaci ekādasāyatanāni pātubhavanti; kāmāvacarānaṃ devānaṃ, paṭhamakappikānaṃ manussānaṃ, opapātikānaṃ petānaṃ, opapātikānaṃ asurānaṃ, opapātikānaṃ tiracchānagatānaṃ, opapātikānaṃ nerayikānaṃ, paripuṇṇāyatanānaṃ. Rūpadhātuyā upapattikkhaṇe pañcāyatanāni pātubhavanti, cakkhāyatanaṃ rūpasotamanāyatanaṃ dhammāyatana’’nti.
அகா⁴னகானந்தி ப்³ரஹ்மபாரிஸஜ்ஜாத³யோ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தே ஹி ஸசக்கு²கா அகா⁴னகா ஹுத்வா உபபஜ்ஜந்தி. காமதா⁴துயங் பன அகா⁴னகோ ஓபபாதிகோ நத்தி². யதி³ ப⁴வெய்ய ‘‘கஸ்ஸசி அட்டா²யதனானி பாதுப⁴வந்தீ’’தி வேத³ய்ய. யோ க³ப்³ப⁴ஸெய்யகோ பன அகா⁴னகோ ஸியா, ஸோ ‘‘ஸசக்கு²கான’’ந்தி வசனதோ இத⁴ அனதி⁴ப்பேதோ. ஸசக்கு²கானங் ஸகா⁴னகானந்தி ஜச்சப³தி⁴ரம்பி பரிபுண்ணாயதனம்பி ஓபபாதிகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸகா⁴னகானங் அசக்கு²கானந்தி ஜச்சந்த⁴ம்பி ஜச்சப³தி⁴ரம்பி ஓபபாதிகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தமேவ. ஸகா⁴னகானங் ஸசக்கு²கானந்தி பரிபுண்ணாயதனமேவ ஓபபாதிகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Aghānakānanti brahmapārisajjādayo sandhāya vuttaṃ. Te hi sacakkhukā aghānakā hutvā upapajjanti. Kāmadhātuyaṃ pana aghānako opapātiko natthi. Yadi bhaveyya ‘‘kassaci aṭṭhāyatanāni pātubhavantī’’ti vedayya. Yo gabbhaseyyako pana aghānako siyā, so ‘‘sacakkhukāna’’nti vacanato idha anadhippeto. Sacakkhukānaṃ saghānakānanti jaccabadhirampi paripuṇṇāyatanampi opapātikaṃ sandhāya vuttaṃ. Saghānakānaṃ acakkhukānanti jaccandhampi jaccabadhirampi opapātikaṃ sandhāya vuttameva. Saghānakānaṃ sacakkhukānanti paripuṇṇāyatanameva opapātikaṃ sandhāya vuttaṃ.
ஸரூபகானங் அசக்கு²கானந்தி எத்த² ஜச்சந்த⁴ஜச்சப³தி⁴ரஓபபாதிகேஸு அஞ்ஞதரோபி க³ப்³ப⁴ஸெய்யகோபி லப்³ப⁴தியேவ. ஸசித்தகானங் அசக்கு²கானந்தி எத்த² ஹெட்டா² வுத்தேஹி ஜச்சந்தா⁴தீ³ஹி தீஹி ஸத்³தி⁴ங் அரூபினோபி லப்³ப⁴ந்தி. அசக்கு²கானந்தி எத்த² புரிமபதே³ வுத்தேஹி சதூஹி ஸத்³தி⁴ங் அஸஞ்ஞஸத்தாபி லப்³ப⁴ந்தி. ஸரூபகானங் அகா⁴னகானந்தி எத்த² க³ப்³ப⁴ஸெய்யகா ச அஸஞ்ஞஸத்தா ச ஸேஸரூபீப்³ரஹ்மானோ ச லப்³ப⁴ந்தி. ஸசித்தகானங் அகா⁴னகானந்தி எத்த² க³ப்³ப⁴ஸெய்யகா ச ரூபாரூபப்³ரஹ்மானோ ச லப்³ப⁴ந்தி. அசித்தகானங் அரூபகானந்திபதே³ஸு பன ஏகவோகாரசதுவோகாரஸத்தாவ லப்³ப⁴ந்தீதி இமினா நயேன ஸப்³பே³ஸு புக்³க³லவாரேஸு புக்³க³லவிபா⁴கோ³ வேதி³தப்³போ³.
Sarūpakānaṃ acakkhukānanti ettha jaccandhajaccabadhiraopapātikesu aññataropi gabbhaseyyakopi labbhatiyeva. Sacittakānaṃ acakkhukānanti ettha heṭṭhā vuttehi jaccandhādīhi tīhi saddhiṃ arūpinopi labbhanti. Acakkhukānanti ettha purimapade vuttehi catūhi saddhiṃ asaññasattāpi labbhanti. Sarūpakānaṃ aghānakānanti ettha gabbhaseyyakā ca asaññasattā ca sesarūpībrahmāno ca labbhanti. Sacittakānaṃ aghānakānanti ettha gabbhaseyyakā ca rūpārūpabrahmāno ca labbhanti. Acittakānaṃ arūpakānantipadesu pana ekavokāracatuvokārasattāva labbhantīti iminā nayena sabbesu puggalavāresu puggalavibhāgo veditabbo.
22-254. ஓகாஸவாரே யத்த² சக்கா²யதனந்தி ரூபீப்³ரஹ்மலோகங் புச்ச²தி. தேனேவ ஆமந்தாதி வுத்தங் . தஸ்மிஞ்ஹி தலே நியமதோ தானி ஆயதனானி படிஸந்தி⁴யங் உப்பஜ்ஜந்தி. இத³மெத்த² நயமுக²ங். இமினா நயமுகே²ன ஸகலேபி பவத்திவாரே அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. பரிஞ்ஞாவாரோ க²ந்த⁴யமகே வுத்தனயோயேவாதி.
22-254. Okāsavāre yattha cakkhāyatananti rūpībrahmalokaṃ pucchati. Teneva āmantāti vuttaṃ . Tasmiñhi tale niyamato tāni āyatanāni paṭisandhiyaṃ uppajjanti. Idamettha nayamukhaṃ. Iminā nayamukhena sakalepi pavattivāre attho veditabbo. Pariññāvāro khandhayamake vuttanayoyevāti.
பவத்திவாரவண்ணனா.
Pavattivāravaṇṇanā.
ஆயதனயமகவண்ணனா நிட்டி²தா.
Āyatanayamakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / யமகபாளி • Yamakapāḷi / 3. ஆயதனயமகங் • 3. Āyatanayamakaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 3. ஆயதனயமகங் • 3. Āyatanayamakaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 3. ஆயதனயமகங் • 3. Āyatanayamakaṃ
