Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ಬಲರಾಸಿವಣ್ಣನಾ
Balarāsivaṇṇanā
ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯೇತಿ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯಕಾರಣಾ। ಉಭಯಪದವಸೇನಾತಿ ಸದ್ಧಾಪದಂ ಬಲಪದನ್ತಿ ಏವಮಾದಿಪದದ್ವಯವಸೇನ। ನಿಯಕಜ್ಝತ್ತಂ ಜಾತಿಆದಿಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಏತಿಸ್ಸಾತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾ। ಗರುನಾ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ವುತ್ತೇ ಗಾರವವಸೇನ ಪತಿಸ್ಸವನಂ ಪತಿಸ್ಸವೋ, ಸಹ ಪತಿಸ್ಸವೇನ ಸಪ್ಪತಿಸ್ಸವಂ, ಪತಿಸ್ಸವಭೂತಂ ತಂಸಭಾಗಞ್ಚ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಗಾರವನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಜಾತಿಆದಿಮಹತ್ತಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾ ಚ ಹಿರೀ ತತ್ಥ ಗಾರವವಸೇನ ಪವತ್ತತೀತಿ ‘‘ಸಪ್ಪತಿಸ್ಸವಲಕ್ಖಣಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ವಜ್ಜಂ ಭಾಯತಿ ತಞ್ಚ ಭಯತೋ ಪಸ್ಸತೀತಿ ವಜ್ಜಭೀರುಕಭಯದಸ್ಸಾವೀ। ಏವಂಸಭಾವಂ ಓತ್ತಪ್ಪಂ। ಹಿರೀ ಪಾಪಧಮ್ಮೇ ಗೂಥಂ ವಿಯ ಪಸ್ಸತಿ, ಓತ್ತಪ್ಪಂ ಉಣ್ಹಂ ವಿಯ। ದಾಯಜ್ಜಂ ನವಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಾದಿ। ಅಜ್ಝತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾದಿತಾ ಚ ಹಿರೀಓತ್ತಪ್ಪಾನಂ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಾಕಟಭಾವೇನ ವುತ್ತಾ, ನ ಪನ ತೇಸಂ ಕದಾಚಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿಪ್ಪಯೋಗಾ। ನ ಹಿ ಲಜ್ಜನಂ ನಿಬ್ಭಯಂ ಪಾಪಭಯಂ ವಾ ಅಲಜ್ಜನಂ ಹೋತೀತಿ।
Assaddhiyeti assaddhiyakāraṇā. Ubhayapadavasenāti saddhāpadaṃ balapadanti evamādipadadvayavasena. Niyakajjhattaṃ jātiādisamuṭṭhānaṃ etissāti ajjhattasamuṭṭhānā. Garunā kismiñci vutte gāravavasena patissavanaṃ patissavo, saha patissavena sappatissavaṃ, patissavabhūtaṃ taṃsabhāgañca yaṃkiñci gāravanti attho. Jātiādimahattapaccavekkhaṇena uppajjamānā ca hirī tattha gāravavasena pavattatīti ‘‘sappatissavalakkhaṇā’’ti vuccati. Vajjaṃ bhāyati tañca bhayato passatīti vajjabhīrukabhayadassāvī. Evaṃsabhāvaṃ ottappaṃ. Hirī pāpadhamme gūthaṃ viya passati, ottappaṃ uṇhaṃ viya. Dāyajjaṃ navalokuttaradhammādi. Ajjhattasamuṭṭhānāditā ca hirīottappānaṃ tattha tattha pākaṭabhāvena vuttā, na pana tesaṃ kadāci aññamaññaṃ vippayogā. Na hi lajjanaṃ nibbhayaṃ pāpabhayaṃ vā alajjanaṃ hotīti.
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ಬಲರಾಸಿವಣ್ಣನಾ • Balarāsivaṇṇanā