Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya |
૫. ભદ્દાલિસુત્તં
5. Bhaddālisuttaṃ
૧૩૪. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ – ‘‘અહં ખો, ભિક્ખવે, એકાસનભોજનં ભુઞ્જામિ; એકાસનભોજનં ખો, અહં, ભિક્ખવે, ભુઞ્જમાનો અપ્પાબાધતઞ્ચ સઞ્જાનામિ અપ્પાતઙ્કતઞ્ચ લહુટ્ઠાનઞ્ચ બલઞ્ચ ફાસુવિહારઞ્ચ. એથ, તુમ્હેપિ, ભિક્ખવે, એકાસનભોજનં ભુઞ્જથ; એકાસનભોજનં ખો, ભિક્ખવે, તુમ્હેપિ ભુઞ્જમાના અપ્પાબાધતઞ્ચ સઞ્જાનિસ્સથ અપ્પાતઙ્કતઞ્ચ લહુટ્ઠાનઞ્ચ બલઞ્ચ ફાસુવિહારઞ્ચા’’તિ. એવં વુત્તે, આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અહં ખો, ભન્તે, ન ઉસ્સહામિ એકાસનભોજનં ભુઞ્જિતું; એકાસનભોજનઞ્હિ મે, ભન્તે, ભુઞ્જતો સિયા કુક્કુચ્ચં, સિયા વિપ્પટિસારો’’તિ. ‘‘તેન હિ ત્વં, ભદ્દાલિ, યત્થ નિમન્તિતો અસ્સસિ તત્થ એકદેસં ભુઞ્જિત્વા એકદેસં નીહરિત્વાપિ ભુઞ્જેય્યાસિ. એવમ્પિ ખો ત્વં, ભદ્દાલિ, ભુઞ્જમાનો એકાસનો યાપેસ્સસી’’તિ 1. ‘‘એવમ્પિ ખો અહં, ભન્તે, ન ઉસ્સહામિ ભુઞ્જિતું; એવમ્પિ હિ મે, ભન્તે, ભુઞ્જતો સિયા કુક્કુચ્ચં, સિયા વિપ્પટિસારો’’તિ. અથ ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવતા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિ. અથ ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ સબ્બં તં તેમાસં ન ભગવતો સમ્મુખીભાવં અદાસિ, યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી.
134. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhikkhave, ekāsanabhojanaṃ bhuñjāmi; ekāsanabhojanaṃ kho, ahaṃ, bhikkhave, bhuñjamāno appābādhatañca sañjānāmi appātaṅkatañca lahuṭṭhānañca balañca phāsuvihārañca. Etha, tumhepi, bhikkhave, ekāsanabhojanaṃ bhuñjatha; ekāsanabhojanaṃ kho, bhikkhave, tumhepi bhuñjamānā appābādhatañca sañjānissatha appātaṅkatañca lahuṭṭhānañca balañca phāsuvihārañcā’’ti. Evaṃ vutte, āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, na ussahāmi ekāsanabhojanaṃ bhuñjituṃ; ekāsanabhojanañhi me, bhante, bhuñjato siyā kukkuccaṃ, siyā vippaṭisāro’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, bhaddāli, yattha nimantito assasi tattha ekadesaṃ bhuñjitvā ekadesaṃ nīharitvāpi bhuñjeyyāsi. Evampi kho tvaṃ, bhaddāli, bhuñjamāno ekāsano yāpessasī’’ti 2. ‘‘Evampi kho ahaṃ, bhante, na ussahāmi bhuñjituṃ; evampi hi me, bhante, bhuñjato siyā kukkuccaṃ, siyā vippaṭisāro’’ti. Atha kho āyasmā bhaddāli bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Atha kho āyasmā bhaddāli sabbaṃ taṃ temāsaṃ na bhagavato sammukhībhāvaṃ adāsi, yathā taṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī.
૧૩૫. તેન ખો પન સમયેન સમ્બહુલા ભિક્ખૂ ભગવતો ચીવરકમ્મં કરોન્તિ – નિટ્ઠિતચીવરો ભગવા તેમાસચ્ચયેન ચારિકં પક્કમિસ્સતીતિ. અથ ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ યેન તે ભિક્ખૂ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા તેહિ ભિક્ખૂહિ સદ્ધિં સમ્મોદિ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નં ખો આયસ્મન્તં ભદ્દાલિં તે ભિક્ખૂ એતદવોચું – ‘‘ઇદં ખો, આવુસો ભદ્દાલિ, ભગવતો ચીવરકમ્મં કરીયતિ 3. નિટ્ઠિતચીવરો ભગવા તેમાસચ્ચયેન ચારિકં પક્કમિસ્સતિ. ઇઙ્ઘાવુસો ભદ્દાલિ, એતં દોસકં સાધુકં મનસિ કરોહિ, મા તે પચ્છા દુક્કરતરં અહોસી’’તિ. ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ તેસં ભિક્ખૂનં પટિસ્સુત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અચ્ચયો મં, ભન્તે, અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યોહં ભગવતા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિં. તસ્સ મે, ભન્તે, ભગવા અચ્ચયં અચ્ચયતો પટિગ્ગણ્હાતુ આયતિં સંવરાયા’’તિ.
135. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatīti. Atha kho āyasmā bhaddāli yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tehi bhikkhūhi saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ bhaddāliṃ te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘idaṃ kho, āvuso bhaddāli, bhagavato cīvarakammaṃ karīyati 4. Niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissati. Iṅghāvuso bhaddāli, etaṃ dosakaṃ sādhukaṃ manasi karohi, mā te pacchā dukkarataraṃ ahosī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā bhaddāli tesaṃ bhikkhūnaṃ paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.
‘‘તગ્ઘ ત્વં, ભદ્દાલિ, અચ્ચયો અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યં ત્વં મયા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘ભગવા ખો સાવત્થિયં વિહરતિ, ભગવાપિ મં જાનિસ્સતિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ, સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘સમ્બહુલા ખો ભિક્ખુ સાવત્થિયં વસ્સં ઉપગતા, તેપિ મં જાનિસ્સન્તિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ, સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘સમ્બહુલા ખો ભિક્ખુનિયો સાવત્થિયં વસ્સં ઉપગતા, તાપિ મં જાનિસ્સન્તિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ, સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘સમ્બહુલા ખો ઉપાસકા સાવત્થિયં પટિવસન્તિ, તેપિ મં જાનિસ્સન્તિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ, સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘સમ્બહુલા ખો ઉપાસિકા સાવત્થિયં પટિવસન્તિ, તાપિ મં જાનિસ્સન્તિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ , સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ. સમયોપિ ખો તે, ભદ્દાલિ, અપ્પટિવિદ્ધો અહોસિ – ‘સમ્બહુલા ખો નાનાતિત્થિયા સમણબ્રાહ્મણા સાવત્થિયં વસ્સં ઉપગતા, તેપિ મં જાનિસ્સન્તિ – ભદ્દાલિ નામ ભિક્ખુ સમણસ્સ ગોતમસ્સ સાવકો થેરઞ્ઞતરો ભિક્ખુ સાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી’તિ. અયમ્પિ ખો તે, ભદ્દાલિ, સમયો અપ્પટિવિદ્ધો અહોસી’’તિ.
‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘bhagavā kho sāvatthiyaṃ viharati, bhagavāpi maṃ jānissati – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho bhikkhu sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho bhikkhuniyo sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tāpi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho upāsakā sāvatthiyaṃ paṭivasanti, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho upāsikā sāvatthiyaṃ paṭivasanti, tāpi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli , samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho nānātitthiyā samaṇabrāhmaṇā sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu samaṇassa gotamassa sāvako theraññataro bhikkhu sāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosī’’ti.
‘‘અચ્ચયો મં, ભન્તે, અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યોહં ભગવતા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિં. તસ્સ મે, ભન્તે, ભગવા અચ્ચયં અચ્ચયતો પટિગ્ગણ્હાતુ આયતિં સંવરાયા’’તિ. ‘‘તગ્ઘ ત્વં, ભદ્દાલિ, અચ્ચયો અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યં ત્વં મયા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિ’’.
‘‘Accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi’’.
૧૩૬. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, ભદ્દાલિ, ઇધસ્સ ભિક્ખુ ઉભતોભાગવિમુત્તો, તમહં એવં વદેય્યં – ‘એહિ મે ત્વં, ભિક્ખુ, પઙ્કે સઙ્કમો હોહી’તિ, અપિ નુ ખો સો સઙ્કમેય્ય વા અઞ્ઞેન વા કાયં સન્નામેય્ય, ‘નો’તિ વા વદેય્યા’’તિ?
136. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, idhassa bhikkhu ubhatobhāgavimutto, tamahaṃ evaṃ vadeyyaṃ – ‘ehi me tvaṃ, bhikkhu, paṅke saṅkamo hohī’ti, api nu kho so saṅkameyya vā aññena vā kāyaṃ sannāmeyya, ‘no’ti vā vadeyyā’’ti?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, ભદ્દાલિ, ઇધસ્સ ભિક્ખુ પઞ્ઞાવિમુત્તો… કાયસક્ખિ… દિટ્ઠિપ્પત્તો… સદ્ધાવિમુત્તો… ધમ્માનુસારી… સદ્ધાનુસારી, તમહં એવં વદેય્યં – ‘એહિ મે ત્વં, ભિક્ખુ, પઙ્કે સઙ્કમો હોહી’તિ, અપિ નુ ખો સો સઙ્કમેય્ય વા અઞ્ઞેન વા કાયં સન્નામેય્ય, ‘નો’તિ વા વદેય્યા’’તિ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, idhassa bhikkhu paññāvimutto… kāyasakkhi… diṭṭhippatto… saddhāvimutto… dhammānusārī… saddhānusārī, tamahaṃ evaṃ vadeyyaṃ – ‘ehi me tvaṃ, bhikkhu, paṅke saṅkamo hohī’ti, api nu kho so saṅkameyya vā aññena vā kāyaṃ sannāmeyya, ‘no’ti vā vadeyyā’’ti?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, ભદ્દાલિ, અપિ નુ ત્વં, ભદ્દાલિ, તસ્મિં સમયે ઉભતોભાગવિમુત્તો વા હોસિ પઞ્ઞાવિમુત્તો વા કાયસક્ખિ વા દિટ્ઠિપ્પત્તો વા સદ્ધાવિમુત્તો વા ધમ્માનુસારી વા સદ્ધાનુસારી વા’’તિ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, api nu tvaṃ, bhaddāli, tasmiṃ samaye ubhatobhāgavimutto vā hosi paññāvimutto vā kāyasakkhi vā diṭṭhippatto vā saddhāvimutto vā dhammānusārī vā saddhānusārī vā’’ti?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘નનુ ત્વં, ભદ્દાલિ, તસ્મિં સમયે રિત્તો તુચ્છો અપરદ્ધો’’તિ?
‘‘Nanu tvaṃ, bhaddāli, tasmiṃ samaye ritto tuccho aparaddho’’ti?
‘‘એવં , ભન્તે. અચ્ચયો મં, ભન્તે, અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યોહં ભગવતા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિં. તસ્સ મે, ભન્તે, ભગવા અચ્ચયં અચ્ચયતો પટિગ્ગણ્હાતુ આયતિં સંવરાયા’’તિ. ‘‘તગ્ઘ ત્વં, ભદ્દાલિ, અચ્ચયો અચ્ચગમા યથાબાલં યથામૂળ્હં યથાઅકુસલં, યં ત્વં મયા સિક્ખાપદે પઞ્ઞાપિયમાને ભિક્ખુસઙ્ઘે સિક્ખં સમાદિયમાને અનુસ્સાહં પવેદેસિ. યતો ચ ખો ત્વં, ભદ્દાલિ, અચ્ચયં અચ્ચયતો દિસ્વા યથાધમ્મં પટિકરોસિ, તં તે મયં પટિગ્ગણ્હામ. વુદ્ધિહેસા, ભદ્દાલિ, અરિયસ્સ વિનયે યો અચ્ચયં અચ્ચયતો દિસ્વા યથાધમ્મં પટિકરોતિ, આયતિં સંવરં આપજ્જતિ’’.
‘‘Evaṃ , bhante. Accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Yato ca kho tvaṃ, bhaddāli, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhihesā, bhaddāli, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjati’’.
૧૩૭. ‘‘ઇધ, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી હોતિ. તસ્સ એવં હોતિ – ‘યંનૂનાહં વિવિત્તં સેનાસનં ભજેય્યં અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં. અપ્પેવ નામાહં ઉત્તરિ 5 મનુસ્સધમ્મા અલમરિયઞાણદસ્સનવિસેસં સચ્છિકરેય્ય’ન્તિ. સો વિવિત્તં સેનાસનં ભજતિ અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં. તસ્સ તથાવૂપકટ્ઠસ્સ વિહરતો સત્થાપિ ઉપવદતિ, અનુવિચ્ચપિ વિઞ્ઞૂ સબ્રહ્મચારી ઉપવદન્તિ, દેવતાપિ ઉપવદન્તિ, અત્તાપિ અત્તાનં ઉપવદતિ. સો સત્થારાપિ ઉપવદિતો, અનુવિચ્ચપિ વિઞ્ઞૂહિ સબ્રહ્મચારીહિ ઉપવદિતો, દેવતાહિપિ ઉપવદિતો, અત્તનાપિ અત્તાનં ઉપવદિતો ન ઉત્તરિ મનુસ્સધમ્મા અલમરિયઞાણદસ્સનવિસેસં સચ્છિકરોતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારિસ્સ.
137. ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vivittaṃ senāsanaṃ bhajeyyaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Appeva nāmāhaṃ uttari 6 manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikareyya’nti. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Tassa tathāvūpakaṭṭhassa viharato satthāpi upavadati, anuviccapi viññū sabrahmacārī upavadanti, devatāpi upavadanti, attāpi attānaṃ upavadati. So satthārāpi upavadito, anuviccapi viññūhi sabrahmacārīhi upavadito, devatāhipi upavadito, attanāpi attānaṃ upavadito na uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikaroti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārissa.
૧૩૮. ‘‘ઇધ પન, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારી હોતિ. તસ્સ એવં હોતિ – ‘યંનૂનાહં વિવિત્તં સેનાસનં ભજેય્યં અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં. અપ્પેવ નામાહં ઉત્તરિ મનુસ્સધમ્મા અલમરિયઞાણદસ્સનવિસેસં સચ્છિકરેય્ય’ન્તિ. સો વિવિત્તં સેનાસનં ભજતિ અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં. તસ્સ તથાવૂપકટ્ઠસ્સ વિહરતો સત્થાપિ ન ઉપવદતિ, અનુવિચ્ચપિ વિઞ્ઞૂ સબ્રહ્મચારી ન ઉપવદન્તિ, દેવતાપિ ન ઉપવદન્તિ, અત્તાપિ અત્તાનં ન ઉપવદતિ. સો સત્થારાપિ અનુપવદિતો , અનુવિચ્ચપિ વિઞ્ઞૂહિ સબ્રહ્મચારીહિ અનુપવદિતો, દેવતાહિપિ અનુપવદિતો, અત્તનાપિ અત્તાનં અનુપવદિતો ઉત્તરિ મનુસ્સધમ્મા અલમરિયઞાણદસ્સનવિસેસં સચ્છિકરોતિ. સો વિવિચ્ચેવ કામેહિ વિવિચ્ચ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ સવિતક્કં સવિચારં વિવેકજં પીતિસુખં પઠમં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
138. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu satthusāsane sikkhāya paripūrakārī hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vivittaṃ senāsanaṃ bhajeyyaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Appeva nāmāhaṃ uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikareyya’nti. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Tassa tathāvūpakaṭṭhassa viharato satthāpi na upavadati, anuviccapi viññū sabrahmacārī na upavadanti, devatāpi na upavadanti, attāpi attānaṃ na upavadati. So satthārāpi anupavadito , anuviccapi viññūhi sabrahmacārīhi anupavadito, devatāhipi anupavadito, attanāpi attānaṃ anupavadito uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikaroti. So vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
૧૩૯. ‘‘પુન ચપરં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુ વિતક્કવિચારાનં વૂપસમા અજ્ઝત્તં સમ્પસાદનં ચેતસો એકોદિભાવં અવિતક્કં અવિચારં સમાધિજં પીતિસુખં દુતિયં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
139. ‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘પુન ચપરં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુ પીતિયા ચ વિરાગા ઉપેક્ખકો ચ વિહરતિ, સતો ચ સમ્પજાનો સુખઞ્ચ કાયેન પટિસંવેદેતિ, યં તં અરિયા આચિક્ખન્તિ – ‘ઉપેક્ખકો સતિમા સુખવિહારી’તિ તતિયં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘પુન ચપરં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુ સુખસ્સ ચ પહાના દુક્ખસ્સ ચ પહાના પુબ્બેવ સોમનસ્સદોમનસ્સાનં અત્થઙ્ગમા અદુક્ખમસુખં ઉપેક્ખાસતિપારિસુદ્ધિં ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘સો એવં સમાહિતે ચિત્તે પરિસુદ્ધે પરિયોદાતે અનઙ્ગણે વિગતૂપક્કિલેસે મુદુભૂતે કમ્મનિયે ઠિતે આનેઞ્જપ્પત્તે પુબ્બેનિવાસાનુસ્સતિઞાણાય ચિત્તં અભિનિન્નામેતિ. સો અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ, સેય્યથિદં – એકમ્પિ જાતિં દ્વેપિ જાતિયો…પે॰… ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘સો એવં સમાહિતે ચિત્તે પરિસુદ્ધે પરિયોદાતે અનઙ્ગણે વિગતૂપક્કિલેસે મુદુભૂતે કમ્મનિયે ઠિતે આનેઞ્જપ્પત્તે સત્તાનં ચુતૂપપાતઞાણાય ચિત્તં અભિનિન્નામેતિ. સો દિબ્બેન ચક્ખુના વિસુદ્ધેન અતિક્કન્તમાનુસકેન સત્તે પસ્સતિ ચવમાને ઉપપજ્જમાને હીને પણીતે સુવણ્ણે દુબ્બણ્ણે સુગતે દુગ્ગતે યથાકમ્મૂપગે સત્તે પજાનાતિ – ‘ઇમે વત ભોન્તો સત્તા કાયદુચ્ચરિતેન સમન્નાગતા…પે॰… વિનિપાતં નિરયં ઉપપન્ના; ઇમે વા પન ભોન્તો સત્તા કાયસુચરિતેન સમન્નાગતા…પે॰… સુગતિં સગ્ગં લોકં ઉપપન્ના’તિ ઇતિ દિબ્બેન ચક્ખુના વિસુદ્ધેન અતિક્કન્તમાનુસકેન…પે॰… યથાકમ્મૂપગે સત્તે પજાનાતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સ.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā…pe… vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā…pe… sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena…pe… yathākammūpage satte pajānāti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘સો એવં સમાહિતે ચિત્તે પરિસુદ્ધે પરિયોદાતે અનઙ્ગણે વિગતૂપક્કિલેસે મુદુભૂતે કમ્મનિયે ઠિતે આનેઞ્જપ્પત્તે આસવાનં ખયઞાણાય ચિત્તં અભિનિન્નામેતિ. સો ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ; ‘ઇમે આસવા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં આસવનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ એવં જાનતો એવં પસ્સતો કામાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, ભવાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, અવિજ્જાસવાપિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ. વિમુત્તસ્મિં વિમુત્તમિતિ ઞાણં હોતિ. ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનાતિ. તં કિસ્સ હેતુ? એવઞ્હિ તં, ભદ્દાલિ, હોતિ યથા તં સત્થુસાસને સિક્ખાય પરિપૂરકારિસ્સા’’તિ.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissā’’ti.
૧૪૦. એવં વુત્તે, આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કો નુ ખો, ભન્તે, હેતુ, કો પચ્ચયો યેન મિધેકચ્ચં ભિક્ખું પસય્હ પસય્હ 7 કારણં કરોન્તિ? કો પન, ભન્તે, હેતુ, કો પચ્ચયો યેન મિધેકચ્ચં ભિક્ખું નો તથા પસય્હ પસય્હ કારણં કરોન્તી’’તિ? ‘‘ઇધ, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ અભિણ્હાપત્તિકો હોતિ આપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો અઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, ન સમ્મા વત્તતિ, ન લોમં પાતેતિ, ન નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ નાહ. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ અભિણ્હાપત્તિકો આપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો અઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, ન સમ્મા વત્તતિ, ન લોમં પાતેતિ, ન નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ નાહ. સાધુ વતાયસ્મન્તો ઇમસ્સ ભિક્ખુનો તથા તથા ઉપપરિક્ખથ યથાસ્સિદં 8 અધિકરણં ન ખિપ્પમેવ વૂપસમેય્યાતિ. તસ્સ ખો એવં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુનો ભિક્ખૂ તથા તથા ઉપપરિક્ખન્તિ યથાસ્સિદં અધિકરણં ન ખિપ્પમેવ વૂપસમ્મતિ.
140. Evaṃ vutte, āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha 9 kāraṇaṃ karonti? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ no tathā pasayha pasayha kāraṇaṃ karontī’’ti? ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu abhiṇhāpattiko hoti āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu abhiṇhāpattiko āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Sādhu vatāyasmanto imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ 10 adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasammati.
૧૪૧. ‘‘ઇધ પન, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ અભિણ્હાપત્તિકો હોતિ આપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો નાઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં ન અપનામેતિ, ન કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, સમ્મા વત્તતિ, લોમં પાતેતિ, નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ આહ. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ અભિણ્હાપત્તિકો આપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો નાઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં ન અપનામેતિ, ન કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, સમ્મા વત્તતિ, લોમં પાતેતિ, નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ આહ. સાધુ વતાયસ્મન્તો, ઇમસ્સ ભિક્ખુનો તથા તથા ઉપપરિક્ખથ યથાસ્સિદં અધિકરણં ખિપ્પમેવ વૂપસમેય્યાતિ. તસ્સ ખો એવં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુનો ભિક્ખૂ તથા તથા ઉપપરિક્ખન્તિ યથાસ્સિદં અધિકરણં ખિપ્પમેવ વૂપસમ્મતિ.
141. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu abhiṇhāpattiko hoti āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ na apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu abhiṇhāpattiko āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ na apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasammati.
૧૪૨. ‘‘ઇધ, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ અધિચ્ચાપત્તિકો હોતિ અનાપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો અઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, ન સમ્મા વત્તતિ, ન લોમં પાતેતિ, ન નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ નાહ. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ અધિચ્ચાપત્તિકો અનાપત્તિબહુલો . સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો અઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, ન સમ્મા વત્તતિ, ન લોમં પાતેતિ, ન નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ નાહ. સાધુ વતાયસ્મન્તો, ઇમસ્સ ભિક્ખુનો તથા તથા ઉપપરિક્ખથ યથાસ્સિદં અધિકરણં ન ખિપ્પમેવ વૂપસમેય્યાતિ. તસ્સ ખો એવં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુનો ભિક્ખૂ તથા તથા ઉપપરિક્ખન્તિ યથાસ્સિદં અધિકરણં ન ખિપ્પમેવ વૂપસમ્મતિ.
142. ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu adhiccāpattiko hoti anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu adhiccāpattiko anāpattibahulo . So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasammati.
૧૪૩. ‘‘ઇધ પન, ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ અધિચ્ચાપત્તિકો હોતિ અનાપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો નાઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, ન બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, ન કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, સમ્મા વત્તતિ, લોમં પાતેતિ, નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ આહ. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ અધિચ્ચાપત્તિકો અનાપત્તિબહુલો. સો ભિક્ખૂહિ વુચ્ચમાનો નાઞ્ઞેનઞ્ઞં પટિચરતિ, ન બહિદ્ધા કથં અપનામેતિ, ન કોપઞ્ચ દોસઞ્ચ અપ્પચ્ચયઞ્ચ પાતુકરોતિ, સમ્મા વત્તતિ, લોમં પાતેતિ, નેત્થારં વત્તતિ, ‘યેન સઙ્ઘો અત્તમનો હોતિ તં કરોમી’તિ આહ. સાધુ વતાયસ્મન્તો, ઇમસ્સ ભિક્ખુનો તથા તથા ઉપપરિક્ખથ યથાસ્સિદં અધિકરણં ખિપ્પમેવ વૂપસમેય્યાતિ. તસ્સ ખો એવં, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુનો ભિક્ખૂ તથા તથા ઉપપરિક્ખન્તિ યથાસ્સિદં અધિકરણં ખિપ્પમેવ વૂપસમ્મતિ.
143. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu adhiccāpattiko hoti anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu adhiccāpattiko anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasammati.
૧૪૪. ‘‘ઇધ , ભદ્દાલિ, એકચ્ચો ભિક્ખુ સદ્ધામત્તકેન વહતિ પેમમત્તકેન. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – ‘અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ સદ્ધામત્તકેન વહતિ પેમમત્તકેન. સચે મયં ઇમં ભિક્ખું પસય્હ પસય્હ કારણં કરિસ્સામ – મા યમ્પિસ્સ તં સદ્ધામત્તકં પેમમત્તકં તમ્હાપિ પરિહાયી’તિ. સેય્યથાપિ, ભદ્દાલિ, પુરિસસ્સ એકં ચક્ખું, તસ્સ મિત્તામચ્ચા ઞાતિસાલોહિતા તં એકં ચક્ખું રક્ખેય્યું – ‘મા યમ્પિસ્સ તં એકં ચક્ખું તમ્હાપિ પરિહાયી’તિ; એવમેવ ખો, ભદ્દાલિ, ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ સદ્ધામત્તકેન વહતિ પેમમત્તકેન. તત્ર, ભદ્દાલિ, ભિક્ખૂનં એવં હોતિ – ‘અયં ખો, આવુસો, ભિક્ખુ સદ્ધામત્તકેન વહતિ પેમમત્તકેન. સચે મયં ઇમં ભિક્ખું પસય્હ પસય્હ કારણં કરિસ્સામ – મા યમ્પિસ્સ તં સદ્ધામત્તકં પેમમત્તકં તમ્હાપિ પરિહાયી’તિ. અયં ખો, ભદ્દાલિ, હેતુ અયં પચ્ચયો યેન મિધેકચ્ચં ભિક્ખું પસય્હ પસય્હ કારણં કરોન્તિ. અયં પન, ભદ્દાલિ, હેતુ અયં પચ્ચયો, યેન મિધેકચ્ચં ભિક્ખું નો તથા પસય્હ પસય્હ કારણં કરોન્તી’’તિ.
144. ‘‘Idha , bhaddāli, ekacco bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karissāma – mā yampissa taṃ saddhāmattakaṃ pemamattakaṃ tamhāpi parihāyī’ti. Seyyathāpi, bhaddāli, purisassa ekaṃ cakkhuṃ, tassa mittāmaccā ñātisālohitā taṃ ekaṃ cakkhuṃ rakkheyyuṃ – ‘mā yampissa taṃ ekaṃ cakkhuṃ tamhāpi parihāyī’ti; evameva kho, bhaddāli, idhekacco bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karissāma – mā yampissa taṃ saddhāmattakaṃ pemamattakaṃ tamhāpi parihāyī’ti. Ayaṃ kho, bhaddāli, hetu ayaṃ paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karonti. Ayaṃ pana, bhaddāli, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ no tathā pasayha pasayha kāraṇaṃ karontī’’ti.
૧૪૫. ‘‘‘કો નુ ખો, ભન્તે, હેતુ, કો પચ્ચયો યેન પુબ્બે અપ્પતરાનિ ચેવ સિક્ખાપદાનિ અહેસું બહુતરા ચ ભિક્ખૂ અઞ્ઞાય સણ્ઠહિંસુ? કો પન, ભન્તે, હેતુ, કો પચ્ચયો યેન એતરહિ બહુતરાનિ ચેવ સિક્ખાપદાનિ હોન્તિ અપ્પતરા ચ ભિક્ખૂ અઞ્ઞાય સણ્ઠહન્તી’તિ? ‘‘એવમેતં, ભદ્દાલિ, હોતિ સત્તેસુ હાયમાનેસુ, સદ્ધમ્મે અન્તરધાયમાને, બહુતરાનિ ચેવ સિક્ખાપદાનિ હોન્તિ અપ્પતરા ચ ભિક્ખૂ અઞ્ઞાય સણ્ઠહન્તીતિ. ન તાવ, ભદ્દાલિ, સત્થા સાવકાનં સિક્ખાપદં પઞ્ઞાપેતિ યાવ ન ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ. યતો ચ ખો, ભદ્દાલિ, ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ, અથ સત્થા સાવકાનં સિક્ખાપદં પઞ્ઞાપેતિ તેસંયેવ આસવટ્ઠાનીયાનં ધમ્માનં પટિઘાતાય. ન તાવ, ભદ્દાલિ, ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ યાવ ન સઙ્ઘો મહત્તં પત્તો હોતિ. યતો ચ ખો, ભદ્દાલિ, સઙ્ઘો મહત્તં પત્તો હોતિ, અથ ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ. અથ સત્થા સાવકાનં સિક્ખાપદં પઞ્ઞાપેતિ તેસંયેવ આસવટ્ઠાનીયાનં ધમ્માનં પટિઘાતાય. ન તાવ, ભદ્દાલિ, ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ યાવ ન સઙ્ઘો લાભગ્ગં પત્તો હોતિ, યસગ્ગં પત્તો હોતિ, બાહુસચ્ચં પત્તો હોતિ, રત્તઞ્ઞુતં પત્તો હોતિ. યતો ચ ખો, ભદ્દાલિ, સઙ્ઘો રત્તઞ્ઞુતં પત્તો હોતિ, અથ ઇધેકચ્ચે આસવટ્ઠાનીયા ધમ્મા સઙ્ઘે પાતુભવન્તિ, અથ સત્થા સાવકાનં સિક્ખાપદં પઞ્ઞાપેતિ તેસંયેવ આસવટ્ઠાનીયાનં ધમ્માનં પટિઘાતાય.
145. ‘‘‘Ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena pubbe appatarāni ceva sikkhāpadāni ahesuṃ bahutarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahiṃsu? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena etarahi bahutarāni ceva sikkhāpadāni honti appatarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahantī’ti? ‘‘Evametaṃ, bhaddāli, hoti sattesu hāyamānesu, saddhamme antaradhāyamāne, bahutarāni ceva sikkhāpadāni honti appatarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahantīti. Na tāva, bhaddāli, satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti yāva na idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti. Yato ca kho, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti yāva na saṅgho mahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, bhaddāli, saṅgho mahattaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti. Atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti yāva na saṅgho lābhaggaṃ patto hoti, yasaggaṃ patto hoti, bāhusaccaṃ patto hoti, rattaññutaṃ patto hoti. Yato ca kho, bhaddāli, saṅgho rattaññutaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya.
૧૪૬. ‘‘અપ્પકા ખો તુમ્હે, ભદ્દાલિ, તેન સમયેન અહુવત્થ યદા વો અહં આજાનીયસુસૂપમં ધમ્મપરિયાયં દેસેસિં. તં સરસિ 11 ભદ્દાલી’’તિ ?
146. ‘‘Appakā kho tumhe, bhaddāli, tena samayena ahuvattha yadā vo ahaṃ ājānīyasusūpamaṃ dhammapariyāyaṃ desesiṃ. Taṃ sarasi 12 bhaddālī’’ti ?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘તત્ર, ભદ્દાલિ, કં હેતું પચ્ચેસી’’તિ?
‘‘Tatra, bhaddāli, kaṃ hetuṃ paccesī’’ti?
‘‘સો હિ નૂનાહં, ભન્તે, દીઘરત્તં સત્થુસાસને સિક્ખાય અપરિપૂરકારી અહોસિ’’ન્તિ.
‘‘So hi nūnāhaṃ, bhante, dīgharattaṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī ahosi’’nti.
‘‘ન ખો, ભદ્દાલિ, એસેવ હેતુ, એસ પચ્ચયો. અપિ ચ મે ત્વં, ભદ્દાલિ, દીઘરત્તં ચેતસા ચેતોપરિચ્ચ વિદિતો – ‘ન ચાયં મોઘપુરિસો મયા ધમ્મે દેસિયમાને અટ્ઠિં કત્વા મનસિ કત્વા સબ્બચેતસો 13 સમન્નાહરિત્વા ઓહિતસોતો ધમ્મં સુણાતી’તિ. અપિ ચ તે અહં, ભદ્દાલિ, આજાનીયસુસૂપમં ધમ્મપરિયાયં દેસેસ્સામિ. તં સુણાહિ, સાધુકં મનસિ કરોહિ ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવતો પચ્ચસ્સોસિ. ભગવા એતદવોચ –
‘‘Na kho, bhaddāli, eseva hetu, esa paccayo. Api ca me tvaṃ, bhaddāli, dīgharattaṃ cetasā cetoparicca vidito – ‘na cāyaṃ moghapuriso mayā dhamme desiyamāne aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetaso 14 samannāharitvā ohitasoto dhammaṃ suṇātī’ti. Api ca te ahaṃ, bhaddāli, ājānīyasusūpamaṃ dhammapariyāyaṃ desessāmi. Taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi ; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā bhaddāli bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
૧૪૭. ‘‘સેય્યથાપિ, ભદ્દાલિ, દક્ખો અસ્સદમકો ભદ્રં અસ્સાજાનીયં લભિત્વા પઠમેનેવ મુખાધાને કારણં કારેતિ. તસ્સ મુખાધાને કારણં કારિયમાનસ્સ હોન્તિયેવ વિસૂકાયિતાનિ વિસેવિતાનિ વિપ્ફન્દિતાનિ કાનિચિ કાનિચિ, યથા તં અકારિતપુબ્બં કારણં કારિયમાનસ્સ. સો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બાયતિ. યતો ખો, ભદ્દાલિ, ભદ્રો અસ્સાજાનીયો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બુતો હોતિ, તમેનં અસ્સદમકો ઉત્તરિ કારણં કારેતિ યુગાધાને. તસ્સ યુગાધાને કારણં કારિયમાનસ્સ હોન્તિયેવ વિસૂકાયિતાનિ વિસેવિતાનિ વિપ્ફન્દિતાનિ કાનિચિ કાનિચિ, યથા તં અકારિતપુબ્બં કારણં કારિયમાનસ્સ. સો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બાયતિ . યતો ખો, ભદ્દાલિ, ભદ્રો અસ્સાજાનીયો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બુતો હોતિ, તમેનં અસ્સદમકો ઉત્તરિ કારણં કારેતિ અનુક્કમે મણ્ડલે ખુરકાસે 15 ધાવે દવત્તે 16 રાજગુણે રાજવંસે ઉત્તમે જવે ઉત્તમે હયે ઉત્તમે સાખલ્યે. તસ્સ ઉત્તમે જવે ઉત્તમે હયે ઉત્તમે સાખલ્યે કારણં કારિયમાનસ્સ હોન્તિયેવ વિસૂકાયિતાનિ વિસેવિતાનિ વિપ્ફન્દિતાનિ કાનિચિ કાનિચિ, યથા તં અકારિતપુબ્બં કારણં કારિયમાનસ્સ. સો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બાયતિ. યતો ખો, ભદ્દાલિ, ભદ્રો અસ્સાજાનીયો અભિણ્હકારણા અનુપુબ્બકારણા તસ્મિં ઠાને પરિનિબ્બુતો હોતિ, તમેનં અસ્સદમકો ઉત્તરિ વણ્ણિયઞ્ચ પાણિયઞ્ચ 17 અનુપ્પવેચ્છતિ. ઇમેહિ ખો, ભદ્દાલિ, દસહઙ્ગેહિ સમન્નાગતો ભદ્રો અસ્સાજાનીયો રાજારહો હોતિ રાજભોગ્ગો રઞ્ઞો અઙ્ગન્તેવ સઙ્ખ્યં ગચ્છતિ.
147. ‘‘Seyyathāpi, bhaddāli, dakkho assadamako bhadraṃ assājānīyaṃ labhitvā paṭhameneva mukhādhāne kāraṇaṃ kāreti. Tassa mukhādhāne kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati. Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari kāraṇaṃ kāreti yugādhāne. Tassa yugādhāne kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati . Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari kāraṇaṃ kāreti anukkame maṇḍale khurakāse 18 dhāve davatte 19 rājaguṇe rājavaṃse uttame jave uttame haye uttame sākhalye. Tassa uttame jave uttame haye uttame sākhalye kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati. Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari vaṇṇiyañca pāṇiyañca 20 anuppavecchati. Imehi kho, bhaddāli, dasahaṅgehi samannāgato bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo rañño aṅganteva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘એવમેવ ખો, ભદ્દાલિ, દસહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ આહુનેય્યો હોતિ પાહુનેય્યો દક્ખિણેય્યો અઞ્જલિકરણીયો અનુત્તરં પુઞ્ઞક્ખેત્તં લોકસ્સ. કતમેહિ દસહિ? ઇધ, ભદ્દાલિ, ભિક્ખુ અસેખાય સમ્માદિટ્ઠિયા સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માસઙ્કપ્પેન સમન્નાગતો હોતિ, અસેખાય સમ્માવાચાય સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માકમ્મન્તેન સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માઆજીવેન સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માવાયામેન સમન્નાગતો હોતિ , અસેખાય સમ્માસતિયા સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માસમાધિના સમન્નાગતો હોતિ, અસેખેન સમ્માઞાણેન સમન્નાગતો હોતિ, અસેખાય સમ્માવિમુત્તિયા સમન્નાગતો હોતિ – ઇમેહિ ખો, ભદ્દાલિ, દસહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ આહુનેય્યો હોતિ પાહુનેય્યો દક્ખિણેય્યો અઞ્જલિકરણીયો અનુત્તરં પુઞ્ઞક્ખેત્તં લોકસ્સા’’તિ.
‘‘Evameva kho, bhaddāli, dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katamehi dasahi? Idha, bhaddāli, bhikkhu asekhāya sammādiṭṭhiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsaṅkappena samannāgato hoti, asekhāya sammāvācāya samannāgato hoti, asekhena sammākammantena samannāgato hoti, asekhena sammāājīvena samannāgato hoti, asekhena sammāvāyāmena samannāgato hoti , asekhāya sammāsatiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsamādhinā samannāgato hoti, asekhena sammāñāṇena samannāgato hoti, asekhāya sammāvimuttiyā samannāgato hoti – imehi kho, bhaddāli, dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’’ti.
ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમનો આયસ્મા ભદ્દાલિ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દીતિ.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā bhaddāli bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ભદ્દાલિસુત્તં નિટ્ઠિતં પઞ્ચમં.
Bhaddālisuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ૫. ભદ્દાલિસુત્તવણ્ણના • 5. Bhaddālisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૫. ભદ્દાલિસુત્તવણ્ણના • 5. Bhaddālisuttavaṇṇanā