Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
൫. ഭദ്ദാലിസുത്തം
5. Bhaddālisuttaṃ
൧൩൪. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘അഹം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഏകാസനഭോജനം ഭുഞ്ജാമി; ഏകാസനഭോജനം ഖോ, അഹം, ഭിക്ഖവേ, ഭുഞ്ജമാനോ അപ്പാബാധതഞ്ച സഞ്ജാനാമി അപ്പാതങ്കതഞ്ച ലഹുട്ഠാനഞ്ച ബലഞ്ച ഫാസുവിഹാരഞ്ച. ഏഥ, തുമ്ഹേപി, ഭിക്ഖവേ, ഏകാസനഭോജനം ഭുഞ്ജഥ; ഏകാസനഭോജനം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, തുമ്ഹേപി ഭുഞ്ജമാനാ അപ്പാബാധതഞ്ച സഞ്ജാനിസ്സഥ അപ്പാതങ്കതഞ്ച ലഹുട്ഠാനഞ്ച ബലഞ്ച ഫാസുവിഹാരഞ്ചാ’’തി. ഏവം വുത്തേ, ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഹം ഖോ, ഭന്തേ, ന ഉസ്സഹാമി ഏകാസനഭോജനം ഭുഞ്ജിതും; ഏകാസനഭോജനഞ്ഹി മേ, ഭന്തേ, ഭുഞ്ജതോ സിയാ കുക്കുച്ചം, സിയാ വിപ്പടിസാരോ’’തി. ‘‘തേന ഹി ത്വം, ഭദ്ദാലി, യത്ഥ നിമന്തിതോ അസ്സസി തത്ഥ ഏകദേസം ഭുഞ്ജിത്വാ ഏകദേസം നീഹരിത്വാപി ഭുഞ്ജേയ്യാസി. ഏവമ്പി ഖോ ത്വം, ഭദ്ദാലി, ഭുഞ്ജമാനോ ഏകാസനോ യാപേസ്സസീ’’തി 1. ‘‘ഏവമ്പി ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ന ഉസ്സഹാമി ഭുഞ്ജിതും; ഏവമ്പി ഹി മേ, ഭന്തേ, ഭുഞ്ജതോ സിയാ കുക്കുച്ചം, സിയാ വിപ്പടിസാരോ’’തി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവതാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി സബ്ബം തം തേമാസം ന ഭഗവതോ സമ്മുഖീഭാവം അദാസി, യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ.
134. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhikkhave, ekāsanabhojanaṃ bhuñjāmi; ekāsanabhojanaṃ kho, ahaṃ, bhikkhave, bhuñjamāno appābādhatañca sañjānāmi appātaṅkatañca lahuṭṭhānañca balañca phāsuvihārañca. Etha, tumhepi, bhikkhave, ekāsanabhojanaṃ bhuñjatha; ekāsanabhojanaṃ kho, bhikkhave, tumhepi bhuñjamānā appābādhatañca sañjānissatha appātaṅkatañca lahuṭṭhānañca balañca phāsuvihārañcā’’ti. Evaṃ vutte, āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, na ussahāmi ekāsanabhojanaṃ bhuñjituṃ; ekāsanabhojanañhi me, bhante, bhuñjato siyā kukkuccaṃ, siyā vippaṭisāro’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, bhaddāli, yattha nimantito assasi tattha ekadesaṃ bhuñjitvā ekadesaṃ nīharitvāpi bhuñjeyyāsi. Evampi kho tvaṃ, bhaddāli, bhuñjamāno ekāsano yāpessasī’’ti 2. ‘‘Evampi kho ahaṃ, bhante, na ussahāmi bhuñjituṃ; evampi hi me, bhante, bhuñjato siyā kukkuccaṃ, siyā vippaṭisāro’’ti. Atha kho āyasmā bhaddāli bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Atha kho āyasmā bhaddāli sabbaṃ taṃ temāsaṃ na bhagavato sammukhībhāvaṃ adāsi, yathā taṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī.
൧൩൫. തേന ഖോ പന സമയേന സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ചീവരകമ്മം കരോന്തി – നിട്ഠിതചീവരോ ഭഗവാ തേമാസച്ചയേന ചാരികം പക്കമിസ്സതീതി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി യേന തേ ഭിക്ഖൂ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ തേഹി ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ ആയസ്മന്തം ഭദ്ദാലിം തേ ഭിക്ഖൂ ഏതദവോചും – ‘‘ഇദം ഖോ, ആവുസോ ഭദ്ദാലി, ഭഗവതോ ചീവരകമ്മം കരീയതി 3. നിട്ഠിതചീവരോ ഭഗവാ തേമാസച്ചയേന ചാരികം പക്കമിസ്സതി. ഇങ്ഘാവുസോ ഭദ്ദാലി, ഏതം ദോസകം സാധുകം മനസി കരോഹി, മാ തേ പച്ഛാ ദുക്കരതരം അഹോസീ’’തി. ‘‘ഏവമാവുസോ’’തി ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി തേസം ഭിക്ഖൂനം പടിസ്സുത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അച്ചയോ മം, ഭന്തേ, അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യോഹം ഭഗവതാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസിം. തസ്സ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു ആയതിം സംവരായാ’’തി.
135. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatīti. Atha kho āyasmā bhaddāli yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tehi bhikkhūhi saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ bhaddāliṃ te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘idaṃ kho, āvuso bhaddāli, bhagavato cīvarakammaṃ karīyati 4. Niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissati. Iṅghāvuso bhaddāli, etaṃ dosakaṃ sādhukaṃ manasi karohi, mā te pacchā dukkarataraṃ ahosī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā bhaddāli tesaṃ bhikkhūnaṃ paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.
‘‘തഗ്ഘ ത്വം, ഭദ്ദാലി, അച്ചയോ അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യം ത്വം മയാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘ഭഗവാ ഖോ സാവത്ഥിയം വിഹരതി, ഭഗവാപി മം ജാനിസ്സതി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘സമ്ബഹുലാ ഖോ ഭിക്ഖു സാവത്ഥിയം വസ്സം ഉപഗതാ, തേപി മം ജാനിസ്സന്തി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘സമ്ബഹുലാ ഖോ ഭിക്ഖുനിയോ സാവത്ഥിയം വസ്സം ഉപഗതാ, താപി മം ജാനിസ്സന്തി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘സമ്ബഹുലാ ഖോ ഉപാസകാ സാവത്ഥിയം പടിവസന്തി, തേപി മം ജാനിസ്സന്തി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘സമ്ബഹുലാ ഖോ ഉപാസികാ സാവത്ഥിയം പടിവസന്തി, താപി മം ജാനിസ്സന്തി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി , സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി. സമയോപി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസി – ‘സമ്ബഹുലാ ഖോ നാനാതിത്ഥിയാ സമണബ്രാഹ്മണാ സാവത്ഥിയം വസ്സം ഉപഗതാ, തേപി മം ജാനിസ്സന്തി – ഭദ്ദാലി നാമ ഭിക്ഖു സമണസ്സ ഗോതമസ്സ സാവകോ ഥേരഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു സാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ’തി. അയമ്പി ഖോ തേ, ഭദ്ദാലി, സമയോ അപ്പടിവിദ്ധോ അഹോസീ’’തി.
‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘bhagavā kho sāvatthiyaṃ viharati, bhagavāpi maṃ jānissati – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho bhikkhu sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho bhikkhuniyo sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tāpi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho upāsakā sāvatthiyaṃ paṭivasanti, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho upāsikā sāvatthiyaṃ paṭivasanti, tāpi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli , samayo appaṭividdho ahosi. Samayopi kho te, bhaddāli, appaṭividdho ahosi – ‘sambahulā kho nānātitthiyā samaṇabrāhmaṇā sāvatthiyaṃ vassaṃ upagatā, tepi maṃ jānissanti – bhaddāli nāma bhikkhu samaṇassa gotamassa sāvako theraññataro bhikkhu sāsane sikkhāya aparipūrakārī’ti. Ayampi kho te, bhaddāli, samayo appaṭividdho ahosī’’ti.
‘‘അച്ചയോ മം, ഭന്തേ, അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യോഹം ഭഗവതാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസിം. തസ്സ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു ആയതിം സംവരായാ’’തി. ‘‘തഗ്ഘ ത്വം, ഭദ്ദാലി, അച്ചയോ അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യം ത്വം മയാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസി’’.
‘‘Accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi’’.
൧൩൬. ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ഭദ്ദാലി, ഇധസ്സ ഭിക്ഖു ഉഭതോഭാഗവിമുത്തോ, തമഹം ഏവം വദേയ്യം – ‘ഏഹി മേ ത്വം, ഭിക്ഖു, പങ്കേ സങ്കമോ ഹോഹീ’തി, അപി നു ഖോ സോ സങ്കമേയ്യ വാ അഞ്ഞേന വാ കായം സന്നാമേയ്യ, ‘നോ’തി വാ വദേയ്യാ’’തി?
136. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, idhassa bhikkhu ubhatobhāgavimutto, tamahaṃ evaṃ vadeyyaṃ – ‘ehi me tvaṃ, bhikkhu, paṅke saṅkamo hohī’ti, api nu kho so saṅkameyya vā aññena vā kāyaṃ sannāmeyya, ‘no’ti vā vadeyyā’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ഭദ്ദാലി, ഇധസ്സ ഭിക്ഖു പഞ്ഞാവിമുത്തോ… കായസക്ഖി… ദിട്ഠിപ്പത്തോ… സദ്ധാവിമുത്തോ… ധമ്മാനുസാരീ… സദ്ധാനുസാരീ, തമഹം ഏവം വദേയ്യം – ‘ഏഹി മേ ത്വം, ഭിക്ഖു, പങ്കേ സങ്കമോ ഹോഹീ’തി, അപി നു ഖോ സോ സങ്കമേയ്യ വാ അഞ്ഞേന വാ കായം സന്നാമേയ്യ, ‘നോ’തി വാ വദേയ്യാ’’തി?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, idhassa bhikkhu paññāvimutto… kāyasakkhi… diṭṭhippatto… saddhāvimutto… dhammānusārī… saddhānusārī, tamahaṃ evaṃ vadeyyaṃ – ‘ehi me tvaṃ, bhikkhu, paṅke saṅkamo hohī’ti, api nu kho so saṅkameyya vā aññena vā kāyaṃ sannāmeyya, ‘no’ti vā vadeyyā’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ഭദ്ദാലി, അപി നു ത്വം, ഭദ്ദാലി, തസ്മിം സമയേ ഉഭതോഭാഗവിമുത്തോ വാ ഹോസി പഞ്ഞാവിമുത്തോ വാ കായസക്ഖി വാ ദിട്ഠിപ്പത്തോ വാ സദ്ധാവിമുത്തോ വാ ധമ്മാനുസാരീ വാ സദ്ധാനുസാരീ വാ’’തി?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhaddāli, api nu tvaṃ, bhaddāli, tasmiṃ samaye ubhatobhāgavimutto vā hosi paññāvimutto vā kāyasakkhi vā diṭṭhippatto vā saddhāvimutto vā dhammānusārī vā saddhānusārī vā’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘നനു ത്വം, ഭദ്ദാലി, തസ്മിം സമയേ രിത്തോ തുച്ഛോ അപരദ്ധോ’’തി?
‘‘Nanu tvaṃ, bhaddāli, tasmiṃ samaye ritto tuccho aparaddho’’ti?
‘‘ഏവം , ഭന്തേ. അച്ചയോ മം, ഭന്തേ, അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യോഹം ഭഗവതാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസിം. തസ്സ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു ആയതിം സംവരായാ’’തി. ‘‘തഗ്ഘ ത്വം, ഭദ്ദാലി, അച്ചയോ അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യം ത്വം മയാ സിക്ഖാപദേ പഞ്ഞാപിയമാനേ ഭിക്ഖുസങ്ഘേ സിക്ഖം സമാദിയമാനേ അനുസ്സാഹം പവേദേസി. യതോ ച ഖോ ത്വം, ഭദ്ദാലി, അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോസി, തം തേ മയം പടിഗ്ഗണ്ഹാമ. വുദ്ധിഹേസാ, ഭദ്ദാലി, അരിയസ്സ വിനയേ യോ അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോതി, ആയതിം സംവരം ആപജ്ജതി’’.
‘‘Evaṃ , bhante. Accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ bhagavatā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, bhaddāli, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ mayā sikkhāpade paññāpiyamāne bhikkhusaṅghe sikkhaṃ samādiyamāne anussāhaṃ pavedesi. Yato ca kho tvaṃ, bhaddāli, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhihesā, bhaddāli, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjati’’.
൧൩൭. ‘‘ഇധ, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ ഹോതി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘യംനൂനാഹം വിവിത്തം സേനാസനം ഭജേയ്യം അരഞ്ഞം രുക്ഖമൂലം പബ്ബതം കന്ദരം ഗിരിഗുഹം സുസാനം വനപത്ഥം അബ്ഭോകാസം പലാലപുഞ്ജം. അപ്പേവ നാമാഹം ഉത്തരി 5 മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരേയ്യ’ന്തി. സോ വിവിത്തം സേനാസനം ഭജതി അരഞ്ഞം രുക്ഖമൂലം പബ്ബതം കന്ദരം ഗിരിഗുഹം സുസാനം വനപത്ഥം അബ്ഭോകാസം പലാലപുഞ്ജം. തസ്സ തഥാവൂപകട്ഠസ്സ വിഹരതോ സത്ഥാപി ഉപവദതി, അനുവിച്ചപി വിഞ്ഞൂ സബ്രഹ്മചാരീ ഉപവദന്തി, ദേവതാപി ഉപവദന്തി, അത്താപി അത്താനം ഉപവദതി. സോ സത്ഥാരാപി ഉപവദിതോ, അനുവിച്ചപി വിഞ്ഞൂഹി സബ്രഹ്മചാരീഹി ഉപവദിതോ, ദേവതാഹിപി ഉപവദിതോ, അത്തനാപി അത്താനം ഉപവദിതോ ന ഉത്തരി മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരിസ്സ.
137. ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vivittaṃ senāsanaṃ bhajeyyaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Appeva nāmāhaṃ uttari 6 manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikareyya’nti. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Tassa tathāvūpakaṭṭhassa viharato satthāpi upavadati, anuviccapi viññū sabrahmacārī upavadanti, devatāpi upavadanti, attāpi attānaṃ upavadati. So satthārāpi upavadito, anuviccapi viññūhi sabrahmacārīhi upavadito, devatāhipi upavadito, attanāpi attānaṃ upavadito na uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikaroti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārissa.
൧൩൮. ‘‘ഇധ പന, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരീ ഹോതി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘യംനൂനാഹം വിവിത്തം സേനാസനം ഭജേയ്യം അരഞ്ഞം രുക്ഖമൂലം പബ്ബതം കന്ദരം ഗിരിഗുഹം സുസാനം വനപത്ഥം അബ്ഭോകാസം പലാലപുഞ്ജം. അപ്പേവ നാമാഹം ഉത്തരി മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരേയ്യ’ന്തി. സോ വിവിത്തം സേനാസനം ഭജതി അരഞ്ഞം രുക്ഖമൂലം പബ്ബതം കന്ദരം ഗിരിഗുഹം സുസാനം വനപത്ഥം അബ്ഭോകാസം പലാലപുഞ്ജം. തസ്സ തഥാവൂപകട്ഠസ്സ വിഹരതോ സത്ഥാപി ന ഉപവദതി, അനുവിച്ചപി വിഞ്ഞൂ സബ്രഹ്മചാരീ ന ഉപവദന്തി, ദേവതാപി ന ഉപവദന്തി, അത്താപി അത്താനം ന ഉപവദതി. സോ സത്ഥാരാപി അനുപവദിതോ , അനുവിച്ചപി വിഞ്ഞൂഹി സബ്രഹ്മചാരീഹി അനുപവദിതോ, ദേവതാഹിപി അനുപവദിതോ, അത്തനാപി അത്താനം അനുപവദിതോ ഉത്തരി മനുസ്സധമ്മാ അലമരിയഞാണദസ്സനവിസേസം സച്ഛികരോതി. സോ വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
138. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu satthusāsane sikkhāya paripūrakārī hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ vivittaṃ senāsanaṃ bhajeyyaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Appeva nāmāhaṃ uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikareyya’nti. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. Tassa tathāvūpakaṭṭhassa viharato satthāpi na upavadati, anuviccapi viññū sabrahmacārī na upavadanti, devatāpi na upavadanti, attāpi attānaṃ na upavadati. So satthārāpi anupavadito , anuviccapi viññūhi sabrahmacārīhi anupavadito, devatāhipi anupavadito, attanāpi attānaṃ anupavadito uttari manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikaroti. So vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
൧൩൯. ‘‘പുന ചപരം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖു വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
139. ‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘പുന ചപരം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖു പീതിയാ ച വിരാഗാ ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരതി, സതോ ച സമ്പജാനോ സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേതി, യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി – ‘ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീ’തി തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘പുന ചപരം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖു സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
‘‘Puna caparaṃ, bhaddāli, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘സോ ഏവം സമാഹിതേ ചിത്തേ പരിസുദ്ധേ പരിയോദാതേ അനങ്ഗണേ വിഗതൂപക്കിലേസേ മുദുഭൂതേ കമ്മനിയേ ഠിതേ ആനേഞ്ജപ്പത്തേ പുബ്ബേനിവാസാനുസ്സതിഞാണായ ചിത്തം അഭിനിന്നാമേതി. സോ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി, സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി ജാതിം ദ്വേപി ജാതിയോ…പേ॰… ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘സോ ഏവം സമാഹിതേ ചിത്തേ പരിസുദ്ധേ പരിയോദാതേ അനങ്ഗണേ വിഗതൂപക്കിലേസേ മുദുഭൂതേ കമ്മനിയേ ഠിതേ ആനേഞ്ജപ്പത്തേ സത്താനം ചുതൂപപാതഞാണായ ചിത്തം അഭിനിന്നാമേതി. സോ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന സത്തേ പസ്സതി ചവമാനേ ഉപപജ്ജമാനേ ഹീനേ പണീതേ സുവണ്ണേ ദുബ്ബണ്ണേ സുഗതേ ദുഗ്ഗതേ യഥാകമ്മൂപഗേ സത്തേ പജാനാതി – ‘ഇമേ വത ഭോന്തോ സത്താ കായദുച്ചരിതേന സമന്നാഗതാ…പേ॰… വിനിപാതം നിരയം ഉപപന്നാ; ഇമേ വാ പന ഭോന്തോ സത്താ കായസുചരിതേന സമന്നാഗതാ…പേ॰… സുഗതിം സഗ്ഗം ലോകം ഉപപന്നാ’തി ഇതി ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന…പേ॰… യഥാകമ്മൂപഗേ സത്തേ പജാനാതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സ.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā…pe… vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā…pe… sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena…pe… yathākammūpage satte pajānāti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissa.
‘‘സോ ഏവം സമാഹിതേ ചിത്തേ പരിസുദ്ധേ പരിയോദാതേ അനങ്ഗണേ വിഗതൂപക്കിലേസേ മുദുഭൂതേ കമ്മനിയേ ഠിതേ ആനേഞ്ജപ്പത്തേ ആസവാനം ഖയഞാണായ ചിത്തം അഭിനിന്നാമേതി. സോ ‘ഇദം ദുക്ഖ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ദുക്ഖസമുദയോ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ദുക്ഖനിരോധോ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ദുക്ഖനിരോധഗാമിനീ പടിപദാ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി; ‘ഇമേ ആസവാ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ആസവസമുദയോ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ആസവനിരോധോ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി, ‘അയം ആസവനിരോധഗാമിനീ പടിപദാ’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. തസ്സ ഏവം ജാനതോ ഏവം പസ്സതോ കാമാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഭവാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി, അവിജ്ജാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി. വിമുത്തസ്മിം വിമുത്തമിതി ഞാണം ഹോതി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി പജാനാതി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഏവഞ്ഹി തം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി യഥാ തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ പരിപൂരകാരിസ്സാ’’തി.
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Taṃ kissa hetu? Evañhi taṃ, bhaddāli, hoti yathā taṃ satthusāsane sikkhāya paripūrakārissā’’ti.
൧൪൦. ഏവം വുത്തേ, ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘കോ നു ഖോ, ഭന്തേ, ഹേതു, കോ പച്ചയോ യേന മിധേകച്ചം ഭിക്ഖും പസയ്ഹ പസയ്ഹ 7 കാരണം കരോന്തി? കോ പന, ഭന്തേ, ഹേതു, കോ പച്ചയോ യേന മിധേകച്ചം ഭിക്ഖും നോ തഥാ പസയ്ഹ പസയ്ഹ കാരണം കരോന്തീ’’തി? ‘‘ഇധ, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു അഭിണ്ഹാപത്തികോ ഹോതി ആപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ന സമ്മാ വത്തതി, ന ലോമം പാതേതി, ന നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി നാഹ. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു അഭിണ്ഹാപത്തികോ ആപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ന സമ്മാ വത്തതി, ന ലോമം പാതേതി, ന നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി നാഹ. സാധു വതായസ്മന്തോ ഇമസ്സ ഭിക്ഖുനോ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖഥ യഥാസ്സിദം 8 അധികരണം ന ഖിപ്പമേവ വൂപസമേയ്യാതി. തസ്സ ഖോ ഏവം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖുനോ ഭിക്ഖൂ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖന്തി യഥാസ്സിദം അധികരണം ന ഖിപ്പമേവ വൂപസമ്മതി.
140. Evaṃ vutte, āyasmā bhaddāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha 9 kāraṇaṃ karonti? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ no tathā pasayha pasayha kāraṇaṃ karontī’’ti? ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu abhiṇhāpattiko hoti āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu abhiṇhāpattiko āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Sādhu vatāyasmanto imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ 10 adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasammati.
൧൪൧. ‘‘ഇധ പന, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു അഭിണ്ഹാപത്തികോ ഹോതി ആപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ നാഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം ന അപനാമേതി, ന കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, സമ്മാ വത്തതി, ലോമം പാതേതി, നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി ആഹ. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു അഭിണ്ഹാപത്തികോ ആപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ നാഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം ന അപനാമേതി, ന കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, സമ്മാ വത്തതി, ലോമം പാതേതി, നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി ആഹ. സാധു വതായസ്മന്തോ, ഇമസ്സ ഭിക്ഖുനോ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖഥ യഥാസ്സിദം അധികരണം ഖിപ്പമേവ വൂപസമേയ്യാതി. തസ്സ ഖോ ഏവം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖുനോ ഭിക്ഖൂ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖന്തി യഥാസ്സിദം അധികരണം ഖിപ്പമേവ വൂപസമ്മതി.
141. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu abhiṇhāpattiko hoti āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ na apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu abhiṇhāpattiko āpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ na apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasammati.
൧൪൨. ‘‘ഇധ, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു അധിച്ചാപത്തികോ ഹോതി അനാപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ന സമ്മാ വത്തതി, ന ലോമം പാതേതി, ന നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി നാഹ. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു അധിച്ചാപത്തികോ അനാപത്തിബഹുലോ . സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, ന സമ്മാ വത്തതി, ന ലോമം പാതേതി, ന നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി നാഹ. സാധു വതായസ്മന്തോ, ഇമസ്സ ഭിക്ഖുനോ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖഥ യഥാസ്സിദം അധികരണം ന ഖിപ്പമേവ വൂപസമേയ്യാതി. തസ്സ ഖോ ഏവം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖുനോ ഭിക്ഖൂ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖന്തി യഥാസ്സിദം അധികരണം ന ഖിപ്പമേവ വൂപസമ്മതി.
142. ‘‘Idha, bhaddāli, ekacco bhikkhu adhiccāpattiko hoti anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu adhiccāpattiko anāpattibahulo . So bhikkhūhi vuccamāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, na sammā vattati, na lomaṃ pāteti, na netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti nāha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ na khippameva vūpasammati.
൧൪൩. ‘‘ഇധ പന, ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു അധിച്ചാപത്തികോ ഹോതി അനാപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ നാഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ന ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, ന കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, സമ്മാ വത്തതി, ലോമം പാതേതി, നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി ആഹ. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു അധിച്ചാപത്തികോ അനാപത്തിബഹുലോ. സോ ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ നാഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ന ബഹിദ്ധാ കഥം അപനാമേതി, ന കോപഞ്ച ദോസഞ്ച അപ്പച്ചയഞ്ച പാതുകരോതി, സമ്മാ വത്തതി, ലോമം പാതേതി, നേത്ഥാരം വത്തതി, ‘യേന സങ്ഘോ അത്തമനോ ഹോതി തം കരോമീ’തി ആഹ. സാധു വതായസ്മന്തോ, ഇമസ്സ ഭിക്ഖുനോ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖഥ യഥാസ്സിദം അധികരണം ഖിപ്പമേവ വൂപസമേയ്യാതി. തസ്സ ഖോ ഏവം, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖുനോ ഭിക്ഖൂ തഥാ തഥാ ഉപപരിക്ഖന്തി യഥാസ്സിദം അധികരണം ഖിപ്പമേവ വൂപസമ്മതി.
143. ‘‘Idha pana, bhaddāli, ekacco bhikkhu adhiccāpattiko hoti anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu adhiccāpattiko anāpattibahulo. So bhikkhūhi vuccamāno nāññenaññaṃ paṭicarati, na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, sammā vattati, lomaṃ pāteti, netthāraṃ vattati, ‘yena saṅgho attamano hoti taṃ karomī’ti āha. Sādhu vatāyasmanto, imassa bhikkhuno tathā tathā upaparikkhatha yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasameyyāti. Tassa kho evaṃ, bhaddāli, bhikkhuno bhikkhū tathā tathā upaparikkhanti yathāssidaṃ adhikaraṇaṃ khippameva vūpasammati.
൧൪൪. ‘‘ഇധ , ഭദ്ദാലി, ഏകച്ചോ ഭിക്ഖു സദ്ധാമത്തകേന വഹതി പേമമത്തകേന. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – ‘അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു സദ്ധാമത്തകേന വഹതി പേമമത്തകേന. സചേ മയം ഇമം ഭിക്ഖും പസയ്ഹ പസയ്ഹ കാരണം കരിസ്സാമ – മാ യമ്പിസ്സ തം സദ്ധാമത്തകം പേമമത്തകം തമ്ഹാപി പരിഹായീ’തി. സേയ്യഥാപി, ഭദ്ദാലി, പുരിസസ്സ ഏകം ചക്ഖും, തസ്സ മിത്താമച്ചാ ഞാതിസാലോഹിതാ തം ഏകം ചക്ഖും രക്ഖേയ്യും – ‘മാ യമ്പിസ്സ തം ഏകം ചക്ഖും തമ്ഹാപി പരിഹായീ’തി; ഏവമേവ ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഇധേകച്ചോ ഭിക്ഖു സദ്ധാമത്തകേന വഹതി പേമമത്തകേന. തത്ര, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖൂനം ഏവം ഹോതി – ‘അയം ഖോ, ആവുസോ, ഭിക്ഖു സദ്ധാമത്തകേന വഹതി പേമമത്തകേന. സചേ മയം ഇമം ഭിക്ഖും പസയ്ഹ പസയ്ഹ കാരണം കരിസ്സാമ – മാ യമ്പിസ്സ തം സദ്ധാമത്തകം പേമമത്തകം തമ്ഹാപി പരിഹായീ’തി. അയം ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഹേതു അയം പച്ചയോ യേന മിധേകച്ചം ഭിക്ഖും പസയ്ഹ പസയ്ഹ കാരണം കരോന്തി. അയം പന, ഭദ്ദാലി, ഹേതു അയം പച്ചയോ, യേന മിധേകച്ചം ഭിക്ഖും നോ തഥാ പസയ്ഹ പസയ്ഹ കാരണം കരോന്തീ’’തി.
144. ‘‘Idha , bhaddāli, ekacco bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karissāma – mā yampissa taṃ saddhāmattakaṃ pemamattakaṃ tamhāpi parihāyī’ti. Seyyathāpi, bhaddāli, purisassa ekaṃ cakkhuṃ, tassa mittāmaccā ñātisālohitā taṃ ekaṃ cakkhuṃ rakkheyyuṃ – ‘mā yampissa taṃ ekaṃ cakkhuṃ tamhāpi parihāyī’ti; evameva kho, bhaddāli, idhekacco bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Tatra, bhaddāli, bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho, āvuso, bhikkhu saddhāmattakena vahati pemamattakena. Sace mayaṃ imaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karissāma – mā yampissa taṃ saddhāmattakaṃ pemamattakaṃ tamhāpi parihāyī’ti. Ayaṃ kho, bhaddāli, hetu ayaṃ paccayo yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ pasayha pasayha kāraṇaṃ karonti. Ayaṃ pana, bhaddāli, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekaccaṃ bhikkhuṃ no tathā pasayha pasayha kāraṇaṃ karontī’’ti.
൧൪൫. ‘‘‘കോ നു ഖോ, ഭന്തേ, ഹേതു, കോ പച്ചയോ യേന പുബ്ബേ അപ്പതരാനി ചേവ സിക്ഖാപദാനി അഹേസും ബഹുതരാ ച ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞായ സണ്ഠഹിംസു? കോ പന, ഭന്തേ, ഹേതു, കോ പച്ചയോ യേന ഏതരഹി ബഹുതരാനി ചേവ സിക്ഖാപദാനി ഹോന്തി അപ്പതരാ ച ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞായ സണ്ഠഹന്തീ’തി? ‘‘ഏവമേതം, ഭദ്ദാലി, ഹോതി സത്തേസു ഹായമാനേസു, സദ്ധമ്മേ അന്തരധായമാനേ, ബഹുതരാനി ചേവ സിക്ഖാപദാനി ഹോന്തി അപ്പതരാ ച ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞായ സണ്ഠഹന്തീതി. ന താവ, ഭദ്ദാലി, സത്ഥാ സാവകാനം സിക്ഖാപദം പഞ്ഞാപേതി യാവ ന ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി. യതോ ച ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി, അഥ സത്ഥാ സാവകാനം സിക്ഖാപദം പഞ്ഞാപേതി തേസംയേവ ആസവട്ഠാനീയാനം ധമ്മാനം പടിഘാതായ. ന താവ, ഭദ്ദാലി, ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി യാവ ന സങ്ഘോ മഹത്തം പത്തോ ഹോതി. യതോ ച ഖോ, ഭദ്ദാലി, സങ്ഘോ മഹത്തം പത്തോ ഹോതി, അഥ ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി. അഥ സത്ഥാ സാവകാനം സിക്ഖാപദം പഞ്ഞാപേതി തേസംയേവ ആസവട്ഠാനീയാനം ധമ്മാനം പടിഘാതായ. ന താവ, ഭദ്ദാലി, ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി യാവ ന സങ്ഘോ ലാഭഗ്ഗം പത്തോ ഹോതി, യസഗ്ഗം പത്തോ ഹോതി, ബാഹുസച്ചം പത്തോ ഹോതി, രത്തഞ്ഞുതം പത്തോ ഹോതി. യതോ ച ഖോ, ഭദ്ദാലി, സങ്ഘോ രത്തഞ്ഞുതം പത്തോ ഹോതി, അഥ ഇധേകച്ചേ ആസവട്ഠാനീയാ ധമ്മാ സങ്ഘേ പാതുഭവന്തി, അഥ സത്ഥാ സാവകാനം സിക്ഖാപദം പഞ്ഞാപേതി തേസംയേവ ആസവട്ഠാനീയാനം ധമ്മാനം പടിഘാതായ.
145. ‘‘‘Ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena pubbe appatarāni ceva sikkhāpadāni ahesuṃ bahutarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahiṃsu? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena etarahi bahutarāni ceva sikkhāpadāni honti appatarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahantī’ti? ‘‘Evametaṃ, bhaddāli, hoti sattesu hāyamānesu, saddhamme antaradhāyamāne, bahutarāni ceva sikkhāpadāni honti appatarā ca bhikkhū aññāya saṇṭhahantīti. Na tāva, bhaddāli, satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti yāva na idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti. Yato ca kho, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti yāva na saṅgho mahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, bhaddāli, saṅgho mahattaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti. Atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, bhaddāli, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti yāva na saṅgho lābhaggaṃ patto hoti, yasaggaṃ patto hoti, bāhusaccaṃ patto hoti, rattaññutaṃ patto hoti. Yato ca kho, bhaddāli, saṅgho rattaññutaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññāpeti tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya.
൧൪൬. ‘‘അപ്പകാ ഖോ തുമ്ഹേ, ഭദ്ദാലി, തേന സമയേന അഹുവത്ഥ യദാ വോ അഹം ആജാനീയസുസൂപമം ധമ്മപരിയായം ദേസേസിം. തം സരസി 11 ഭദ്ദാലീ’’തി ?
146. ‘‘Appakā kho tumhe, bhaddāli, tena samayena ahuvattha yadā vo ahaṃ ājānīyasusūpamaṃ dhammapariyāyaṃ desesiṃ. Taṃ sarasi 12 bhaddālī’’ti ?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘തത്ര, ഭദ്ദാലി, കം ഹേതും പച്ചേസീ’’തി?
‘‘Tatra, bhaddāli, kaṃ hetuṃ paccesī’’ti?
‘‘സോ ഹി നൂനാഹം, ഭന്തേ, ദീഘരത്തം സത്ഥുസാസനേ സിക്ഖായ അപരിപൂരകാരീ അഹോസി’’ന്തി.
‘‘So hi nūnāhaṃ, bhante, dīgharattaṃ satthusāsane sikkhāya aparipūrakārī ahosi’’nti.
‘‘ന ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഏസേവ ഹേതു, ഏസ പച്ചയോ. അപി ച മേ ത്വം, ഭദ്ദാലി, ദീഘരത്തം ചേതസാ ചേതോപരിച്ച വിദിതോ – ‘ന ചായം മോഘപുരിസോ മയാ ധമ്മേ ദേസിയമാനേ അട്ഠിം കത്വാ മനസി കത്വാ സബ്ബചേതസോ 13 സമന്നാഹരിത്വാ ഓഹിതസോതോ ധമ്മം സുണാതീ’തി. അപി ച തേ അഹം, ഭദ്ദാലി, ആജാനീയസുസൂപമം ധമ്മപരിയായം ദേസേസ്സാമി. തം സുണാഹി, സാധുകം മനസി കരോഹി ; ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. ഭഗവാ ഏതദവോച –
‘‘Na kho, bhaddāli, eseva hetu, esa paccayo. Api ca me tvaṃ, bhaddāli, dīgharattaṃ cetasā cetoparicca vidito – ‘na cāyaṃ moghapuriso mayā dhamme desiyamāne aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetaso 14 samannāharitvā ohitasoto dhammaṃ suṇātī’ti. Api ca te ahaṃ, bhaddāli, ājānīyasusūpamaṃ dhammapariyāyaṃ desessāmi. Taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi ; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā bhaddāli bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
൧൪൭. ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭദ്ദാലി, ദക്ഖോ അസ്സദമകോ ഭദ്രം അസ്സാജാനീയം ലഭിത്വാ പഠമേനേവ മുഖാധാനേ കാരണം കാരേതി. തസ്സ മുഖാധാനേ കാരണം കാരിയമാനസ്സ ഹോന്തിയേവ വിസൂകായിതാനി വിസേവിതാനി വിപ്ഫന്ദിതാനി കാനിചി കാനിചി, യഥാ തം അകാരിതപുബ്ബം കാരണം കാരിയമാനസ്സ. സോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബായതി. യതോ ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബുതോ ഹോതി, തമേനം അസ്സദമകോ ഉത്തരി കാരണം കാരേതി യുഗാധാനേ. തസ്സ യുഗാധാനേ കാരണം കാരിയമാനസ്സ ഹോന്തിയേവ വിസൂകായിതാനി വിസേവിതാനി വിപ്ഫന്ദിതാനി കാനിചി കാനിചി, യഥാ തം അകാരിതപുബ്ബം കാരണം കാരിയമാനസ്സ. സോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബായതി . യതോ ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബുതോ ഹോതി, തമേനം അസ്സദമകോ ഉത്തരി കാരണം കാരേതി അനുക്കമേ മണ്ഡലേ ഖുരകാസേ 15 ധാവേ ദവത്തേ 16 രാജഗുണേ രാജവംസേ ഉത്തമേ ജവേ ഉത്തമേ ഹയേ ഉത്തമേ സാഖല്യേ. തസ്സ ഉത്തമേ ജവേ ഉത്തമേ ഹയേ ഉത്തമേ സാഖല്യേ കാരണം കാരിയമാനസ്സ ഹോന്തിയേവ വിസൂകായിതാനി വിസേവിതാനി വിപ്ഫന്ദിതാനി കാനിചി കാനിചി, യഥാ തം അകാരിതപുബ്ബം കാരണം കാരിയമാനസ്സ. സോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബായതി. യതോ ഖോ, ഭദ്ദാലി, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ അഭിണ്ഹകാരണാ അനുപുബ്ബകാരണാ തസ്മിം ഠാനേ പരിനിബ്ബുതോ ഹോതി, തമേനം അസ്സദമകോ ഉത്തരി വണ്ണിയഞ്ച പാണിയഞ്ച 17 അനുപ്പവേച്ഛതി. ഇമേഹി ഖോ, ഭദ്ദാലി, ദസഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ രാജാരഹോ ഹോതി രാജഭോഗ്ഗോ രഞ്ഞോ അങ്ഗന്തേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി.
147. ‘‘Seyyathāpi, bhaddāli, dakkho assadamako bhadraṃ assājānīyaṃ labhitvā paṭhameneva mukhādhāne kāraṇaṃ kāreti. Tassa mukhādhāne kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati. Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari kāraṇaṃ kāreti yugādhāne. Tassa yugādhāne kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati . Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari kāraṇaṃ kāreti anukkame maṇḍale khurakāse 18 dhāve davatte 19 rājaguṇe rājavaṃse uttame jave uttame haye uttame sākhalye. Tassa uttame jave uttame haye uttame sākhalye kāraṇaṃ kāriyamānassa hontiyeva visūkāyitāni visevitāni vipphanditāni kānici kānici, yathā taṃ akāritapubbaṃ kāraṇaṃ kāriyamānassa. So abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbāyati. Yato kho, bhaddāli, bhadro assājānīyo abhiṇhakāraṇā anupubbakāraṇā tasmiṃ ṭhāne parinibbuto hoti, tamenaṃ assadamako uttari vaṇṇiyañca pāṇiyañca 20 anuppavecchati. Imehi kho, bhaddāli, dasahaṅgehi samannāgato bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo rañño aṅganteva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘ഏവമേവ ഖോ, ഭദ്ദാലി, ദസഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ ഭിക്ഖു ആഹുനേയ്യോ ഹോതി പാഹുനേയ്യോ ദക്ഖിണേയ്യോ അഞ്ജലികരണീയോ അനുത്തരം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം ലോകസ്സ. കതമേഹി ദസഹി? ഇധ, ഭദ്ദാലി, ഭിക്ഖു അസേഖായ സമ്മാദിട്ഠിയാ സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാസങ്കപ്പേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖായ സമ്മാവാചായ സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാകമ്മന്തേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാആജീവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാവായാമേന സമന്നാഗതോ ഹോതി , അസേഖായ സമ്മാസതിയാ സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാസമാധിനാ സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖേന സമ്മാഞാണേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അസേഖായ സമ്മാവിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ ഹോതി – ഇമേഹി ഖോ, ഭദ്ദാലി, ദസഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ ഭിക്ഖു ആഹുനേയ്യോ ഹോതി പാഹുനേയ്യോ ദക്ഖിണേയ്യോ അഞ്ജലികരണീയോ അനുത്തരം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം ലോകസ്സാ’’തി.
‘‘Evameva kho, bhaddāli, dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katamehi dasahi? Idha, bhaddāli, bhikkhu asekhāya sammādiṭṭhiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsaṅkappena samannāgato hoti, asekhāya sammāvācāya samannāgato hoti, asekhena sammākammantena samannāgato hoti, asekhena sammāājīvena samannāgato hoti, asekhena sammāvāyāmena samannāgato hoti , asekhāya sammāsatiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsamādhinā samannāgato hoti, asekhena sammāñāṇena samannāgato hoti, asekhāya sammāvimuttiyā samannāgato hoti – imehi kho, bhaddāli, dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’’ti.
ഇദമവോച ഭഗവാ. അത്തമനോ ആയസ്മാ ഭദ്ദാലി ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദീതി.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā bhaddāli bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ഭദ്ദാലിസുത്തം നിട്ഠിതം പഞ്ചമം.
Bhaddālisuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൫. ഭദ്ദാലിസുത്തവണ്ണനാ • 5. Bhaddālisuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൫. ഭദ്ദാലിസുത്തവണ്ണനാ • 5. Bhaddālisuttavaṇṇanā