Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā

    ૩૬. ભેસજ્જનિદ્દેસવણ્ણના

    36. Bhesajjaniddesavaṇṇanā

    ૨૭૪-૫. સહધમ્મિનં લબ્ભં ભેસજ્જકરણન્તિ સમ્બન્ધો. ન કેવલં પઞ્ચન્નં સહધમ્મિકાનંયેવ ભિક્ખાચરિયવિઞ્ઞત્તિસકેહિ ભેસજ્જકરણં લબ્ભતિ, અથ ખો અપરેસમ્પિ પઞ્ચન્નં લબ્ભતિ, તે દસ્સેન્તો ‘‘પિતૂન’’ન્તિઆદિમાહ. પિતૂનન્તિ માતાપિતૂનન્તિ અત્થો. યે માતાપિતરો જગ્ગન્તિ ઉપટ્ઠહન્તિ, તે તદુપટ્ઠાકા નામ. ભિક્ખું એવ નિસ્સાય જીવન્તો ભિક્ખુનિસ્સિતકો નામ. પબ્બજ્જાપેક્ખો ‘‘ભણ્ડૂ’’તિ વુચ્ચતિ.

    274-5. Sahadhamminaṃ labbhaṃ bhesajjakaraṇanti sambandho. Na kevalaṃ pañcannaṃ sahadhammikānaṃyeva bhikkhācariyaviññattisakehi bhesajjakaraṇaṃ labbhati, atha kho aparesampi pañcannaṃ labbhati, te dassento ‘‘pitūna’’ntiādimāha. Pitūnanti mātāpitūnanti attho. Ye mātāpitaro jagganti upaṭṭhahanti, te tadupaṭṭhākā nāma. Bhikkhuṃ eva nissāya jīvanto bhikkhunissitako nāma. Pabbajjāpekkho ‘‘bhaṇḍū’’ti vuccati.

    ૨૭૬. અપરેસમ્પિ દસન્નં કાતું વટ્ટતિ, તે દસ્સેતું ‘‘મહાચૂળપિતા’’તિઆદિમાહ. એત્થ (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૧૮૫-૧૮૭) પન મહાપિતા ચૂળપિતા મહામાતા ચૂળમાતા મહાભાતા ચૂળભાતા મહાભગિની ચૂળભગિનીતિ ઇમેહિ અટ્ઠહિ આદિ-સદ્દેન પિતુભગિનિઞ્ચ માતુભાતિકઞ્ચ ગહેત્વા દસ. એતેસં પન સકેન ભેસજ્જેન કાતબ્બં. અત્તનિયે ચ અસતીતિ પાઠસેસો.

    276. Aparesampi dasannaṃ kātuṃ vaṭṭati, te dassetuṃ ‘‘mahācūḷapitā’’tiādimāha. Ettha (pārā. aṭṭha. 2.185-187) pana mahāpitā cūḷapitā mahāmātā cūḷamātā mahābhātā cūḷabhātā mahābhaginī cūḷabhaginīti imehi aṭṭhahi ādi-saddena pitubhaginiñca mātubhātikañca gahetvā dasa. Etesaṃ pana sakena bhesajjena kātabbaṃ. Attaniye ca asatīti pāṭhaseso.

    ૨૭૭. ન કેવલઞ્ચ એતેસં દસન્નં, ઇમેહિ સમ્બન્ધાનં પુત્તનત્તાદીનં યાવસત્તમા કુલપરિવટ્ટા કાતું વટ્ટતીતિ દસ્સનત્થં ‘‘કુલદૂસના’’તિઆદિમાહ. અઞ્ઞોપિ (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૨૮૫-૨૮૭) યો આગન્તુકો વા ચોરો વા યુદ્ધપરાજિતો વા ઇસ્સરો ઞાતકેહિ પરિચ્ચત્તો વા ગમિયમનુસ્સો વા ગિલાનો હુત્વા વિહારં પવિસતિ, સબ્બેસમ્પિ અપચ્ચાસીસન્તેન ભેસજ્જં કાતબ્બં.

    277. Na kevalañca etesaṃ dasannaṃ, imehi sambandhānaṃ puttanattādīnaṃ yāvasattamā kulaparivaṭṭā kātuṃ vaṭṭatīti dassanatthaṃ ‘‘kuladūsanā’’tiādimāha. Aññopi (pārā. aṭṭha. 2.285-287) yo āgantuko vā coro vā yuddhaparājito vā issaro ñātakehi pariccatto vā gamiyamanusso vā gilāno hutvā vihāraṃ pavisati, sabbesampi apaccāsīsantena bhesajjaṃ kātabbaṃ.

    ૨૭૮. માતા (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૧૮૫-૧૮૭) પિતા તદુપટ્ઠાકો ભિક્ખુનિસ્સિતકો પણ્ડુપલાસો વેય્યાવચ્ચકરોતિ ઇમેસં છન્નં અનામટ્ઠપિણ્ડપાતો અવારિતોતિ અત્થો. કિઞ્ચ ભિય્યો – દામરિકચોરસ્સ ચ ઇસ્સરિયસ્સ ચ દાતુમવારિતોતિ અત્થો.

    278. Mātā (pārā. aṭṭha. 2.185-187) pitā tadupaṭṭhāko bhikkhunissitako paṇḍupalāso veyyāvaccakaroti imesaṃ channaṃ anāmaṭṭhapiṇḍapāto avāritoti attho. Kiñca bhiyyo – dāmarikacorassa ca issariyassa ca dātumavāritoti attho.

    ૨૭૯. તેસન્તિ (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૧૮૫-૧૮૭) ગહટ્ઠાનં. સાસનોગધન્તિ રતનપરિત્તઆટાનાટિયપરિત્તાદિપરિત્તં ભણિતબ્બન્તિ અત્થો.

    279.Tesanti (pārā. aṭṭha. 2.185-187) gahaṭṭhānaṃ. Sāsanogadhanti ratanaparittaāṭānāṭiyaparittādiparittaṃ bhaṇitabbanti attho.

    ૨૮૦. ‘‘આગન્ત્વા (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૧૮૫-૧૮૭) સીલં દેતુ, ધમ્મઞ્ચ પરિત્તઞ્ચ ભાસતૂ’’તિ કેનચિ પેસિતોતિ સમ્બન્ધો. દાતું વત્તુન્તિ સીલં દાતું, ધમ્મઞ્ચ પરિત્તઞ્ચ વત્તું લબ્ભતીતિ અત્થો. ભેસજ્જવિનિચ્છયો.

    280. ‘‘Āgantvā (pārā. aṭṭha. 2.185-187) sīlaṃ detu, dhammañca parittañca bhāsatū’’ti kenaci pesitoti sambandho. Dātuṃ vattunti sīlaṃ dātuṃ, dhammañca parittañca vattuṃ labbhatīti attho. Bhesajjavinicchayo.

    ભેસજ્જનિદ્દેસવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Bhesajjaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact