Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ભિક્ખુનીઉપસમ્પન્નાનુજાનનકથાવણ્ણના
Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
૪૦૪-૪૦૫. યદગ્ગેનાતિ યં દિવસં આદિં કત્વા. તદેવાતિ તસ્મિઞ્ઞેવ દિવસે. અનુઞ્ઞત્તિયાતિ અનુઞ્ઞાય. એકાહં, ભન્તે આનન્દ, ભગવન્તં વરં યાચામીતિ ‘‘એવમેવ ખો અહં, ભન્તે આનન્દ, ઇમે અટ્ઠ ગરુધમ્મે પટિગ્ગણ્હામિ યાવજીવં અનતિક્કમનીયે’’તિ પટિજાનિત્વા ઇદાનિ કસ્મા વરં યાચતીતિ ચે? પરૂપવાદવિવજ્જનત્થં. એવઞ્હિ કેચિ વદેય્યું ‘‘મહાપજાપતિયા પઠમં સમ્પટિચ્છિતત્તા ભિક્ખૂનં ભિક્ખુનીનઞ્ચ યથાવુડ્ઢં અભિવાદનં નાહોસિ, સા ચે વરં યાચેય્ય, ભગવા અનુજાનેય્યા’’તિ.
404-405.Yadaggenāti yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā. Tadevāti tasmiññeva divase. Anuññattiyāti anuññāya. Ekāhaṃ, bhante ānanda, bhagavantaṃ varaṃ yācāmīti ‘‘evameva kho ahaṃ, bhante ānanda, ime aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīye’’ti paṭijānitvā idāni kasmā varaṃ yācatīti ce? Parūpavādavivajjanatthaṃ. Evañhi keci vadeyyuṃ ‘‘mahāpajāpatiyā paṭhamaṃ sampaṭicchitattā bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ nāhosi, sā ce varaṃ yāceyya, bhagavā anujāneyyā’’ti.
૪૦૬. સરાગાયાતિ સરાગભાવાય કામરાગભવરાગપરિબ્રૂહનાય. સઞ્ઞોગાયાતિ વટ્ટે સંયોજનત્થાય. આચયાયાતિ વટ્ટસ્સ વડ્ઢનત્થાય. મહિચ્છતાયાતિ મહિચ્છભાવાય. અસન્તુટ્ઠિયાતિ અસન્તુટ્ઠિભાવાય. સઙ્ગણિકાયાતિ કિલેસસઙ્ગણગણસઙ્ગણવિહારાય. કોસજ્જાયાતિ કુસીતભાવાય. દુબ્ભરતાયાતિ દુપ્પોસતાય. વિરાગાયાતિ સકલવટ્ટતો વિરજ્જનત્થાય. વિસઞ્ઞોગાયાતિ કામરાગાદીહિ વિસંયુજ્જનત્થાય. અપચયાયાતિ સબ્બસ્સપિ વટ્ટસ્સ અપચયત્થાય, નિબ્બાનાયાતિ અત્થો. અપ્પિચ્છતાયાતિ પચ્ચયપ્પિચ્છતાદિવસેન સબ્બસો ઇચ્છાપગમાય. સન્તુટ્ઠિયાતિ દ્વાદસવિધસન્તુટ્ઠિભાવાય. પવિવેકાયાતિ પવિવિત્તભાવાય કાયવિવેકાદિતદઙ્ગવિવેકાદિવિવેકસિદ્ધિયા. વીરિયારમ્ભાયાતિ કાયિકસ્સ ચેવ ચેતસિકસ્સ ચ વીરિયસ્સ પગ્ગણ્હનત્થાય. સુભરતાયાતિ સુખપોસનત્થાય. એવં યો પરિયત્તિધમ્મો ઉગ્ગહણધારણપરિપુચ્છામનસિકારવસેન યોનિસો પટિપજ્જન્તસ્સ સરાગાદિભાવપરિવજ્જનસ્સ કારણં હુત્વા વિરાગાદિભાવાય સંવત્તતિ, એકંસતો એસો ધમ્મો, એસો વિનયો સમ્મદેવ અપાયાદીસુ અપતનવસેન ધારણતો કિલેસાનં વિનયનતો, સત્થુ સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ ઓવાદાનુસિટ્ઠિભાવતો એતં સત્થુસાસનન્તિ ધારેય્યાસિ જાનેય્યાસિ, અવબુજ્ઝેય્યાસીતિ અત્થો. ઇમસ્મિં સુત્તે પઠમવારેન વટ્ટં, દુતિયવારેન વિવટ્ટં કથિતં.
406.Sarāgāyāti sarāgabhāvāya kāmarāgabhavarāgaparibrūhanāya. Saññogāyāti vaṭṭe saṃyojanatthāya. Ācayāyāti vaṭṭassa vaḍḍhanatthāya. Mahicchatāyāti mahicchabhāvāya. Asantuṭṭhiyāti asantuṭṭhibhāvāya. Saṅgaṇikāyāti kilesasaṅgaṇagaṇasaṅgaṇavihārāya. Kosajjāyāti kusītabhāvāya. Dubbharatāyāti dupposatāya. Virāgāyāti sakalavaṭṭato virajjanatthāya. Visaññogāyāti kāmarāgādīhi visaṃyujjanatthāya. Apacayāyāti sabbassapi vaṭṭassa apacayatthāya, nibbānāyāti attho. Appicchatāyāti paccayappicchatādivasena sabbaso icchāpagamāya. Santuṭṭhiyāti dvādasavidhasantuṭṭhibhāvāya. Pavivekāyāti pavivittabhāvāya kāyavivekāditadaṅgavivekādivivekasiddhiyā. Vīriyārambhāyāti kāyikassa ceva cetasikassa ca vīriyassa paggaṇhanatthāya. Subharatāyāti sukhaposanatthāya. Evaṃ yo pariyattidhammo uggahaṇadhāraṇaparipucchāmanasikāravasena yoniso paṭipajjantassa sarāgādibhāvaparivajjanassa kāraṇaṃ hutvā virāgādibhāvāya saṃvattati, ekaṃsato eso dhammo, eso vinayo sammadeva apāyādīsu apatanavasena dhāraṇato kilesānaṃ vinayanato, satthu sammāsambuddhassa ovādānusiṭṭhibhāvato etaṃ satthusāsananti dhāreyyāsi jāneyyāsi, avabujjheyyāsīti attho. Imasmiṃ sutte paṭhamavārena vaṭṭaṃ, dutiyavārena vivaṭṭaṃ kathitaṃ.
૪૦૯-૪૧૦. વિમાનેત્વાતિ અપરજ્ઝિત્વા. કમ્મપ્પત્તાયોપીતિ કમ્મારહાપિ. આપત્તિગામિનિયોપીતિ આપત્તિઆપન્નાયોપિ. વુત્તનયેનેવ કારેતબ્બતં આપજ્જન્તીતિ તથાકરણસ્સ પટિક્ખિત્તત્તા દુક્કટેન કારેતબ્બતં આપજ્જન્તિ.
409-410.Vimānetvāti aparajjhitvā. Kammappattāyopīti kammārahāpi. Āpattigāminiyopīti āpattiāpannāyopi. Vuttanayeneva kāretabbataṃ āpajjantīti tathākaraṇassa paṭikkhittattā dukkaṭena kāretabbataṃ āpajjanti.
૪૧૩-૫. દ્વે તિસ્સો ભિક્ખુનિયોતિ દ્વીહિ તીહિ ભિક્ખુનીહિ. ન આરોચેન્તીતિ પાતિમોક્ખુદ્દેસકસ્સ ન આરોચેન્તિ. ન પચ્ચાહરન્તીતિ ભિક્ખુનીનં ન પચ્ચાહરન્તિ. વિસેસકન્તિ વત્તભઙ્ગં.
413-5.Dve tisso bhikkhuniyoti dvīhi tīhi bhikkhunīhi. Na ārocentīti pātimokkhuddesakassa na ārocenti. Na paccāharantīti bhikkhunīnaṃ na paccāharanti. Visesakanti vattabhaṅgaṃ.
૪૨૦. તેન ચ ભિક્ખુ નિમન્તેતબ્બોતિ સામીચિદસ્સનમેતં, ન પન અનિમન્તિયા આપત્તિ.
420.Tena ca bhikkhu nimantetabboti sāmīcidassanametaṃ, na pana animantiyā āpatti.
૪૨૫. તયો નિસ્સયેતિ સેનાસનનિસ્સયં અપનેત્વા અપરે તયો નિસ્સયે. રુક્ખમૂલસેનાસનઞ્હિ સા ન લભતિ.
425.Tayo nissayeti senāsananissayaṃ apanetvā apare tayo nissaye. Rukkhamūlasenāsanañhi sā na labhati.
૪૨૮. અનુવાદં પટ્ઠપેન્તીતિ ઇસ્સરિયં પવત્તેન્તિ.
428.Anuvādaṃ paṭṭhapentīti issariyaṃ pavattenti.
૪૩૦. ભિક્ખુદૂતેન ઉપસમ્પાદેન્તીતિ ભિક્ખુયેવ દૂતો ભિક્ખુદૂતો, તેન ભિક્ખુદૂતેન, ભિક્ખુદૂતં કત્વા ઉપસમ્પાદેન્તીતિ અત્થો.
430.Bhikkhudūtena upasampādentīti bhikkhuyeva dūto bhikkhudūto, tena bhikkhudūtena, bhikkhudūtaṃ katvā upasampādentīti attho.
૪૩૧. ન સમ્મતીતિ નપ્પહોતિ. નવકમ્મન્તિ નવકમ્મં કત્વા ‘‘એત્તકાનિ વસ્સાનિ વસતૂ’’તિ અપલોકેત્વા સઙ્ઘિકભૂમિદાનં.
431.Na sammatīti nappahoti. Navakammanti navakammaṃ katvā ‘‘ettakāni vassāni vasatū’’ti apaloketvā saṅghikabhūmidānaṃ.
૪૩૨. સન્નિસિન્નગબ્ભાતિ પતિટ્ઠિતગબ્ભા.
432.Sannisinnagabbhāti patiṭṭhitagabbhā.
૪૩૪. પબ્બજ્જમ્પિ ન લભતીતિ તિત્થાયતનસઙ્કન્તાય અભબ્બભાવૂપગમનતો ન લભતિ. ઇદં ઓદિસ્સ અનુઞ્ઞાતં વટ્ટતીતિ એકતો વા ઉભતો વા અવસ્સવે સતિપિ ઓદિસ્સ અનુઞ્ઞાતત્તા વટ્ટતિ. સેસમેત્થ પાળિતો અટ્ઠકથાતો ચ સુવિઞ્ઞેય્યમેવાતિ.
434.Pabbajjampi na labhatīti titthāyatanasaṅkantāya abhabbabhāvūpagamanato na labhati. Idaṃ odissa anuññātaṃ vaṭṭatīti ekato vā ubhato vā avassave satipi odissa anuññātattā vaṭṭati. Sesamettha pāḷito aṭṭhakathāto ca suviññeyyamevāti.
ભિક્ખુનીઉપસમ્પન્નાનુજાનનકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ભિક્ખુનિક્ખન્ધકવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Bhikkhunikkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi
ભિક્ખુનીઉપસમ્પદાનુજાનનં • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
૨. દુતિયભાણવારો • 2. Dutiyabhāṇavāro
૩. તતિયભાણવારો • 3. Tatiyabhāṇavāro
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ભિક્ખુનીઉપસમ્પદાનુજાનનકથા • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ભિક્ખુનીઉપસમ્પદાનુજાનનકથાવણ્ણના • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ભિક્ખુનીઉપસમ્પદાનુજાનનકથાવણ્ણના • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ભિક્ખુનીઉપસમ્પદાનુજાનનકથા • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā