Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૫૪૩. ભૂરિદત્તજાતકં (૬)
543. Bhūridattajātakaṃ (6)
૭૮૪.
784.
‘‘યં કિઞ્ચિ રતનં અત્થિ, ધતરટ્ઠનિવેસને;
‘‘Yaṃ kiñci ratanaṃ atthi, dhataraṭṭhanivesane;
સબ્બાનિ તે ઉપયન્તુ, ધીતરં દેહિ રાજિનો’’.
Sabbāni te upayantu, dhītaraṃ dehi rājino’’.
૭૮૫.
785.
‘‘ન નો વિવાહો નાગેહિ, કતપુબ્બો કુદાચનં;
‘‘Na no vivāho nāgehi, katapubbo kudācanaṃ;
તં વિવાહં અસંયુત્તં, કથં અમ્હે કરોમસે’’.
Taṃ vivāhaṃ asaṃyuttaṃ, kathaṃ amhe karomase’’.
૭૮૬.
786.
‘‘જીવિતં નૂન તે ચત્તં, રટ્ઠં વા મનુજાધિપ;
‘‘Jīvitaṃ nūna te cattaṃ, raṭṭhaṃ vā manujādhipa;
ન હિ નાગે કુપિતમ્હિ, ચિરં જીવન્તિ તાદિસા.
Na hi nāge kupitamhi, ciraṃ jīvanti tādisā.
૭૮૭.
787.
‘‘યો ત્વં દેવ મનુસ્સોસિ, ઇદ્ધિમન્તં અનિદ્ધિમા;
‘‘Yo tvaṃ deva manussosi, iddhimantaṃ aniddhimā;
વરુણસ્સ નિયં પુત્તં, યામુનં અતિમઞ્ઞસિ’’.
Varuṇassa niyaṃ puttaṃ, yāmunaṃ atimaññasi’’.
૭૮૮.
788.
‘‘નાતિમઞ્ઞામિ રાજાનં, ધતરટ્ઠં યસસ્સિનં;
‘‘Nātimaññāmi rājānaṃ, dhataraṭṭhaṃ yasassinaṃ;
ધતરટ્ઠો હિ નાગાનં, બહૂનમપિ ઇસ્સરો.
Dhataraṭṭho hi nāgānaṃ, bahūnamapi issaro.
૭૮૯.
789.
‘‘અહિ મહાનુભાવોપિ, ન મે ધીતરમારહો;
‘‘Ahi mahānubhāvopi, na me dhītaramāraho;
ખત્તિયો ચ વિદેહાનં, અભિજાતા સમુદ્દજા’’.
Khattiyo ca videhānaṃ, abhijātā samuddajā’’.
૭૯૦.
790.
‘‘કમ્બલસ્સતરા ઉટ્ઠેન્તુ, સબ્બે નાગે નિવેદય;
‘‘Kambalassatarā uṭṭhentu, sabbe nāge nivedaya;
૭૯૧.
791.
‘‘નિવેસનેસુ સોબ્ભેસુ, રથિયા ચચ્ચરેસુ ચ;
‘‘Nivesanesu sobbhesu, rathiyā caccaresu ca;
રુક્ખગ્ગેસુ ચ લમ્બન્તુ, વિતતા તોરણેસુ ચ.
Rukkhaggesu ca lambantu, vitatā toraṇesu ca.
૭૯૨.
792.
‘‘અહમ્પિ સબ્બસેતેન, મહતા સુમહં પુરં;
‘‘Ahampi sabbasetena, mahatā sumahaṃ puraṃ;
પરિક્ખિપિસ્સં ભોગેહિ, કાસીનં જનયં ભયં’’.
Parikkhipissaṃ bhogehi, kāsīnaṃ janayaṃ bhayaṃ’’.
૭૯૩.
793.
તસ્સ તં વચનં સુત્વા, ઉરગાનેકવણ્ણિનો;
Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, uragānekavaṇṇino;
બારાણસિં પવજ્જિંસુ, ન ચ કઞ્ચિ વિહેઠયું.
Bārāṇasiṃ pavajjiṃsu, na ca kañci viheṭhayuṃ.
૭૯૪.
794.
નિવેસનેસુ સોબ્ભેસુ, રથિયા ચચ્ચરેસુ ચ;
Nivesanesu sobbhesu, rathiyā caccaresu ca;
રુક્ખગ્ગેસુ ચ લમ્બિંસુ, વિતતા તોરણેસુ ચ.
Rukkhaggesu ca lambiṃsu, vitatā toraṇesu ca.
૭૯૫.
795.
તેસુ દિસ્વાન લમ્બન્તે, પુથૂ કન્દિંસુ નારિયો;
Tesu disvāna lambante, puthū kandiṃsu nāriyo;
નાગે સોણ્ડિકતે દિસ્વા, પસ્સસન્તે મુહું મુહું.
Nāge soṇḍikate disvā, passasante muhuṃ muhuṃ.
૭૯૬.
796.
બારાણસી પબ્યધિતા, આતુરા સમપજ્જથ;
Bārāṇasī pabyadhitā, āturā samapajjatha;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, ‘‘ધીતરં દેહિ રાજિનો’’.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, ‘‘dhītaraṃ dehi rājino’’.
૭૯૭.
797.
‘‘પુપ્ફાભિહારસ્સ વનસ્સ મજ્ઝે, કો લોહિતક્ખો વિતતન્તરંસો;
‘‘Pupphābhihārassa vanassa majjhe, ko lohitakkho vitatantaraṃso;
કા કમ્બુકાયૂરધરા સુવત્થા, તિટ્ઠન્તિ નારિયો દસ વન્દમાના.
Kā kambukāyūradharā suvatthā, tiṭṭhanti nāriyo dasa vandamānā.
૭૯૮.
798.
‘‘કો ત્વં બ્રહાબાહુ વનસ્સ મજ્ઝે, વિરોચસિ ઘતસિત્તોવ અગ્ગિ;
‘‘Ko tvaṃ brahābāhu vanassa majjhe, virocasi ghatasittova aggi;
મહેસક્ખો અઞ્ઞતરોસિ યક્ખો, ઉદાહુ નાગોસિ મહાનુભાવો’’.
Mahesakkho aññatarosi yakkho, udāhu nāgosi mahānubhāvo’’.
૭૯૯.
799.
ડંસેય્યં તેજસા કુદ્ધો, ફીતં જનપદં અપિ.
Ḍaṃseyyaṃ tejasā kuddho, phītaṃ janapadaṃ api.
૮૦૦.
800.
‘‘સમુદ્દજા હિ મે માતા, ધતરટ્ઠો ચ મે પિતા;
‘‘Samuddajā hi me mātā, dhataraṭṭho ca me pitā;
સુદસ્સનકનિટ્ઠોસ્મિ, ભૂરિદત્તોતિ મં વિદૂ’’.
Sudassanakaniṭṭhosmi, bhūridattoti maṃ vidū’’.
૮૦૧.
801.
‘‘યં ગમ્ભીરં સદાવટ્ટં, રહદં ભિસ્મં પેક્ખસિ;
‘‘Yaṃ gambhīraṃ sadāvaṭṭaṃ, rahadaṃ bhismaṃ pekkhasi;
એસ દિબ્યો મમાવાસો, અનેકસતપોરિસો.
Esa dibyo mamāvāso, anekasataporiso.
૮૦૨.
802.
‘‘મયૂરકોઞ્ચાભિરુદં, નીલોદં વનમજ્ઝતો;
‘‘Mayūrakoñcābhirudaṃ, nīlodaṃ vanamajjhato;
૮૦૩.
803.
‘‘તત્થ પત્તો સાનુચરો, સહ પુત્તેન બ્રાહ્મણ;
‘‘Tattha patto sānucaro, saha puttena brāhmaṇa;
પૂજિતો મય્હં કામેહિ, સુખં બ્રાહ્મણ વચ્છસિ’’.
Pūjito mayhaṃ kāmehi, sukhaṃ brāhmaṇa vacchasi’’.
૮૦૪.
804.
ઇન્દગોપકસઞ્છન્ના, સોભતિ હરિતુત્તમા.
Indagopakasañchannā, sobhati harituttamā.
૮૦૫.
805.
‘‘રમ્માનિ વનચેત્યાનિ, રમ્મા હંસૂપકૂજિતા;
‘‘Rammāni vanacetyāni, rammā haṃsūpakūjitā;
૮૦૬.
806.
‘‘અટ્ઠંસા સુકતા થમ્ભા, સબ્બે વેળુરિયામયા;
‘‘Aṭṭhaṃsā sukatā thambhā, sabbe veḷuriyāmayā;
સહસ્સથમ્ભા પાસાદા, પૂરા કઞ્ઞાહિ જોતરે.
Sahassathambhā pāsādā, pūrā kaññāhi jotare.
૮૦૭.
807.
‘‘વિમાનં ઉપપન્નોસિ, દિબ્યં પુઞ્ઞેહિ અત્તનો;
‘‘Vimānaṃ upapannosi, dibyaṃ puññehi attano;
અસમ્બાધં સિવં રમ્મં, અચ્ચન્તસુખસંહિતં.
Asambādhaṃ sivaṃ rammaṃ, accantasukhasaṃhitaṃ.
૮૦૮.
808.
‘‘મઞ્ઞે સહસ્સનેત્તસ્સ, વિમાનં નાભિકઙ્ખસિ;
‘‘Maññe sahassanettassa, vimānaṃ nābhikaṅkhasi;
ઇદ્ધી હિ ત્યાયં વિપુલા, સક્કસ્સેવ જુતીમતો’’.
Iddhī hi tyāyaṃ vipulā, sakkasseva jutīmato’’.
૮૦૯.
809.
‘‘મનસાપિ ન પત્તબ્બો, આનુભાવો જુતીમતો;
‘‘Manasāpi na pattabbo, ānubhāvo jutīmato;
૮૧૦.
810.
‘‘તં વિમાનં અભિજ્ઝાય, અમરાનં સુખેસિનં;
‘‘Taṃ vimānaṃ abhijjhāya, amarānaṃ sukhesinaṃ;
ઉપોસથં ઉપવસન્તો, સેમિ વમ્મિકમુદ્ધનિ’’.
Uposathaṃ upavasanto, semi vammikamuddhani’’.
૮૧૧.
811.
‘‘અહઞ્ચ મિગમેસાનો, સપુત્તો પાવિસિં વનં;
‘‘Ahañca migamesāno, saputto pāvisiṃ vanaṃ;
તં મં મતં વા જીવં વા, નાભિવેદેન્તિ ઞાતકા.
Taṃ maṃ mataṃ vā jīvaṃ vā, nābhivedenti ñātakā.
૮૧૨.
812.
‘‘આમન્તયે ભૂરિદત્તં, કાસિપુત્તં યસસ્સિનં;
‘‘Āmantaye bhūridattaṃ, kāsiputtaṃ yasassinaṃ;
તયા નો સમનુઞ્ઞાતા, અપિ પસ્સેમુ ઞાતકે’’.
Tayā no samanuññātā, api passemu ñātake’’.
૮૧૩.
813.
‘‘એસો હિ વત મે છન્દો, યં વસેસિ મમન્તિકે;
‘‘Eso hi vata me chando, yaṃ vasesi mamantike;
ન હિ એતાદિસા કામા, સુલભા હોન્તિ માનુસે.
Na hi etādisā kāmā, sulabhā honti mānuse.
૮૧૪.
814.
‘‘સચે ત્વં નિચ્છસે વત્થું, મમ કામેહિ પૂજિતો;
‘‘Sace tvaṃ nicchase vatthuṃ, mama kāmehi pūjito;
મયા ત્વં સમનુઞ્ઞાતો, સોત્થિં પસ્સાહિ ઞાતકે’’.
Mayā tvaṃ samanuññāto, sotthiṃ passāhi ñātake’’.
૮૧૫.
815.
‘‘ધારયિમં મણિં દિબ્યં, પસું પુત્તે ચ વિન્દતિ;
‘‘Dhārayimaṃ maṇiṃ dibyaṃ, pasuṃ putte ca vindati;
૮૧૬.
816.
‘‘કુસલં પટિનન્દામિ, ભૂરિદત્ત વચો તવ;
‘‘Kusalaṃ paṭinandāmi, bhūridatta vaco tava;
પબ્બજિસ્સામિ જિણ્ણોસ્મિ, ન કામે અભિપત્થયે’’.
Pabbajissāmi jiṇṇosmi, na kāme abhipatthaye’’.
૮૧૭.
817.
‘‘બ્રહ્મચરિયસ્સ ચે ભઙ્ગો, હોતિ ભોગેહિ કારિયં;
‘‘Brahmacariyassa ce bhaṅgo, hoti bhogehi kāriyaṃ;
અવિકમ્પમાનો એય્યાસિ, બહું દસ્સામિ તે ધનં’’.
Avikampamāno eyyāsi, bahuṃ dassāmi te dhanaṃ’’.
૮૧૮.
818.
‘‘કુસલં પટિનન્દામિ, ભૂરિદત્ત વચો તવ;
‘‘Kusalaṃ paṭinandāmi, bhūridatta vaco tava;
પુનપિ આગમિસ્સામિ, સચે અત્થો ભવિસ્સતિ’’.
Punapi āgamissāmi, sace attho bhavissati’’.
૮૧૯.
819.
‘‘ઇદં વત્વા ભૂરિદત્તો, પેસેસિ ચતુરો જને;
‘‘Idaṃ vatvā bhūridatto, pesesi caturo jane;
એથ ગચ્છથ ઉટ્ઠેથ, ખિપ્પં પાપેથ બ્રાહ્મણં.
Etha gacchatha uṭṭhetha, khippaṃ pāpetha brāhmaṇaṃ.
૮૨૦.
820.
તસ્સ તં વચનં સુત્વા, ઉટ્ઠાય ચતુરો જના;
Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, uṭṭhāya caturo janā;
પેસિતા ભૂરિદત્તેન, ખિપ્પં પાપેસુ બ્રાહ્મણં.
Pesitā bhūridattena, khippaṃ pāpesu brāhmaṇaṃ.
૮૨૧.
821.
‘‘મણિં પગ્ગય્હ મઙ્ગલ્યં, સાધુવિત્તં 15 મનોરમં;
‘‘Maṇiṃ paggayha maṅgalyaṃ, sādhuvittaṃ 16 manoramaṃ;
સેલં બ્યઞ્જનસમ્પન્નં, કો ઇમં મણિમજ્ઝગા’’.
Selaṃ byañjanasampannaṃ, ko imaṃ maṇimajjhagā’’.
૮૨૨.
822.
‘‘લોહિતક્ખસહસ્સાહિ, સમન્તા પરિવારિતં;
‘‘Lohitakkhasahassāhi, samantā parivāritaṃ;
૮૨૩.
823.
સુધારિતો સુનિક્ખિત્તો, સબ્બત્થમભિસાધયે.
Sudhārito sunikkhitto, sabbatthamabhisādhaye.
૮૨૪.
824.
‘‘ઉપચારવિપન્નસ્સ, નિક્ખેપે ધારણાય વા;
‘‘Upacāravipannassa, nikkhepe dhāraṇāya vā;
અયં સેલો વિનાસાય, પરિચિણ્ણો અયોનિસો.
Ayaṃ selo vināsāya, pariciṇṇo ayoniso.
૮૨૫.
825.
પટિપજ્જ સતં નિક્ખં, દેહિમં રતનં મમ’’.
Paṭipajja sataṃ nikkhaṃ, dehimaṃ ratanaṃ mama’’.
૮૨૬.
826.
સેલો બ્યઞ્જનસમ્પન્નો, નેવ કેય્યો મણી મમ’’.
Selo byañjanasampanno, neva keyyo maṇī mama’’.
૮૨૭.
827.
અથ કેન મણી કેય્યો, તં મે અક્ખાહિ પુચ્છિતો’’.
Atha kena maṇī keyyo, taṃ me akkhāhi pucchito’’.
૮૨૮.
828.
‘‘યો મે સંસે મહાનાગં, તેજસ્સિં દુરતિક્કમં;
‘‘Yo me saṃse mahānāgaṃ, tejassiṃ duratikkamaṃ;
તસ્સ દજ્જં ઇમં સેલં, જલન્તમિવ તેજસા’’.
Tassa dajjaṃ imaṃ selaṃ, jalantamiva tejasā’’.
૮૨૯.
829.
‘‘કો નુ બ્રાહ્મણવણ્ણેન, સુપણ્ણો પતતં વરો;
‘‘Ko nu brāhmaṇavaṇṇena, supaṇṇo patataṃ varo;
નાગં જિગીસમન્વેસિ, અન્વેસં ભક્ખમત્તનો.
Nāgaṃ jigīsamanvesi, anvesaṃ bhakkhamattano.
૮૩૦.
830.
‘‘નાહં દિજાધિપો હોમિ, ન દિટ્ઠો ગરુળો મયા;
‘‘Nāhaṃ dijādhipo homi, na diṭṭho garuḷo mayā;
૮૩૧.
831.
‘‘કિં નુ તુય્હં બલં અત્થિ, કિં સિપ્પં વિજ્જતે તવ;
‘‘Kiṃ nu tuyhaṃ balaṃ atthi, kiṃ sippaṃ vijjate tava;
કિસ્મિં વા ત્વં પરત્થદ્ધો, ઉરગં નાપચાયસિ’’.
Kismiṃ vā tvaṃ paratthaddho, uragaṃ nāpacāyasi’’.
૮૩૨.
832.
‘‘આરઞ્ઞિકસ્સ ઇસિનો, ચિરરત્તં તપસ્સિનો;
‘‘Āraññikassa isino, cirarattaṃ tapassino;
સુપણ્ણો કોસિયસ્સક્ખા, વિસવિજ્જં અનુત્તરં.
Supaṇṇo kosiyassakkhā, visavijjaṃ anuttaraṃ.
૮૩૩.
833.
‘‘તં ભાવિતત્તઞ્ઞતરં, સમ્મન્તં પબ્બતન્તરે;
‘‘Taṃ bhāvitattaññataraṃ, sammantaṃ pabbatantare;
સક્કચ્ચં તં ઉપટ્ઠાસિં, રત્તિન્દિવમતન્દિતો.
Sakkaccaṃ taṃ upaṭṭhāsiṃ, rattindivamatandito.
૮૩૪.
834.
‘‘સો તદા પરિચિણ્ણો મે, વત્તવા બ્રહ્મચરિયવા;
‘‘So tadā pariciṇṇo me, vattavā brahmacariyavā;
દિબ્બં પાતુકરી મન્તં, કામસા ભગવા મમ.
Dibbaṃ pātukarī mantaṃ, kāmasā bhagavā mama.
૮૩૫.
835.
‘‘ત્યાહં મન્તે પરત્થદ્ધો, નાહં ભાયામિ ભોગિનં;
‘‘Tyāhaṃ mante paratthaddho, nāhaṃ bhāyāmi bhoginaṃ;
૮૩૬.
836.
‘‘ગણ્હામસે મણિં તાત, સોમદત્ત વિજાનહિ;
‘‘Gaṇhāmase maṇiṃ tāta, somadatta vijānahi;
મા દણ્ડેન સિરિં પત્તં, કામસા પજહિમ્હસે’’.
Mā daṇḍena siriṃ pattaṃ, kāmasā pajahimhase’’.
૮૩૭.
837.
‘‘સકં નિવેસનં પત્તં, યો તં બ્રાહ્મણ પૂજયિ;
‘‘Sakaṃ nivesanaṃ pattaṃ, yo taṃ brāhmaṇa pūjayi;
એવં કલ્યાણકારિસ્સ, કિં મોહા દુબ્ભિમિચ્છસિ’’.
Evaṃ kalyāṇakārissa, kiṃ mohā dubbhimicchasi’’.
૮૩૮.
838.
તમેવ ગન્ત્વા યાચસ્સુ, બહું દસ્સતિ તે ધનં’’.
Tameva gantvā yācassu, bahuṃ dassati te dhanaṃ’’.
૮૩૯.
839.
‘‘હત્થગતં પત્તગતં, નિકિણ્ણં ખાદિતું વરં;
‘‘Hatthagataṃ pattagataṃ, nikiṇṇaṃ khādituṃ varaṃ;
મા નો સન્દિટ્ઠિકો અત્થો, સોમદત્ત ઉપચ્ચગા’’.
Mā no sandiṭṭhiko attho, somadatta upaccagā’’.
૮૪૦.
840.
૮૪૧.
841.
મઞ્ઞે અત્તકતં વેરં, નચિરં વેદયિસ્સસિ’’.
Maññe attakataṃ veraṃ, naciraṃ vedayissasi’’.
૮૪૨.
842.
‘‘મહાયઞ્ઞં યજિત્વાન, એવં સુજ્ઝન્તિ બ્રાહ્મણા;
‘‘Mahāyaññaṃ yajitvāna, evaṃ sujjhanti brāhmaṇā;
મહાયઞ્ઞં યજિસ્સામ, એવં મોક્ખામ પાપકા’’.
Mahāyaññaṃ yajissāma, evaṃ mokkhāma pāpakā’’.
૮૪૩.
843.
‘‘હન્દ દાનિ અપાયામિ, નાહં અજ્જ તયા સહ;
‘‘Handa dāni apāyāmi, nāhaṃ ajja tayā saha;
૮૪૪.
844.
‘‘ઇદં વત્વાન પિતરં, સોમદત્તો બહુસ્સુતો;
‘‘Idaṃ vatvāna pitaraṃ, somadatto bahussuto;
ઉજ્ઝાપેત્વાન ભૂતાનિ, તમ્હા ઠાના અપક્કમિ.
Ujjhāpetvāna bhūtāni, tamhā ṭhānā apakkami.
૮૪૫.
845.
‘‘ગણ્હાહેતં મહાનાગં, આહરેતં મણિં મમ;
‘‘Gaṇhāhetaṃ mahānāgaṃ, āharetaṃ maṇiṃ mama;
ઇન્દગોપકવણ્ણાભો, યસ્સ લોહિતકો સિરો.
Indagopakavaṇṇābho, yassa lohitako siro.
૮૪૬.
846.
વમ્મિકગ્ગગતો સેતિ, તં ત્વં ગણ્હાહિ બ્રાહ્મણ’’.
Vammikaggagato seti, taṃ tvaṃ gaṇhāhi brāhmaṇa’’.
૮૪૭.
847.
‘‘અથોસધેહિ દિબ્બેહિ, જપ્પં મન્તપદાનિ ચ;
‘‘Athosadhehi dibbehi, jappaṃ mantapadāni ca;
૮૪૮.
848.
‘‘મમં દિસ્વાન આયન્તં, સબ્બકામસમિદ્ધિનં;
‘‘Mamaṃ disvāna āyantaṃ, sabbakāmasamiddhinaṃ;
૮૪૯.
849.
‘‘પદ્મં યથા હત્થગતં, પાણિના પરિમદ્દિતં;
‘‘Padmaṃ yathā hatthagataṃ, pāṇinā parimadditaṃ;
૮૫૦.
850.
યેન સાવં મુખં તુય્હં, મમં દિસ્વાન આગતં’’.
Yena sāvaṃ mukhaṃ tuyhaṃ, mamaṃ disvāna āgataṃ’’.
૮૫૧.
851.
‘‘સુપિનં તાત અદ્દક્ખિં, ઇતો માસં અધોગતં;
‘‘Supinaṃ tāta addakkhiṃ, ito māsaṃ adhogataṃ;
દક્ખિણં વિય મે બાહું, છેત્વા રુહિરમક્ખિતં;
Dakkhiṇaṃ viya me bāhuṃ, chetvā ruhiramakkhitaṃ;
પુરિસો આદાય પક્કામિ, મમ રોદન્તિયા સતિ.
Puriso ādāya pakkāmi, mama rodantiyā sati.
૮૫૨.
852.
તતો દિવા વા રત્તિં વા, સુખં મે નોપલબ્ભતિ’’.
Tato divā vā rattiṃ vā, sukhaṃ me nopalabbhati’’.
૮૫૩.
853.
હેમજાલપટિચ્છન્ના, ભૂરિદત્તો ન દિસ્સતિ.
Hemajālapaṭicchannā, bhūridatto na dissati.
૮૫૪.
854.
કણિકારાવ સમ્ફુલ્લા, ભૂરિદત્તો ન દિસ્સતિ.
Kaṇikārāva samphullā, bhūridatto na dissati.
૮૫૫.
855.
‘‘હન્દ દાનિ ગમિસ્સામ, ભૂરિદત્તનિવેસનં;
‘‘Handa dāni gamissāma, bhūridattanivesanaṃ;
ધમ્મટ્ઠં સીલસમ્પન્નં, પસ્સામ તવ ભાતરં’’.
Dhammaṭṭhaṃ sīlasampannaṃ, passāma tava bhātaraṃ’’.
૮૫૬.
856.
‘‘તઞ્ચ દિસ્વાન આયન્તિં, ભૂરિદત્તસ્સ માતરં;
‘‘Tañca disvāna āyantiṃ, bhūridattassa mātaraṃ;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, ભૂરિદત્તસ્સ નારિયો.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, bhūridattassa nāriyo.
૮૫૭.
857.
‘‘પુત્તં તેય્યે ન જાનામ, ઇતો માસં અધોગતં;
‘‘Puttaṃ teyye na jānāma, ito māsaṃ adhogataṃ;
મતં વા યદિ વા જીવં, ભૂરિદત્તં યસસ્સિનં’’.
Mataṃ vā yadi vā jīvaṃ, bhūridattaṃ yasassinaṃ’’.
૮૫૮.
858.
‘‘સકુણી હતપુત્તાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Sakuṇī hataputtāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
૮૫૯.
859.
‘‘કુરરી હતછાપાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Kurarī hatachāpāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
ચિરં દુક્ખેન ઝાયિસ્સં, ભૂરિદત્તં અપસ્સતી.
Ciraṃ dukkhena jhāyissaṃ, bhūridattaṃ apassatī.
૮૬૦.
860.
‘‘સા નૂન ચક્કવાકીવ, પલ્લલસ્મિં અનોદકે;
‘‘Sā nūna cakkavākīva, pallalasmiṃ anodake;
ચિરં દુક્ખેન ઝાયિસ્સં, ભૂરિદત્તં અપસ્સતી.
Ciraṃ dukkhena jhāyissaṃ, bhūridattaṃ apassatī.
૮૬૧.
861.
‘‘કમ્મારાનં યથા ઉક્કા, અન્તો ઝાયતિ નો બહિ;
‘‘Kammārānaṃ yathā ukkā, anto jhāyati no bahi;
એવં ઝાયામિ સોકેન, ભૂરિદત્તં અપસ્સતી’’.
Evaṃ jhāyāmi sokena, bhūridattaṃ apassatī’’.
૮૬૨.
862.
સેન્તિ પુત્તા ચ દારા ચ, ભૂરિદત્તનિવેસને’’.
Senti puttā ca dārā ca, bhūridattanivesane’’.
૮૬૩.
863.
‘‘ઇદં સુત્વાન નિગ્ઘોસં, ભૂરિદત્તનિવેસને;
‘‘Idaṃ sutvāna nigghosaṃ, bhūridattanivesane;
૮૬૪.
864.
‘‘અમ્મ અસ્સાસ મા સોચિ, એવંધમ્મા હિ પાણિનો;
‘‘Amma assāsa mā soci, evaṃdhammā hi pāṇino;
ચવન્તિ ઉપપજ્જન્તિ, એસસ્સ પરિણામિતા’’.
Cavanti upapajjanti, esassa pariṇāmitā’’.
૮૬૫.
865.
‘‘અહમ્પિ તાત જાનામિ, એવંધમ્મા હિ પાણિનો;
‘‘Ahampi tāta jānāmi, evaṃdhammā hi pāṇino;
સોકેન ચ પરેતસ્મિ, ભૂરિદત્તં અપસ્સતી.
Sokena ca paretasmi, bhūridattaṃ apassatī.
૮૬૬.
866.
‘‘અજ્જ ચે મે ઇમં રત્તિં, સુદસ્સન વિજાનહિ;
‘‘Ajja ce me imaṃ rattiṃ, sudassana vijānahi;
ભૂરિદત્તં અપસ્સન્તી, મઞ્ઞે હિસ્સામિ જીવિતં’’.
Bhūridattaṃ apassantī, maññe hissāmi jīvitaṃ’’.
૮૬૭.
867.
‘‘અમ્મ અસ્સાસ મા સોચિ, આનયિસ્સામ ભાતરં;
‘‘Amma assāsa mā soci, ānayissāma bhātaraṃ;
દિસોદિસં ગમિસ્સામ, ભાતુપરિયેસનં ચરં.
Disodisaṃ gamissāma, bhātupariyesanaṃ caraṃ.
૮૬૮.
868.
‘‘પબ્બતે ગિરિદુગ્ગેસુ, ગામેસુ નિગમેસુ ચ;
‘‘Pabbate giriduggesu, gāmesu nigamesu ca;
૮૬૯.
869.
‘‘હત્થા પમુત્તો ઉરગો, પાદે તે નિપતી ભુસં;
‘‘Hatthā pamutto urago, pāde te nipatī bhusaṃ;
૮૭૦.
870.
‘‘નેવ મય્હં અયં નાગો, અલં દુક્ખાય કાયચિ;
‘‘Neva mayhaṃ ayaṃ nāgo, alaṃ dukkhāya kāyaci;
યાવતત્થિ અહિગ્ગાહો, મયા ભિય્યો ન વિજ્જતિ’’.
Yāvatatthi ahiggāho, mayā bhiyyo na vijjati’’.
૮૭૧.
871.
અવ્હાયન્તુ સુયુદ્ધેન, સુણન્તુ પરિસા મમ’’.
Avhāyantu suyuddhena, suṇantu parisā mama’’.
૮૭૨.
872.
‘‘ત્વં મં નાગેન આલમ્પ, અહં મણ્ડૂકછાપિયા;
‘‘Tvaṃ maṃ nāgena ālampa, ahaṃ maṇḍūkachāpiyā;
હોતુ નો અબ્ભુતં તત્થ, આસહસ્સેહિ પઞ્ચહિ’’.
Hotu no abbhutaṃ tattha, āsahassehi pañcahi’’.
૮૭૩.
873.
‘‘અહઞ્હિ વસુમા અડ્ઢો, ત્વં દલિદ્દોસિ માણવ;
‘‘Ahañhi vasumā aḍḍho, tvaṃ daliddosi māṇava;
કો નુ તે પાટિભોગત્થિ, ઉપજૂતઞ્ચ કિં સિયા.
Ko nu te pāṭibhogatthi, upajūtañca kiṃ siyā.
૮૭૪.
874.
‘‘ઉપજૂતઞ્ચ મે અસ્સ, પાટિભોગો ચ તાદિસો;
‘‘Upajūtañca me assa, pāṭibhogo ca tādiso;
હોતુ નો અબ્ભુતં તત્થ, આસહસ્સેહિ પઞ્ચહિ’’.
Hotu no abbhutaṃ tattha, āsahassehi pañcahi’’.
૮૭૫.
875.
‘‘સુણોહિ મે મહારાજ, વચનં ભદ્દમત્થુ તે;
‘‘Suṇohi me mahārāja, vacanaṃ bhaddamatthu te;
પઞ્ચન્નં મે સહસ્સાનં, પાટિભોગો હિ કિત્તિમ’’.
Pañcannaṃ me sahassānaṃ, pāṭibhogo hi kittima’’.
૮૭૬.
876.
‘‘પેત્તિકં વા ઇણં હોતિ, યં વા હોતિ સયંકતં;
‘‘Pettikaṃ vā iṇaṃ hoti, yaṃ vā hoti sayaṃkataṃ;
કિં ત્વં એવં બહું મય્હં, ધનં યાચસિ બ્રાહ્મણ’’.
Kiṃ tvaṃ evaṃ bahuṃ mayhaṃ, dhanaṃ yācasi brāhmaṇa’’.
૮૭૭.
877.
અહં મણ્ડૂકછાપિયા, ડંસયિસ્સામિ બ્રાહ્મણં.
Ahaṃ maṇḍūkachāpiyā, ḍaṃsayissāmi brāhmaṇaṃ.
૮૭૮.
878.
‘‘તં ત્વં દટ્ઠું મહારાજ, અજ્જ રટ્ઠાભિવડ્ઢન;
‘‘Taṃ tvaṃ daṭṭhuṃ mahārāja, ajja raṭṭhābhivaḍḍhana;
૮૭૯.
879.
‘‘નેવ તં અતિમઞ્ઞામિ, સિપ્પવાદેન માણવ;
‘‘Neva taṃ atimaññāmi, sippavādena māṇava;
અતિમત્તોસિ સિપ્પેન, ઉરગં નાપચાયસિ’’.
Atimattosi sippena, uragaṃ nāpacāyasi’’.
૮૮૦.
880.
‘‘અહમ્પિ નાતિમઞ્ઞામિ, સિપ્પવાદેન બ્રાહ્મણ;
‘‘Ahampi nātimaññāmi, sippavādena brāhmaṇa;
અવિસેન ચ નાગેન, ભુસં વઞ્ચયસે જનં.
Avisena ca nāgena, bhusaṃ vañcayase janaṃ.
૮૮૧.
881.
‘‘એવં ચેતં જનો જઞ્ઞા, યથા જાનામિ તં અહં;
‘‘Evaṃ cetaṃ jano jaññā, yathā jānāmi taṃ ahaṃ;
૮૮૨.
882.
યો ત્વં એવં ગતં નાગં, અવિસો અતિમઞ્ઞસિ.
Yo tvaṃ evaṃ gataṃ nāgaṃ, aviso atimaññasi.
૮૮૩.
883.
‘‘આસજ્જ ખો નં જઞ્ઞાસિ, પુણ્ણં ઉગ્ગસ્સ તેજસો;
‘‘Āsajja kho naṃ jaññāsi, puṇṇaṃ uggassa tejaso;
મઞ્ઞે તં ભસ્મરાસિંવ, ખિપ્પમેસો કરિસ્સતિ’’.
Maññe taṃ bhasmarāsiṃva, khippameso karissati’’.
૮૮૪.
884.
‘‘સિયા વિસં સિલુત્તસ્સ, દેડ્ડુભસ્સ સિલાભુનો;
‘‘Siyā visaṃ siluttassa, deḍḍubhassa silābhuno;
નેવ લોહિતસીસસ્સ, વિસં નાગસ્સ વિજ્જતિ’’.
Neva lohitasīsassa, visaṃ nāgassa vijjati’’.
૮૮૫.
885.
‘‘સુતમેતં અરહતં, સઞ્ઞતાનં તપસ્સિનં;
‘‘Sutametaṃ arahataṃ, saññatānaṃ tapassinaṃ;
ઇધ દાનાનિ દત્વાન, સગ્ગં ગચ્છન્તિ દાયકા;
Idha dānāni datvāna, saggaṃ gacchanti dāyakā;
જીવન્તો દેહિ દાનાનિ, યદિ તે અત્થિ દાતવે.
Jīvanto dehi dānāni, yadi te atthi dātave.
૮૮૬.
886.
‘‘અયં નાગો મહિદ્ધિકો, તેજસ્સી દુરતિક્કમો;
‘‘Ayaṃ nāgo mahiddhiko, tejassī duratikkamo;
તેન તં ડંસયિસ્સામિ, સો તં ભસ્મં કરિસ્સતિ’’.
Tena taṃ ḍaṃsayissāmi, so taṃ bhasmaṃ karissati’’.
૮૮૭.
887.
‘‘મયાપેતં સુતં સમ્મ, સઞ્ઞતાનં તપસ્સિનં;
‘‘Mayāpetaṃ sutaṃ samma, saññatānaṃ tapassinaṃ;
ઇધ દાનાનિ દત્વાન, સગ્ગં ગચ્છન્તિ દાયકા;
Idha dānāni datvāna, saggaṃ gacchanti dāyakā;
ત્વમેવ દેહિ જીવન્તો, યદિ તે અત્થિ દાતવે.
Tvameva dehi jīvanto, yadi te atthi dātave.
૮૮૮.
888.
તાય તં ડંસયિસ્સામિ, સા તં ભસ્મં કરિસ્સતિ’’.
Tāya taṃ ḍaṃsayissāmi, sā taṃ bhasmaṃ karissati’’.
૮૮૯.
889.
‘‘યા ધીતા ધતરટ્ઠસ્સ, વેમાતા ભગિની મમ;
‘‘Yā dhītā dhataraṭṭhassa, vemātā bhaginī mama;
૮૯૦.
890.
‘‘છમાયં ચે નિસિઞ્ચિસ્સં, બ્રહ્મદત્ત વિજાનહિ;
‘‘Chamāyaṃ ce nisiñcissaṃ, brahmadatta vijānahi;
તિણલતાનિ ઓસધ્યો, ઉસ્સુસ્સેય્યું અસંસયં.
Tiṇalatāni osadhyo, ussusseyyuṃ asaṃsayaṃ.
૮૯૧.
891.
‘‘ઉદ્ધં ચે પાતયિસ્સામિ, બ્રહ્મદત્ત વિજાનહિ;
‘‘Uddhaṃ ce pātayissāmi, brahmadatta vijānahi;
સત્ત વસ્સાનિયં દેવો, ન વસ્સે ન હિમં પતે.
Satta vassāniyaṃ devo, na vasse na himaṃ pate.
૮૯૨.
892.
‘‘ઉદકે ચે નિસિઞ્ચિસ્સં, બ્રહ્મદત્ત વિજાનહિ;
‘‘Udake ce nisiñcissaṃ, brahmadatta vijānahi;
૮૯૩.
893.
‘‘લોક્યં સજન્તં ઉદકં, પયાગસ્મિં પતિટ્ઠિતં;
‘‘Lokyaṃ sajantaṃ udakaṃ, payāgasmiṃ patiṭṭhitaṃ;
કોમં અજ્ઝોહરી ભૂતો, ઓગાળ્હં યમુનં નદિં’’.
Komaṃ ajjhoharī bhūto, ogāḷhaṃ yamunaṃ nadiṃ’’.
૮૯૪.
894.
‘‘યદેસ લોકાધિપતી યસસ્સી, બારાણસિં પક્રિય 87 સમન્તતો;
‘‘Yadesa lokādhipatī yasassī, bārāṇasiṃ pakriya 88 samantato;
તસ્સાહ પુત્તો ઉરગૂસભસ્સ, સુભોગોતિ મં બ્રાહ્મણ વેદયન્તિ’’.
Tassāha putto uragūsabhassa, subhogoti maṃ brāhmaṇa vedayanti’’.
૮૯૫.
895.
‘‘સચે હિ પુત્તો ઉરગૂસભસ્સ, કાસિસ્સ 89 રઞ્ઞો અમરાધિપસ્સ;
‘‘Sace hi putto uragūsabhassa, kāsissa 90 rañño amarādhipassa;
મહેસક્ખો અઞ્ઞતરો પિતા તે, મચ્ચેસુ માતા પન તે અતુલ્યા;
Mahesakkho aññataro pitā te, maccesu mātā pana te atulyā;
ન તાદિસો અરહતિ બ્રાહ્મણસ્સ, દાસમ્પિ ઓહારિતું 91 મહાનુભાવો’’.
Na tādiso arahati brāhmaṇassa, dāsampi ohārituṃ 92 mahānubhāvo’’.
૮૯૬.
896.
‘‘રુક્ખં નિસ્સાય વિજ્ઝિત્થો, એણેય્યં પાતુમાગતં;
‘‘Rukkhaṃ nissāya vijjhittho, eṇeyyaṃ pātumāgataṃ;
૮૯૭.
897.
‘‘તં ત્વં પતિતમદ્દક્ખિ, અરઞ્ઞસ્મિં બ્રહાવને;
‘‘Taṃ tvaṃ patitamaddakkhi, araññasmiṃ brahāvane;
સમં સકાજમાદાય, સાયં નિગ્રોધુપાગમિ.
Samaṃ sakājamādāya, sāyaṃ nigrodhupāgami.
૮૯૮.
898.
કોકિલાભિરુદં રમ્મં, ધુવં હરિતસદ્દલં.
Kokilābhirudaṃ rammaṃ, dhuvaṃ haritasaddalaṃ.
૮૯૯.
899.
‘‘તત્થ તે સો પાતુરહુ, ઇદ્ધિયા યસસા જલં;
‘‘Tattha te so pāturahu, iddhiyā yasasā jalaṃ;
મહાનુભાવો ભાતા મે, કઞ્ઞાહિ પરિવારિતો.
Mahānubhāvo bhātā me, kaññāhi parivārito.
૯૦૦.
900.
‘‘સો તેન પરિચિણ્ણો ત્વં, સબ્બકામેહિ તપ્પિતો;
‘‘So tena pariciṇṇo tvaṃ, sabbakāmehi tappito;
અદુટ્ઠસ્સ તુવં દુબ્ભિ, તં તે વેરં ઇધાગતં.
Aduṭṭhassa tuvaṃ dubbhi, taṃ te veraṃ idhāgataṃ.
૯૦૧.
901.
‘‘ખિપ્પં ગીવં પસારેહિ, ન તે દસ્સામિ જીવિતં;
‘‘Khippaṃ gīvaṃ pasārehi, na te dassāmi jīvitaṃ;
ભાતુ પરિસરં વેરં, છેદયિસ્સામિ તે સિરં’’.
Bhātu parisaraṃ veraṃ, chedayissāmi te siraṃ’’.
૯૦૨.
902.
‘‘અજ્ઝાયકો યાચયોગી, આહુતગ્ગિ ચ બ્રાહ્મણો;
‘‘Ajjhāyako yācayogī, āhutaggi ca brāhmaṇo;
૯૦૩.
903.
‘‘યં પૂરં ધતરટ્ઠસ્સ, ઓગાળ્હં યમુનં નદિં;
‘‘Yaṃ pūraṃ dhataraṭṭhassa, ogāḷhaṃ yamunaṃ nadiṃ;
જોતતે સબ્બસોવણ્ણં, ગિરિમાહચ્ચ યામુનં.
Jotate sabbasovaṇṇaṃ, girimāhacca yāmunaṃ.
૯૦૪.
904.
‘‘તત્થ તે પુરિસબ્યગ્ઘા, સોદરિયા મમ ભાતરો;
‘‘Tattha te purisabyagghā, sodariyā mama bhātaro;
યથા તે તત્થ વક્ખન્તિ, તથા હેસ્સસિ બ્રાહ્મણ’’.
Yathā te tattha vakkhanti, tathā hessasi brāhmaṇa’’.
૯૦૫.
905.
‘‘અનિત્તરા ઇત્તરસમ્પયુત્તા, યઞ્ઞા ચ વેદા ચ સુભોગલોકે;
‘‘Anittarā ittarasampayuttā, yaññā ca vedā ca subhogaloke;
તદગ્ગરય્હઞ્હિ વિનિન્દમાનો, જહાતિ વિત્તઞ્ચ સતઞ્ચ ધમ્મં.
Tadaggarayhañhi vinindamāno, jahāti vittañca satañca dhammaṃ.
૯૦૬.
906.
‘‘અજ્ઝેનમરિયા પથવિં જનિન્દા, વેસ્સા કસિં પારિચરિયઞ્ચ સુદ્દા;
‘‘Ajjhenamariyā pathaviṃ janindā, vessā kasiṃ pāricariyañca suddā;
ઉપાગુ પચ્ચેકં યથાપદેસં, કતાહુ એતે વસિનાતિ આહુ’’.
Upāgu paccekaṃ yathāpadesaṃ, katāhu ete vasināti āhu’’.
૯૦૭.
907.
‘‘ધાતા વિધાતા વરુણો કુવેરો, સોમો યમો ચન્દિમા વાયુ સૂરિયો;
‘‘Dhātā vidhātā varuṇo kuvero, somo yamo candimā vāyu sūriyo;
એતેપિ યઞ્ઞં પુથુસો યજિત્વા, અજ્ઝાયકાનં અથો સબ્બકામે.
Etepi yaññaṃ puthuso yajitvā, ajjhāyakānaṃ atho sabbakāme.
૯૦૮.
908.
‘‘વિકાસિતા ચાપસતાનિ પઞ્ચ, યો અજ્જુનો બલવા ભીમસેનો;
‘‘Vikāsitā cāpasatāni pañca, yo ajjuno balavā bhīmaseno;
સહસ્સબાહુ અસમો પથબ્યા, સોપિ તદા માદહિ જાતવેદં’’.
Sahassabāhu asamo pathabyā, sopi tadā mādahi jātavedaṃ’’.
૯૦૯.
909.
‘‘યો બ્રાહ્મણે ભોજયિ દીઘરત્તં, અન્નેન પાનેન યથાનુભાવં;
‘‘Yo brāhmaṇe bhojayi dīgharattaṃ, annena pānena yathānubhāvaṃ;
પસન્નચિત્તો અનુમોદમાનો, સુભોગ દેવઞ્ઞતરો અહોસિ’’.
Pasannacitto anumodamāno, subhoga devaññataro ahosi’’.
૯૧૦.
910.
‘‘મહાસનં દેવમનોમવણ્ણં, યો સપ્પિના અસક્ખિ ભોજેતુમગ્ગિં 101;
‘‘Mahāsanaṃ devamanomavaṇṇaṃ, yo sappinā asakkhi bhojetumaggiṃ 102;
સ યઞ્ઞતન્તં વરતો યજિત્વા, દિબ્બં ગતિં મુચલિન્દજ્ઝગચ્છિ’’.
Sa yaññatantaṃ varato yajitvā, dibbaṃ gatiṃ mucalindajjhagacchi’’.
૯૧૧.
911.
‘‘મહાનુભાવો વસ્સસહસ્સજીવી, યો પબ્બજી દસ્સનેય્યો ઉળારો;
‘‘Mahānubhāvo vassasahassajīvī, yo pabbajī dassaneyyo uḷāro;
૯૧૨.
912.
‘‘યો સાગરન્તં સાગરો વિજિત્વા, યૂપં સુભં સોણ્ણમયં 107 ઉળારં;
‘‘Yo sāgarantaṃ sāgaro vijitvā, yūpaṃ subhaṃ soṇṇamayaṃ 108 uḷāraṃ;
ઉસ્સેસિ વેસ્સાનરમાદહાનો, સુભોગ દેવઞ્ઞતરો અહોસિ.
Ussesi vessānaramādahāno, subhoga devaññataro ahosi.
૯૧૩.
913.
સલોમપાદો પરિચરિયમગ્ગિં, અઙ્ગો સહસ્સક્ખપુરજ્ઝગચ્છિ’’.
Salomapādo paricariyamaggiṃ, aṅgo sahassakkhapurajjhagacchi’’.
૯૧૪.
914.
‘‘મહિદ્ધિકો દેવવરો યસસ્સી, સેનાપતિ તિદિવે વાસવસ્સ;
‘‘Mahiddhiko devavaro yasassī, senāpati tidive vāsavassa;
સો સોમયાગેન મલં વિહન્ત્વા, સુભોગ દેવઞ્ઞતરો અહોસિ’’.
So somayāgena malaṃ vihantvā, subhoga devaññataro ahosi’’.
૯૧૫.
915.
‘‘અકારયિ લોકમિમં પરઞ્ચ, ભાગીરથિં હિમવન્તઞ્ચ ગિજ્ઝં 113;
‘‘Akārayi lokamimaṃ parañca, bhāgīrathiṃ himavantañca gijjhaṃ 114;
યો ઇદ્ધિમા દેવવરો યસસ્સી, સોપિ તદા આદહિ જાતવેદં.
Yo iddhimā devavaro yasassī, sopi tadā ādahi jātavedaṃ.
૯૧૬.
916.
એતે ચ અઞ્ઞે ચ નગા મહન્તા, ચિત્યા કતા યઞ્ઞકરેહિ માહુ’’.
Ete ca aññe ca nagā mahantā, cityā katā yaññakarehi māhu’’.
૯૧૭.
917.
‘‘અજ્ઝાયકં મન્તગુણૂપપન્નં, તપસ્સિનં યાચયોગોતિધાહુ 119;
‘‘Ajjhāyakaṃ mantaguṇūpapannaṃ, tapassinaṃ yācayogotidhāhu 120;
તીરે સમુદ્દસ્સુદકં સજન્તં 121, સાગરોજ્ઝોહરિ તેનપેય્યો.
Tīre samuddassudakaṃ sajantaṃ 122, sāgarojjhohari tenapeyyo.
૯૧૮.
918.
‘‘આયાગવત્થૂનિ પુથૂ પથબ્યા, સંવિજ્જન્તિ બ્રાહ્મણા વાસવસ્સ;
‘‘Āyāgavatthūni puthū pathabyā, saṃvijjanti brāhmaṇā vāsavassa;
પુરિમં દિસં પચ્છિમં દક્ખિણુત્તરં, સંવિજ્જમાના જનયન્તિ વેદં’’.
Purimaṃ disaṃ pacchimaṃ dakkhiṇuttaraṃ, saṃvijjamānā janayanti vedaṃ’’.
૯૧૯.
919.
‘‘કલી હિ ધીરાન કટં મગાનં, ભવન્તિ વેદજ્ઝગતાનરિટ્ઠ;
‘‘Kalī hi dhīrāna kaṭaṃ magānaṃ, bhavanti vedajjhagatānariṭṭha;
મરીચિધમ્મં અસમેક્ખિતત્તા, માયાગુણા નાતિવહન્તિ પઞ્ઞં.
Marīcidhammaṃ asamekkhitattā, māyāguṇā nātivahanti paññaṃ.
૯૨૦.
920.
‘‘વેદા ન તાણાય ભવન્તિ દસ્સ, મિત્તદ્દુનો ભૂનહુનો નરસ્સ;
‘‘Vedā na tāṇāya bhavanti dassa, mittadduno bhūnahuno narassa;
ન તાયતે પરિચિણ્ણો ચ અગ્ગિ, દોસન્તરં મચ્ચમનરિયકમ્મં.
Na tāyate pariciṇṇo ca aggi, dosantaraṃ maccamanariyakammaṃ.
૯૨૧.
921.
‘‘સબ્બઞ્ચ મચ્ચા સધનં સભોગં 123, આદીપિતં દારુ તિણેન મિસ્સં;
‘‘Sabbañca maccā sadhanaṃ sabhogaṃ 124, ādīpitaṃ dāru tiṇena missaṃ;
૯૨૨.
922.
‘‘યથાપિ ખીરં વિપરિણામધમ્મં, દધિ ભવિત્વા નવનીતમ્પિ હોતિ;
‘‘Yathāpi khīraṃ vipariṇāmadhammaṃ, dadhi bhavitvā navanītampi hoti;
એવમ્પિ અગ્ગિ વિપરિણામધમ્મો, તેજો સમોરોહતી યોગયુત્તો.
Evampi aggi vipariṇāmadhammo, tejo samorohatī yogayutto.
૯૨૩.
923.
‘‘ન દિસ્સતી અગ્ગિમનુપ્પવિટ્ઠો, સુક્ખેસુ કટ્ઠેસુ નવેસુ ચાપિ;
‘‘Na dissatī aggimanuppaviṭṭho, sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi;
નામત્થમાનો 129 અરણીનરેન, નાકમ્મુના જાયતિ જાતવેદો.
Nāmatthamāno 130 araṇīnarena, nākammunā jāyati jātavedo.
૯૨૪.
924.
‘‘સચે હિ અગ્ગિ અન્તરતો વસેય્ય, સુક્ખેસુ કટ્ઠેસુ નવેસુ ચાપિ;
‘‘Sace hi aggi antarato vaseyya, sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi;
સબ્બાનિ સુસ્સેય્યુ વનાનિ લોકે, સુક્ખાનિ કટ્ઠાનિ ચ પજ્જલેય્યું.
Sabbāni susseyyu vanāni loke, sukkhāni kaṭṭhāni ca pajjaleyyuṃ.
૯૨૫.
925.
‘‘કરોતિ ચે દારુતિણેન પુઞ્ઞં, ભોજં નરો ધૂમસિખિં પતાપવં;
‘‘Karoti ce dārutiṇena puññaṃ, bhojaṃ naro dhūmasikhiṃ patāpavaṃ;
અઙ્ગારિકા લોણકરા ચ સૂદા, સરીરદાહાપિ કરેય્યુ પુઞ્ઞં.
Aṅgārikā loṇakarā ca sūdā, sarīradāhāpi kareyyu puññaṃ.
૯૨૬.
926.
‘‘અથ ચે હિ એતે ન કરોન્તિ પુઞ્ઞં, અજ્ઝેનમગ્ગિં ઇધ તપ્પયિત્વા;
‘‘Atha ce hi ete na karonti puññaṃ, ajjhenamaggiṃ idha tappayitvā;
ન કોચિ લોકસ્મિં કરોતિ પુઞ્ઞં, ભોજં નરો ધૂમસિખિં પતાપવં.
Na koci lokasmiṃ karoti puññaṃ, bhojaṃ naro dhūmasikhiṃ patāpavaṃ.
૯૨૭.
927.
‘‘કથઞ્હિ લોકાપચિતો સમાનો, અમનુઞ્ઞગન્ધં બહૂનં અકન્તં;
‘‘Kathañhi lokāpacito samāno, amanuññagandhaṃ bahūnaṃ akantaṃ;
યદેવ મચ્ચા પરિવજ્જયન્તિ, તદપ્પસત્થં દ્વિરસઞ્ઞુ ભુઞ્જે.
Yadeva maccā parivajjayanti, tadappasatthaṃ dvirasaññu bhuñje.
૯૨૮.
928.
‘‘સિખિમ્પિ દેવેસુ વદન્તિ હેકે, આપં મિલક્ખૂ 131 પન દેવમાહુ;
‘‘Sikhimpi devesu vadanti heke, āpaṃ milakkhū 132 pana devamāhu;
સબ્બેવ એતે વિતથં ભણન્તિ 133, અગ્ગી ન દેવઞ્ઞતરો ન ચાપો.
Sabbeva ete vitathaṃ bhaṇanti 134, aggī na devaññataro na cāpo.
૯૨૯.
929.
‘‘અનિન્દ્રિયબદ્ધમસઞ્ઞકાયં 135, વેસ્સાનરં કમ્મકરં પજાનં;
‘‘Anindriyabaddhamasaññakāyaṃ 136, vessānaraṃ kammakaraṃ pajānaṃ;
પરિચરિય મગ્ગિં સુગતિં કથં વજે, પાપાનિ કમ્માનિ પકુબ્બમાનો 137.
Paricariya maggiṃ sugatiṃ kathaṃ vaje, pāpāni kammāni pakubbamāno 138.
૯૩૦.
930.
‘‘સબ્બાભિભૂ તાહુધ જીવિકત્થા, અગ્ગિસ્સ બ્રહ્મા પરિચારકોતિ;
‘‘Sabbābhibhū tāhudha jīvikatthā, aggissa brahmā paricārakoti;
સબ્બાનુભાવી ચ વસી કિમત્થં, અનિમ્મિતો નિમ્મિતં વન્દિતસ્સ.
Sabbānubhāvī ca vasī kimatthaṃ, animmito nimmitaṃ vanditassa.
૯૩૧.
931.
‘‘હસ્સં અનિજ્ઝાનખમં અતચ્છં, સક્કારહેતુ પકિરિંસુ પુબ્બે;
‘‘Hassaṃ anijjhānakhamaṃ atacchaṃ, sakkārahetu pakiriṃsu pubbe;
તે લાભસક્કારે અપાતુભોન્તે, સન્ધાપિતા 139 જન્તુભિ સન્તિધમ્મં.
Te lābhasakkāre apātubhonte, sandhāpitā 140 jantubhi santidhammaṃ.
૯૩૨.
932.
‘‘અજ્ઝેનમરિયા પથવિં જનિન્દા, વેસ્સા કસિં પારિચરિયઞ્ચ સુદ્દા;
‘‘Ajjhenamariyā pathaviṃ janindā, vessā kasiṃ pāricariyañca suddā;
ઉપાગુ પચ્ચેકં યથાપદેસં, કતાહુ એતે વસિનાતિ આહુ.
Upāgu paccekaṃ yathāpadesaṃ, katāhu ete vasināti āhu.
૯૩૩.
933.
‘‘એતઞ્ચ સચ્ચં વચનં ભવેય્ય, યથા ઇદં ભાસિતં બ્રાહ્મણેહિ;
‘‘Etañca saccaṃ vacanaṃ bhaveyya, yathā idaṃ bhāsitaṃ brāhmaṇehi;
નાખત્તિયો જાતુ લભેથ રજ્જં, નાબ્રાહ્મણો મન્તપદાનિ સિક્ખે;
Nākhattiyo jātu labhetha rajjaṃ, nābrāhmaṇo mantapadāni sikkhe;
નાઞ્ઞત્ર વેસ્સેહિ કસિં કરેય્ય, સુદ્દો ન મુચ્ચે પરપેસનાય 141.
Nāññatra vessehi kasiṃ kareyya, suddo na mucce parapesanāya 142.
૯૩૪.
934.
‘‘યસ્મા ચ એતં વચનં અભૂતં, મુસાવિમે ઓદરિયા ભણન્તિ;
‘‘Yasmā ca etaṃ vacanaṃ abhūtaṃ, musāvime odariyā bhaṇanti;
તદપ્પપઞ્ઞા અભિસદ્દહન્તિ, પસ્સન્તિ તં પણ્ડિતા અત્તનાવ.
Tadappapaññā abhisaddahanti, passanti taṃ paṇḍitā attanāva.
૯૩૫.
935.
‘‘ખત્યા હિ વેસ્સાનં 143 બલિં હરન્તિ, આદાય સત્થાનિ ચરન્તિ બ્રાહ્મણા;
‘‘Khatyā hi vessānaṃ 144 baliṃ haranti, ādāya satthāni caranti brāhmaṇā;
તં તાદિસં સઙ્ખુભિતં પભિન્નં, કસ્મા બ્રહ્મા નુજ્જુ કરોતિ લોકં.
Taṃ tādisaṃ saṅkhubhitaṃ pabhinnaṃ, kasmā brahmā nujju karoti lokaṃ.
૯૩૬.
936.
‘‘સચે હિ સો ઇસ્સરો સબ્બલોકે, બ્રહ્મા બહૂભૂતપતી 145 પજાનં;
‘‘Sace hi so issaro sabbaloke, brahmā bahūbhūtapatī 146 pajānaṃ;
કિં સબ્બલોકં વિદહી અલક્ખિં, કિં સબ્બલોકં ન સુખિં અકાસિ.
Kiṃ sabbalokaṃ vidahī alakkhiṃ, kiṃ sabbalokaṃ na sukhiṃ akāsi.
૯૩૭.
937.
‘‘સચે હિ સો ઇસ્સરો સબ્બલોકે, બ્રહ્મા બહૂભૂતપતી પજાનં;
‘‘Sace hi so issaro sabbaloke, brahmā bahūbhūtapatī pajānaṃ;
૯૩૮.
938.
‘‘સચે હિ સો ઇસ્સરો સબ્બલોકે, બ્રહ્મા બહૂભૂતપતી પજાનં;
‘‘Sace hi so issaro sabbaloke, brahmā bahūbhūtapatī pajānaṃ;
અધમ્મિકો ભૂતપતી અરિટ્ઠ, ધમ્મે સતિ યો વિદહી અધમ્મં.
Adhammiko bhūtapatī ariṭṭha, dhamme sati yo vidahī adhammaṃ.
૯૩૯.
939.
‘‘કીટા પટઙ્ગા ઉરગા ચ ભેકા 151, હન્ત્વા કિમી સુજ્ઝતિ મક્ખિકા ચ;
‘‘Kīṭā paṭaṅgā uragā ca bhekā 152, hantvā kimī sujjhati makkhikā ca;
એતેપિ ધમ્મા અનરિયરૂપા, કમ્બોજકાનં વિતથા બહૂનં.
Etepi dhammā anariyarūpā, kambojakānaṃ vitathā bahūnaṃ.
૯૪૦.
940.
‘‘સચે હિ સો સુજ્ઝતિ યો હનાતિ, હતોપિ સો સગ્ગમુપેતિ ઠાનં;
‘‘Sace hi so sujjhati yo hanāti, hatopi so saggamupeti ṭhānaṃ;
ભોવાદિ ભોવાદિન મારયેય્યું 153, યે ચાપિ તેસં અભિસદ્દહેય્યું.
Bhovādi bhovādina mārayeyyuṃ 154, ye cāpi tesaṃ abhisaddaheyyuṃ.
૯૪૧.
941.
‘‘નેવ મિગા ન પસૂ નોપિ ગાવો, આયાચન્તિ અત્તવધાય કેચિ;
‘‘Neva migā na pasū nopi gāvo, āyācanti attavadhāya keci;
વિપ્ફન્દમાને ઇધ જીવિકત્થા, યઞ્ઞેસુ પાણે પસુમારભન્તિ 155.
Vipphandamāne idha jīvikatthā, yaññesu pāṇe pasumārabhanti 156.
૯૪૨.
942.
‘‘યૂપુસ્સને 157 પસુબન્ધે ચ બાલા, ચિત્તેહિ વણ્ણેહિ મુખં નયન્તિ;
‘‘Yūpussane 158 pasubandhe ca bālā, cittehi vaṇṇehi mukhaṃ nayanti;
અયં તે યૂપો કામદુહો પરત્થ, ભવિસ્સતિ સસ્સતો સમ્પરાયે.
Ayaṃ te yūpo kāmaduho parattha, bhavissati sassato samparāye.
૯૪૩.
943.
‘‘સચે ચ યૂપે મણિસઙ્ખમુત્તં, ધઞ્ઞં ધનં રજતં જાતરૂપં;
‘‘Sace ca yūpe maṇisaṅkhamuttaṃ, dhaññaṃ dhanaṃ rajataṃ jātarūpaṃ;
સુક્ખેસુ કટ્ઠેસુ નવેસુ ચાપિ, સચે દુહે તિદિવે સબ્બકામે;
Sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi, sace duhe tidive sabbakāme;
તેવિજ્જસઙ્ઘાવ પુથૂ યજેય્યું, અબ્રાહ્મણં 159 કઞ્ચિ ન યાજયેય્યું.
Tevijjasaṅghāva puthū yajeyyuṃ, abrāhmaṇaṃ 160 kañci na yājayeyyuṃ.
૯૪૪.
944.
‘‘કુતો ચ યૂપે મણિસઙ્ખમુત્તં, ધઞ્ઞં ધનં રજતં જાતરૂપં;
‘‘Kuto ca yūpe maṇisaṅkhamuttaṃ, dhaññaṃ dhanaṃ rajataṃ jātarūpaṃ;
સુક્ખેસુ કટ્ઠેસુ નવેસુ ચાપિ, કુતો દુહે તિદિવે સબ્બકામે.
Sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi, kuto duhe tidive sabbakāme.
૯૪૫.
945.
‘‘સઠા ચ લુદ્દા ચ પલુદ્ધબાલા 161, ચિત્તેહિ વણ્ણેહિ મુખં નયન્તિ;
‘‘Saṭhā ca luddā ca paluddhabālā 162, cittehi vaṇṇehi mukhaṃ nayanti;
આદાય અગ્ગિં મમ દેહિ વિત્તં, તતો સુખી હોહિસિ સબ્બકામે.
Ādāya aggiṃ mama dehi vittaṃ, tato sukhī hohisi sabbakāme.
૯૪૬.
946.
‘‘તમગ્ગિહુત્તં સરણં પવિસ્સ, ચિત્તેહિ વણ્ણેહિ મુખં નયન્તિ;
‘‘Tamaggihuttaṃ saraṇaṃ pavissa, cittehi vaṇṇehi mukhaṃ nayanti;
ઓરોપયિત્વા કેસમસ્સું નખઞ્ચ, વેદેહિ વિત્તં અતિગાળ્હયન્તિ 163.
Oropayitvā kesamassuṃ nakhañca, vedehi vittaṃ atigāḷhayanti 164.
૯૪૭.
947.
‘‘કાકા ઉલૂકંવ રહો લભિત્વા, એકં સમાનં બહુકા સમેચ્ચ;
‘‘Kākā ulūkaṃva raho labhitvā, ekaṃ samānaṃ bahukā samecca;
અન્નાનિ ભુત્વા કુહકા કુહિત્વા, મુણ્ડં કરિત્વા યઞ્ઞપથોસ્સજન્તિ.
Annāni bhutvā kuhakā kuhitvā, muṇḍaṃ karitvā yaññapathossajanti.
૯૪૮.
948.
‘‘એવઞ્હિ સો વઞ્ચિતો બ્રાહ્મણેહિ, એકો સમાનો બહુકા 165 સમેચ્ચ;
‘‘Evañhi so vañcito brāhmaṇehi, eko samāno bahukā 166 samecca;
તે યોગયોગેન વિલુમ્પમાના, દિટ્ઠં અદિટ્ઠેન ધનં હરન્તિ.
Te yogayogena vilumpamānā, diṭṭhaṃ adiṭṭhena dhanaṃ haranti.
૯૪૯.
949.
‘‘અકાસિયા રાજૂહિવાનુસિટ્ઠા, તદસ્સ આદાય ધનં હરન્તિ;
‘‘Akāsiyā rājūhivānusiṭṭhā, tadassa ādāya dhanaṃ haranti;
તે તાદિસા ચોરસમા અસન્તા, વજ્ઝા ન હઞ્ઞન્તિ અરિટ્ઠ લોકે.
Te tādisā corasamā asantā, vajjhā na haññanti ariṭṭha loke.
૯૫૦.
950.
‘‘ઇન્દસ્સ બાહારસિ દક્ખિણાતિ, યઞ્ઞેસુ છિન્દન્તિ પલાસયટ્ઠિં;
‘‘Indassa bāhārasi dakkhiṇāti, yaññesu chindanti palāsayaṭṭhiṃ;
તં ચેપિ સચ્ચં મઘવા છિન્નબાહુ, કેનસ્સ ઇન્દો અસુરે જિનાતિ.
Taṃ cepi saccaṃ maghavā chinnabāhu, kenassa indo asure jināti.
૯૫૧.
951.
‘‘તઞ્ચેવ તુચ્છં મઘવા સમઙ્ગી, હન્તા અવજ્ઝો પરમો સ દેવો 167;
‘‘Tañceva tucchaṃ maghavā samaṅgī, hantā avajjho paramo sa devo 168;
મન્તા ઇમે બ્રાહ્મણા તુચ્છરૂપા, સન્દિટ્ઠિકા વઞ્ચના એસ લોકે.
Mantā ime brāhmaṇā tuccharūpā, sandiṭṭhikā vañcanā esa loke.
૯૫૨.
952.
‘‘માલાગિરિ હિમવા યો ચ ગિજ્ઝો, સુદસ્સનો નિસભો કુવેરુ;
‘‘Mālāgiri himavā yo ca gijjho, sudassano nisabho kuveru;
એતે ચ અઞ્ઞે ચ નગા મહન્તા, ચિત્યા કતા યઞ્ઞકરેહિ માહુ.
Ete ca aññe ca nagā mahantā, cityā katā yaññakarehi māhu.
૯૫૩.
953.
‘‘યથાપકારાનિ હિ ઇટ્ઠકાનિ, ચિત્યા કતા યઞ્ઞકરેહિ માહુ;
‘‘Yathāpakārāni hi iṭṭhakāni, cityā katā yaññakarehi māhu;
ન પબ્બતા હોન્તિ તથાપકારા, અઞ્ઞા દિસા અચલા તિટ્ઠસેલા.
Na pabbatā honti tathāpakārā, aññā disā acalā tiṭṭhaselā.
૯૫૪.
954.
‘‘ન ઇટ્ઠકા હોન્તિ સિલા ચિરેન 169, ન તત્થ સઞ્જાયતિ અયો ન લોહં;
‘‘Na iṭṭhakā honti silā cirena 170, na tattha sañjāyati ayo na lohaṃ;
યઞ્ઞઞ્ચ એતં પરિવણ્ણયન્તા, ચિત્યા કતા યઞ્ઞકરેહિ માહુ.
Yaññañca etaṃ parivaṇṇayantā, cityā katā yaññakarehi māhu.
૯૫૫.
955.
‘‘અજ્ઝાયકં મન્તગુણૂપપન્નં, તપસ્સિનં યાચયોગોતિધાહુ;
‘‘Ajjhāyakaṃ mantaguṇūpapannaṃ, tapassinaṃ yācayogotidhāhu;
તીરે સમુદ્દસ્સુદકં સજન્તં, તં સાગરોજ્ઝોહરિ તેનપેય્યો.
Tīre samuddassudakaṃ sajantaṃ, taṃ sāgarojjhohari tenapeyyo.
૯૫૬.
956.
‘‘પરોસહસ્સમ્પિ સમન્તવેદે, મન્તૂપપન્ને નદિયો વહન્તિ;
‘‘Parosahassampi samantavede, mantūpapanne nadiyo vahanti;
ન તેન બ્યાપન્નરસૂદકા ન, કસ્મા સમુદ્દો અતુલો અપેય્યો.
Na tena byāpannarasūdakā na, kasmā samuddo atulo apeyyo.
૯૫૭.
957.
‘‘યે કેચિ કૂપા ઇધ જીવલોકે, લોણૂદકા કૂપખણેહિ ખાતા;
‘‘Ye keci kūpā idha jīvaloke, loṇūdakā kūpakhaṇehi khātā;
ન બ્રાહ્મણજ્ઝોહરણેન 171 તેસુ, આપો અપેય્યો દ્વિરસઞ્ઞુ માહુ.
Na brāhmaṇajjhoharaṇena 172 tesu, āpo apeyyo dvirasaññu māhu.
૯૫૮.
958.
‘‘પુરે પુરત્થા કા કસ્સ ભરિયા, મનો મનુસ્સં અજનેસિ પુબ્બે;
‘‘Pure puratthā kā kassa bhariyā, mano manussaṃ ajanesi pubbe;
તેનાપિ ધમ્મેન ન કોચિ હીનો, એવમ્પિ વોસ્સગ્ગવિભઙ્ગમાહુ 173.
Tenāpi dhammena na koci hīno, evampi vossaggavibhaṅgamāhu 174.
૯૫૯.
959.
‘‘ચણ્ડાલપુત્તોપિ અધિચ્ચ વેદે, ભાસેય્ય મન્તે કુસલો મતીમા 175;
‘‘Caṇḍālaputtopi adhicca vede, bhāseyya mante kusalo matīmā 176;
ન તસ્સ મુદ્ધાપિ ફલેય્ય સત્તધા, મન્તા ઇમે અત્તવધાય કતા 177.
Na tassa muddhāpi phaleyya sattadhā, mantā ime attavadhāya katā 178.
૯૬૦.
960.
‘‘વાચાકતા ગિદ્ધિકતા 179 ગહીતા, દુમ્મોચયા કબ્યપથાનુપન્ના;
‘‘Vācākatā giddhikatā 180 gahītā, dummocayā kabyapathānupannā;
બાલાન ચિત્તં વિસમે નિવિટ્ઠં, તદપ્પપઞ્ઞા અભિસદ્દહન્તિ.
Bālāna cittaṃ visame niviṭṭhaṃ, tadappapaññā abhisaddahanti.
૯૬૧.
961.
‘‘સીહસ્સ બ્યગ્ઘસ્સ ચ દીપિનો ચ, ન વિજ્જતી પોરિસિયંબલેન;
‘‘Sīhassa byagghassa ca dīpino ca, na vijjatī porisiyaṃbalena;
મનુસ્સભાવો ચ ગવંવ પેક્ખો, જાતી હિ તેસં અસમા સમાના 181.
Manussabhāvo ca gavaṃva pekkho, jātī hi tesaṃ asamā samānā 182.
૯૬૨.
962.
‘‘સચે ચ રાજા પથવિં વિજિત્વા, સજીવવા અસ્સવપારિસજ્જો;
‘‘Sace ca rājā pathaviṃ vijitvā, sajīvavā assavapārisajjo;
સયમેવ સો સત્તુસઙ્ઘં વિજેય્ય, તસ્સપ્પજા નિચ્ચસુખી 183 ભવેય્ય.
Sayameva so sattusaṅghaṃ vijeyya, tassappajā niccasukhī 184 bhaveyya.
૯૬૩.
963.
‘‘ખત્તિયમન્તા ચ તયો ચ વેદા, અત્થેન એતે સમકા ભવન્તિ;
‘‘Khattiyamantā ca tayo ca vedā, atthena ete samakā bhavanti;
તેસઞ્ચ અત્થં અવિનિચ્છિનિત્વા, ન બુજ્ઝતી ઓઘપથંવ છન્નં.
Tesañca atthaṃ avinicchinitvā, na bujjhatī oghapathaṃva channaṃ.
૯૬૪.
964.
‘‘ખત્તિયમન્તા ચ તયો ચ વેદા, અત્થેન એતે સમકા ભવન્તિ;
‘‘Khattiyamantā ca tayo ca vedā, atthena ete samakā bhavanti;
લાભો અલાભો અયસો યસો ચ, સબ્બેવ તેસં ચતુન્નઞ્ચ 185 ધમ્મા.
Lābho alābho ayaso yaso ca, sabbeva tesaṃ catunnañca 186 dhammā.
૯૬૫.
965.
‘‘યથાપિ ઇબ્ભા ધનધઞ્ઞહેતુ, કમ્માનિ કરોન્તિ 187 પુથૂ પથબ્યા;
‘‘Yathāpi ibbhā dhanadhaññahetu, kammāni karonti 188 puthū pathabyā;
તેવિજ્જસઙ્ઘા ચ તથેવ અજ્જ, કમ્માનિ કરોન્તિ 189 પુથૂ પથબ્યા.
Tevijjasaṅghā ca tatheva ajja, kammāni karonti 190 puthū pathabyā.
૯૬૬.
966.
‘‘ઇબ્ભેહિ યે તે 191 સમકા ભવન્તિ, નિચ્ચુસ્સુકા કામગુણેસુ યુત્તા;
‘‘Ibbhehi ye te 192 samakā bhavanti, niccussukā kāmaguṇesu yuttā;
કમ્માનિ કરોન્તિ 193 પુથૂ પથબ્યા, તદપ્પપઞ્ઞા દ્વિરસઞ્ઞુરા તે’’.
Kammāni karonti 194 puthū pathabyā, tadappapaññā dvirasaññurā te’’.
૯૬૭.
967.
‘‘કસ્સ ભેરી મુદિઙ્ગા ચ, સઙ્ખાપણવદિન્દિમા;
‘‘Kassa bherī mudiṅgā ca, saṅkhāpaṇavadindimā;
પુરતો પટિપન્નાનિ, હાસયન્તા રથેસભં.
Purato paṭipannāni, hāsayantā rathesabhaṃ.
૯૬૮.
968.
‘‘કસ્સ કઞ્ચનપટ્ટેન, પુથુના વિજ્જુવણ્ણિના;
‘‘Kassa kañcanapaṭṭena, puthunā vijjuvaṇṇinā;
યુવા કલાપસન્નદ્ધો, કો એતિ સિરિયા જલં.
Yuvā kalāpasannaddho, ko eti siriyā jalaṃ.
૯૬૯.
969.
‘‘ઉક્કામુખપહટ્ઠંવ , ખદિરઙ્ગારસન્નિભં;
‘‘Ukkāmukhapahaṭṭhaṃva , khadiraṅgārasannibhaṃ;
મુખઞ્ચ રુચિરા ભાતિ, કો એતિ સિરિયા જલં.
Mukhañca rucirā bhāti, ko eti siriyā jalaṃ.
૯૭૦.
970.
‘‘કસ્સ જમ્બોનદં છત્તં, સસલાકં મનોરમં;
‘‘Kassa jambonadaṃ chattaṃ, sasalākaṃ manoramaṃ;
આદિચ્ચરંસાવરણં, કો એતિ સિરિયા જલં.
Ādiccaraṃsāvaraṇaṃ, ko eti siriyā jalaṃ.
૯૭૧.
971.
૯૭૨.
972.
‘‘કસ્સ પેખુણહત્થાનિ, ચિત્રાનિ ચ મુદૂનિ ચ;
‘‘Kassa pekhuṇahatthāni, citrāni ca mudūni ca;
૯૭૩.
973.
‘‘ખદિરઙ્ગારવણ્ણાભા, ઉક્કામુખપહંસિતા;
‘‘Khadiraṅgāravaṇṇābhā, ukkāmukhapahaṃsitā;
કસ્સેતે કુણ્ડલા વગ્ગૂ, સોભન્તિ દુભતો મુખં.
Kassete kuṇḍalā vaggū, sobhanti dubhato mukhaṃ.
૯૭૪.
974.
સોભયન્તિ નલાટન્તં, નભા વિજ્જુરિવુગ્ગતા.
Sobhayanti nalāṭantaṃ, nabhā vijjurivuggatā.
૯૭૫.
975.
‘‘કસ્સ એતાનિ અક્ખીનિ, આયતાનિ પુથૂનિ ચ;
‘‘Kassa etāni akkhīni, āyatāni puthūni ca;
કો સોભતિ વિસાલક્ખો, કસ્સેતં ઉણ્ણજં મુખં.
Ko sobhati visālakkho, kassetaṃ uṇṇajaṃ mukhaṃ.
૯૭૬.
976.
ભાસમાનસ્સ સોભન્તિ, દન્તા કુપ્પિલસાદિસા.
Bhāsamānassa sobhanti, dantā kuppilasādisā.
૯૭૭.
977.
‘‘કસ્સ લાખારસસમા, હત્થપાદા સુખેધિતા;
‘‘Kassa lākhārasasamā, hatthapādā sukhedhitā;
કો સો બિમ્બોટ્ઠસમ્પન્નો, દિવા સૂરિયોવ ભાસતિ.
Ko so bimboṭṭhasampanno, divā sūriyova bhāsati.
૯૭૮.
978.
કો સો ઓદાતપાવારો, જયં ઇન્દોવ સોભતિ.
Ko so odātapāvāro, jayaṃ indova sobhati.
૯૭૯.
979.
‘‘સુવણ્ણપીળકાકિણ્ણં , મણિદણ્ડવિચિત્તકં;
‘‘Suvaṇṇapīḷakākiṇṇaṃ , maṇidaṇḍavicittakaṃ;
૯૮૦.
980.
કો સો ઓમુઞ્ચતે પાદા, નમો કત્વા મહેસિનો’’.
Ko so omuñcate pādā, namo katvā mahesino’’.
૯૮૧.
981.
‘‘ધતરટ્ઠા હિ તે નાગા, ઇદ્ધિમન્તો યસસ્સિનો;
‘‘Dhataraṭṭhā hi te nāgā, iddhimanto yasassino;
સમુદ્દજાય ઉપ્પન્ના, નાગા એતે મહિદ્ધિકા’’તિ.
Samuddajāya uppannā, nāgā ete mahiddhikā’’ti.
ભૂરિદત્તજાતકં છટ્ઠં.
Bhūridattajātakaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૪૩] ૬. ભૂરિદત્તજાતકવણ્ણના • [543] 6. Bhūridattajātakavaṇṇanā