Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၀. ဗိဠာရသုတ္တံ
10. Biḷārasuttaṃ
၂၃၂. သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အတိဝေလံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇတိ။ တမေနံ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘မာယသ္မာ အတိဝေလံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇီ’’တိ။ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဝုစ္စမာနော န ဝိရမတိ။ အထ ခော သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အညတရော ဘိက္ခု အတိဝေလံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇတိ။ တမေနံ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘မာယသ္မာ အတိဝေလံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇီ’တိ။ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဝုစ္စမာနော န ဝိရမတီ’’တိ။
232. Sāvatthiyaṃ viharati. Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu ativelaṃ kulesu cārittaṃ āpajjati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘māyasmā ativelaṃ kulesu cārittaṃ āpajjī’’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno na viramati. Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, aññataro bhikkhu ativelaṃ kulesu cārittaṃ āpajjati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘māyasmā ativelaṃ kulesu cārittaṃ āpajjī’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno na viramatī’’ti.
‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘိက္ခဝေ, ဗိဠာရော သန္ဓိသမလသင္ကဋီရေ ဌိတော အဟောသိ မုဒုမူသိံ မဂ္ဂယမာနော – ‘ယဒာယံ မုဒုမူသိ ဂောစရာယ ပက္ကမိသ္သတိ, တတ္ထေဝ နံ ဂဟေတ္ဝာ ခာဒိသ္သာမီ’တိ။ အထ ခော သော, ဘိက္ခဝေ, မုဒုမူသိ ဂောစရာယ ပက္ကာမိ။ တမေနံ ဗိဠာရော ဂဟေတ္ဝာ သဟသာ သင္ခာဒိတ္ဝာ 1 အဇ္ဈောဟရိ။ တသ္သ သော မုဒုမူသိ အန္တမ္ပိ ခာဒိ, အန္တဂုဏမ္ပိ ခာဒိ။ သော တတောနိဒာနံ မရဏမ္ပိ နိဂစ္ဆိ မရဏမတ္တမ္ပိ ဒုက္ခံ။
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, biḷāro sandhisamalasaṅkaṭīre ṭhito ahosi mudumūsiṃ maggayamāno – ‘yadāyaṃ mudumūsi gocarāya pakkamissati, tattheva naṃ gahetvā khādissāmī’ti. Atha kho so, bhikkhave, mudumūsi gocarāya pakkāmi. Tamenaṃ biḷāro gahetvā sahasā saṅkhāditvā 2 ajjhohari. Tassa so mudumūsi antampi khādi, antaguṇampi khādi. So tatonidānaṃ maraṇampi nigacchi maraṇamattampi dukkhaṃ.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသတိ အရက္ခိတေနေဝ ကာယေန အရက္ခိတာယ ဝာစာယ အရက္ခိတေန စိတ္တေန, အနုပဋ္ဌိတာယ သတိယာ, အသံဝုတေဟိ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ။ သော တတ္ထ ပသ္သတိ မာတုဂာမံ ဒုန္နိဝတ္ထံ ဝာ ဒုပ္ပာရုတံ ဝာ။ တသ္သ မာတုဂာမံ ဒိသ္ဝာ ဒုန္နိဝတ္ထံ ဝာ ဒုပ္ပာရုတံ ဝာ ရာဂော စိတ္တံ အနုဒ္ဓံသေတိ။ သော ရာဂာနုဒ္ဓံသေန စိတ္တေန မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆတိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခံ။ မရဏဉ္ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, အရိယသ္သ ဝိနယေ ယော သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တတိ။ မရဏမတ္တဉ္ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခံ ယဒိဒံ အညတရံ သံကိလိဋ္ဌံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ယထာရူပာယ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာနံ ပညာယတိ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ သိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ရက္ခိတေနေဝ ကာယေန ရက္ခိတာယ ဝာစာယ ရက္ခိတေန စိတ္တေန, ဥပဋ္ဌိတာယ သတိယာ, သံဝုတေဟိ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိသ္သာမာ’တိ။ ဧဝဉ္ဟိ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဒသမံ။
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idhekacco bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena, anupaṭṭhitāya satiyā, asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsena cittena maraṇaṃ vā nigacchati maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Maraṇañhetaṃ, bhikkhave, ariyassa vinaye yo sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Maraṇamattañhetaṃ, bhikkhave, dukkhaṃ yadidaṃ aññataraṃ saṃkiliṭṭhaṃ āpattiṃ āpajjati. Yathārūpāya āpattiyā vuṭṭhānaṃ paññāyati. Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘rakkhiteneva kāyena rakkhitāya vācāya rakkhitena cittena, upaṭṭhitāya satiyā, saṃvutehi indriyehi gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisissāmā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဗိဠာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Biḷārasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဗိဠာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Biḷārasuttavaṇṇanā