Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi

    ૨૦૪. બિમ્બિસારરાજવત્થુ

    204. Bimbisārarājavatthu

    ૩૩૧. તેન ખો પન સમયેન રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ ભગન્દલાબાધો હોતિ. સાટકા લોહિતેન મક્ખિયન્તિ. દેવિયો દિસ્વા ઉપ્પણ્ડેન્તિ – ‘‘ઉતુની દાનિ દેવો, પુપ્ફં દેવસ્સ ઉપ્પન્નં, ન ચિરં 1 દેવો વિજાયિસ્સતી’’તિ. તેન રાજા મઙ્કુ હોતિ . અથ ખો રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો અભયં રાજકુમારં એતદવોચ – ‘‘મય્હં ખો, ભણે અભય, તાદિસો આબાધો, સાટકા લોહિતેન મક્ખિયન્તિ, દેવિયો મં દિસ્વા ઉપ્પણ્ડેન્તિ – ‘ઉતુની દાનિ દેવો, પુપ્ફં દેવસ્સ ઉપ્પન્નં, ન ચિરં દેવો વિજાયિસ્સતી’તિ. ઇઙ્ઘ, ભણે અભય, તાદિસં વેજ્જં જાનાહિ યો મં તિકિચ્છેય્યા’’તિ. ‘‘અયં, દેવ, અમ્હાકં જીવકો વેજ્જો તરુણો ભદ્રકો. સો દેવં તિકિચ્છિસ્સતી’’તિ. ‘‘તેન હિ, ભણે અભય, જીવકં વેજ્જં આણાપેહિ; સો મં તિકિચ્છિસ્સતી’’તિ. અથ ખો અભયો રાજકુમારો જીવકં કોમારભચ્ચં આણાપેસિ – ‘‘ગચ્છ, ભણે જીવક, રાજાનં તિકિચ્છાહી’’તિ. ‘‘એવં, દેવા’’તિ ખો જીવકો કોમારભચ્ચો અભયસ્સ રાજકુમારસ્સ પટિસ્સુત્વા નખેન ભેસજ્જં આદાય યેન રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં માગધં સેનિયં બિમ્બિસારં એતદવોચ – ‘‘આબાધં તે, દેવ, પસ્સામા’’તિ 2. અથ ખો જીવકો કોમારભચ્ચો રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ ભગન્દલાબાધં એકેનેવ આલેપેન અપકડ્ઢિ. અથ ખો રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો અરોગો સમાનો પઞ્ચ ઇત્થિસતાનિ સબ્બાલઙ્કારં ભૂસાપેત્વા ઓમુઞ્ચાપેત્વા પુઞ્જં કારાપેત્વા જીવકં કોમારભચ્ચં એતદવોચ – ‘‘એતં, ભણે જીવક, પઞ્ચન્નં ઇત્થિસતાનં સબ્બાલઙ્કારં તુય્હં હોતૂ’’તિ. ‘‘અલં, દેવ, અધિકારં મે દેવો સરતૂ’’તિ. ‘‘તેન હિ, ભણે જીવક, મં ઉપટ્ઠહ, ઇત્થાગારઞ્ચ, બુદ્ધપ્પમુખઞ્ચ ભિક્ખુસઙ્ઘ’’ન્તિ. ‘‘એવં, દેવા’’તિ ખો જીવકો કોમારભચ્ચો રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ પચ્ચસ્સોસિ.

    331. Tena kho pana samayena rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa bhagandalābādho hoti. Sāṭakā lohitena makkhiyanti. Deviyo disvā uppaṇḍenti – ‘‘utunī dāni devo, pupphaṃ devassa uppannaṃ, na ciraṃ 3 devo vijāyissatī’’ti. Tena rājā maṅku hoti . Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro abhayaṃ rājakumāraṃ etadavoca – ‘‘mayhaṃ kho, bhaṇe abhaya, tādiso ābādho, sāṭakā lohitena makkhiyanti, deviyo maṃ disvā uppaṇḍenti – ‘utunī dāni devo, pupphaṃ devassa uppannaṃ, na ciraṃ devo vijāyissatī’ti. Iṅgha, bhaṇe abhaya, tādisaṃ vejjaṃ jānāhi yo maṃ tikiccheyyā’’ti. ‘‘Ayaṃ, deva, amhākaṃ jīvako vejjo taruṇo bhadrako. So devaṃ tikicchissatī’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe abhaya, jīvakaṃ vejjaṃ āṇāpehi; so maṃ tikicchissatī’’ti. Atha kho abhayo rājakumāro jīvakaṃ komārabhaccaṃ āṇāpesi – ‘‘gaccha, bhaṇe jīvaka, rājānaṃ tikicchāhī’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho jīvako komārabhacco abhayassa rājakumārassa paṭissutvā nakhena bhesajjaṃ ādāya yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ etadavoca – ‘‘ābādhaṃ te, deva, passāmā’’ti 4. Atha kho jīvako komārabhacco rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa bhagandalābādhaṃ ekeneva ālepena apakaḍḍhi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro arogo samāno pañca itthisatāni sabbālaṅkāraṃ bhūsāpetvā omuñcāpetvā puñjaṃ kārāpetvā jīvakaṃ komārabhaccaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ, bhaṇe jīvaka, pañcannaṃ itthisatānaṃ sabbālaṅkāraṃ tuyhaṃ hotū’’ti. ‘‘Alaṃ, deva, adhikāraṃ me devo saratū’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe jīvaka, maṃ upaṭṭhaha, itthāgārañca, buddhappamukhañca bhikkhusaṅgha’’nti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho jīvako komārabhacco rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paccassosi.

    બિમ્બિસારરાજવત્થુ નિટ્ઠિતં.

    Bimbisārarājavatthu niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. નચિરસ્સેવ (સ્યા॰)
    2. પસ્સામીતિ (સ્યા॰)
    3. nacirasseva (syā.)
    4. passāmīti (syā.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / સેટ્ઠિભરિયાદિવત્થુકથા • Seṭṭhibhariyādivatthukathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૦૩. સેટ્ઠિભરિયાદિવત્થુકથા • 203. Seṭṭhibhariyādivatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact