Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi

    നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    വിനയപിടകേ

    Vinayapiṭake

    മഹാവഗ്ഗപാളി

    Mahāvaggapāḷi

    ൧. മഹാഖന്ധകോ

    1. Mahākhandhako

    ൧. ബോധികഥാ

    1. Bodhikathā

    . 1 തേന സമയേന ബുദ്ധോ ഭഗവാ ഉരുവേലായം വിഹരതി നജ്ജാ നേരഞ്ജരായ തീരേ ബോധിരുക്ഖമൂലേ പഠമാഭിസമ്ബുദ്ധോ. അഥ ഖോ ഭഗവാ ബോധിരുക്ഖമൂലേ സത്താഹം ഏകപല്ലങ്കേന നിസീദി വിമുത്തിസുഖപടിസംവേദീ 2. അഥ ഖോ ഭഗവാ രത്തിയാ പഠമം യാമം പടിച്ചസമുപ്പാദം അനുലോമപടിലോമം മനസാകാസി – ‘‘അവിജ്ജാപച്ചയാ സങ്ഖാരാ, സങ്ഖാരപച്ചയാ വിഞ്ഞാണം, വിഞ്ഞാണപച്ചയാ നാമരൂപം, നാമരൂപപച്ചയാ സളായതനം, സളായതനപച്ചയാ ഫസ്സോ, ഫസ്സപച്ചയാ വേദനാ, വേദനാപച്ചയാ തണ്ഹാ, തണ്ഹാപച്ചയാ ഉപാദാനം, ഉപാദാനപച്ചയാ ഭവോ, ഭവപച്ചയാ ജാതി, ജാതിപച്ചയാ ജരാമരണം സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസാ സമ്ഭവന്തി – ഏവമേതസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ സമുദയോ ഹോതി. ‘‘അവിജ്ജായത്വേവ അസേസവിരാഗനിരോധാ സങ്ഖാരനിരോധോ, സങ്ഖാരനിരോധാ വിഞ്ഞാണനിരോധോ, വിഞ്ഞാണനിരോധാ നാമരൂപനിരോധോ, നാമരൂപനിരോധാ സളായതനനിരോധോ, സളായതനനിരോധാ ഫസ്സനിരോധോ, ഫസ്സനിരോധാ വേദനാനിരോധോ, വേദനാനിരോധാ തണ്ഹാനിരോധോ, തണ്ഹാനിരോധാ ഉപാദാനനിരോധോ , ഉപാദാനനിരോധാ ഭവനിരോധോ, ഭവനിരോധാ ജാതിനിരോധോ, ജാതിനിരോധാ ജരാമരണം സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസാ നിരുജ്ഝന്തി – ഏവമേതസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ നിരോധോ ഹോതീ’’തി.

    1.3 Tena samayena buddho bhagavā uruvelāyaṃ viharati najjā nerañjarāya tīre bodhirukkhamūle paṭhamābhisambuddho. Atha kho bhagavā bodhirukkhamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī 4. Atha kho bhagavā rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ paṭiccasamuppādaṃ anulomapaṭilomaṃ manasākāsi – ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, saḷāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti – evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. ‘‘Avijjāyatveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho, saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho, viññāṇanirodhā nāmarūpanirodho, nāmarūpanirodhā saḷāyatananirodho, saḷāyatananirodhā phassanirodho, phassanirodhā vedanānirodho, vedanānirodhā taṇhānirodho, taṇhānirodhā upādānanirodho , upādānanirodhā bhavanirodho, bhavanirodhā jātinirodho, jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti – evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –

    Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘യദാ ഹവേ പാതുഭവന്തി ധമ്മാ;

    ‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā;

    ആതാപിനോ ഝായതോ ബ്രാഹ്മണസ്സ;

    Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

    അഥസ്സ കങ്ഖാ വപയന്തി സബ്ബാ;

    Athassa kaṅkhā vapayanti sabbā;

    യതോ പജാനാതി സഹേതുധമ്മ’’ന്തി.

    Yato pajānāti sahetudhamma’’nti.

    . 5 അഥ ഖോ ഭഗവാ രത്തിയാ മജ്ഝിമം യാമം പടിച്ചസമുപ്പാദം അനുലോമപടിലോമം മനസാകാസി – ‘‘അവിജ്ജാപച്ചയാ സങ്ഖാരാ, സങ്ഖാരപച്ചയാ വിഞ്ഞാണം, വിഞ്ഞാണപച്ചയാ നാമരൂപം…പേ॰… ഏവമേതസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ സമുദയോ ഹോതീ…പേ॰… നിരോധോ ഹോതീ’’തി.

    2.6 Atha kho bhagavā rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ paṭiccasamuppādaṃ anulomapaṭilomaṃ manasākāsi – ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī…pe… nirodho hotī’’ti.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –

    Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘യദാ ഹവേ പാതുഭവന്തി ധമ്മാ;

    ‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā;

    ആതാപിനോ ഝായതോ ബ്രാഹ്മണസ്സ;

    Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

    അഥസ്സ കങ്ഖാ വപയന്തി സബ്ബാ;

    Athassa kaṅkhā vapayanti sabbā;

    യതോ ഖയം പച്ചയാനം അവേദീ’’തി.

    Yato khayaṃ paccayānaṃ avedī’’ti.

    . 7 അഥ ഖോ ഭഗവാ രത്തിയാ പച്ഛിമം യാമം പടിച്ചസമുപ്പാദം അനുലോമപടിലോമം മനസാകാസി – ‘‘അവിജ്ജാപച്ചയാ സങ്ഖാരാ, സങ്ഖാരപച്ചയാ വിഞ്ഞാണം, വിഞ്ഞാണപച്ചയാ നാമരൂപം…പേ॰… ഏവമേതസ്സ കേവലസ്സ ദുക്ഖക്ഖന്ധസ്സ സമുദയോ ഹോതി…പേ॰… നിരോധോ ഹോതീ’’തി.

    3.8 Atha kho bhagavā rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paṭiccasamuppādaṃ anulomapaṭilomaṃ manasākāsi – ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti…pe… nirodho hotī’’ti.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –

    Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘യദാ ഹവേ പാതുഭവന്തി ധമ്മാ;

    ‘‘Yadā have pātubhavanti dhammā;

    ആതാപിനോ ഝായതോ ബ്രാഹ്മണസ്സ;

    Ātāpino jhāyato brāhmaṇassa;

    വിധൂപയം തിട്ഠതി മാരസേനം;

    Vidhūpayaṃ tiṭṭhati mārasenaṃ;

    സൂരിയോവ 9 ഓഭാസയമന്തലിക്ഖ’’ന്തി.

    Sūriyova 10 obhāsayamantalikkha’’nti.

    ബോധികഥാ നിട്ഠിതാ.

    Bodhikathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. ഉദാ॰ ൧ ആദയോ
    2. വിമുത്തിസുഖം പടിസംവേദീ (ക॰)
    3. udā. 1 ādayo
    4. vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedī (ka.)
    5. ഉദാ॰ ൨
    6. udā. 2
    7. ഉദാ॰ ൩
    8. udā. 3
    9. സുരിയോവ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰)
    10. suriyova (sī. syā. kaṃ.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ബോധികഥാ • Bodhikathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ബോധികഥാവണ്ണനാ • Bodhikathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ബോധികഥാവണ്ണനാ • Bodhikathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ബോധികഥാവണ്ണനാ • Bodhikathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧. ബോധികഥാ • 1. Bodhikathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact